«Είναι ώρα να φύγει η κυβέρνηση» και «οι τραπεζίτες είναι αυτοί που χρωστάνε λεφτά εδώ» φώναξαν οι άνθρωποι χθες στους δρόμους 40 πόλεων στην Πορτογαλία.

Οι διαδηλώσεις χθες 2 Μάρτη, σε 40 πόλεις, συγκέντρωσαν –σύμφωνα με αναφορές στον Τύπο- 1,5 εκατομμύριο ανθρώπους ενάντια στην τρόικα (ΔΝΤ, ΕΚΤ, ΕΕ) και τη δεξιά συμμαχική κυβέρνηση η οποία, υπό το πρόσχημα της «αποπληρωμής του χρέους» -ένα χρέος που δεν είναι δημόσιο, αλλά ιδιωτικό, και που «εθνικοποιήθηκε» προς εξυπηρέτηση των ιδιωτικών φορέων που το είχαν συσσωρεύσει- επιχειρεί μια μαζική αντιμεταρρύθμιση της οποίας στόχος είναι να καταστρέψει το κοινωνικό κράτος, να κόψει μισθούς και επιδόματα, να προωθήσει τις διαθεσιμότητες, να πραγματοποιήσει μια μαζική μεταφορά πόρων από την εργασία στο κεφάλαιο.

Στη Λισσαβόνα, οι δρόμοι γέμισαν από ανθρώπους που θέλουν να απαλλαγούν από την δεξιά κυβέρνηση και την τρόικα, οι οποίοι βάδισαν την απόσταση 2,6 χιλιομέτρων από την Πλατεία Marques de Pombalό που άρχιζε η διαδήλωση ως το Terreiro do Paço, απέναντι από τον ποταμό Tagus, όπου κατέληγε. Όταν η κεφαλή της διαδήλωσης ξεκίνησε να κινείται, ήδη η μακρά Λεωφόρος Ελευθερίας (Avenida da Liberdade) που εκτεινόταν πίσω της ήταν γεμάτη από ένα ανθρώπινο κύμα που φώναζε συνθήματα όπως «Είναι ώρα να φύγει η κυβέρνηση» και «οι τραπεζίτες είναι αυτοί που χρωστάνε λεφτά εδώ». Όπως στις 25 Απρίλη, 1974, στην αρχή της Επανάστασης των Γαρυφάλλων, ο λαός τραγούδησε ξανά «Λαός ενωμένος ποτέ νικημένος» (O povo unido jamais será vencido). Η διεθνής διάσταση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι Πορτογάλοι και οι λαοί της νότιας Ευρώπης δεν ξεχάστηκε κι αυτή: «Ισπανία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία – ο αγώνας μας είναι διεθνής» τραγουδούσαν οι διαδηλωτές («Espanha, Grécia, Irlanda, Portugal – a nossa luta é internacional»).

Στο Πόρτο, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, κατέβηκαν 400.000 άνθρωποι στους δρόμους -η μεγαλύτερη διαδήλωση στην ιστορία της πρωτεύουσας του πορτογαλικού βορρά- η οποία γέμισε ασφυκτικά την τεράστια Πλατεία των Συμμάχων.

«Κλέφτες», «διεθφαρμένοι», «ληστές» ήταν κάποιες από τις λέξεις που εμφανίζονταν σε αυτοσχέδιες αφίσες που κρατούσαν οι άνθρωποι. «Ψηφίστε καλύτερα Αλί Μπαμπά, τουλάχιστον ξέρουμε πως έχει μόνο 40 κλέφτες», έλεγε μία.

Οι διαδηλώσεις καλέστηκαν από την κολεκτίβα Que se Lixe aTroika (στμ: κάτι σαν «στο διάολο η τρόικα») μια ένωση ακτιβιστικών ομάδων, και όχι από τα αριστερά κόμματα και τα συνδικάτα. Όμως το Μπλόκο της Αριστεράς και το ΚΚ Πορτογαλίας ανακοίνωσαν την υποστήριξή τους και κάποιοι από τους ηγέτες και βουλευτές αυτών των αριστερών κομμάτων ήταν παρόντες, όπως και από το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Για πρώτη φορά, το μεγαλύτερο συνδικάτο, η CGTP, καθοδηγούμενο από το Κομμουνιστικό Κόμμα, συμμετείχε δημόσια σε μια πρωτοβουλία που δεν την ξεκίνησε το ίδιο.

Από την άλλη, ο António José Seguro, γενικός γραμματέας των Σοσιαλιστών, το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης, επέλεξε να λείπει σε μια μικρή πόλη στο Alentejo όπου δεν είχε διαδήλωση και να κάνει αμφιλεγόμενες δηλώσεις, αναφερόμενος στην ανάγκη αλλαγής πολιτικής, αλλά όχι κυβέρνησης.

Ένα σημάδι κρίσης είναι ότι σχεδόν 24 ώρες μετά από αυτά τα γεγονότα ούτε ο πρόεδρος ούτε η κυβέρνηση έχουν πει λέξη για τις μαζικές διαδηλώσεις.

Ένα άλλο σημάδι, της σύνδεσης των χθεσινών διαδηλώσεων με την δημοκρατική επανάσταση της 25 Απρίλη 1974 ήταν πως το «Grândola, vila morena», το τραγούδι που χρησιμοποιήθηκε ως σινιάλο για τους στρατιώτες που κινήθηκαν για να ανατρέψουν τη δικτατορία, τραγουδήθηκε από πολλές χιλιάδες στόματα, από το νότο ως το βορρά της χώρας, ακόμα και στο εξωτερικό, όπως στο Παρίσι, όπου εκατό διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στο Πορτογαλικό Προξενείο.

«Την (επανάσταση της) 25 Απρίλη που έκανε ο πατέρας μου θα πρέπει να την ξανακάνω εγώ η ίδια», δήλωσε η Isabel Mora, μια 46χρονη γυναίκα που διαδήλωνε δίπλα στην 16χρονη κόρη της. 

Ετικέτες