Τα δύσκολα είναι μπροστά για την «τραμπική ειρήνη»
Η κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, όπως και κάθε προηγούμενη σχετική συμφωνία του Ισραήλ, αποδεικνύεται μονομερής. Η μία πλευρά απέχει από κάθε ένοπλη ενέργεια, ενώ το Ισραήλ διατηρεί την ελευθερία να εξαπολύει περιοδικά (φονικά) χτυπήματα, επικαλούμενο αόριστες, δυνητικές «απειλές». Ο ρυθμός και οι ποσότητες της ανθρωπιστικής βοήθειας απέχουν πολύ από τα συμφωνημένα. Την ίδια ώρα, το Ισραήλ και τα φερέφωνά του, κατηγορούν την Χαμάς ότι κωλυσιεργεί στην παράδοση των σωμάτων των νεκρών αιχμαλώτων, για να διατηρούν μόνιμα στο τραπέζι την πιθανότητα πλήρους τερματισμού της συμφωνίας από τη μεριά του σιωνιστικού κράτους.
Αυτά υπενθυμίζουν ότι το αμερικανικό «χαλινάρι» στο Νετανιάχου δεν είναι τόσο σφιχτό. Αλλά -προς το παρόν- παραμένει στη θέση του για να εξασφαλίσει ότι δεν θα υπάρξει μια -πρόωρη και χωρίς αμερικανική έγκριση- επανέναρξη του ανοιχτού πολέμου. Η Ουάσινγκτον έχει πάρει άμεσα και αδιαμεσολάβητα στα χέρια της το ζήτημα της Γάζας. Στο Ισραήλ έχει εγκατασταθεί ένα Κέντρο Διοίκησης με Αμερικανούς στρατιωτικούς, ενώ ανακοινώθηκε ότι αμερικανικά drones θα επιτηρούν τη Λωρίδα της Γάζας. Ειδικά το δεύτερο ανέδειξε μια κρίση εμπιστοσύνης: η Ουάσινγκτον θέλει να έχει άμεση εικόνα της κατάστασης στο έδαφος, χωρίς να επαφίεται πλέον στην ενημέρωση από τους Ισραηλινούς συμμάχους. Οι διαδοχικές επισκέψεις στο Ισραήλ του -Ειδικού Απεσταλμένου- Γουίτκοφ, του -υπουργού Εξωτερικών- Ρούμπιο, του -γαμπρού του Τραμπ- Κούσνερ και του -αντιπροέδρου- Βανς, ενισχύουν αυτήν την εικόνα άμεσου αμερικανικού ελέγχου στις εξελίξεις.
Όλα αυτά αναδεικνύουν ότι το αμερικανικό κράτος θα μπορούσε να παρέμβει ανά πάσα στιγμή και επέλεξε να μην το κάνει. Έδωσε στον «Μπίμπι» 2 ολόκληρα χρόνια «να τελειώσει τη δουλειά» και παρενέβη αποφασιστικά μόνο όταν διαπίστωσε ότι οι IDF θα καθηλώνονταν σε ένα «ατελείωτο πόλεμο», η διαιώνιση του οποίου απειλούσε πλέον το Κράτος του Ισραήλ με πολιτική πανωλεθρία και διεθνή απομόνωση.
Όλα αυτά δεν προαναγγέλουν τίποτα θετικό για το μέλλον. Αλίμονο αν υπάρχει άνθρωπος που δεν ανησυχεί καθώς γίνονται βήματα που θυμίζουν την παλιά προειδοποίηση του Τραμπ ότι «θα την αναλάβω εγώ» [τη Γάζα]. Εκτός αν είναι αρκετά αφελής για να πιστεύει ότι ο πιο φιλοϊσραηλινός Αμερικανός Πρόεδρος (σε μια μακρά σειρά ακραιφνώς φιλοϊσραηλινών προέδρων) εργάζεται για μια δίκαιη λύση!
Όλα αυτά επίσης καθιστούν αναμφίβολο πως ό,τι συμβαίνει σήμερα (παραβιάσεις της κατάπαυσης του πυρός κλπ) αλλά και ό,τι συμβεί αύριο (πιθανή επανέναρξη της εισβολής) έχουν άμεση αμερικανική σφραγίδα, όπως φάνηκε και από την κάλυψη που πρόσφερε ο Μάρκο Ρούμπιο στην «αυτοάμυνα» του Ισραήλ.
Σε κάθε περίπτωση, όσο ο Τραμπ εξακολουθεί να ενδιαφέρεται για σχετική «ησυχία» στη Μέση Ανατολή, η πρώτη φάση της σχετικής κατάπαυσης του πυρός (ή πιο σωστά της γενοκτονίας «χαμηλής έντασης»), θα μένει ενεργή και θα συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση.
Σε αυτές έχουν ήδη αναδειχτεί όλες οι ανεπίλυτες αντιφάσεις. Είναι γνωστό ότι το σχέδιο Τραμπ δεν αποτέλεσε ποτέ μια συνεκτική πρόταση που είχε την αποδοχή όλων των πλευρών. Είναι επίσης κοινή η εκτίμηση (των περιφερειακών δυνάμεων, του Ισραήλ, των Παλαιστινιακών παρατάξεων) ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος ενδιαφερόταν για το άμεσο «πάγωμα» του γενοκτονικού πολέμου και όχι για τις «λεπτομέρειες». Γι’ αυτό και όλες οι πλευρές που δήλωσαν ότι το αποδέχονται ή το στηρίζουν, το έκαναν εκτιμώντας ότι έχουν τη δυνατότητα να το τροποποιήσουν.
