Αναστολή του αγώνα των συμβασιούχων
Την Παρασκευή 30 Ιούνη, μετά από μια μαζική και μαχητική 15ήμερη απεργιακή κινητοποίηση, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΠΟΕ-ΟΤΑ) αποφάσισε την αναστολή της. Ήταν μια από τις πιο δύσκολες και καθοριστικές αποφάσεις που πήρε ποτέ η ΠΟΕ-ΟΤΑ και μάλιστα με ισόπαλο αποτέλεσμα, καθώς 5 μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής, που προέρχονται από τις παρατάξεις ΣΥΝΑΝ (πρώην ΠΑΣΚΕ) και ΔΑΚΕ (ΝΔ), ψήφισαν υπέρ του κλεισίματος και της επανεξέτασης του θέματος από το Γενικό Συμβούλιο της Ομοσπονδίας και άλλοι 5 από το ΠΑΜΕ (ΚΚΕ) και το ΜΕΤΑ (ΛΑΕ και ριζοσπαστική Αριστερά) ψήφισαν να συνεχιστεί τουλάχιστον κατά μία ημέρα ακόμη η κινητοποίηση.
Υποχωρήσεις
Η κυβέρνηση παίρνει μια προσωρινή ανάσα με την αναστολή της απεργίας. Αλλά είναι μια ανάσα πολύ πιο καυτή και από αυτές που κάναμε τις μέρες του μεγάλου καύσωνα. Για να φτάσει στο σημερινό σημείο, υποχρεώθηκε να κάνει μεγάλες υποχωρήσεις, ενώ και τώρα έχει μπροστά της ζητήματα, όπως η πληρωμή των συμβασιούχων που συνεχίζουν να δουλεύουν και οι οποίοι μπορούν να της προξενήσουν έμφραγμα, καθώς υπάρχει και η δέσμευση στους δανειστές για μείωση των συμβασιούχων συνολικά στο δημόσιο από 72.000, που υπολογίζονται τώρα, σε 50.000.
Η κυβέρνηση ίδρωσε βρίσκοντας μπροστά της εργάτες αποφασισμένους να διεκδικήσουν αυτό που τους απέμενε, το δικαίωμα στη σταθερή δουλειά και στην ίση αμοιβή για ίση εργασία. Και αναγκάστηκε να προχωρήσει σε ρύθμιση, που υπό πολλούς όρους και υπό πολλές προϋποθέσεις μπορεί να εξασφαλίσει τη συνέχιση προσωρινά της εργασίας για ένα μεγάλο τμήμα των συμβασιούχων. Αλλά είναι αδύνατο να τους καλύψει όλους. Ενώ έχει σπάσει στην πράξη τους περιορισμούς του ΑΣΕΠ σε θέματα ηλικίας.
Πρακτικά η ρύθμιση προβλέπει να προχωρήσουν οι δήμοι σε προσλήψεις συμβασιούχων για τις θέσεις που κάλυπταν οι τωρινοί συμβασιούχοι. Πετάει δηλαδή την καυτή πατάτα για λίγο από τα χέρια της στα χέρια των δημάρχων, οι οποίοι, για να μπουν σε αυτή τη διαδικασία, χρειάζεται να αλλάξουν τα οργανογράμματά τους και να πάρουν το πράσινο φως από τις οικονομικές υπηρεσίες τους, ότι η αλλαγή αυτή μπορεί να καλυφθεί οικονομικά από τους ίδιους. Κάτι καθόλου εύκολο, καθώς με τις μνημονιακές και καλλικρατικές περικοπές, αλλά και με το άδειασμα των αποθεματικών τους το 2015 για να πληρωθούν τα τοκοχρεολύσια στους δανειστές, οι δήμοι στην πλειοψηφία τους είναι σε δεινή οικονομική κατάσταση.
