Συνέντευξη με τον Πέτρο Χασανίδη, πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου Ορεστιάδας και πρώην μέλους της Διοίκησης της ΕΒΖ.
Πού βρίσκονται τα πράγματα αυτή τη στιγμή σε σχέση με την Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης;
Η κατάσταση με τη ζάχαρη περιπλέκεται όλο και περισσότερο, τα πράγματα γίνονται όλο και πιο δύσκολα και για τους εργαζόμενους της ΕΒΖ, αλλά και για τους αγρότες, τους τευτλοπαραγωγούς, που παρέδιδαν ως τώρα την παραγωγή τους στην ΕΒΖ. Μόλις ένα χρόνο πριν φαινόταν πως κάτι πάει να γίνει. Φαινόταν πως θα υπήρχε μέριμνα για να μην καταστραφεί μια πολύ σημαντική βιομηχανία, υπό τον έλεγχο του κράτους, μια βιομηχανία που είναι απαραίτητος άξονας για την ανάπτυξη της γεωργίας, αλλά και την καταπολέμηση της ανεργίας σε ιδιαίτερα πληττόμενες περιοχές της χώρας. Αλλά, δυστυχώς, τα πράγματα τον τελευταίο καιρό εξελίσσονται πολύ διαφορετικά.
Οι τευτλοπαραγωγοί των Σερρών, αλλά και αυτοί της Κεντρικής Μακεδονίας και της Θεσσαλίας, έχουν πληρωθεί από πέρυσι μόλις για το 20% της παραγωγής που παρέδωσαν στα εργοστάσια ζάχαρης. Δηλαδή για το 80% της παραγωγής τους παραμένουν ένα χρόνο απλήρωτοι! Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο και προχώρησαν σε κατάληψη και σ’ αυτό έχουν όλη τη συμπαράσταση των εργαζομένων της ΕΒΖ Α.Ε. Μιλάμε για 3.000 αγρότες, στους οποίους οφείλονται πάνω από 8 εκατομμύρια ευρώ.
Οι εργαζόμενοι πόσοι είναι; Πέστε μου αν θέλετε συνολικά και κατά εργοστάσιο. Οι εργαζόμενοι πληρώνονται κανονικά;
Δυστυχώς οι εργαζόμενοι στην ΕΒΖ ΑΕ, που έχουν απομείνει να δουλεύουν, δεν είναι πια πάνω από 240 άτομα σε όλη την επιχείρηση, τη στιγμή που λίγα χρόνια πριν υπήρχε μόνιμο προσωπικό 1.600 ατόμων, χώρια οι εποχικοί που ήταν πολλοί περισσότεροι. Στο Πλατύ Ημαθίας υπάρχουν αυτή τη στιγμή 80 άτομα που δουλεύουν, στο εργοστάσιο της Ορεστιάδας, όπου είμαι κι εγώ, είμαστε 40 άτομα. Υπάρχουν κάποιοι εργαζόμενοι στο εργοστάσιο των Σερρών, που δεν λειτουργεί αυτή τη στιγμή, και ασχολούνται μόνο με τη συντήρηση και οι υπόλοιποι στελεχώνουν τα κεντρικά γραφεία στη Θεσσαλονίκη. Η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων δουλεύουν στην επιχείρηση 25 χρόνια τώρα, άρα βρίσκονται σε μια ηλικία που, αν τα πράγματα στραβώσουν κι άλλο και κλείσει η επιχείρηση, θα βρεθούν σε δεινή θέση. Μιλάμε όχι μόνο για ανθρώπους 45-55 χρονών, που δεν θα τους προσλάβει κανείς σε νέα δουλειά σε τέτοια ηλικία, αλλά και που βρίσκονται στην Ημαθία και την Ορεστιάδα, σε περιοχές δηλαδή όπου τα ποσοστά ανεργίας είναι εξαιρετικά υψηλά.
Οι εργαζόμενοι αυτή τη στιγμή ακόμα πληρώνονται κανονικά. Αλλά είναι φανερό πως τα πράγματα χειροτερεύουν για την επιχείρηση μέρα με τη μέρα και διέξοδος δεν υπάρχει, γι’ αυτό και όλοι οι εργαζόμενοι συμπαραστέκονται αποφασιστικά στους αγώνες και στην κατάληψη που πραγματοποιούν οι αγρότες.
Αρκεί να σας πω πως εξαιτίας της μη καταβολής των χρημάτων στους αγρότες, δεν έχει γίνει καλλιέργεια τεύτλων για τη φετινή χρονιά σε Μακεδονία και Θράκη και υπάρχει μια ελπίδα για παραγωγή μονάχα στην περιοχή της Ορεστιάδας, άρα έχει υπονομευθεί σημαντικά και η μελλοντική παραγωγή.
Βλέπετε, γίνεται μια προσπάθεια να αποδιαρθρωθεί και η αγροτική παραγωγή, αλλά και η βιομηχανία που αξιοποιεί το αγροτικό προϊόν. Η ΕΒΖ ΑΕ είναι η τελευταία μεγάλη επιχείρηση που λειτουργεί στη χώρα στη βάση της αγροτικής παραγωγής και βρίσκεται σε φάση πλήρους αποδυνάμωσης. Για παράδειγμα, στο εργοστάσιο της Ορεστιάδας, μόλις 5 ή έξι χρόνια πριν, αντί για 40 εργαζόμενοι, όπως είναι σήμερα, υπήρχαν 250 μόνιμοι εργαζόμενοι, ενώ οι εποχικοί ξεπερνούσαν τους 700.
