Η μητέρα όλων των μαχών για την υπεράσπιση του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης.
Μπροστά σε μια κορυφαία στιγμή της ταξικής διαπάλης
Το επόμενο δεκαπενθήμερο που διανοίγεται μπροστά μας, και σίγουρα μέχρι τα μέσα Νοέμβρη 2015, πρόκειται να σηματοδοτήσει την πλέον ακραία και οξυμένη μορφή της ταξικής πάλης στη χώρα στις τέσσερεις δεκαετίες της μεταπολίτευσης: Πρόκειται για το κυβερνητικό εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ, θεμελιώδους όρου του 3ου Μνημονίου που έχει ψηφίσει, μαζί με τις υπόλοιπες αστικές μνημονιακές δυνάμεις, για την ουσιαστική πλέον κατάργηση του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης, που έχει θεμελιωθεί με άπειρες ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων και με έντονους κοινωνικούς αγώνες. Τα μέτρα που προβλέπεται να ψηφισθούν και που αφορούν όλες τις πλευρές του μείζονος αυτού ζητήματος (αύξηση ορίου συνταξιοδότησης στα 67 χρόνια, κατάργηση επικουρικών ταμείων ασφάλισης, μείωση της κατώτατης σύνταξης, επαναφορά του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων με τον νόμο Κουτρουμάνη – Λοβέρδου 3863 / 2010 κλπ.), επιφέρουν πλέον σωρευτικά την κατάργηση των συντάξεων και την χορήγηση προνοιακούεπιδόματος, πολύ κάτω και από το κατά την ΕΛΣΤΑΤ επίσημο όριο της φτώχειας.
Πρόκειται για μια μνημονιακή αντιδραστική αντιμεταρρύθμιση που εκθεμελιώνει εκ βάθρων την κοινωνική κατάσταση και τα ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων : Μπορεί και τα άλλα ζητήματα της σωρευτικής εφαρμογής των τριών Μνημονίων να έχουν δυσμενέστατες συνέπειες (π.χ. φορολόγηση αγροτών, απελευθέρωση επαγγελμάτων, αύξηση συντελεστή ΦΠΑ κλπ.), ωστόσο αφορούν επιμέρους πλευρές των πραγμάτων. Στην περίπτωση εκθεμελίωσης του Κοινωνικού Ασφαλιστικού Συστήματος πρόκειται για ένα καθολικό λαϊκό φαινόμενο, που αγκαλιάζει το σύνολο των λαϊκών τάξεων, και που στο τέλος αυτής της διαδικασίας παραφθοράς θα έχει μετατρέψει σε επαίτες το μισό τουλάχιστον του ελληνικού πληθυσμού. Σε κάθε περίπτωση, με την υπερμεγέθη ανεργία και αδήλωτη εργασία, η νεώτερη γενιά δεν πρόκειται πλέον να πάρει κανενός είδους σύνταξη.
Η Πανεργατική Απεργία που έχει προκηρυχθεί από τις τριτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις μπορεί να αποτελέσει το ταξικό πεδίο ακύρωσης και ανατροπής αυτού του κοινωνικά βάρβαρου σχεδίου, εφόσον προφανώς διασφαλίσει: Από τη μια πλευρά χαρακτηριστικά επαρκούς μαζικότητας που μπορούν να κλονίσουν την κοινοβουλευτική πλειοψηφία των μνημονιακών πολιτικών δυνάμεων. – Από την άλλη πλευρά της αναγκαίας κλιμάκωσης, γιατί ακόμη και στην περίπτωση μαζικής συμμετοχής στην κινητοποίηση της Πέμπτης-12-Νοεμβρίου, η κυβερνητική εξουσία δεν πρόκειται να υποχωρήσει αν δεν βρεθεί μπροστά σε ένα ταξικό αγωνιστικό μέτωπο με σχετική διάρκεια και επιμονή. Βεβαίως η αναξιοπιστία και αφερεγγυότητα της καθεστωτικής συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας είναι τέτοια που λειτουργεί αποτρεπτικά για την καθολική εργατική συμμετοχή, ωστόσο αυτή είναι αναγκαίο να επιτευχθεί, παρά και ενάντια στην γραφειοκρατική συνδικαλιστική παραφθορά και εκφυλισμό.
Παλλαϊκή κοινωνική και πολιτική κινητοποίηση
Οι κινητήριες δυνάμεις μιας γενικευμένης έτσι απεργιακής συμμετοχής εντοπίζονται σε πρωτοβάθμια σωματεία και ορισμένες εργατικές ομοσπονδίες του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας. Ταυτόχρονα στην δραστηριοποίηση των αριστερών συνδικαλιστικών παρατάξεων, παρόλο που δεν μπορεί να αποτυπωθεί ένα κοινό αγωνιστικό μέτωπο ενωτικού χαρακτήρα, όπως συμβαίνει στις περιπτώσεις του γαλλικού ή ιταλικού εργατικού κινήματος. Τέλος στην πολιτική παρέμβαση των αντιμνημονιακών ριζοσπαστικών πολιτικών σχηματισμών που έχουν μιαν ορισμένη πολιτική επιρροή και κύρος στα λαϊκά εργατικά στρώματα. Αυτό είναι το κρίσιμο πεδίο που θα δοκιμαστούν για πρώτη φορά μετεκλογικά η ανθεκτικότητα ή ο εύθραυστος χαρακτήρας των σχέσεων εκπροσώπησης ΣΥΡΙΖΑ και λαϊκών τάξεων, που θα είναι καθοριστικοί παράγοντες για την συνέχεια της ταξικής διαπάλης.
Καίριας σημασίας ζήτημα για την εξασφάλιση της μαζικότητας και αποτελεσματικότητας του απεργιακού αγώνα είναι η εξάπλωση της συμμετοχής στο σύνολο των στρωμάτων που συγκροτούν τον λαϊκό συνασπισμό των «από κάτω»: Των δημοσίων υπαλλήλων, που μπορεί να διατηρούν τη μονιμότητα της απασχόλησής τους, αλλά η μετάλλαξη του ασφαλιστικού συστήματος και οι μειώσεις του νέου μισθολογίου, τους θίγουν έντονα στα οικονομικά και κοινωνικά τους δικαιώματα. – Των εργαζομένων στην καπιταλιστική ιδιωτική παραγωγή, όπου ο φόβος της απόλυσης παρακάμπτεται σήμερα από το ιστορικό μέγεθος του ταξικού διακυβεύματος, εφόσον παρά την πολύχρονη εργασία τους θα στερηθούν των συνταξιοδοτικών τους παροχών. – Των ήδη συνταξιούχων που έχουν δει τις συντάξεις τους να μειώνονται στην τελευταία πενταετία κατά 40% περίπου και αδυνατούν σε έναν βαθμό να αντιδράσουν. – Των ανέργων των οποίων η παράταση του αποκλεισμού τους από την εργασία απομακρύνει όλο και περισσότερο την προοπτική συνταξιοδότησής τους. - Της νεολαίας η οποία φτάνει να διανύει ένα μεγάλο μέρος του εργάσιμου βίου της, χωρίς να διασφαλίζει καμία ασφαλιστική προϋπόθεση συνταξιοδότησης και υγειονομικής περίθαλψης.
