Χαμηλοί μισθοί - η ακρίβεια στα ύψη

Επι­στρο­φή στα «μα­τω­μέ­να» πλε­ο­νά­σμα­τα με νέα φο­ρο­ε­πι­δρο­μή και λι­τό­τη­τα στις κοι­νω­νι­κές δα­πά­νες, προ­βλέ­πει ο προ­ϋ­πο­λο­γι­σμός του 2024, που ανα­μέ­νε­ται να ψη­φι­στεί λίγο πριν τα Χρι­στού­γεν­να. Την ώρα μά­λι­στα που η ακρί­βεια είναι στα ύψη και οι μι­σθοί πα­ρα­μέ­νουν κα­θη­λω­μέ­νοι, δη­μιουρ­γώ­ντας μια ασφυ­κτι­κή συν­θή­κη για τους ερ­γα­ζό­με­νους, τους αυ­το­α­πα­σχο­λού­με­νους και τους συ­ντα­ξιού­χους. 

Οι κυ­βερ­νη­τι­κές θριαμ­βο­λο­γί­ες περί «ανά­πτυ­ξης» και αυ­ξή­σε­ων σε μι­σθούς και συ­ντά­ξεις για πρώτη φορά εδώ και χρό­νια, προ­σπα­θούν να κρύ­ψουν την αλη­θι­νή ει­κό­να, καθώς φέτος λήγει η τε­τρα­ε­τής πε­ρί­ο­δος δη­μο­σιο­νο­μι­κής «ευ­ε­λι­ξί­ας» που συν­δυά­στη­κε με πρω­το­γε­νή ελ­λείμ­μα­τα μέχρι και το 2022. Δείγ­μα και της γε­νι­κό­τε­ρης στρο­φής της ΕΕ, σε μια πιο πε­ριο­ρι­στι­κή οι­κο­νο­μι­κή πο­λι­τι­κή. Στα βα­σι­κά με­γέ­θη, η αύ­ξη­ση στο ΑΕΠ (2024) κα­θο­ρί­ζε­ται στο 2,9%, με μό­νι­μο αστε­ρί­σκο μια νέα ανα­ζω­πύ­ρω­ση της διε­θνούς κα­πι­τα­λι­στι­κής κρί­σης.  Αύ­ξη­ση που κατά με­γά­λο μέρος προ­κύ­πτει από την επί­δρα­ση του υψη­λού πλη­θω­ρι­σμού στο ΑΕΠ.

Τα θε­τι­κά νού­με­ρα του προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού στη­ρί­ζο­νται στον συν­δυα­σμό φο­ρο­λο­γι­κών υπε­ρε­σό­δων και κα­θή­λω­σης των κοι­νω­νι­κού χα­ρα­κτή­ρα δα­πα­νών. Συ­γκε­κρι­μέ­να,  ο προ­ϋ­πο­λο­γι­σμός προ­βλέ­πει 6,2 δισ. ευρώ πα­ρα­πά­νω φό­ρους, σε σχέση με όσα προ­έ­βλε­πε ο προ­ϋ­πο­λο­γι­σμός του 2023. Οι φόροι που ει­σπρά­χθη­καν τε­λι­κά σε σχέση με την εκτί­μη­ση στον προ­ϋ­πο­λο­γι­σμό του 2023 πα­ρου­σί­α­σαν υπέρ­βα­ση κατά πε­ρί­που 5,5 δισ.! Ωστό­σο, ούτε λόγος για πα­ρο­χές, με την κυ­βέρ­νη­ση να δια­τη­ρεί την άδι­κη-έμ­με­ση φο­ρο­λο­γία σε βα­σι­κά είδη, που έχει τι­νά­ξει στον αέρα τους προ­ϋ­πο­λο­γι­σμούς των νοι­κο­κυ­ριών εξαι­τί­ας της ανε­ξέ­λεγ­κτης ακρί­βειας. Η εκτί­να­ξη των εσό­δων από τον ΦΠΑ θα αγ­γί­ξει τα 24,3 δισ., από 22,1 δισ. φέτος και ενώ από 1/1/2024 προ­χω­ρά σε αύ­ξη­ση του ΦΠΑ στα μη αλ­κο­ο­λού­χα ποτά, στα ανα­ψυ­κτι­κά και στο αν­θρα­κού­χο νερό. 