Πολλοί δήμοι, αν δεν κάνουν αυτές τις αλλαγές στα οργανογράμματα, δεν θα μπορούν να κάνουν την αποκομιδή των σκουπιδιών. Για παράδειγμα, στο Δήμο Χαϊδαρίου, από τους 57 εργαζόμενους στην καθαριότητα οι 46 είναι συμβασιούχοι. Επειδή η πληρωμή των συμβασιούχων γίνεται από τα ανταποδοτικά τέλη, πολλοί δήμοι για να τα καταφέρουν θα προχωρήσουν σε μεγάλες αυξήσεις των δημοτικών τελών, ενώ κάποιοι μνημονιακοί δήμαρχοι (π.χ. Ρόδος, Μάνδρα, Νεάπολη-Συκαιές) απέλυσαν τους συμβασιούχους τους και προχωρούν στην ιδιωτικοποίηση της καθαριότητας.
Η κυβέρνηση, με την τροπολογία που κατέθεσε, συνεχίζει την προσπάθεια να πατάει σε δύο βάρκες. Και στα μνημόνια και στο να διατηρεί αριστερό φιλολαϊκό προφίλ. Κάτι τέτοιο όμως στις συνθήκες της μνημονιακής λιτότητας αποδείχθηκε αδύνατο. Πέρα από τη μείωση του αριθμού των συμβασιούχων, έχει να αντιμετωπίσει και τη μείωση των προσλήψεων (1 για κάθε 4 δημοσίους υπαλλήλους που συνταξιοδοτούνται ή φεύγουν από τη δουλειά). Με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί στη διάλυση των νοσοκομείων, των σχολείων και της καθαριότητας των δήμων.
Η κυβέρνηση γνωρίζει ότι μια αντίστοιχη μάχη (εργαζόμενοι στο δημόσιο με προγράμματα stage) ήταν μια από τις πρώτες μάχες που είχε αντιμετωπίσει το 2009-2010 και η κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου, που επίσης προσπαθούσε να πατήσει σε δύο βάρκες. Και τότε ο αγώνας των stage δεν είχε οδηγήσει σε καθαρή νίκη ή ήττα των εργαζομένων, αλλά έφερε τις πρώτες καθοριστικές ρωγμές στις σχέσεις των κυβερνώντων με την τάξη που τους είχε δώσει την κυβερνητική εξουσία.
Πολύ περισσότερο σήμερα όπου το αίτημα για «μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους» έρχεται και ξαναέρχεται στο προσκήνιο. Προχθές ήταν οι συμβασιούχοι του ΟΑΕΕ, χθες οι εργολαβικές καθαρίστριες των νοσοκομείων, ζήτημα που επίσης δεν έχει κλείσει οριστικά, σήμερα είναι οι συμβασιούχοι των δήμων και από αύριο μπορεί να είναι οι επικουρικοί γιατροί και νοσηλευτές, οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί και πάει λέγοντας, καθώς οι ανάγκες και τα κενά είναι μεγάλα.
Δεν πέρασε ο κοινωνικός αυτοματισμός
Στον αγώνα των συμβασιούχων των δήμων είδαμε να μην περνάει επίσης ο κοινωνικός αυτοματισμός. Ο κόσμος έδειξε ότι σε συνθήκες παρατεταμένης λιτότητας αντιλαμβάνεται πολύ καλά το αίτημα για μόνιμη και σταθερή δουλειά, θυμίζοντας αντανακλαστικά της κοινωνίας στη μεγάλη απεργία του κλάδου το 1986. Τότε οι εργαζόμενοι στους δήμους κέρδισαν και πάλι τη μονιμότητα χιλιάδων συναδέλφων τους, απέναντι στην κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ του σταθεροποιητικού προγράμματος Σημίτη, με πολυήμερο αγώνα, με επιστράτευση και συλλήψεις απεργών, αλλά και με μαζική συμπαράσταση από τον κόσμο που σε πολλές περιπτώσεις σταματούσε τα ΡΕΟ του στρατού, που είχαν επιστρατευθεί να μαζέψουν τα σκουπίδια. Μέχρι και με αυτό τον τρόπο απείλησε η κυβέρνηση τους συμβασιούχους μία μέρα πριν την αναστολή της απεργίας.
Αντίστοιχες πρακτικές είχε εφαρμόσει και η νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση Μητσοτάκη το 1992, απέναντι στην 24ημερη τότε απεργία των εργαζομένων στους δήμους και βέβαια απέναντι σε έναν από τους αγώνες σύμβολο της πτώσης της ίδιας κυβέρνησης, αυτόν της ΕΑΣ, όταν επιστράτευσε καναδέζες για να αντικαταστήσει τα δημόσια λεωφορεία.