Η ανάληψη μιας συστηματικής εκστρατείας οργάνωσης, διαφωτισμού και παρέμβασηςτων αριστερών ριζοσπαστικών δυνάμεων στο επόμενο δεκαπενθήμερο είναι περισσότερο από πιεστική, και εκ των πραγμάτων βάζει στην άκρη άλλες σημαντικές, ωστόσο λιγότερο κρίσιμες και άμεσες δράσεις. Η Πρωτοβουλία Συνταξιούχων, το Σωματείο Συνταξιούχων «Συσπείρωση», οι κλαδικές αλλά και οι εδαφικές μορφές συγκρότησης των δυνάμεων της Λαϊκής Ενότητας, μαζί με κάθε άλλη εν δυνάμει ενωτική αντιμνημονιακή δύναμη (σωματεία συνταξιούχων επιρροής ΠΑΜΕ, άλλα συνταξιουχικά σωματεία που επηρεάζονται από συντηρητικές αντιλήψεις, πολιτικές συγκροτήσεις του αριστερού κινήματος με ριζοσπαστικό και αντιμνημονιακό προσανατολισμό), έχουν μπροστά τους ένα κοινό συμμαχικό πλαίσιο ταξικής αντιπαράθεσης για την σωτηρία του Κοινωνικού Ασφαλιστικού Συστήματος. Εξορμήσεις σε χώρους εργασίας δημόσιου (εκπαίδευση, ΟΤΑ, νοσοκομεία) και ιδιωτικού τομέα (βιομηχανικές και εμπορικές επιχειρήσεις), ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα, γειτονιές και συνοικίες κλπ. χρειάζεται να «οργωθούν» κυριολεκτικά από τις ενωτικές δυνάμεις του αντιμνημονιακού προσανατολισμού και των λαϊκών εναλλακτικών διεξόδων, αυτών δηλαδή που ακυρώνουν το σημερινό εγχείρημα της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ για εκθεμελίωση των ασφαλιστικών δικαιωμάτων, για αποκατάσταση των ιστορικών επιπέδων των συνταξιοδοτικών παροχών, για την εξασφάλιση γενικευμένης ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, για την επαναφορά των χρονικών ορίων συνταξιοδότησης στα πλαίσια της αξιοπρεπούς ανθρώπινης ζωής κ.ά.
Η λαϊκή, ριζοσπαστική, αντικαπιταλιστική στρατηγική απάντηση
Στο επίπεδο της επιχειρηματολογίας στήριξης της αγωνιστικής εργατικής πρακτικής, πέρα από την ανάδειξη των ριζοσπαστικών ασφαλιστικών στόχων, πέρα επίσης από την καταγγελία όλων των μηχανισμών αποψίλωσης των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων (εισφοροδιαφυγή εργοδοσίας, επενδύσεις σε τοξικά ομόλογα, κούρεμα των αποθεματικών με το PSI κλπ.), είναι αναγκαία η ανάπτυξη, εντελώς συνοπτικά εν προκειμένω, του βασικού πυρήνα του ζητήματος και της στρατηγικής απάντησης που απαιτείται. Το ασφαλιστικό σύστημα εμφανίζεται σήμερα ελλειμματικό εξ αιτίας της εκτίναξης της ανεργίας από το 7% του 2008 στο σημερινό 27%, καθώς και της συνακόλουθης αύξησης της αδήλωτης εργασίας που καλύπτει το 14% των επιχειρήσεων όπου έχει διαπιστωθεί. Άμεσο αποτέλεσμα αυτής της καταστροφής ζωντανών παραγωγικών δυνάμεων, η συσσώρευση ετησίως ελλείμματος (εισφοροδιαφυγή – ανεργία – αδήλωτη εργασία) της τάξης των 20 δισεκατ. ευρώ, σε ένα σύνολο συνταξιοδοτικής δαπάνης που ξεπερνά τα 30 δισεκατ. ευρώ. Άρα η μνημονιακή λογική του ακραίου νεοφιλελευθερισμού, θεωρώντας δεδομένες αυτές τις κοινωνικές παραμέτρους, δεν κάνει τίποτα άλλο επί μια πενταετία παρά να μειώνει συνέχεια τις συνταξιοδοτικές παροχές, εφόσον ισχυρίζεται ότι υπάρχει ένδεια πόρων του ασφαλιστικού συστήματος. Μάλιστα, ενώ τις «μαύρες τρύπες» των ασφαλιστικών προϋπολογισμών κάλυπτε η κρατική χρηματοδότηση, και αυτή από 16 δισεκατ. ευρώ ετησίως το 2013 μειώθηκε στα 10 δισεκατ. ευρώ το 2015, και με βάση τις ρυθμίσεις του 3ου Μνημονίου θα περικόπτεται κατά 2 δισεκατ. ευρώ κάθε χρόνο στην επόμενη περίοδο, πράγμα που θα οδηγήσει στον εκμηδενισμό της κρατικής επιχορήγησης και στην καθολική χρεοκοπία των ασφαλιστικών ταμείων.
Ωστόσο η ανεργία, η αδήλωτη εργασία και η εισφοροδιαφυγή δεν αποτελούν δημιούργημα της εργατικής τάξης και της μισθωτής εργασίας ευρύτερα, αλλά αποτέλεσμα των συνεπειών της οξύτατης καπιταλιστικής κρίσης της περιόδου 2008 – 15, των συνεχών πολιτικών λιτότητας των Μνημονίων, της διάλυσης των εργασιακών σχέσεων. Δηλαδή οι παράγοντες που δημιουργούν την ελλειμματικότητα των ταμείων κοινωνικής ασφάλισης αποτελούν το άμεσο και καταστρεπτικό αποτέλεσμα της αστικής πολιτικής, που εφάρμοσε άτεγκτα τη μνημονιακή πολιτική, προκειμένου να στηρίξει και να οδηγήσει στην ανάκαμψη της κερδοφορίας του επιχειρηματικού κεφαλαίου από το 2013 και μέχρι σήμερα. Και ακριβώς για να μπορεί ο ελληνικός καπιταλισμός να αναπαράγεται κερδοφόρα, μέσα σε ένα ευρύτερο υφεσιακό περιβάλλον, η αστική τάξη της χώρας από κοινού και σε σύμπνοια με την ένωση των ευρωπαϊκών αστικών τάξεων (ΕΕ, Ευρωζώνη, ΕΚΤ) συνεχίζουν και επιβάλλουν την πολιτική των Μνημονίων στο διηνεκές. Μ’ άλλες λέξεις η επίλυση του ζητήματος της έλλειψης πόρων του ασφαλιστικού συστήματος δεν είναι παρά η αντιμετώπιση με ριζικό τρόπο του μέγιστου ζητήματος της μαζικής ανεργίας και της συνακόλουθης άνθησης της αδήλωτης εργασίας.
Κατά συνέπεια η σωτηρία του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης, πέρα από τους άμεσους τακτικούς αμυντικούς στόχους, απαιτεί την ανατροπή των μνημονιακών πολιτικών, την δρομολόγηση μιας οικονομικής ανάταξης με βαθειά κοινωνικά χαρακτηριστικά, την υιοθέτηση μιας ισχυρής πολιτικής αναδιανομής εισοδήματος προς όφελος των λαϊκών τάξεων (υπεράσπιση ασφάλισης και ανεργίας) και σε βάρος του κερδοφόρου πλειοψηφικού τομέα του ελληνικού καπιταλισμού, την απαγκίστρωση από τις αντιλαϊκές οικονομικές, νομισματικές και δανειακές επιβαρύνσεις που επιβάλλουν οι θεσμοί της ζώνης του ευρώ και της ευρωπαϊκής καπιταλιστικής ολοκλήρωσης, την κοινωνικοποίηση στρατηγικών οικονομικών τομέων και εθνικοποίηση των δημόσιων επιχειρήσεων που έχουν ιδιωτικοποιηθεί κλπ. Μόνον κατ’ αυτό τον στρατηγικό τρόπο είναι δυνατό να εξασφαλιστεί η ανάκαμψη της εργατικής απασχόλησης, η εξάλειψη της αδήλωτης εργασίας, η αντιμετώπιση της εισφοροδιαφυγής της εργοδοσίας, και έτσι η επάρκεια οικονομικών πόρων για την λειτουργία ενός αναδιανεμητικού ασφαλιστικού συστήματος αλληλεγγύης των γενεών, και όχι κοινωνικής εξόντωσης των σημερινών συνταξιούχων και εξαφάνισης των συντάξεων από τις νεώτερες γενιές.
