Όλοι εμείς που συμφωνούμε σε αυτές τις διαπιστώσεις πήραμε την πρωτοβουλία να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο αιρετών Β΄ βαθμού, που συμφωνούν ότι η κατάσταση στην Τ.Α πρέπει να αλλάξει άρδην.
1. Ποιοί είμαστε και ποιός ο σκοπός της πρωτοβουλίας
Όλοι/ες που συνυπογράφουμε το κείμενο αυτό θεωρούμε, ως αιρετοί του Β΄ βαθμού αυτοδιοίκησης, αναγκαία τη δημιουργία μιας πρωτοβουλίας μετωπικής συμπόρευσης, με αριστερό, δημοκρατικό & ριζοσπαστικό πλαίσιο και προσανατολισμό. Η πρωτοβουλία αυτή, του συντονισμού και της δικτύωσης των αυτοδιοικητικών Β΄ βαθμού, επιδιώκουμε να αποτελέσει την βάση στη δημιουργία ενός μετώπου αντίστασης και εναντίωσης :
- στις συνεχιζόμενες νεοφιλελεύθερες πολιτικές λιτότητας και στις μνημονιακές επιλογές και της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ που ισοπεδώνουν την κοινωνία και την Αυτοδιοίκηση.
- στους ασφυκτικούς εποπτικούς & ελεγκτικούς μηχανισμούς που εκπορεύονται από την Ε.Ε. και την ευρωζώνη και τις αντίστοιχες κυρίαρχες πολιτικές που τους συνοδεύουν
- στα ασφυκτικά Καλλικρατικά πλαίσια, τα οποία διατηρεί και η προτεινόμενη αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου από την σημερινή Κυβέρνηση
- στη μόνιμη επιτροπεία, κηδεμονία και αυστηρή επιτήρηση που θα ασκείται για δεκάδες χρόνια στη χώρα μας και στο ήδη συμφωνημένο νομοθετικό πλαίσιο εφαρμογής αυτών των πολιτικών, ακόμα και σε μία μετά-μνημονιακή - ως διακηρύσσεται- εποχή.
Διεκδικούμε την ανατροπή όλων αυτών στη βάση ενός εντελώς άλλου πολιτικού σχεδίου, που τμήμα του θα είναι και ένα εντελώς άλλο σχέδιο για την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση.
Ενός σχεδίου που η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση θα απαντά θετικά συμμετέχοντας στα μεγάλα κοινωνικά μέτωπα που ανοίγονται ξεκινώντας από το σήμερα.
Το δίκτυο αυτό μπορεί και πρέπει να προτείνει και να διεκδικεί, έχοντας ως κυρίαρχο συστατικό της την συνδιαμόρφωση αιτημάτων & προτάσεων με τις τοπικές κοινωνίες, τα κινήματα, καθώς και τα συνδικάτα, τα σωματεία και τις συλλογικότητες, με αξιοποίηση των αναγκαίων επιστημονικών και τεχνικών γνώσεων προκειμένου η κάθε πρόταση να είναι εμπεριστατωμένη και τεκμηριωμένη.
2. Υπάρχουσα κατάσταση
Για όποιον δεν αρέσκεται στις επιμέρους διαπιστώσεις, αλλά θέλει να συνολικοποιεί τις προωθούμενες πολιτικές σε όλα τα επίπεδα, είναι προφανές ότι η αποψίλωση της ΤΑ δεν ξεκίνησε με τον Καλλικράτη το 2010, αλλά πολύ πριν, με πρώτο στοχευμένο χτύπημα τον Καποδίστρια το 1997.
Δηλαδή, πολύ πριν την επιβολή των μνημονίων και της σχεδόν αποικιακού τύπου επιτήρησης, η ΤΑ βρέθηκε στο στόχαστρο, με ψευδεπίγραφες μεταρρυθμίσεις που τάχα θα εξορθολόγιζαν, αλλά στην ουσία, αποδυνάμωναν και σταδιακά «ευνούχισαν» την ΤΑ.
