Βρισκόμαστε σε μια εποχή που η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει πολλαπλούς κινδύνους.
Η ιμπεριαλιστική εισβολή του Πούτιν συνεχίζει να σπέρνει όλεθρο και καταστροφή, ενώ κάθε στρατιωτική της επιτυχία ανοίγει την όρεξη της Μόσχας να συνεχίσει -μέχρι να πάψει να υπάρχει «Ουκρανία». Η Σύνοδος του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη, πήρε αποφάσεις που απειλούν να γενικεύσουν τον όλεθρο, καθώς η Συμμαχία αλλάζει «Πολεμικό Δόγμα», διευρύνεται και ενισχύει την παρουσία της στην ανατολική Ευρώπη, ενώ τα κράτη-μέλη της ΕΕ μπαίνουν σε τροχιά ραγδαίας στρατιωτικοποίησης.
Ο πόλεμος και η ενεργειακή κρίση έχουν λειτουργήσει ως ευκαιρία για τον «εξορυκτικό καπιταλισμό», του οποίου η ασύδοτη δράση μας απομακρύνει καθημερινά ακόμα και από τους ανεπαρκείς στόχους που έχουν τεθεί στις διασκέψεις για το κλίμα και μας φέρνει πιο κοντά σε ανείπωτες καταστροφές. Οι επιπτώσεις εκδηλώνονται ήδη, με ακραία καιρικά φαινόμενα ανά τον πλανήτη, με πυρκαγιές και ξηρασίες που –μεταξύ άλλων– επιδεινώνουν ακόμα περισσότερο την διαφαινόμενη επισιτιστική κρίση.
Το φάντασμα της διατροφικής και της ενεργειακής ανασφάλειας στοιχειώνει πλέον τους εργαζόμενους σε όλο τον πλανήτη, καθώς το πενιχρό εισόδημά τους εξανεμίζεται από τον καλπάζοντα πληθωρισμό.
Σε αυτή την εποχή κρίσεων, ενισχύεται και ο αυταρχισμός των κυβερνήσεων όπως και η ενίσχυση αντιδραστικών ρευμάτων και ιδεών. Η μαζική δολοφονία μεταναστών στον ισπανικό θύλακα της Μελίγια, στα σύνορα της Ευρώπης-φρούριο, είναι ένα αδιανόητο έγκλημα που συμπυκνώνει την αγριανθρωπιά που καλλιεργείται απέναντι στους «άλλους». Στις ΗΠΑ, καταργήθηκε η προστασία του δικαιώματος στην έκτρωση και το πολιτικό φονταμενταλιστικό ρεύμα που εργάστηκε γι’ αυτό το στόχο επί δεκαετίες δηλώνει σήμερα ότι «ήταν μόνο η αρχή», βάζοντας στο στόχαστρο ένα εύρος δικαιωμάτων που ξεκινά από την αντισύλληψη και φτάνει στον διαφυλετικό γάμο.
Οι παγκόσμιες αυτές απειλές, έχουν και την ελληνική «μετάφρασή» τους: Στην ολόθερμη ένταξη της Ελλάδας στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, ως «πυλώνας» στο «τόξο ανάσχεσης» από το Ισραήλ ως την Πολωνία. Στον ελληνοτουρκικό ανταγωνισμό, του οποίου η όξυνση μας επιφυλάσσει ένα απρόβλεπτο καλοκαίρι, ένα «σκοτσέζικο ντους» μεταξύ «συνεννόησης» και κλιμάκωσης προς «θερμό επεισόδιο». Στις πυρκαγιές που ήδη ρημάζουν τεράστιες περιοχές της χώρας. Στην ταξικά μονομερή πολιτική του Μητσοτάκη, που αναδιανέμει τον πλούτο προς όφελος των πλουσίων και διαλύει κάθε μηχανισμό κοινωνικής προστασίας, αφήνοντας τους εργαζόμενους και τους φτωχούς στο έλεος της ακρίβειας, των πυρκαγιών, του Covid (που καβαλάει το «τουριστικό κύμα» ενώ τα διαλυμένα νοσοκομεία οδηγούν σε μια θνητότητα στις ΜΕΘ που ξεπερνά κατά πολύ τον ευρωπαϊκό μέσο όρο). Στην καθημερινή αθλιότητα των push-backs στο Αιγαίο και της αγριότητας στον Έβρο, που –κρίνοντας από την τρομολαγνική υστερία για πιθανή «υβριδική εισβολή» και την χυδαία στοχοποίηση του εθελοντή διασώστη Ιάσωνα Αποστολόπουλου ως… «εχθρού της πατρίδας»– αναμένεται να ενταθεί. Στο κλίμα αμφισβήτησης των γυναικείων δικαιωμάτων (μετονομασία ΓΓΙΦ, ημερίδες και σχολικά προγράμματα περί «γονιμότητας» κ.ο.κ.), πάνω στο οποίο αναπτύσσεται και η κλιμάκωση της σεξιστικής βίας. Στις επιλεκτικές ευαισθησίες της Δικαιοσύνης, που αφήνει ελεύθερο τον Κορκονέα λόγω «σύννομου βίου», αλλά αρνείται να αφήσει τον Γ. Μιχαηλίδη λόγω «ιδεολογίας», εξωθώντας τον σε απεργία πείνας.
Η κυβέρνηση της ΝΔ λειτουργεί ως «πολεμική μηχανή» και έτσι θα συνεχίσει «μέχρι τέλους». Η προώθηση του νέου νόμου-πλαισίου στα πανεπιστήμια, σε πείσμα των αντιδράσεων όλης της πανεπιστημιακής κοινότητας, πιθανά μέσα στο καλοκαίρι, είναι ένα μόνο παράδειγμα. Στηρίζει όλες τις προοπτικές της στην εμπιστοσύνη της άρχουσας τάξης ότι «κάνει τη δουλειά». Αλλά αυτές οι προοπτικές είναι υπονομευμένες. Το καλοκαίρι θα είναι «θερμό» για τον Μητσοτάκη, γεμάτο από απειλές που έρχονται από το πρόσφατο παρελθόν και μεγάλες προκλήσεις που βρίσκονται μπροστά για τον ελληνικό καπιταλισμό. Η διαρκής ταλάντευση γύρω από τον χρόνο των εκλογών είναι ενδεικτική των προβληματισμών στο Μαξίμου.
Σε κάθε περίπτωση και σε κάθε σενάριο, το ζήτημα της ανατροπής αυτής της κυβέρνησης είναι κομβικό για τη φορά των πολιτικών-κοινωνικών εξελίξεων. Αυτός ο στόχος δεν μπορεί να υπηρετηθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ, ούτε αποτελεσματικά (όπως έχει φανεί από το πώς πολιτεύτηκε σε όλη τη διάρκεια της θητείας Μητσοτάκη), αλλά ούτε και με ουσιαστικό περιεχόμενο ώστε αυτή η ανατροπή να κάνει πραγματική διαφορά για τη ζωή των εργαζομένων και να μην αποτελεί μια θλιβερή κυβερνητική «εναλλαγή» (όπως έχει φανεί από τις οργανωτικές και πολιτικές επιλογές του Τσίπρα καθώς μπαίνουμε στην τελική ευθεία προς τις κάλπες). Η «ποιότητα» της αξιωματικής αντιπολίτευσης άλλωστε είναι ο βασικός λόγος που ο Μητσοτάκης έχει ακόμα πιθανότητες να διατηρεί τον έλεγχο των πολιτικών εξελίξεων.
Ωστόσο το κοινωνικό δυναμικό που μπορεί να αντισταθεί απέναντι στις προκλήσεις της εποχής υπάρχει. Η επιτυχία του πρώτου Φεμινιστικού Φεστιβάλ στην Ελλάδα που γέμισε αισιοδοξία όσες κι όσους συμμετείχαν και η ελπιδοφόρα κοσμοσυρροή του κόσμου των κινημάτων, της αλληλεγγύης και της Αριστεράς στα Αντιρατσιστικά Φεστιβάλ, είναι τα πιο πρόσφατα παραδείγματα. Οι εργατικοί αγώνες του προηγούμενου διαστήματος δείχνουν ότι τα πρώτα σημάδια αναθέρμανσης της εργατικής δράσης στην Ευρώπη απέναντι στην ακρίβεια (Βρετανία, Βέλγιο) μπορούν να βρουν «μιμητές» και εδώ.
Αυτός ο κόσμος χρειάζεται και τα πολιτικά του εργαλεία. Δυστυχώς, διάφορες αδυναμίες του χώρου στα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ σημαίνουν ότι είμαστε αρκετά πίσω από τα αναγκαία σε αυτό το καθήκον. Η ριζοσπαστική Αριστερά θα χρειαστεί να εντάξει θαρρετά στη δράση και στο λόγο της όλη αυτή τη «θεματολογία» που κινητοποίησε και κινητοποιεί τον κόσμο μας. Μπροστά στην όξυνση των ανταγωνισμών, οφείλει να ιεραρχήσει ψηλά στην ατζέντα της την σθεναρή αντιπολεμική στάση και δράση, αντλώντας από την πολύτιμη ιστορική παράδοση του ΣΕΚΕ/ΚΚΕ, που την εποχή της Μικρασιατικής Εκστρατείας κήρυξε τον «πόλεμο κατά του πολέμου». Έχοντας στραμμένη την προσοχή της στους κοινωνικούς αγώνες. Όπως δείχνουν δυνατότητες και κίνδυνοι, δυσκολίες κι ευκαιρίες που παρουσιάστηκαν σε μια σειρά άλλες εκλογικές αναμετρήσεις (Γαλλία, Λατινική Αμερική), κάθε εκλογική τακτική λογοδοτεί στον συσχετισμό (στην κοινωνία και μέσα στην Αριστερά). Αυτός κρίνεται από όσα έγιναν (ή δεν έγιναν) «πριν» και από όσα θα γίνουν (ή δεν θα γίνουν) «μετά».
Σε αυτά τα καθήκοντα, συστηματικής προσπάθειας ανατροπής της υπάρχουσας κατάστασης πραγμάτων, που κάνει αναγκαία την τακτική της ενωτικής, μαζικής, ριζοσπαστικής δράσης, θα κριθούν οι προοπτικές κάθε αριστερού-ριζοσπαστικού πολιτικού σχεδίου.