Φο­ρο­κα­ται­γί­δα

Οι φόροι ει­σο­δή­μα­τος φυ­σι­κών προ­σώ­πων, θα είναι αυ­ξη­μέ­νοι κατά 1 δισ. σε σχέση με το 2023, ενώ  τα νο­μι­κά πρό­σω­πα θα πλη­ρώ­σουν λι­γό­τε­ρα (από 7 δισ. σε 6,7 δισ. ευρώ). Το κενό αυτό επι­χει­ρεί­ται να κα­λυ­φθεί από τη νέα φο­ρο­λο­γι­κή πα­ρέμ­βα­ση για τους αυ­το­α­πα­σχο­λού­με­νους, οι οποί­οι μαζί με τους μι­σθω­τούς, επι­δο­τούν τη μεί­ω­ση φο­ρο­λο­γί­ας των εται­ρι­κών κερ­δών. Με τα νέα μέτρα, η κυ­βέρ­νη­ση κα­ταρ­γεί το αφο­ρο­λό­γη­το των ελεύ­θε­ρων επαγ­γελ­μα­τιών και επι­βάλ­λει ορι­ζό­ντιο «τεκ­μαρ­τό ει­σό­δη­μα», που θα ξε­κι­νά από τα 10.920 ευρώ και θα φτά­νει μέχρι και τα 14.196 ευρώ, πέρα από την προ­κα­τα­βο­λή φόρου και το τέλος επι­τη­δεύ­μα­τος (που ακόμα να κα­ταρ­γη­θεί). Τα οφέλη ευ­κα­τά­στα­των επαγ­γελ­μα­τιών και εται­ριών που θα αρ­πά­ξουν την πε­λα­τεία όσων δεν αντέ­ξουν την πρό­σθε­τη επι­βά­ρυν­ση, είναι προ­φα­νή. Το νέο φο­ρο­λο­γι­κό έκτρω­μα αφα­νί­ζει τους αυ­το­α­πα­σχο­λού­με­νους και τους μι­κρούς επαγ­γελ­μα­τί­ες ενώ αφή­νει στο απυ­ρό­βλη­το το με­γά­λο κε­φά­λαιο.

Μια ματιά στα «δώρα» που επι­φυ­λάσ­σει ο προ­ϋ­πο­λο­γι­σμός για τον κόσμο της επι­χει­ρη­μα­τι­κό­τη­τας, απο­δει­κνύ­ει ποιοι πραγ­μα­τι­κά κερ­δί­ζουν από την τα­ξι­κή πο­λι­τι­κή του Μη­τσο­τά­κη. Πέρα από τις μό­νι­μες φο­ρο­α­παλ­λα­γές (αστεί­ος φόρος με­ρι­σμά­των 5%), το 2024 θα φέρει και­νούρ­γιες ελα­φρύν­σεις για τις εται­ρεί­ες και του με­τό­χους τος: μεί­ω­ση του φόρου συ­γκέ­ντρω­σης κε­φα­λαί­ων από 0,5% σε 0,2%, μεί­ω­ση κατά 50% του φόρου χρη­μα­τι­στη­ρια­κών συ­ναλ­λα­γών, κα­τάρ­γη­ση του φόρου τόκων ομο­λό­γων σε κρα­τι­κά και επι­χει­ρη­μα­τι­κά ομό­λο­γα. Το κέρ­δος των ερ­γο­δο­τών, μόνο από τη μεί­ω­ση τριών μο­νά­δων των ασφα­λι­στι­κών ει­σφο­ρών είναι 871 εκ. ευρώ. Υπερ­δι­πλά­σιο της αύ­ξη­σης των συ­ντά­ξε­ων, που υπο­λο­γί­ζε­ται σε 430 εκ. ευρώ συ­νο­λι­κά. Κάπως έτσι η Ελ­λά­δα φτά­νει να έχει την 26η χα­μη­λό­τε­ρη φο­ρο­λο­γία επι­χει­ρή­σε­ων-ως πο­σο­στό στο σύ­νο­λο των φο­ρο­λο­γι­κών εσό­δων-ανά­με­σα στις 27 χώρες της ΕΕ. 

Δα­πά­νες

Η αύ­ξη­ση των μι­σθών κατά 2,5% το 2024 σε σχέση με το 2023 θα εξα­φα­νι­στεί το ερ­χό­με­νο έτος δε­δο­μέ­νου ότι ο (επί­ση­μος) πλη­θω­ρι­σμός ανα­μέ­νε­ται να είναι 2,6%. Με την ακρί­βεια στα είδη δια­τρο­φής και όχι μόνο να καλ­πά­ζει, μι­λά­με για πραγ­μα­τι­κή μεί­ω­ση μι­σθών. Ούτε κου­βέ­ντα φυ­σι­κά για ανα­πλή­ρω­ση των απω­λειών από την πο­λυ­ε­τή μνη­μο­νια­κή λε­η­λα­σία των δη­μο­σί­ων υπαλ­λή­λων. Η ονο­μα­στι­κή αύ­ξη­ση στις «κου­τσου­ρε­μέ­νες» συ­ντά­ξεις θα είναι μόλις 3%, άρα κι εδώ θα υπάρ­ξει ου­σια­στι­κή μεί­ω­ση. Μά­λι­στα, σχε­δόν ένας στους τρεις συ­ντα­ξιού­χους (πε­ρί­που 750.000), που έχουν «προ­σω­πι­κή δια­φο­ρά» λόγω του νόμου Κα­τρού­γκα­λου-Βρού­τση, δεν θα πά­ρουν αύ­ξη­ση, παρά μόνο ένα εφά­παξ επί­δο­μα τις γιορ­τές (100-250 ευρώ). Η κυ­βέρ­νη­ση κο­στο­λο­γεί την «κοι­νω­νι­κή της ευαι­σθη­σία» με μόλις 352 εκατ. ευρώ. Αυτά είναι τα «ψί­χου­λα» των μπο­να­μά­δων για τον Δε­κέμ­βριο 2023, που πέρα από τους χα­μη­λο­συ­ντα­ξιού­χους πε­ρι­λαμ­βά­νει τους δι­καιού­χους του ελά­χι­στου εγ­γυ­η­μέ­νου ει­σο­δή­μα­τος, του επι­δό­μα­τος παι­διού, ανα­πη­ρι­κών επι­δο­μά­των κ.α. Συγ­χρό­νως, στα κοι­νω­νι­κά υπουρ­γεία τα ποσά αυ­ξά­νο­νται ορια­κά. Στο Υγεί­ας από 5,6 δισ. σε 6 δισ. και στο Παι­δεί­ας από 6,4 δισ. σε 6,5 δισ. ευρώ. 

Ακρί­βεια

Εξαι­τί­ας της ακρί­βειας και της υπερ-φο­ρο­λό­γη­σης, η ιδιω­τι­κή κα­τα­νά­λω­ση θα αυ­ξη­θεί μόλις 1,3%, ενώ η δη­μό­σια θα μειω­θεί 6%. Είναι χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό ότι οι ανα­τι­μή­σεις προ­ϊ­ό­ντων με βάση στοι­χεία της ΕΛ­ΣΤΑΤ στον τομέα τρο­φί­μων και ποτών αγ­γί­ζουν το 29% κατά μέσο όρο, εφό­σον η σύ­γκρι­ση πραγ­μα­το­ποι­η­θεί με­τα­ξύ του Ιου­νί­ου του 2021 και του Οκτω­βρί­ου του 2023 (στο 7,7% ο πλη­θω­ρι­σμός των τρο­φί­μων τον Νο­έμ­βριο). Τα στοι­χεία αυτά απο­τυ­πώ­νο­νται και σε έρευ­να της ΓΣΕΕ, σύμ­φω­να με την οποία 9 στους 10 υπο­χρε­ώ­νο­νται να μειώ­σουν την κα­τα­νά­λω­ση ακόμα και βα­σι­κών ειδών δια­τρο­φής.

Η κυ­βέρ­νη­ση επι­μέ­νει ότι το φαι­νό­με­νο είναι ει­σα­γό­με­νο, λόγω πο­λέ­μων και άλλων πα­ρα­γό­ντων, τη στιγ­μή που επι­τρέ­πει την αι­σχρο­κέρ­δεια στην αγορά, βά­ζο­ντας πρό­στι­μα «χάδια» σε πο­λυ­ε­θνι­κές ή παί­ζει με τα «καρ­τε­λά­κια» και τα «κα­λά­θια» στα σού­περ μάρ­κετ. Ακόμα και η Κο­μι­σιόν πα­ρα­δέ­χε­ται πλέον πως οι ανα­τι­μή­σεις των προ­ϊ­ό­ντων οφεί­λο­νται και θα οφεί­λο­νται για τα επό­με­να δύο χρό­νια, κατά το με­γα­λύ­τε­ρο πο­σο­στό τους, στα εται­ρι­κά κέρδη και λι­γό­τε­ρο στο «κό­στος ερ­γα­σί­ας,  δη­λα­δή στις αυ­ξή­σεις των μι­σθών (και πολύ λι­γό­τε­ρο στο ενερ­γεια­κό κό­στος). Σε μια χώρα που τα εται­ρι­κά κέρδη κά­νουν πάρτι, θα πρέ­πει πλέον να μι­λά­με για πλη­θω­ρι­σμό φτιαγ­μέ­νο με «τα χε­ρά­κια» των επι­χει­ρή­σε­ων.

Πριν λίγες μέρες δη­μο­σιεύ­τη­κε πα­νευ­ρω­παϊ­κή έρευ­να της Συ­νο­μο­σπον­δί­ας Ευ­ρω­παϊ­κών Συν­δι­κά­των (ΣΕΣ), στην οποία κα­τα­γρά­φε­ται μεί­ω­ση των πραγ­μα­τι­κών μι­σθών κατά 0,2% το 2023 στην Ελ­λά­δα τη στιγ­μή που τα κέρδη των επι­χει­ρή­σε­ων κα­τα­γρά­φουν εκτί­να­ξη κατά 5,9%, ενι­σχύ­ο­ντας την πτώση του πραγ­μα­τι­κού δια­θέ­σι­μου ει­σο­δή­μα­τος μέσω της ανό­δου του πλη­θω­ρι­σμού. Μέσα στην τριε­τία 2019-2022 τα κέρδη των επι­χει­ρή­σε­ων αυ­ξή­θη­καν κατά 17%. Αυτό είναι το κατά Σκρέ­κα «οι­κο­νο­μι­κό θαύμα» που συ­ντε­λεί­ται στην Ελ­λά­δα. Υψηλή κερ­δο­φο­ρία και ο χα­μη­λό­τε­ρος μέσος ετή­σιος μι­σθός στη στην ΕΕ (Statista). 

Η ακρί­βεια για τα ερ­γα­τι­κά στρώ­μα­τα είναι απο­τέ­λε­σμα των χα­μη­λών μι­σθών προς όφε­λος των εται­ρι­κών κερ­δών. Και αυτή πρέ­πει να είναι η βα­σι­κή αιχμή των κι­νη­το­ποι­ή­σε­ων των συν­δι­κά­των, ενά­ντια στην ψή­φι­ση του προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού στις 15/12, που χρειά­ζε­ται να κλι­μα­κω­θούν με απερ­για­κές κι­νη­το­ποι­ή­σεις. Αυ­ξή­σεις στους μι­σθούς, τις συ­ντά­ξεις και στα κοι­νω­νι­κά κον­δύ­λια, πάνω από το ύψος του πλη­θω­ρι­σμού. Βαριά φο­ρο­λο­γία στο κε­φά­λαιο και κα­τάρ­γη­ση των έμ­με­σων φόρων. Έλεγ­χος τιμών στα είδη λαϊ­κής κα­τα­νά­λω­σης, στη στέγη και στα τι­μο­λό­για της ενέρ­γειας. 

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά

Ετικέτες