Rproject
Published on Rproject (https://rproject.gr)

Αρχική > Μπροστά στην νέα σχολική χρονιά: Οι αγώνες των εκπαιδευτικών µπορούν να νικήσουν!

Μπροστά στην νέα σχολική χρονιά: Οι αγώνες των εκπαιδευτικών µπορούν να νικήσουν!

11.09.2025
Νίκος Αναστασιάδης, Πόλυ Μανώλη*
Μπροστά στην νέα σχολική χρονιά: Οι αγώνες των εκπαιδευτικών µπορούν να νικήσουν!
Η συµπεριφορά της Πολιτείας απέναντι στο πιο ευάλωτο κοµµάτι των εκπαιδευτικών, στους/στις αναπληρωτές/τριες, δείχνει και το ενδιαφέρον της για την δηµόσια εκπαίδευση.

Στις προϋποθέσεις του ταµείου ανεργίας των αναπληρωτών/τριών λοιπόν, η αύξηση των υποχρεωτικών ενσήµων από 125 σε 175, η συµµετοχή σε συνεντεύξεις για οποιαδήποτε θέση εργασίας, η καθυστέρηση στην έγκριση των αιτήσεων, τα χρήµατα σε προπληρωµένη κάρτα µε ελεύθερη χρήση µόνο του 50% του ποσού και η καθυστέρηση στην αποστολή της κάρτας, ήταν το θερινό καψόνι που τους επιφύλασσε η κυβέρνηση.

Η εκπαιδευτική πραγµατικότητα

Η ΑΔΕΔΥ προβάλλοντας ως αίτηµα την επαναφορά του 13ου και 14ου µισθού, προσπαθεί να απαντήσει στην κατάταξη της Ελλάδας στην τελευταία θέση της Ευρωζώνης σε ό,τι αφορά τους µισθούς των εκπαιδευτικών.

Η πραγµατικότητά τους επιδεινώνεται από την πανάκριβη στέγη, την ακρίβεια που χτυπάει το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, τα µειωµένα εργασιακά δικαιώµατα των 40.000 αναπληρωτών/τριών και τις ανεπαρκέστατες αναρρωτικές ή άδειες που αφορούν την εγκυµοσύνη και την ανατροφή των τέκνων τους, τα ανύπαρκτα οδοιπορικά –την εργασιακή περιπλάνηση σε 4 και 5 σχολεία. Αλλά και τους πολλαπλούς ρόλους που αναλαµβάνουν, σε σχολεία χωρίς υποστηρικτικό προσωπικό, που µεταφέρουν την ευθύνη για την εύρυθµη λειτουργία της σχολικής µονάδας στις πλάτες τους, παρότι η δουλειά τους θα έπρεπε να είναι αποκλειστικά η διδασκαλία.

Ταυτόχρονα, το εκπαιδευτικό έργο επιδεινώνεται από τα υπερµεγέθη τµήµατα, τα ακατάλληλα σχολικά κτίρια, τις µεθοδεύσεις στη διαχείριση του προσωπικού µε στόχο την εξοικονόµηση πόρων, τις καθυστερήσεις στην πρόσληψη εκπαιδευτικών, τη γραφειοκρατία, τα ελλιπή κονδύλια για τη λειτουργία των σχολείων, τις ελλείψεις υποστηρικτικού προσωπικού.

Στην πρωτοβάθµια τα προβλήµατα διογκώνονται και από τις καταργήσεις και τις  συγχωνεύσεις σχολικών µονάδων, ή τον υποβιβασµό τους. Στο όνοµα της εξοικονόµησης πόρων, γίνονται βίαιες συγχωνεύσεις σχολικών µονάδων και τµηµάτων που οδηγούν σε υποβάθµιση της διδασκαλίας, κοινωνικές ανισότητες, και µαθητές/τριες σε αίθουσες χωρίς ανάσα. Τη νέα χρονιά καταργούνται, συγχωνεύονται ή υποβιβάζονται 152 σχολικές µονάδες δηµοτικών σχολείων και νηπιαγωγείων πανελλαδικά. Η πρακτική αυτή, αν και παρουσιάζεται ως «οργανωτική βελτίωση», οδηγεί σε αύξηση του αριθµού των µαθητών ανά τάξη, δυσκολίες στην εξατοµικευµένη διδασκαλία, ιδιαίτερα του διαρκώς αυξανόµενου µαθητικού πληθυσµού µε µαθησιακές δυσκολίες, εργασιακή εξουθένωση των εκπαιδευτικών παράλληλων στηρίξεων και γενικότερα υποβάθµιση του σχολικού περιβάλλοντος.