Η μετατροπή των περιφερειών από μονάδες της αποκεντρωμένης διοίκησης σε δομές αυτοδιοίκησης δεν συνιστούσε μια «ουδέτερη» τεχνοκρατική «μεταρρύθμιση». Αντιθέτως, η αυτοδιοικούμενη περιφέρεια συνιστά αφενός μεν το άλλοθι για την αποποίηση κυβερνητικών ευθυνών σε ό,τι αφορά την (μη) υλοποίηση δημόσιων πολιτικών αφετέρου δε το μακρύ χέρι των πολιτικών της Ε.Ε.. Με άλλα λόγια, ενώ οι περιφέρειες καλούνται να ανταποκριθούν σε νευραλγικές αρμοδιότητες χωρίς πόρους και προσωπικό την ίδια στιγμή έχουν την αυτονομία υλοποίησης των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, κινούμενες στα πλαίσια της «Ευρώπης των Περιφερειών», όπου και οφείλουν να βρίσκονται σε άμεση επικοινωνία και καθοδήγηση από τις Βρυξέλλες. Ελλείψει μάλιστα οποιουδήποτε ουσιαστικά εθνικού προγράμματος δημοσίων επενδύσεων οι περιφέρειες υλοποιούν στρατηγικές που δεν έχουν σχέση ούτε με τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών ούτε με τις ανάγκες ενός ολοκληρωμένου εθνικού και τοπικού σχεδιασμού.
Με μεταφορά αρμοδιοτήτων, η οποία συνοδευόταν από συνεχή περικοπή πόρων, με τερατώδεις γεωγραφικά δήμους που απομακρύνονταν όλο και περισσότερο από τις τοπικές κοινωνίες, με νομαρχίες και αργότερα περιφέρειες, οι οποίες υπό τον ασφυκτικό έλεγχο του κράτους μετατρέπονταν σε ιμάντες υλοποίησης των κυβερνητικών αποφάσεων ή ακόμα χειρότερα με τη σταδιακή απευθείας «καθοδήγηση» από το διευθυντήριο των Βρυξελλών, για την υλοποίηση στρατηγικών που καμιά σχέση δεν είχαν και δεν έχουν με τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών και τις ανάγκες ενός ολοκληρωμένου εθνικού και τοπικού σχεδιασμού.
Δεν χρειάζεται να παρατεθούν στοιχεία για την υποχρηματοδότηση και την αφαίρεση πόρων από την ΤΑ, ούτε για τους μηχανισμούς ασφυκτικού ελέγχου, που έχουν μετατρέψει, τελικά, τα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια σε «φερετζέ» μιας καθόλου δημοκρατικής λειτουργίας.
Η παραγωγή και υλοποίηση στοχευμένων πολιτικών από δήμους και περιφέρειες είναι, σχεδόν, απαγορευμένη διαδικασία. Το κύτταρο της δημοκρατίας, η κοινότητα και ως αντίληψη και ως δομή, έχει μεθοδικά «ξεδοντιαστεί» και να «αδειάσει» από βασικά περιεχόμενα. Τα μνημόνια, η ασφυκτική επιτροπεία και εν τέλει η παραχώρηση της λαϊκής και εθνικής κυριαρχίας «κούμπωσαν» πάνω στις εδώ και χρόνια προωθούμενες πολιτικές απονέκρωσης της ΤΑ.
3. Η ψευδεπίγραφη αναθεώρηση του Καλλικράτη,
Όλη η συζήτηση που γίνεται με πρωτοβουλία της κυβέρνησης για την περίφημη αναθεώρηση – και όχι πλέον κατάργηση του Καλλικράτη- ξεκινά από μία αφετηρία στην οποία είμαστε απόλυτα αντίθετοι, από την αφετηρία αποδοχής της εποπτείας και της εφαρμογής των μνημονίων.
Όλες οι εισηγήσεις κινούνται στο ασφυκτικό δημοσιονομικό πλαίσιο, στραγγαλίζοντας τους πόρους προς τους ΟΤΑ, με περαιτέρω μειώσεις, όπως φαίνεται και στο σχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού και με απόλυτη συρρίκνωση των κοινωνικών δαπανών. Αυτοδιοίκηση εξαρτώμενη και υποχρηματοδοτούμενη είναι αδύνατον να παράξει και να χαράξει πολιτική. Ακόμα δε και με τους υπάρχοντες πόρους υπάρχει σοβαρή διαφωνία στο που δίνονται και με τι ιεραρχήσεις αναγκών.
Το «παρατηρητήριο οικονομικής αυτοτέλειας» διατηρεί και διευρύνει το ρόλο του, και μετατρέπεται σε μόνιμο μηχανισμό. Οι αναφορές δε στην οικονομική αυτοτέλεια των ΟΤΑ, λαμβάνοντας υπόψη την ακολουθούμενη μνημονιακή πολιτική και τη διαρκώς μειούμενη κρατική χρηματοδότηση, ανοίγουν τις πύλες και για αυτοδιοικητικούς φόρους ή για μεταφορά εξ΄ ολοκλήρου του αντιλαϊκού ΕΝΦΙΑ στην τοπική αυτοδιοίκηση.
Η κατάργηση της αποκεντρωμένης διοίκησης και, φυσικά, με μεταφορά αρμοδιοτήτων και προσωπικού ήταν και παραμένει ζητούμενο. Η παραμονή της αποκεντρωμένης με όποια μορφή και με την όποια ονομασία και αν της δοθεί μοναδικό σκοπό θα έχει, όπως και τώρα, τον διαρκή έλεγχο της Αυτοδιοίκησης από την κυβέρνηση, την κωλυσιεργία και το θόλωμα εντέχνως των αρμοδιοτήτων, απαξιώνοντας και μέσα από αυτό τον ίδιο τον πολίτη και τα δικαιώματά του.
Δομική αρχή είναι ο διακριτός ρόλος αρμοδιοτήτων Α΄και Β΄ βαθμού αυτοδιοίκησης και Κράτους. Φυσικά η όποια μεταφορά θα πρέπει να συνοδεύεται από κρατικούς πόρους και προσωπικό.
Συνεχίζονται τα προσωποκεντρικά μοντέλα και οι πυραμιδικές δομές, απόλυτης γραφειοκρατίας καθώς και «Αττικού υδροκεφαλισμού». Οι αναφορές σε νησιά, ορεινούς όγκους και χωριά με τις διοικητικές συνενώσεις να συνεχίζονται, αφήνει το μεγαλύτερο και πιο απομακρυσμένο κομμάτι της χώρας στην ουσία του απομονωμένο από τις αποφάσεις και τη συμμετοχή.
Η αναθεώρηση αυτή είναι συνυφασμένη με το ίδιο το κράτος, το κράτος εργαλείο του συστήματος και των συμφερόντων που υπηρετεί, άρα και με τις αλλαγές που η κάθε κυβέρνηση σχεδιάζει για αυτό. Είναι απολύτως ψευδεπίγραφη, καθώς υιοθετεί το σύνολο της εξάρτησης, εναγκαλίζεται με τις μνημονιακές πολιτικές και δίνει τον τόνο μιας υποτιθέμενης αλλαγής με θεωρητικές προσεγγίσεις και επιμέρους διορθώσεις που απέχουν μακράν της πραγματικότητας και των υποσχέσεων.
Είναι απολύτως ψευδεπίγραφη, καθώς κινείται στο γενικότερο σχεδιασμό εφαρμογής των μνημονίων και ιδιαίτερα του τρίτου (Ν.4336), των δεσμεύσεων της κυβέρνησης για συνεχή και αυξανόμενο περιορισμό των κοινωνικών δαπανών. Δεν υπάρχει καμιά δυνατότητα αμφισβήτησης του πλαισίου δημοσιονομικής πολιτικής, γεγονός που άλλωστε φαίνεται και από το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού που προβλέπει περαιτέρω μειώσεις για τα οικονομικά της Τ. Α.
Είναι δεδομένη η διεκδίκηση και ο συνεχής μας αγώνας για Πλαίσιο Δημοκρατικής λειτουργίας - χειραφέτησης με θεσμοθετημένες και ουσιαστικές αρμοδιότητες, που θα συνοδεύονται με μόνιμους πόρους. Σ' αυτό το πλαίσιο αγωνιζόμαστε για την απλή αναλογική, που θεωρούμε ότι μαζί με το πλαίσιο δημοκρατικής λειτουργίας και σε συνδυασμό με αντινεοφιλελεύθερες, αντιμνημονιακές και ριζοσπαστικές πολιτικές μπορεί να αναζωογονήσει την Τοπική Αυτοδιοίκηση, να την αλλάξει και να την κάνει από αναποτελεσματική - παρακολούθημα τον κεντρικού κράτους - εφαλτήριο δημοκρατικής και κοινωνικής ανάπτυξης και όχι πυροτέχνημα επικοινωνιακό σε μνημονιακό περιβάλλον «μεταλλαγμένης» απλής αναλογικής, όπως τώρα συζητείτε, σε μία προσπάθεια μετακίνησης από την ουσία της αδιέξοδης πολιτικής που ακολουθείτε.
4. Σε τι καλεί αυτή η πρωτοβουλία- Τι επιδιώκουμε
Όλοι εμείς που συμφωνούμε σε αυτές τις διαπιστώσεις πήραμε την πρωτοβουλία να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο αιρετών Β΄ βαθμού, που συμφωνούν ότι η κατάσταση στην Τ.Α πρέπει να αλλάξει άρδην.
Στόχος είναι να συνδιαμορφώσουμε και να σχεδιάσουμε μια νέα αντίληψη, ένα νέο όραμα για την ΤΑ.
Να επανακαθορίσουμε και να επανανοηματοδοτήσουμε βασικές και ξεχασμένες αρχές, στοιχειακές και συνολικές προσεγγίσεις της ΤΑ: Από τις έννοιες της κοινότητας, της συμμετοχής και του ελέγχου, ως τις έννοιες τις δημοκρατίας, της συγκρότησης και της χειραφέτησης.
Η πρωτοβουλία μας δεν έχει στόχο τη δημιουργία μιας ακόμα αυτοδιοικητικής παράταξης ή μόνο την εκλογική μας καταγραφή. Στόχος είναι από κοινού να σχεδιάσουμε, να επεξεργαστούμε και να προβάλλουμε μια συνολικά άλλη αντίληψη, ένα νέο όραμα για την ΤΑ που θα ξεπερνά την απλή άρνηση του Καλλικράτη ή την ψευδεπίγραφη αλλαγή του που προωθεί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Επιδίωξή μας επιβάλλεται να είναι ένα τέτοιο συνολικό αριστερό ριζοσπαστικό σχέδιο, ενάντια στη λιτότητα ,τα μνημόνια και την επιτροπεία, που θα θέσει σε κίνηση όχι μόνο «ειδικούς», αλλά ολόκληρη την κοινωνία και ταυτόχρονα θα κινηθεί μαζί της, με στόχο την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των πληττόμενων πολιτών.
Στόχος μας επιβάλλεται να είναι η υπεράσπιση του θεσμού της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης ως θεσμού ανοιχτού, υποκινητή της κοινωνικής διεκδίκησης, της αντίστασης και της συμμετοχής, της προστασίας του περιβάλλοντος και του πολιτισμού, για μια ανάπτυξη προς όφελος του λαού και όχι των εχόντων.
Επιδιώκουμε η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση να έχει ουσιαστική συμμετοχή στα μεγάλα κοινωνικά ζητήματα και κινήματα της περιόδου, που αφορούν την ανεργία, την προστασία της λαϊκής κατοικίας, την υπεράσπιση των δημόσιων αγαθών, της δημόσιας περιουσίας, των αεροδρομίων, των λιμανιών, του ενεργειακού πλούτου της χώρας, των ελεύθερων-δημόσιων χώρων από τα ντόπια και ξένα ολιγοπώλια.
Δεν αρκούμαστε σε λογικές διαχείρισης επιζητώντας η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση να έχει ενεργό πολιτικό ρόλο, να αγωνίζεται με συνέπεια ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις του νερού και της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων, που είναι η πολιτική της σημερινής κυβέρνησης. Η δημόσια, κοινωνικά δίκαιη και αποκεντρωμένη διαχείριση αποβλήτων σε όλα τα επίπεδα, με συντονισμό ΟΤΑ Α' και Β' Βαθμού, με επαρκείς πόρους και ανθρώπινο δυναμικό, με στόχο την αλλαγή της κουλτούρας όλων μας είναι και πρέπει να παραμείνει κεντρική επιλογή μας.
