Χαμηλοί μισθοί - η ακρίβεια στα ύψη
Επιστροφή στα «ματωμένα» πλεονάσματα με νέα φοροεπιδρομή και λιτότητα στις κοινωνικές δαπάνες, προβλέπει ο προϋπολογισμός του 2024, που αναμένεται να ψηφιστεί λίγο πριν τα Χριστούγεννα. Την ώρα μάλιστα που η ακρίβεια είναι στα ύψη και οι μισθοί παραμένουν καθηλωμένοι, δημιουργώντας μια ασφυκτική συνθήκη για τους εργαζόμενους, τους αυτοαπασχολούμενους και τους συνταξιούχους.
Οι κυβερνητικές θριαμβολογίες περί «ανάπτυξης» και αυξήσεων σε μισθούς και συντάξεις για πρώτη φορά εδώ και χρόνια, προσπαθούν να κρύψουν την αληθινή εικόνα, καθώς φέτος λήγει η τετραετής περίοδος δημοσιονομικής «ευελιξίας» που συνδυάστηκε με πρωτογενή ελλείμματα μέχρι και το 2022. Δείγμα και της γενικότερης στροφής της ΕΕ, σε μια πιο περιοριστική οικονομική πολιτική. Στα βασικά μεγέθη, η αύξηση στο ΑΕΠ (2024) καθορίζεται στο 2,9%, με μόνιμο αστερίσκο μια νέα αναζωπύρωση της διεθνούς καπιταλιστικής κρίσης. Αύξηση που κατά μεγάλο μέρος προκύπτει από την επίδραση του υψηλού πληθωρισμού στο ΑΕΠ.
Τα θετικά νούμερα του προϋπολογισμού στηρίζονται στον συνδυασμό φορολογικών υπερεσόδων και καθήλωσης των κοινωνικού χαρακτήρα δαπανών. Συγκεκριμένα, ο προϋπολογισμός προβλέπει 6,2 δισ. ευρώ παραπάνω φόρους, σε σχέση με όσα προέβλεπε ο προϋπολογισμός του 2023. Οι φόροι που εισπράχθηκαν τελικά σε σχέση με την εκτίμηση στον προϋπολογισμό του 2023 παρουσίασαν υπέρβαση κατά περίπου 5,5 δισ.! Ωστόσο, ούτε λόγος για παροχές, με την κυβέρνηση να διατηρεί την άδικη-έμμεση φορολογία σε βασικά είδη, που έχει τινάξει στον αέρα τους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών εξαιτίας της ανεξέλεγκτης ακρίβειας. Η εκτίναξη των εσόδων από τον ΦΠΑ θα αγγίξει τα 24,3 δισ., από 22,1 δισ. φέτος και ενώ από 1/1/2024 προχωρά σε αύξηση του ΦΠΑ στα μη αλκοολούχα ποτά, στα αναψυκτικά και στο ανθρακούχο νερό.
Φοροκαταιγίδα
Οι φόροι εισοδήματος φυσικών προσώπων, θα είναι αυξημένοι κατά 1 δισ. σε σχέση με το 2023, ενώ τα νομικά πρόσωπα θα πληρώσουν λιγότερα (από 7 δισ. σε 6,7 δισ. ευρώ). Το κενό αυτό επιχειρείται να καλυφθεί από τη νέα φορολογική παρέμβαση για τους αυτοαπασχολούμενους, οι οποίοι μαζί με τους μισθωτούς, επιδοτούν τη μείωση φορολογίας των εταιρικών κερδών. Με τα νέα μέτρα, η κυβέρνηση καταργεί το αφορολόγητο των ελεύθερων επαγγελματιών και επιβάλλει οριζόντιο «τεκμαρτό εισόδημα», που θα ξεκινά από τα 10.920 ευρώ και θα φτάνει μέχρι και τα 14.196 ευρώ, πέρα από την προκαταβολή φόρου και το τέλος επιτηδεύματος (που ακόμα να καταργηθεί). Τα οφέλη ευκατάστατων επαγγελματιών και εταιριών που θα αρπάξουν την πελατεία όσων δεν αντέξουν την πρόσθετη επιβάρυνση, είναι προφανή. Το νέο φορολογικό έκτρωμα αφανίζει τους αυτοαπασχολούμενους και τους μικρούς επαγγελματίες ενώ αφήνει στο απυρόβλητο το μεγάλο κεφάλαιο.
Μια ματιά στα «δώρα» που επιφυλάσσει ο προϋπολογισμός για τον κόσμο της επιχειρηματικότητας, αποδεικνύει ποιοι πραγματικά κερδίζουν από την ταξική πολιτική του Μητσοτάκη. Πέρα από τις μόνιμες φοροαπαλλαγές (αστείος φόρος μερισμάτων 5%), το 2024 θα φέρει καινούργιες ελαφρύνσεις για τις εταιρείες και του μετόχους τος: μείωση του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίων από 0,5% σε 0,2%, μείωση κατά 50% του φόρου χρηματιστηριακών συναλλαγών, κατάργηση του φόρου τόκων ομολόγων σε κρατικά και επιχειρηματικά ομόλογα. Το κέρδος των εργοδοτών, μόνο από τη μείωση τριών μονάδων των ασφαλιστικών εισφορών είναι 871 εκ. ευρώ. Υπερδιπλάσιο της αύξησης των συντάξεων, που υπολογίζεται σε 430 εκ. ευρώ συνολικά. Κάπως έτσι η Ελλάδα φτάνει να έχει την 26η χαμηλότερη φορολογία επιχειρήσεων-ως ποσοστό στο σύνολο των φορολογικών εσόδων-ανάμεσα στις 27 χώρες της ΕΕ.