Η κυβέρνηση όµως, επιλέγει να προωθήσει την κατηγοριοποίηση των σχολείων µε µια γερή δόση ιδιωτικοποίησης. Ο διαρκώς αυξανόµενος αριθµός Ωνάσειων, πρότυπων και πειραµατικών σχολείων αλλά και η ανάπτυξη τµηµάτων International Baccalaureate (IB), δηµιουργούν µια ταξική παιδεία για λίγους κι εκλεκτούς.

Ο εντεινόµενος αυταρχισµός

Ψηφίστηκε στη βουλή το νοµοσχέδιο για το νέο αυταρχικότατο πειθαρχικό δίκαιο των δηµοσίων υπαλλήλων. Έρχεται να κανονικοποιήσει µια πραγµατικότητα µε χιλιάδες πειθαρχικές διώξεις σε όσους/ες εκπαιδευτικούς απεργούν και αντιστέκονται στην αξιολόγηση, ή συµµετείχαν σε κινητοποιήσεις για την υπεράσπιση των εργασιακών τους δικαιωµάτων και των µορφωτικών δικαιωµάτων των µαθητών/τριών τους ή επέδειξαν αλληλεγγύη στην Παλαιστίνη. Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στην αδικία που υφίστανται οι νεοδιόριστοι/ες εκπαιδευτικοί που µετά από χρόνια προσφοράς, τους στερείται το δικαίωµα στη µονιµοποίηση αν δεν αξιολογηθούν. Το νέο πειθαρχικό δίκαιο ευθυγραµµίζεται µε την αυταρχική και κατασταλτική στροφή σε ότι αφορά την αντιµετώπιση τόσο της µαθητικής και νεανικής παραβατικότητας, αλλά και των κοινωνικών αντιδράσεων στην πολιτική της.

Στην πρωτοβάθµια εκπαίδευση ειδικότερα, η «µηχανή των ποινικών διώξεων» που έχει στηθεί από το ΥΠΑΙΠΘ και τους χρήσιµους διευθυντές εκπαίδευσης έχει στόχο να χτυπήσει το πιο µαχητικό τµήµα των εκπαιδευτικών, και ειδικότερα αυτό της ριζοσπαστικής Αριστεράς, το οποίο πρωτοστατεί σε κάθε αγώνα ενάντια στα σχέδια της κυβέρνησης. Οι διώξεις είναι πολιτικές και συνδικαλιστικές. Το ΥΠΑΙΠΘ γνωρίζει πολύ καλά ότι  παρά τους εκφοβισµούς, τα ψεύδη και την προσπάθεια χειραγώγησης από τους πρόθυµους συνδικαλιστές ΔΙΚΤΥΟΥ, ΔΗΣΣΥ, ΔΑΚΕ του µεγαλειώδους αγώνα που µπλοκάρει το σύνολο των αντιεκπαιδευτικών αναδιαρθρώσεων, χιλιάδες εκπαιδευτικοί πανελλαδικά αρνούνται την σιωπή και την υποταγή! Ο αγώνας του ΥΠΑΙΠΘ είναι λυσσαλέος γιατί σύµφωνα µε τις πρόσφατες αποφάσεις των Γενικών Συνελεύσεων της ΔΟΕ ,συνεχίζεται και τη νέα χρονιά η απεργία-αποχή από την ατοµική αξιολόγηση. Παρόλα τα επιµέρους προβλήµατα, η απεργία-αποχή από την αξιολόγηση αποτέλεσε ένα πολύτιµο εργαλείο συσπείρωσης των αγωνιστών και αγωνιστριών βάσης, έδωσε τον απαιτούµενο χρόνο οργάνωσης της αντίστασης του κινήµατος, αποτέλεσε την βάση για ενωτικές προσπάθειες στην πορεία και επιτέλους έφερε έναν αέρα νίκης στους συλλόγους διδασκόντων.

