Συμφωνία ελεύθερου εμπορίου ΗΠΑ-ΕΕ

Από τις 8/7/2013 η Κομισιόν (εκ μέρους της ΕΕ) και η κυβέρνηση των ΗΠΑ άρχισαν διαπραγματεύσεις για την ονομαζόμενη Διατλαντική Εμπορική και Επενδυτική Συνεργασία (Transatlantic Trade and Investment Partnership, ΤΤΙΡ).

Η ΤΤΙΡ προβλέπει ότι η ισχύουσα νομοθεσία στις δύο πλευρές του Ατλαντικού θα υπαχθεί στους κανόνες του ελεύθερου εμπορίου (δηλαδή της ασυδοσίας των «αγορών»). Προβλέπονται κυρώσεις για όποια χώρα τούς παραβαίνει και τεράστιες αποζημιώσεις υπέρ των εναγουσών πολυεθνικών εταιρειών. Οι τελευταίες θα μπορούν να σύρουν σε ειδικά δικαστήρια τις κυβερνήσεις που θεωρούν ότι ο πολιτικός τους προσανατολισμός θα έχει αποτέλεσμα τη μείωση των κερδών τους, και να ζητούν την καταβολή γενναίων αποζημιώσεων για διαφυγόντα κέρδη από την εφαρμογή μιας εργατικής ή και περιβαλλοντικής νομοθεσίας που θεωρούν ότι τα μειώνει. 

Έγραφε η «Monde diplomatique» στις 11 Νοέμβρη του 2013: «Η επιτακτική ανάγκη να στραφεί η προσοχή του κοινού μακριά από τις διαπραγματεύσεις της αμερικανοευρωπαϊκής συνθήκης γίνεται πολύ εύκολα αντιληπτή. Είναι καλύτερα να μη βιαστεί κανείς να ανακοινώσει στη χώρα του τις επιπτώσεις που θα προκαλέσει η συμφωνία σε όλα τα επίπεδα: από την κορυφή του ομοσπονδιακού κράτους μέχρι τους κυβερνήτες των πολιτειών, τα τοπικά κοινοβούλια και τα δημοτικά συμβούλια, οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι θα πρέπει να επαναπροσδιορίσουν ριζικά τις δημόσιες πολιτικές τους, κατά τέτοιον τρόπο που να ικανοποιούνται οι ορέξεις του ιδιωτικού τομέα στους κλάδους που ακόμη έχει περιορισμένη πρόσβαση. Ασφάλεια τροφίμων, προδιαγραφές τοξικότητας, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, τιμές φαρμάκων, ελευθερία στο Διαδίκτυο, προστασία της προσωπικής ζωής, ενέργεια, πολιτισμός, πνευματικά δικαιώματα, φυσικοί πόροι, επαγγελματική κατάρτιση, υποδομές του κράτους, μετανάστευση: δεν υπάρχει ούτε ένας κλάδος δημόσιου ενδιαφέροντος που να μην υποτάσσεται στο θεσμοθετημένο ελεύθερο εμπόριο».

Διαπραγμάτευση
Κάποια από τα «αιτήματα» των επιχειρήσεων εκατέρωθεν είναι ενδεικτικά: Η αμερικανική βιομηχανία κρέατος επιδιώκει να επιτύχει την κατάργηση του ευρωπαϊκού κανονισμού που απαγορεύει την εισαγωγή κοτόπουλων τα οποία έχουν απολυμανθεί με χλώριο, ή χοιρινού κρέατος με ρακτοπαμίνη (αναβολικό, αυξητικό όγκου, επικίνδυνο και για τα ζώα και για τους ανθρώπους). Η Monsanto και οι φίλοι της ελπίζουν (βάσιμα) ότι η ΤΤΙΡ θα τους επιτρέψει, επιτέλους, να επιβάλουν στην Ευρώπη τα προϊόντα τους με γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς (ΓΤΟ), όπως καλαμπόκι και σόγια, και άλλα τρόφιμα που είναι σήμερα απαγορευμένα σε 160 χώρες –μεταξύ τους και οι χώρες της ΕΕ.

Από την πλευρά των «Ευρωπαίων», το αίτημα είναι να καταργηθούν ακόμα και οι δειλές «ρυθμίσεις» (Βόλκερ) που πάρθηκαν στον χρηματοπιστωτικό τομέα το 2008 στις ΗΠΑ, μετά την οικονομική κρίση –λόγω του ξεσαλώματος των τραπεζών. Πρωτοστατεί σ’ αυτό η Deutsche Bank, η οποία το 2009 εισέπραξε εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια από την Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα σε αντάλλαγμα τίτλων. 

Ολομέτωπη επίθεση
Με λίγα λόγια, κανένας τομέας της ζωής των λαών (εργασιακά, τρόφιμα, περιβάλλον, επικοινωνίες, δημοκρατία, δικαιώματα κ.λπ.) δεν μένει απρόσβλητος από αυτή την ολομέτωπη επίθεση των καπιταλιστών και των εταιρειών τους. Οι νέες νόρμες θα καταργήσουν και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού οποιαδήποτε θετική ρύθμιση υπήρχε για τη ζωή των αποκάτω.

Ακόμα και κράτη (κυβερνήσεις) που θα τολμήσουν να αντισταθούν στο ξεπούλημα των φυσικών πόρων, του νερού ή της δημόσιας περιουσίας θα διώκονται αμείλικτα.

Έχουμε ήδη τέτοια παραδείγματα που δείχνουν «εικόνες από το μέλλον» που μας επιφυλάσσουν αν δεν τους ανατρέψουμε:

• Πρόσφατα, ευρωπαϊκές εταιρείες προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη κατά της αύξησης του κατώτατου μισθού στην Αίγυπτο ή κατά του περιορισμού των εκπομπών τοξικών αερίων στο Περού.
• Στην Αργεντινή, κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης και προκειμένου να μετριάσει τη λαϊκή οργή, η κυβέρνηση της χώρας «πάγωσε» τις αυξήσεις στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού και του νερού. Οι πολυεθνικοί πάροχοι, των οποίων οι υπέρογκες τιμές είχαν προκαλέσει την αντίδραση της κυβέρνησης, άρχισαν τις αγωγές. Γι’ αυτό και για άλλα «εγκλήματα», η Αργεντινή αναγκάστηκε να πληρώσει πάνω από ένα δισεκατομμύριο σε αποζημιώσεις. 
• Στο Ελ Σαλβαδόρ, κάποιες τοπικές κοινότητες κατάφεραν, με μεγάλο κόστος (τρία μέλη τους δολοφονήθηκαν), να πείσουν την κυβέρνηση να μην επιτρέψει την εγκατάσταση στην περιοχή τους ενός μεγάλου ορυχείου χρυσού που απειλούσε με καταστροφική μόλυνση τα υδάτινα αποθέματά τους. Η καναδική εταιρεία που ήθελε να ανοίξει το ορυχείο ενάγει το Ελ Σαλβαδόρ για 315 εκατομμύρια δολάρια –για απώλεια των αναμενόμενων μελλοντικών κερδών.
• Πέρυσι, ο Ισημερινός καταδικάστηκε σε καταβολή του ποσού των δύο δισεκατομμυρίων δολαρίων υπέρ πετρελαϊκής εταιρείας.

Και ο κατάλογος φτάνει τις 3.200 μηνύσεις!!!

Η επίθεση θα είναι σαρωτική και στο πεδίο της ιδιωτικής ζωής. Η Συμμαχία Ψηφιακού Εμπορίου (DTC), στην οποία συμμετέχουν βιομηχανίες από τους τομείς του Διαδικτύου και της υψηλής τεχνολογίας, πιέζει τους αντιπροσώπους στις διαπραγματεύσεις για την ΤΤΙΡ να άρουν τους φραγμούς που εμποδίζουν τις ελεύθερες ροές προσωπικών δεδομένων από την Ευρώπη προς τις ΗΠΑ.

Τα κράτη που θα υπογράψουν τη συμφωνία ΤΤΙΡ θα υποχρεωθούν όχι μόνο να υποτάξουν τις δημόσιες υπηρεσίες τους στην εμπορευματική λογική, αλλά και να παραιτηθούν από οποιοδήποτε δικαίωμα ελέγχου στους ξένους παρόχους υπηρεσιών. Τα περιθώρια για πολιτικές σε εθνικό πλαίσιο σε υγεία, ενέργεια, παιδεία, νερό ή μεταφορές θα εξανεμιστούν.

Ασύστολα ψεύδη
Για να αποφύγουν τις αντιδράσεις, άρχισαν ήδη να μιλούν για «οφέλη» και για εξάλειψη της ανεργίας. Ομπάμα, Μέρκελ αλλά και Ολάντ μιλούν για «ευκαιρίες», για δημιουργία θέσεων εργασίας, για ώθηση στις εξαγωγές, για άνοδο του ΑΕΠ των συμβαλλόμενων χωρών. Άποψη την οποία συμμερίζεται και η δική μας συγκυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου, η οποία ελπίζει να ευοδωθεί η συμφωνία επί ελληνικής προεδρίας (όπως μαθαίνουμε από τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ).