Το ότι τα συστημικά ΜΜΕ, ακόμα και όσα προσπαθούν να χτίσουν αντικυβερνητικό προφίλ, επέμεναν στο να βοηθήσουν την κυβέρνηση στο χτίσιμο του κοινωνικού αυτοματισμού δείχνει ξεκάθαρα ότι όταν εμφανίζεται ένας αγώνας, με εργαζόμενους που μέχρι χθες μάλιστα ελάχιστη ή και καθόλου εμπειρία αγώνα δεν είχαν, το σύστημα εξακολουθεί να τρέμει. Η έκβαση της μάχης δεν θα κριθεί μόνο από το τι θα γίνει με τους συμβασιούχους στους δήμους. Θα κριθεί και από εκεί, καθώς ανέδειξε ξεκάθαρα στα μάτια αυτού του κόσμου την αδυναμία της συνδικαλιστικής ηγεσίας της ΠΟΕ-ΟΤΑ (ΣΥΝΑΝ, ΔΑΚΕ) να προχωρήσει τον αγώνα μπροστά, αλλά ανέδειξε επίσης και το λόγο που αυτές οι παρατάξεις αρνούνται την εγγραφή των συμβασιούχων στα σωματεία των μονίμων.
Θα κριθεί όμως και από τη συνολική μάχη ενάντια στις μνημονιακές πολιτικές λιτότητας. Ενάντια στις απολύσεις και τις ιδιωτικοποιήσεις και ενάντια στα μέτρα που οδηγούν στην εξαφάνιση και την κατάργηση των συνδικάτων. Σε αυτή τη μάχη ο αγώνας των συμβασιούχων έχει προσθέσει το λιθαράκι του. Ένα λιθαράκι που οι δυνάμεις της Αριστεράς στα συνδικάτα οφείλουν να το αξιοποιήσουν, καθώς αν μια ευκαιρία χάθηκε σε αυτή τη μάχη ήταν αυτή της δημιουργίας ενός Κέντρου Αγώνα που θα μπορούσε να δώσει συνέχεια και να οργανώσει ευρύτερα τη στήριξη σε αυτό τον αγώνα, που εκτός από τον κόσμο ήρθε και από άλλα σωματεία και Ομοσπονδίες, όπως η ΟΕΝΓΕ, η ΠΟΠΟΚΠ, η ΠΕΓΔΥ, η ΔΟΕ κ.ά.
Χειρότερα από σκουπίδια
Ο θάνατος της 62χρονης συμβασιούχας οδοκαθαρίστριας του δήμου Ζωγράφου, Ντανιέλας Πρελορέντζου, μητέρας 4 παιδιών, μία μόλις ημέρα μετά την αναστολή της απεργίας των συμβασιούχων, έδειξε με τον πιο τραγικό τρόπο τις εγκληματικές ευθύνες της κυβέρνησης, αλλά και όσων δημάρχων στηρίζουν την πολιτική της.
Όπως τονίζουν και στην ανακοίνωσή τους τα μέλη του ΔΣ του Συλλόγου Εργαζομένων του Δήμου Ζωγράφου Φιλίππου Στέλιος και Πυλαρινού Ειρήνη:
«Οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα των Δήμων αντιμετωπίζονται χειρότερα και από τα σκουπίδια. Οι πολιτικές των κυβερνήσεων ευθύνονται για το κομμάτιασμα της εργασίας, τις άθλιες συνθήκες εργασίας σε τέτοιους χώρους, την εντατικοποίηση της δουλειάς, την έλλειψη προσωπικού, τις ασυντήρητες παλαιωμένες επικίνδυνες υποδομές, την παντελή έλλειψη συνθηκών υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους δουλειάς, Είναι αυτές που πριμοδοτούν την εργοδοτική τρομοκρατία, τον εκφοβισμό των εργαζομένων, τα “παραμάγαζα”, τη λογική της ανθρωποφαγίας, το διαίρει και βασίλευε και την προπαγάνδα εναντίον των εργαζομένων».
*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά, φύλλο Νο 387