Απεργία-αποχή ενάντια στην αξιολόγηση: Πως συνεχίζουµε

Το νέο νοµοσχέδιο για το πειθαρχικό δίκαιο των δηµοσίων υπαλλήλων σκληραίνει τους όρους της αντιπαράθεσης επισείοντας το φόβο του σοβαρού προσωπικού κόστους στους/στις απεργούς εκπαιδευτικούς.

Τα καλά νέα είναι ότι είναι πια φανερή η εντεινόµενη αδυναµία  της κυβέρνησης, κάτι που την κάνει ευάλωτη σε πιέσεις ενώ δηµιουργείται η αίσθηση ότι µπορεί να νικηθεί. Η ανάπτυξη µαζικών κινηµάτων αντίστασης είναι το ζητούµενο. Η θετική εµπειρία του κινήµατος για το µητροπολιτικό πάρκο στη ΔΕΘ και κυρίως η νικηφόρα απεργία των ναυτεργατών της ΠΕΝΕΝ δείχνουν το δρόµο. Το πόσο επιθετικά θα µπορέσει να προχωρήσει η κυβέρνηση στην εφαρµογή της πολιτικής της θα κριθεί τελικά όχι από τη δεδοµένη πρόθεσή της, αλλά από το µέγεθος των αντιδράσεων.

Ο αγώνας ενάντια στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών για να νικήσει χρειάζεται να αφορά τη µεγάλη πλειοψηφία του κλάδου και όχι την αγωνιστική πρωτοπορία του, η οποία αν µείνει αποµονωµένη θα συντριβεί από την καταστολή. Το επόµενο διάστηµα θα είναι κρίσιµο για να φανεί αν µπορεί να κερδηθεί αυτό το στοίχηµα και πρέπει να γίνει ό,τι καλύτερο µπορεί σε αυτή την κατεύθυνση.

Μεγάλη σηµασία έχει και η αλληλεγγύη στον αγώνα των εκπαιδευτικών. Οι προσπάθειες που ξεκίνησαν για απεύθυνση στις τοπικές κοινωνίες πρέπει να συνεχιστούν. Και βέβαια και η σύνδεση µε κάθε άλλον αγώνα που είναι σε εξέλιξη έχει µεγάλη σηµασία.

Η πάλη των εκπαιδευτικών για δηµόσια δωρεάν παιδεία και για την εργασιακή τους  αξιοπρέπεια δεν περιορίζεται στην αξιολόγηση αλλά αφορά όλες τις πλευρές της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής. Είναι σηµαντικό συνεπώς να µη χωρίζονται οι εκπαιδευτικοί σε όσους/ες έχουν υποχωρήσει στις πιέσεις και αξιολογήθηκαν και όσους/ες συνεχίζουν να αντιστέκονται. Το εκπαιδευτικό κίνηµα πρέπει να βρίσκει τον τρόπο να εντάσσει στις τάξεις του όσο το δυνατόν µεγαλύτερο κοµµάτι του κλάδου αναδεικνύοντας κάθε φορά τα διαφορετικά αιτήµατα αιχµής.

Η συζήτηση για το πώς συνεχίζουµε πρέπει να αναπτυχθεί µέσα στην εκπαιδευτική Αριστερά. Μαζί µε τη συζήτηση για τον τρόπο µε τον οποίο πρέπει να εξασφαλιστεί η κοινή δράση ανάµεσα στις διάφορες συνιστώσες της. Η κοινή δράση της Αριστεράς είναι το κλειδί για να δοθούν νικηφόρα οι µάχες ενάντια στην νεοφιλελεύθερη επέλαση. Και τώρα και στο µέλλον.

*Ο Ν. Αναστασιάδης είναι εκπαιδευτικός δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης, η Π. Μανώλη είναι εκπαιδευτικός πρωτοβάθµιας εκπαίδευσης.

**Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά