Σύμφωνα με το νόμο 4387/2016, αρ. 50 παρ. 1, από 01/01/2017 ξεκινάει η λειτουργία του ΕΦΚΑ (Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης) ως φορέα κύριας κοινωνικής ασφάλισης. Μια ασφαλιστική αντιμεταρρύθμιση που έγκαιρα οι παρατάξεις της Αριστεράς και τα συνδικάτα κατήγγειλαν.
Γιατί με αυτόν το νόμο συνεχίζεται με έντονους ρυθμούς η αποχώρηση του κράτους από τη Δημόσια Κοινωνική Ασφάλιση και η αλλοίωση του αλληλέγγυου χαρακτήρα της. Η μη εγγύηση από το κράτος της ανταποδοτικής σύνταξης μετατρέπει το Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης από αναδιανεμητικό σε κεφαλαιοποιητικό. Η ασφάλιση γίνεται ατομική υπόθεση και ανοίγει διάπλατα ο δρόμος για τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες.
Τις τραγικές συνέπειες εφαρμογής αυτού του νόμου τις βιώνει όλη η κοινωνία: απίστευτες περικοπές σε καταβαλλόμενες αλλά και νέες κύριες συντάξεις, σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ, μετατροπή των συντάξεων χηρείας και αναπηρίας σε φιλοδωρήματα, σφαγή σε εφάπαξ, επικουρικές, αλαλούμ για τις νέες εισφορές αυτοαπασχολούμενων, αγροτών, ελεύθερων επαγγελματιών κ.ά.
Μια άλλη παράμετρος της διάλυσης της Κοινωνικής Ασφάλισης, που επιχειρείται από τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και τώρα αρχίζει να απασχολεί την κοινωνία, είναι η ενοποίηση-«γίγας» όλων των Ταμείων κύριας ασφάλισης στον ΕΦΚΑ.
Η ενοποίηση όλων των Φορέων Κύριας Ασφάλισης σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, χωρίς καμία σωστή οργάνωση, χωρίς το αναγκαίο προσωπικό, χωρίς σωστή μηχανογράφηση, αναμένεται να φέρει συνθήκες χάους στην εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων. Κατά συνέπεια οι καθυστερήσεις στις απονομές των συντάξεων θα ξεπεράσουν κάθε όριο. Είναι ενδεικτικό το παράδειγμα της ενοποίησης του ΟΑΕΕ το 2007, όπου παρότι υπήρχε περισσότερη προετοιμασία από τώρα (σίγουρα όμως όχι αρκετή), οι χρόνοι απονομής συντάξεων τουλάχιστον διπλασιάστηκαν!
Τα τρικ και τα ψέματα της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας ότι σε μερικούς μήνες οι συντάξεις θα βγαίνουν σε λίγες μέρες, δεν πείθουν τους εργαζόμενους στα Ασφαλιστικά Ταμεία και δεν πρέπει να ξεγελούν και την κοινωνία.
Δημόσια Διοίκηση
Σε αυτό το μνημονιακό σκηνικό είναι στο στόχαστρο και η Δημόσια Διοίκηση.
Δύο χαρακτηριστικά που παρατηρούνται τελευταία στη Δημόσια Διοίκηση και στον ΕΦΚΑ είναι ο περιορισμός των αρμοδιοτήτων των Υπηρεσιακών Συμβουλίων και ο διαχωρισμός των προϊσταμένων-διευθυντών από το υπόλοιπο προσωπικό με το «τυράκι» των θέσεων και των επιδομάτων ευθύνης.
Για να μπορέσει η κυβέρνηση να υλοποιήσει τις αντεργατικές πολιτικές της (και τον ΕΦΚΑ), χρειάζεται η διοικητική ιεραρχία να λειτουργεί αυταρχικά σε βάρος των πολιτών και πατώντας με τη βία πάνω στους εργαζόμενους της Δημόσιας Διοίκησης. Και χωρίς να παρεμβαίνουν στα πόδια της εκπρόσωποι των εργαζομένων.
Δεν ήταν τυχαίο ότι στο μεταβατικό στάδιο υλοποίησης του ΕΦΚΑ δεν προβλέπει ο νόμος γνωμοδότηση Υπουργικού Συμβουλίου για τη μεταφορά του προσωπικού από τα εντασσόμενα Ταμεία στον ενιαίο φορέα. Λίγο αργότερα το ίδιο ψηφίστηκε και για την κινητικότητα, όπου δεν θα χρειάζεται καμία μεσολάβηση ΥΣ. Οι μετακινήσεις και αποσπάσεις θα περνάνε μόνο από τις αρμόδιες - «αδιάβλητες» επιτροπές, που θα αποφασίζουν για τις κενές θέσεις στο Δημόσιο και την πλήρωσή τους.
Επίσης στο μεταβατικό στάδιο προς τη δημιουργία του ΕΦΚΑ δημιουργούνται εργαζόμενοι διαφόρων ταχυτήτων, όπου κάποιοι τοποθετούνται σε θέσεις στον ενιαίο φορέα ενώ κάποιοι άλλοι όχι, τοποθετούνται προϊστάμενοι και διευθυντές (για ένα «μεταβατικό και προσωρινό» στάδιο) χωρίς αξιοκρατία και αντικειμενικά κριτήρια και άλλα τέτοια ευτράπελα. Τα οποία γίνονται πολύ εύκολα με Υπουργικές Αποφάσεις- «αποφασίζομεν και διατάσσομεν...»!
Ταυτόχρονα υπάρχουν πολλά θολά για τη μεταφορά των εργαζομένων των Ταμείων στον ενιαίο φορέα με διατάξεις που μιλάνε για «τυχόν πλεονάζον» προσωπικό, που θα μπει σε κινητικότητα, το οποίο αποτελεί ευθεία επίθεση στους δημοσίους υπαλλήλους.
Επίσης το συγκεντρωτικό και αθηνοκεντρικό σχέδιο οργανογράμματος εμπνέει ανησυχία σε σχέση με τις θέσεις εργασίας και τα Παραρτήματα στην περιφέρεια, τα οποία συρρικνώνονται διαρκώς τα τελευταία χρόνια, ενώ ο εργασιακός μεσαίωνας ετοιμάζεται να εισβάλει στη λειτουργία του ΕΦΚΑ.
Απάντηση συνδικάτων
Η απάντηση από τις συνδικαλιστικές ηγεσίες των συνδικάτων και των ομοσπονδιών των εργαζομένων στα ασφαλιστικά ταμεία είναι πολύ κατώτερη των περιστάσεων. Μετά την ψήφιση του νόμου (Μάιος 2016) δεν υπήρξε καμία κινητοποίηση για το Ασφαλιστικό, ενώ είχαν αρχίσει οι περικοπές στις συντάξεις και οι απειλές προς τους εργαζόμενους.
Μόνο οι παρατάξεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς και το ΜΕΤΑ έκαναν κάποιες προτάσεις και προσπάθειες για συνελεύσεις και κινήσεις από τη βάση. Το πλαίσιο που πρότειναν ήταν και είναι οργάνωση αγώνων και κινητοποιήσεων μέσα από συνελεύσεις και περιοδείες, με αρχή συμβολικές καταλήψεις των Ταμείων και αποκλεισμούς στα ΔΣ του ΕΦΚΑ και στη συνέχεια με απεργιακές κινητοποιήσεις.
Όμως και η ΑΔΕΔΥ πρέπει να αντιδράσει και να συμμετάσχει σε αυτές τις κινητοποιήσεις, όχι μόνο γιατί θίγονται τα ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων στο Δημόσιο, αλλά γιατί ο ΕΦΚΑ αποτελεί, καθώς φαίνεται, ένα πείραμα για χειροτέρευση των εργασιακών δικαιωμάτων όλων των εργαζομένων στο Δημόσιο.
Χρειάζεται άμεσα να προκηρυχθεί η 24ωρη προειδοποιητική απεργία των δύο ομοσπονδιών (ΠΟΣΕ-ΙΚΑ, ΠΟΠΟΚΠ), που έχει αποφασιστεί εδώ και εβδομάδες, με την κάλυψη της ΑΔΕΔΥ και τη συμμετοχή των φορέων των συνταξιούχων και όλων των ασφαλισμένων (επιστημόνων, αγροτών, μισθωτών, αυτοαπασχολούμενων κ.ά.).
Και να συνεχίσουμε κλιμακώνοντας με κλαδικές 48ωρες απεργίες και διαρκείας για την προστασία των θέσεων εργασίας και με γενικές απεργίες από ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ για τη διάσωση της Κοινωνικής Ασφάλισης. Για ένα αποκλειστικά Δημόσιο Ασφαλιστικό Σύστημα, που θα λειτουργεί με κριτήριο τις κοινωνικές ανάγκες.
*μέλος ΔΣ ΠΟΠΟΚΠ