Εδώ να θυμηθούμε τι μας έλεγαν για την υιοθέτηση του ευρώ οι Ευρωπαίοι ηγέτες (στην Ελλάδα το ΠΑΣΟΚ, η ΝΔ, οι Σημίτηδες κ.ά.), που υποτίθεται θα δημιουργούσε 5-6 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας ενώ σήμερα φθάσαμε στην Ευρώπη τα 40 εκατ. ανέργους και στην Ελλάδα να ξεπερνούν το 1,5 εκατομμύριο.

Ή τις υποσχέσεις του Μπιλ Κλίντον στους Αμερικανούς ότι η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με το Μεξικό και τον Καναδά, η γνωστή NAFTA, θα δημιουργούσε 200.000 θέσεις εργασίας ενώ στην πράξη κατέστρεψε 680.000.

Μυστική διπλωματία
Οι συζητήσεις για την ΤΤΙΡ γίνονται με πλήρη μυστικότητα απέναντι σε εργαζομένους/ες και λαούς και με πλήρη ενημέρωση των μεγάλων πολυεθνικών γκρουπ. Όπως προκλητικά δηλώνουν οι «διαπραγματευτές», το κείμενο της συνθήκης θα δημοσιοποιηθεί μόνο στο τελευταίο στάδιο, αφού θα έχουν πέσει οι υπογραφές και από τις δυο πλευρές.

Ο λόγος της μυστικοπάθειας των ευρωπαϊκών και αμερικανικών ελίτ είναι απλός: πρέπει να αποκοιμίσουν τους λαούς για να αποφύγουν τη δυναμική αντίδρασή τους. Ακόμα θυμούνται την αποτυχία της συμφωνίας MAI (Πολυμερής Συμφωνία Επενδύσεων), την οποία διαπραγματεύονταν κρυφά το 1995-97 και η οποία τη στιγμή που εκτέθηκε δημόσια κατέρρευσε κάτω από τη λαϊκή κατακραυγή, κάνοντας τη Σούζαν Τζορτζ να τη χαρακτηρίσει «Δράκουλα: Πεθαίνει αν εκτεθεί στο φως της μέρας». 
Η κυβέρνηση Σαμαρά έχει τεράστιες ευθύνες, καθώς η τελική διαπραγμάτευση και επικύρωση της επίμαχης συνθήκης προβλέπεται να πραγματοποιηθεί στη διάρκεια της ελληνικής προεδρίας. Οι χιλιάδες σελίδες της συνθήκης είναι –και θα παραμείνουν– άγνωστες στους/στις βουλευτές που θα τους ζητηθεί να την επικυρώσουν σε μια νύχτα.

Αντίθετα, κάποιοι άλλοι είναι καλά προετοιμασμένοι στο προχώρημα της συνθήκης. Μέσα σε κλειστά γραφεία, 46 «σύμβουλοι» μαζί με 600 στελέχη των εταιρειών αποφασίζουν για 500 εκατ. Ευρωπαίους ερήμην των τελευταίων. Μια μειοψηφία της μειοψηφίας που μας κυβερνά αποφασίζει πως θα καταστρέψει τις ζωές μας.

Αντίσταση
Ευτυχώς, ήδη υπάρχει αντίδραση στα σχέδιά τους, και από οργανώσεις πολιτών αλλά και από μεγάλα συνδικάτα των ΗΠΑ και της Αγγλίας.(π.χ. από το United Steelworkers που αριθμεί 3 εκατ. μέλη και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού).

Ένας από τους λόγους που στην ΕΕ τηρείται «σιγή ιχθύος» είναι και οι επικείμενες ευρωεκλογές. Οι «ηγέτες» της ΕΕ δεν θέλουν τέτοια ακανθώδη ζητήματα να απασχολήσουν την προεκλογική διαδικασία. Γι’ αυτό μετέφεραν τις επόμενες (και ίσως τελικές) διαβουλεύσεις για το φθινόπωρο.

Στόχος μας είναι να τους χαλάσουμε τη σούπα. Να καταγγείλουμε τόσο την ΕΕ όσο και την ελληνική κυβέρνηση γι’ αυτήν τη συμφωνία που δολοφονεί τα δικαιώματα και τις ζωές μας.
Η αποτυχία «από τα κάτω» της προηγούμενης απόπειρας μας δείχνει ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο. Μπορούμε να αλλάξουμε τα πάντα αν τους ανατρέψουμε. Και τότε... ας μας παν στα δικαστήρια!