Δαπάνες
Η αύξηση των μισθών κατά 2,5% το 2024 σε σχέση με το 2023 θα εξαφανιστεί το ερχόμενο έτος δεδομένου ότι ο (επίσημος) πληθωρισμός αναμένεται να είναι 2,6%. Με την ακρίβεια στα είδη διατροφής και όχι μόνο να καλπάζει, μιλάμε για πραγματική μείωση μισθών. Ούτε κουβέντα φυσικά για αναπλήρωση των απωλειών από την πολυετή μνημονιακή λεηλασία των δημοσίων υπαλλήλων. Η ονομαστική αύξηση στις «κουτσουρεμένες» συντάξεις θα είναι μόλις 3%, άρα κι εδώ θα υπάρξει ουσιαστική μείωση. Μάλιστα, σχεδόν ένας στους τρεις συνταξιούχους (περίπου 750.000), που έχουν «προσωπική διαφορά» λόγω του νόμου Κατρούγκαλου-Βρούτση, δεν θα πάρουν αύξηση, παρά μόνο ένα εφάπαξ επίδομα τις γιορτές (100-250 ευρώ). Η κυβέρνηση κοστολογεί την «κοινωνική της ευαισθησία» με μόλις 352 εκατ. ευρώ. Αυτά είναι τα «ψίχουλα» των μποναμάδων για τον Δεκέμβριο 2023, που πέρα από τους χαμηλοσυνταξιούχους περιλαμβάνει τους δικαιούχους του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, του επιδόματος παιδιού, αναπηρικών επιδομάτων κ.α. Συγχρόνως, στα κοινωνικά υπουργεία τα ποσά αυξάνονται οριακά. Στο Υγείας από 5,6 δισ. σε 6 δισ. και στο Παιδείας από 6,4 δισ. σε 6,5 δισ. ευρώ.
Ακρίβεια
Εξαιτίας της ακρίβειας και της υπερ-φορολόγησης, η ιδιωτική κατανάλωση θα αυξηθεί μόλις 1,3%, ενώ η δημόσια θα μειωθεί 6%. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ανατιμήσεις προϊόντων με βάση στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ στον τομέα τροφίμων και ποτών αγγίζουν το 29% κατά μέσο όρο, εφόσον η σύγκριση πραγματοποιηθεί μεταξύ του Ιουνίου του 2021 και του Οκτωβρίου του 2023 (στο 7,7% ο πληθωρισμός των τροφίμων τον Νοέμβριο). Τα στοιχεία αυτά αποτυπώνονται και σε έρευνα της ΓΣΕΕ, σύμφωνα με την οποία 9 στους 10 υποχρεώνονται να μειώσουν την κατανάλωση ακόμα και βασικών ειδών διατροφής.
Η κυβέρνηση επιμένει ότι το φαινόμενο είναι εισαγόμενο, λόγω πολέμων και άλλων παραγόντων, τη στιγμή που επιτρέπει την αισχροκέρδεια στην αγορά, βάζοντας πρόστιμα «χάδια» σε πολυεθνικές ή παίζει με τα «καρτελάκια» και τα «καλάθια» στα σούπερ μάρκετ. Ακόμα και η Κομισιόν παραδέχεται πλέον πως οι ανατιμήσεις των προϊόντων οφείλονται και θα οφείλονται για τα επόμενα δύο χρόνια, κατά το μεγαλύτερο ποσοστό τους, στα εταιρικά κέρδη και λιγότερο στο «κόστος εργασίας, δηλαδή στις αυξήσεις των μισθών (και πολύ λιγότερο στο ενεργειακό κόστος). Σε μια χώρα που τα εταιρικά κέρδη κάνουν πάρτι, θα πρέπει πλέον να μιλάμε για πληθωρισμό φτιαγμένο με «τα χεράκια» των επιχειρήσεων.
Πριν λίγες μέρες δημοσιεύτηκε πανευρωπαϊκή έρευνα της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ΣΕΣ), στην οποία καταγράφεται μείωση των πραγματικών μισθών κατά 0,2% το 2023 στην Ελλάδα τη στιγμή που τα κέρδη των επιχειρήσεων καταγράφουν εκτίναξη κατά 5,9%, ενισχύοντας την πτώση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος μέσω της ανόδου του πληθωρισμού. Μέσα στην τριετία 2019-2022 τα κέρδη των επιχειρήσεων αυξήθηκαν κατά 17%. Αυτό είναι το κατά Σκρέκα «οικονομικό θαύμα» που συντελείται στην Ελλάδα. Υψηλή κερδοφορία και ο χαμηλότερος μέσος ετήσιος μισθός στη στην ΕΕ (Statista).
Η ακρίβεια για τα εργατικά στρώματα είναι αποτέλεσμα των χαμηλών μισθών προς όφελος των εταιρικών κερδών. Και αυτή πρέπει να είναι η βασική αιχμή των κινητοποιήσεων των συνδικάτων, ενάντια στην ψήφιση του προϋπολογισμού στις 15/12, που χρειάζεται να κλιμακωθούν με απεργιακές κινητοποιήσεις. Αυξήσεις στους μισθούς, τις συντάξεις και στα κοινωνικά κονδύλια, πάνω από το ύψος του πληθωρισμού. Βαριά φορολογία στο κεφάλαιο και κατάργηση των έμμεσων φόρων. Έλεγχος τιμών στα είδη λαϊκής κατανάλωσης, στη στέγη και στα τιμολόγια της ενέργειας.
*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά
