Έχει γραφτεί εύστοχα ότι μετά την 24η Φλεβάρη, διεξάγονται τρεις πόλεμοι ταυτόχρονα: Ο στρατιωτικός στην Ουκρανία, ο οικονομικός και ο πολιτικοϊδεολογικός διεθνώς.
Ασφαλώς ο πρώτος, ως «πραγματικός πόλεμος», με όπλα και βιαιότητες είναι η μεγαλύτερη συμφορά που μπορεί να πέσει σε έναν λαό. Ο ουκρανικός λαός βρίσκεται ανάμεσα σε μια ξένη εισβολή-κατοχή, την επακόλουθη τεράστια οικονομική-ανθρωπιστική καταστροφή, τους κινδύνους που φέρνει ένας πόλεμος για τα δημοκρατικά δικαιώματα αλλά και το πολιτικό «κλίμα» στο εσωτερικό, τις ιαχές «φίλων» όπως ο Μπόρις Τζόνσον για «Καμία διαπραγμάτευση!» (από το ασφαλές Λονδίνο) και τις ιδέες «συμμάχων» όπως ο Κίσινγκερ (από το πολυτελές Νταβός) να παραχωρηθούν τμήματα της χώρας στη Ρωσία για να αποχωρήσει «ικανοποιημένος» ο Πούτιν.
Ο οικονομικός πόλεμος, λιγότερο αιματηρός, αλλά ικανός να επιδεινώσει δραματικά τις ζωές των εργαζομένων, εξελίσσεται διεθνώς κι έχει θύματα σε όλο τον πλανήτη. Η έκταση και η φύση των μέτρων και αντίμετρων, υποδεικνύουν μεγάλες αλλαγές διάρκειας. Πρόκειται λιγότερο για «κυρώσεις» λόγω της εισβολής, και περισσότερο για «τέλος της παγκοσμιοποίησης». Όπως προειδοποιούσαν αρκετοί στις συζητήσεις μέσα στην Αριστερά, αυτό το τέλος, αν έρθει «από τα πάνω κι από τα δεξιά» δεν θα έχει τίποτε το προοδευτικό.
Τα πιο ορατά και οδυνηρά αισθητά ζητήματα αφορούν σήμερα την ενέργεια (λόγω του «παιχνιδιού» γύρω από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα) και τα τρόφιμα (λόγω του ρόλου της Ουκρανίας ως «σιτοβολώνα» μεγάλου μέρους τους πλανήτη). Αλλά αν ενταθεί η τάση «περιχαράκωσης» σε «σφαίρες επιρροής» και «απεξάρτησης» της μίας μεγάλης οικονομίας από την άλλη, θα έρθουν στην επιφάνεια ζητήματα που θα αφορούν τις διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες κλπ. Το κόστος τέτοιων μεγάλων αλλαγών είναι μεγάλο -και ασφαλώς θα επιχειρηθεί να φορτωθεί στις πλάτες των «από κάτω».
Αυτή η σκληρή πραγματικότητα θα παραμείνει σε ισχύ πίσω από αποφάσεις όπως η παράταση της «δημοσιονομικής χαλαρότητας» και για το 2023 και τις προσπάθειες διάφορων κυβερνήσεων να «απαλύνουν το πλήγμα», υπό το φόβο (ρητό και από τα πλέον επίσημα χείλη στο Νταβός) «κοινωνικών εκρήξεων». Οι εργαζόμενοι των πλουσιότερων χωρών εξοικειώνονται σταδιακά με την προοπτική να ζήσουν ως φτωχότεροι. Ένας σύντροφος είχε γράψει απολογίζοντας τα 2 χρόνια πανδημίας, ότι αυτή άρχισε να αλλάζει και τον τρόπο που πεθαίνουμε (από μεταδοτικές ασθένειες κι όχι από τις παθήσεις που συνδέονται περισσότερο με τον δυτικό «τρόπο ζωής»), επισημαίνοντας ότι πολλές χώρες «μετακινήθηκαν πιο κοντά προς το τριτοκοσμικό προφίλ». Αυτή η «μετακίνηση» φαίνεται ότι μπορεί να πάρει ευρύτερα χαρακτηριστικά, φέρνοντας τους εργαζόμενους του «Βορρά» μπροστά σε φαινόμενα (μονιμότερης) ενεργειακής ή διατροφικής ανεπάρκειας.
Αν αυτή η κατάσταση απειλεί τον «Βορρά», προκαλεί τρόμο η σκέψη του τι μπορεί να συμβεί στον Παγκόσμιο «Νότο». Που μπαίνει σε αυτή την «περιπέτεια» με πολύ χαμηλότερα επίπεδα διαβίωσης, πολύ μεγαλύτερη και μονιμότερη ενεργειακή ή διατροφική ανασφάλεια, και όπου έστω κι αυτή η «δημοσιονομική χαλαρότητα» που επιτρέπει στην ΕΕ ή τις ΗΠΑ έναν χώρο «διαχείρισης» των χειρότερων συνεπειών των κρίσεων, αποτελεί πολυτέλεια.
Ο πληθωρισμός καλπάζει παντού -από την Ευρώπη ως την Τουρκία κι από τη Ρωσία και τις ΗΠΑ ως τη Λατινική Αμερική, τσακίζοντας δυσανάλογα όσους κι όσες δαπανούν το εισόδημά τους για να εξασφαλίσουν την καθημερινή τροφή, ενέργεια κ.ο.κ. Και δεν πρόκειται για πληθωρισμό σε συνθήκες «υπερθέρμανσης» της οικονομίας. Το πρώτο τρίμηνο του 2022, οι μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη κατέγραψαν είτε μικρή ύφεση (ΗΠΑ), είτε μηδενική ανάπτυξη (ευρωζώνη) και η κυρίαρχη τάση είναι η αναθεώρηση των προβλέψεων ανάπτυξης προς τα κάτω…
Σε αυτό το φόντο κρίσης κι αβεβαιότητας, εξελίσσεται και ο ιδεολογικοπολιτικός πόλεμος. Όπου τα ηγετικά επιτελεία των χωρών της «Δύσης» πασχίζουν να αποσπάσουν συναινέσεις μπροστά στην όξυνση των ανταγωνισμών. Αυτή η ευρύτερη σύγκρουση, έχει και πολύ υλικές (κι επικίνδυνες) πτυχές, όπως η προσπάθεια διεύρυνσης του ΝΑΤΟ με την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας, η διαρκής αναβάθμιση της παρουσίας του στην ανατολική Ευρώπη (όπου έχουν πολλαπλασιαστεί ραγδαία οι νατοϊκές δυνάμεις σε σχέση με πριν την 24η Φλεβάρη και τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία), τα θηριώδη εξοπλιστικά προγραμμάτων που ανακοινώνει το κάθε κράτος χωριστά. Το κλίμα πολεμικής προετοιμασίας προϊδεάζει για τα χειρότερα -στο μέτωπο της ειρήνης, ενώ η ιδεολογική επιθετικότητα για «συσπείρωση γύρω από τη σημαία» προϊδεάζει για τα χειρότερα -στο μέτωπο της καθημερινότητας που μας ετοιμάζουν.
Η απάτη του σχήματος σύγκρουσης «ελεύθερου κόσμου» και «αυταρχισμού» μπορεί να αναδειχθεί με πολλούς τρόπους. Αλλά γίνει εκκωφαντική από τις πιο πρόσφατες εξελίξεις. Στις ΗΠΑ, τη «ναυαρχίδα» του παγκόσμιου-δυτικού «στόλου» της φιλελεύθερης δημοκρατίας, το πιο στοιχειώδες δικαίωμα των γυναικών να ελέγχουν τα σώματά τους, το πλέον αυτονόητο-κεκτημένο δικαίωμα στην άμβλωση, έχει μπει «στον πάγκο του χασάπη».
Στην Ελλάδα, πυκνώνουν γύρω μας όλες οι ανησυχητικές όψεις αυτής της νέας, «σκοτεινής» πραγματικότητας.
Η εμπλοκή στους ευρύτερους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς αναδεικνύει ότι δεν είναι «περίπατος», μέσα από την ιρανική απάντηση στην απίθανη ελληνική «πειρατεία» εις βάρος του ιρανικού πλοίου.
Η όξυνση των ανταγωνισμών και το «παιχνίδι» με το πολεμοκάπηλο κλίμα, έχει φέρει εκ νέου τις ελληνοτουρκικές σχέσεις σε επικίνδυνο σημείο. Ανεξάρτητα από τον κίνδυνο ενός επεισοδίου, αυτή η ένταση φέρνει μαζί ακόμα περισσότερους εξοπλισμούς (με τη συμφωνία για τα F-35), την ώρα που η κοινωνία στενάζει από την ακρίβεια και την κατάρρευση των κοινωνικών υπηρεσιών.
Φέρνει επίσης την ανακίνηση της εθνικιστικής-ρατσιστικής υστερίας για επερχόμενη «εργαλειοποίηση του προσφυγικού από τον Ερντογάν», που προϊδεάζει για επανάληψη του πολιτικού ζόφου του Μάρτη του 2020, όταν οι ταλαιπωρημένοι άνθρωποι αντιμετωπίστηκαν ως «υβριδική εισβολή».
Στο ΑΠΘ, η επιχείρηση πρωτόγονης επίδειξης «πυγμής» υπενθυμίζει πώς σχεδιάζει να διαχειριστεί την αμφισβήτηση η κυβέρνηση Μητσοτάκη και πώς ο μιλιταρισμός και ο πολιτικός συντηρητισμός πάνε χέρι-χέρι με την επίθεση στα δημοκρατικά δικαιώματα όλων μας.
Καθώς η διεθνής συζήτηση για τον πληθωρισμό στρέφεται σε λύσεις μεταξύ «αύξησης των επιτοκίων» και «συγκράτησης των μισθών», μπορεί κανείς να φανταστεί τί ετοιμάζει μια κυβέρνηση που στέκεται συστηματικά στο «δεξί άκρο» της διεθνούς οικονομικής συζήτησης και πρακτικής.
Κάποιες αντιδραστικές όψεις της πολιτικής ζωής στις ΗΠΑ όσον αφορά την αμφισβήτηση των γυναικείων δικαιωμάτων, θυμίζουν και το ελληνικό πολιτικό περιβάλλον και προειδοποιούν ενάντια στον εφησυχασμό και την αυταπάτη ότι αυτά είναι «λυμένα» στο σύγχρονο καπιταλισμό.
Απέναντι στο ασφυκτικό μέλλον που διαμορφώνεται μπροστά μας, μόνη ελπίδα είναι οι αντιστάσεις , -ο αγώνας για την ειρήνη, οι εργατικοί αγώνες, το φεμινιστικό κίνημα, η αντιρατσιστική πάλη. Και η προσπάθεια να συνδεθούν όλες αυτές σε μια συνολική αντικαπιταλιστική προοπτική. Για να ζήσουμε, και για να ζήσουμε ανθρώπινα, ο δικός μας πόλεμος πρέπει να στραφεί ενάντια «στα παλάτια».