Ένα τέτοιο φιλόδοξο και ριζοσπαστικό σχέδιο δεν μπορεί να σχεδιαστεί και πολύ περισσότερο να προωθηθεί και να υλοποιηθεί χωρίς την άμεση εμπλοκή της κοινωνίας, του λαού, των εργαζομένων, των νέων, των ανέργων, του επιστημονικού δυναμικού, των παραγωγικών φορέων.
Αυτό το σχέδιο δεν είναι «μιας στάσης» ούτε υλοποιείται με διαδικασίες fast track. Η αυτοδιοίκηση και οι μετέχοντες σε αυτήν ως εκφραστές της λαϊκής βούλησης θα πρέπει να επαναπροσδιοριστούμε, να ξαναβρούμε τα χαρακτηριστικά του λαϊκού ελέγχου, της συνδιαμόρφωσης, της συμμετοχής, τα χαρακτηριστικά του τοπικού σε συνάρτηση με το κεντρικό-πολιτικό σε μια διαρκή διεκδίκηση, ενεργοποίηση και αφύπνιση, ενάντια στις νεοφιλελεύθερες, αντιλαϊκές, μνημονιακές πολιτικές.
Είναι στο χέρι όλων μας ένα τέτοιο σχέδιο, ένα τέτοιο όραμα για την ΤΑ να πάρει σάρκα και οστά. Ειδικά στον καιρό των μνημονίων και της επιτήρησης εμπνεόμαστε από την Εθνική Αντίσταση. Το ΕΑΜ κατόρθωσε σε καθεστώς σκληρής κατοχής της χώρας μας μέσα από την Αυτοδιοίκηση που προωθήθηκε από την Π.Ε.Ε.Α , να σταθεί με αποφασιστικότητα στο πλευρό των ανθρώπων. Η Αυτοδιοίκηση που υλοποιήθηκε τότε ως πρωτόγνωρος θεσμός λαϊκής κυριαρχίας και δράσης εμπνέει και σήμερα σε διαφορετικές συνθήκες και μπορεί να αποτελέσει σε κάθε χώρο, ένα σημαντικό παράγοντα ανακούφισης των πολιτών και πυλώνα αντίστασης για την δημιουργία του μετώπου ανατροπής του μνημονιακού καθεστώτος, της υποτέλειας, της εξάρτησης και της λιτότητας που επιβλήθηκε στη χώρα μας.
Ενδεικτικές υπογραφές περιφερειακών συμβούλων (αλφαβητική σειρά)
ΑΛΕΞΑΝΔΡΗΣ
ΣΑΡΑΝΤΟΣ
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
ΓΙΑΛΑΜΑΣ
ΤΑΚΗΣ
ΘΕΣΣΑΛΙΑ
ΓΙΟΛΔΑΣΗΣ
ΒΑΣΙΛΗΣ
ΗΠΕΙΡΟΣ
ΓΚΟΥΝΤΑΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
ΗΠΕΙΡΟΣ
ΘΑΝΟΠΟΥΛΟΥ
ΚΑΤΕΡΙΝΑ
ΑΤΤΙΚΗ
ΚΟΛΟΒΟΣ
ΓΙΑΝΝΗΣ
ΔΥΤ. ΕΛΛΑΔΑ
ΚΟΥΣΤΑΣ
ΚΩΣΤΑΣ
ΔΥΤ. ΕΛΛΑΔΑ
ΚΡΙΤΣΩΤΑΚΗΣ
ΜΙΧΑΛΗΣ
ΚΡΗΤΗ
ΚΥΡΙΤΣΗ
ΑΓΛΑΙΑ
Β. ΑΙΓΑΙΟ
ΠΟΤΑΜΙΤΗΣ
ΝΙΚΟΣ
ΙΟΝΙΑ
ΠΡΩΤΟΝΟΤΑΡΙΟΣ
ΓΙΑΝΝΗΣ
ΑΤΤΙΚΗ
ΣΙΓΟΥΡΟΣ
ΓΙΩΡΓΟΣ (ΤΖΩΡΤΖΗΣ)
ΙΟΝΙΑ
ΣΤΑΘΑΚΙΟΣ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
Β. ΑΙΓΑΙΟ
ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΟΥ
ΔΕΣΠΟΙΝΑ
Κ.ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
ΧΡΥΣΑΔΑΚΟΣ
ΣΤΑΥΡΟΣ
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