ΓΥΝΑΙΚΕΣ και ΕΡΓΑΣΙΑ

Αυτό με τη σειρά του επι­φέ­ρει ακόμη με­γα­λύ­τε­ρα προ­βλή­μα­τα στην ήδη προ­βλη­μα­τι­κή εκ­προ­σώ­πη­ση των γυ­ναι­κών στα συν­δι­κά­τα. Διότι, αν δε­χτού­με ότι η ερ­γα­σία απο­τε­λεί βα­σι­κό κρι­τή­ριο για τη θέση του ατό­μου στην κοι­νω­νία, μπο­ρού­με να κα­τα­λά­βου­με πόσο ση­μα­ντι­κή είναι, από την άποψη της χει­ρα­φέ­τη­σης της γυ­ναί­κας, η έντα­ξή της στην αγορά ερ­γα­σί­ας. Η υπο­βάθ­μι­ση των γυ­ναι­κών σε επι­σφα­λείς θέ­σεις ερ­γα­σί­ας ή ο απο­κλει­σμός τους από την ερ­γα­σία, υπο­νο­μεύ­ουν και τη συμ­με­το­χή τους στη δη­μό­σια σφαί­ρα.

Πιο συ­γκε­κρι­μέ­να, τα χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά της πα­ρου­σί­ας των γυ­ναι­κών στην ελ­λη­νι­κή αγορά ερ­γα­σί­ας δεί­χνουν χα­μη­λή συμ­με­το­χή στην απα­σχό­λη­ση και υψηλά πο­σο­στά ανερ­γί­ας, ενώ ο κοι­νω­νι­κός κα­τα­με­ρι­σμός ερ­γα­σί­ας, ο οποί­ος ανα­πα­ρά­γει τα στε­ρε­ό­τυ­πα και τις δια­κρί­σεις ενός συ­ντη­ρη­τι­κού πα­ρα­δο­σια­κού ρόλου που σχε­τί­ζε­ται με την οι­κο­γέ­νεια, τη φρο­ντί­δα και το νοι­κο­κυ­ριό, ωθεί τις γυ­ναί­κες στη με­ρι­κή απα­σχό­λη­ση, στην άτυπη και υπο­α­μει­βό­με­νη ερ­γα­σία, στην αυ­το­α­πα­σχό­λη­ση και στην κατ’ οίκον ερ­γα­σία. Δεν είναι τυ­χαίο ότι η υπο­βάθ­μι­ση των δη­μό­σιων κοι­νω­νι­κών υπη­ρε­σιών (π.χ. πε­ρί­θαλ­ψης, φρο­ντί­δας κλπ.) έχει με­γα­λύ­τε­ρες επι­πτώ­σεις στις γυ­ναί­κες απ’ ότι στους άν­δρες, επει­δή κατά κύριο λόγο οι γυ­ναί­κες ανα­λαμ­βά­νουν την φρο­ντί­δα συγ­γε­νών προ­σώ­πων που έχουν ανά­γκη βο­ή­θειας.

Έτσι, πολ­λές γυ­ναί­κες, λόγω του πε­ριο­ρι­σμού του οι­κο­γε­νεια­κού ει­σο­δή­μα­τος και της ακρί­βειας των υπη­ρε­σιών φρο­ντί­δας, ανα­γκά­ζο­νται να απο­συρ­θούν από την ερ­γα­σία και οδη­γού­νται να πα­ρέ­χουν υπη­ρε­σί­ες εντός της οι­κο­γέ­νειας χωρίς αμοι­βή. Δη­λα­δή, ανα­λαμ­βά­νουν υπη­ρε­σί­ες, οι οποί­ες θα έπρε­πε να πα­ρέ­χο­νται από ένα κοι­νω­νι­κό κρά­τος.

Όσον αφορά αυτές που ακόμη ερ­γά­ζο­νται, φαί­νε­ται ότι η ερ­γα­σία τους συ­γκε­ντρώ­νε­ται σε κλά­δους ως επί το πλεί­στον κα­κο­πλη­ρω­μέ­νους (π.χ. εμπό­ριο), βρί­σκο­νται σε δυ­σμε­νέ­στε­ρη κα­τά­στα­ση σχε­τι­κά με τη θέση που κα­τέ­χουν στον χώρο απα­σχό­λη­σης, έχουν χα­μη­λό­τε­ρες απο­λα­βές από τους άν­δρες, οι θέ­σεις ερ­γα­σί­ας με συμ­βά­σεις ορι­σμέ­νου χρό­νου προ­σφέ­ρο­νται πιο συχνά σε γυ­ναί­κες απ’ ότι σε άν­δρες, και τε­λι­κά το απο­τέ­λε­σμα είναι η έλ­λει­ψη ασφά­λειας, δι­καιω­μά­των, επαγ­γελ­μα­τι­κής εξέ­λι­ξης και η απο­μά­κρυν­ση από την ερ­γα­σία.

Η εν λόγω κα­τά­στα­ση έχει επι­πτώ­σεις όχι μόνο σε βάρος των γυ­ναι­κών, αλλά και σε βάρος συ­νο­λι­κά του συν­δι­κα­λι­στι­κού κι­νή­μα­τος, τόσο σε ότι αφορά τη συμ­με­το­χή των γυ­ναι­κών, όσο και στο ότι κάνει πιο δυ­σμε­νή τη δια­πραγ­μα­τευ­τι­κή δύ­να­μη των συν­δι­κά­των σχε­τι­κά με τους όρους απα­σχό­λη­σης και το είδος της σύμ­βα­σης ερ­γα­σί­ας. Διότι, η δυ­σμε­νέ­στε­ρη θέση των γυ­ναι­κών στην ερ­γα­σία και η προ­σω­ρι­νό­τη­τας που αυτή ενέ­χει, επη­ρε­ά­ζει ποιο­τι­κά και πο­σο­τι­κά τη συμ­με­το­χή τους, με συ­νέ­πεια να μην τους επι­τρέ­πει να πά­ρουν απο­φά­σεις για δρα­στη­ριο­ποί­η­ση. Από την άλλη, λόγω αυτής της δυ­σμε­νούς θέσης των γυ­ναι­κών, είναι ανα­γκαίο και τα συν­δι­κά­τα να προ­σεγ­γί­σουν τα θέ­μα­τα αυτά από την οπτι­κή του φύλου. Και δεν ανα­φε­ρό­μα­στε στην τυ­πι­κή από­δο­ση ίσων δι­καιω­μά­των, αλλά στην δη­μιουρ­γία κι­νή­τρων για ου­σια­στι­κή συμ­με­το­χή των γυ­ναι­κών στα κοινά, η οποία ση­μαί­νει συν­δια­μόρ­φω­ση θέ­σε­ων και προ­τά­σε­ων σε όλα τα επί­πε­δα. Όμως, πάνω απ’ όλα ση­μαί­νει λει­τουρ­γί­ες και πρα­κτι­κές που συμ­βάλ­λουν στην επί­τευ­ξη της ισό­τη­τας.