Οι εργαζόμενοι της ΕΒΖ ΑΕ είναι οργανωμένοι στο σωματείο τους; Το σωματείο λειτουργεί, γίνονται συνελεύσεις;
Ναι, υπάρχουν τοπικά σωματεία σε κάθε εργοστάσιο και όλα μαζί εντάσσονται στην Ομοσπονδία Εργαζομένων Βιομηχανίας Ζάχαρης, που είναι, σαν να λέμε, το συντονιστικό όλων των εργαζομένων στη ζάχαρη. Υπάρχουν τακτικές συνελεύσεις. Βεβαίως, παρατηρείται τελευταία έντονη ανησυχία από όλους τους εργαζόμενους και πολύ σοβαρός προβληματισμός για το τι μέλλει γενέσθαι.
Θα υπάρξουν πρωτοβουλίες, είτε από την Ομοσπονδία Εργαζομένων Βιομηχανίας Ζάχαρης, είτε από σας, το Εργατικό Κέντρο Ορεστιάδας, για δράσεις ενημέρωσης, εκδηλώσεις, προσπάθεια για ενημέρωση του κόσμου κλπ. ;
Είμαστε πάντοτε σε επαγρύπνηση, για να κινητοποιηθούμε όποτε χρειαστεί. Η ΕΒΖ Α.Ε. είναι μια επιχείρηση με ιστορία 60 χρόνων, δεν θα την αφήσουμε να σβήσει χωρίς να δώσουμε τη μάχη. Οι εργαζόμενοι δεν είναι υπεύθυνοι για την κακοδιαχείριση, είμαστε αυτοί ίσα-ίσα που ενδιαφερόμαστε να απαλείψουμε αυτά τα φαινόμενα.
Μιλήσατε για κακοδιαχείριση. Θέλετε να γίνετε πιο συγκεκριμένος; Σπαταλήθηκαν κάπου λεφτά; Δεν εισπράχτηκαν χρωστούμενα; Τι ακριβώς εννοείτε;
Ένα μέρος των προβλημάτων της ΕΒΖ Α.Ε. οφείλεται στο ότι πολύ μεγάλες εταιρίες αναψυκτικών κλπ. δεν πλήρωναν για χρόνια τα χρήματα που χρωστούσαν στην ΕΒΖ Α.Ε. και η διοίκηση συνέχιζε να τους προμηθεύει με ζάχαρη. Για δύο από αυτές τις εταιρείες, με συνολικές οφειλές πάνω από 40 εκατομμύρια ευρώ, τα πράγματα έχουν φτάσει στα δικαστήρια.
Όμως, το πιο σημαντικό πρόβλημα είναι το ότι η ΕΒΖ Α.Ε. εξαιτίας των οφειλών χρειάστηκε να ζητήσει επανειλημμένα δάνεια, για να συνεχίσει να κινείται. Και εδώ έγινε το μεγάλο παιχνίδι. Θέλω να σημειώσω εδώ πως η ΕΒΖ Α.Ε., παρόλο που είναι στην ουσία κρατική εταιρεία, βρίσκεται εισηγμένη στο χρηματιστήριο και δεν έχει πάρει ποτέ την παραμικρή κρατική επιχορήγηση. Αντίθετα, πήρε δάνεια, κύρια από την πάλαι ποτέ Αγροτική Τράπεζα, με επιτόκια που έφταναν έως και το 13%. Να σημειώσω εδώ πως η Αγροτική Τράπεζα, η οποία χορηγούσε τα δάνεια, ήταν η ίδια μεγαλομέτοχος της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης και παρ’ όλα αυτά της χορηγούσε δάνεια με ιδιαίτερα υψηλό επιτόκιο.
Πού έφθασε το πράγμα; Αυτή τη στιγμή τα χρέη της ΕΒΖ Α.Ε. μαζί με τους τόκους έχουνε φθάσει τα 150 εκατομμύρια. Όμως, η Αγροτική Τράπεζα δεν υφίσταται πια, έχει χωριστεί σε δύο τράπεζες την «καλή» με τα φιλέτα και την «κακή» με τα χρέη και έχει πωληθεί η «καλή» στην Τράπεζα Πειραιώς. Ωστόσο, τα χρέη της ΕΒΖ Α.Ε. έχουν περάσει στην «καλή» τράπεζα και έτσι τώρα, ουσιαστικά, οφείλονται στην Τράπεζα Πειραιώς. Για να καταλάβετε το μέγεθος του φιλέτου, η Τράπεζα Πειραιώς πλήρωσε για να αγοράσει την «καλή» Αγροτική Τράπεζα ένα τίμημα της τάξης των 90 εκατομμυρίων. Και τώρα, από την ΕΒΖ Α.Ε. μόνο, ζητά να της δοθούν 150 εκατομμύρια και απαιτεί μάλιστα να κλείσουν τα εργοστάσια για να εκποιηθούν και να εισπράξει τα χρήματά της.
Καταλαβαίνετε πως εδώ τα συμφέροντα των τραπεζών μπαίνουν πάνω από όλα τα άλλα συμφέροντα. Για άλλη μια φορά η Πολιτεία δείχνει με κάθε τρόπο πως θα προστατεύσει μόνο τα κέρδη των τραπεζιτών, αδιαφορώντας για τη ζημιά που θα γίνει και στους εργαζόμενους και στην παραγωγική ανάπτυξη της χώρας. Και είναι κρίμα, γιατί φαινότανε πως, πριν ένα χρόνο περίπου, θα γινόταν μια διαφορετική αρχή και θα υπήρχε μέριμνα και φροντίδα για τους αδυνάτους και όχι για τους ισχυρούς. Αλλά τώρα τα πράγματα φαίνονται να πηγαίνουν χειρότερα και από πριν…