Αυτό ισχύει εξαρχής για το Ισραήλ. Που υποχρεώθηκε να δεχτεί την κατάπαυση του πυρός επειδή ο Τραμπ «πάτησε πόδι», κι επειδή εκτιμούσε (βάσιμα…) ότι θα έχει την αμερικανική στήριξη στην προσπάθειά του να συνεχίσει να επιδιώκει την εθνοκάθαρση με άλλα μέσα ή με πιο «αποδεκτά επίπεδα βίας».
Ισχύει και για τους «μεσολαβητές» (Κατάρ-Τουρκία-Αίγυπτος). Που θεώρησαν ότι η αποκοτιά του σιωνιστικού χτύπηματος στην Ντόχα ήταν ένα πολιτικό «αυτογκόλ» του Ισραήλ που θα τους επιτρέψει να «κερδίσουν το αυτί» του Αμερικανού Προέδρου και να τον πείσουν για την ανάγκη περιορισμού των σιωνιστικών φιλοδοξιών.
Ισχύει και για την Χαμάς, που απάντησε «ναι μεν, αλλά…», φροντίζοντας να αποδεχτεί την πρώτη φάση και παραπέμποντας όλα τα «καυτά» σημεία σε μελλοντική διαπραγμάτευση.
Αυτά έρχονται σταδιακά στην επιφάνεια, στις προδρομικές συζητήσεις για τη «δεύτερη φάση», που αφορά την επόμενη μέρα στη Γάζα.
Στο προσκήνιο έρχεται πρώτο το ζήτημα της Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης, καθώς η ανάπτυξή της συνδέεται άμεσα με το «τέλος του πολέμου».
Οι παλαιστινιακές παρατάξεις την αντιλαμβάνονται ως «ειρηνευτική δύναμη διαχωρισμού», προκρίνοντας την αραβική ή μουσουλμανική σύνθεσή της και επιμένοντας ότι αυτή θα πρέπει να αναπτυχθεί στα σύνορα της Γάζας με το Ισραήλ και όχι να αποκτήσει ρόλο «κυριαρχίας» στο εσωτερικό της Λωρίδας.
Το Ισραήλ δεν ανοίγει τα χαρτιά του ως προς τον «ρόλο» της Διεθνούς Δύναμης, αλλά έχει διατυπώσει ήδη ανοιχτά μια «κόκκινη γραμμή» ως προς την σύνθεση (όχι Τούρκοι στρατιώτες!), ενώ η Ουάσινγκτον δηλώνει ότι τα κράτη που θα στείλουν δυνάμεις θα πρέπει να είναι κράτη με τα οποία το Ισραήλ «νιώθει άνετα».
Με βάση το αρχικό σχέδιο Τραμπ, από την ανάπτυξη της Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης, εξαρτάται η αποχώρηση των δυνάμεων Κατοχής. Αλλά είναι επίσης προφανές ότι η ανάπτυξη αυτής της δύναμης συναρτάται άμεσα με το ερώτημα του αφοπλισμού της Παλαιστινιακής Αντίστασης. Στα επίσημα ανακοινωθέντα τους (που αφορούν την πορεία της διαπραγμάτευσης), οι Παλαιστινιακές παρατάξεις αποφεύγουν κάθε αναφορά στον οπλισμό τους, ενώ στις άλλες δημόσιες παρεμβάσεις τους επαναλαμβάνουν ότι η ύπαρξη οπλισμού συνδέεται άμεσα με την ύπαρξη Κατοχής και ότι αυτός θα παραδοθεί μόνο στον στρατό ενός ανεξάρτητου Παλαιστινιακού κράτους.
Το Ισραήλ δεν θα δεχτεί την ανάπτυξη μιας διεθνούς δύναμης στα σύνορα Γάζας/Ισραήλ, όσο η Παλαιστινιακή Αντίσταση διατηρεί τον οπλισμό της: Κάτι τέτοιο θα γίνει αντιληπτό ως μεγάλη ήττα στο εσωτερικό του.
Αν η Διεθνής Δύναμη Σταθεροποίησης είναι αυτή που θα προορίζεται να αναλάβει τον αφοπλισμό των Παλαιστινίων, είναι δύσκολο να βρεθεί αραβικό ή μουσουλμανικό κράτος που θα «αντέξει» πολιτικά να αναλάβει δημόσια τη βρώμικη δουλειά για λογαριασμό του Ισραήλ.
Προς το παρόν, η Ουάσινγκτον συνειδητοποιεί τις αντιφάσεις και παραπέμπει τα πάντα στο μέλλον, δίνοντας όλη την έμφαση στη «συμμόρφωση με την κατάπαυση του πυρός». Όταν ρωτήθηκε για τον αφοπλισμό της Χαμάς, ο Τζέι Ντι Βανς αρνήθηκε να βάλει ρητό χρονοδιάγραμμα «γιατί πολλά από αυτά τα πράγματα είναι δύσκολα».
Το «μπλοκάρισμα» θα επιχειρήσει να αξιοποιήσει το Κράτος του Ισραήλ. Επιδιώκοντας σήμερα να διαιωνίσει την κατάσταση της Γάζας ως «αβίωτο τόπο», ελπίζοντας να εξωθηθεί ο πληθυσμός της προς την έξοδο. Και περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή για να καταγγείλει την «παλαιστινιακή αδιαλλαξία» και την «αναξιοπιστία» των μεσολαβητών (Τουρκία-Κατάρ) για να πάρει ένα πιθανό νέο πράσινο φως από τον Λευκό Οίκο. Προς το παρόν, παρατείνεται μια συνθήκη που έκανε τον εκπρόσωπο του Κατάρ να εκτιμήσει ότι η Γάζα μπορεί να οδεύει σε μια κατάσταση «ούτε πολέμου, ούτε ειρήνης»…
*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά
