Τα Ίμια και το αντιπολεμικό κίνημα σήμερα

Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες σύσσωμη η ακροδεξιά, με πρωτοστάτη τη Χρυσή Αυγή, στήνει φιέστες αντιτουρκισμού στην πλατεία Ρηγίλλης, όπου βρίσκεται το μνημείο των Ιμίων. Πρόκειται για φασιστοσυνάξεις οι οποίες λειτουργούν σαν εκκολαπτήρια «μακεδονομάχων», «τουρκοφάγων» και κάθε λογής παράγωγων του εθνικιστικού μίσους.

Η κρίση των Ιμίων

Το πέρασμα των χρόνων, καθώς και το γεγονός ότι η ακροδεξιά έχει αναγάγει τα Ίμια σε σημείο αναφοράς, δεν αναιρούν την πολιτική βαρύτητα που είχαν το 1996. Οι πολεμικές μηχανές των δυο χωρών-τοποτηρητών του δυτικού ιμπεριαλισμού στην Ανατολική Μεσόγειο παραλίγο να φαγωθούν μεταξύ τους, με αφορμή το αλλεπάλληλο ανέβασμα και κατέβασμα σημαιών της Ελλάδας και της Τουρκίας στις βραχονησίδες αυτές από δημοσιογράφους και ψαράδες της περιοχής. Τα Ίμια αποτέλεσαν την ενσάρκωση των πιο μιλιταριστικών φαντασιώσεων των στρατιωτικών ηγεσιών και των δύο χωρών.

Αποτέλεσμα των φαντασιώσεων αυτών υπήρξε η πτώση ενός ελικοπτέρου του πολεμικού ναυτικού, μετά από κάτοψη των Ιμίων λόγω απώλειας ελέγχου, και ο θάνατος του πληρώματός του. Η άκρα δεξιά ηρωοποίησε τα επόμενα χρόνια τους νεκρούς ως σύμβολα εθνικής υπερηφάνειας και έχτισε διάφορους ανεξακρίβωτους μύθους γύρω από τα αίτια της πτώσης του ελικοπτέρου. Στην πραγματικότητα οι τρεις νεκροί των Ιμίων δεν αποτελούν τίποτε άλλο από θύματα της ανθρωποφάγας πολεμικής μηχανής.

Η κρίση τελικά εκτονώθηκε μετά από παρέμβαση του αμερικανικού παράγοντα, στον οποίο οι αστικές τάξεις τόσο της Ελλάδας όσο και της Τουρκίας δήλωσαν πιστοί σύμμαχοι. Γιατί ο πατριωτισμός των πολιτικών και στρατιωτικών ηγεσιών τελειώνει εκεί που αρχίζει ο συσχετισμός δυνάμεων στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα. Ο Κλίντον νουθέτησε τους δύο «τσακωμένους» συμμάχους του και αρνήθηκε να σφαχτούν «επειδή μερικοί δημοσιογράφοι και μερικοί βαρκάρηδες τσακώθηκαν σε έναν βράχο με μια κατσίκα».

Ακροδεξιά και πόλεμος

Τα Ίμια έδωσαν το πάτημα μαζικότερης απεύθυνσης από την ακροδεξιά στα πατριωτικά ακροατήρια, αφήνοντας πίσω τους μια πολιτική κληρονομιά ιδιαίτερα επικίνδυνη. Πέραν των νεοναζί, ο λεγόμενος «πατριωτικός χώρος» κατάφερε να ανασυνταχθεί γύρω από τα γεγονότα του 1996, χτίζοντας ανεξάρτητα πολιτικά μορφώματα ή δημιουργώντας εθνικιστικά ρήγματα στα μεγάλα συστημικά κόμματα της εποχής. Πριν λίγες ημέρες ο Πάνος Καμμένος, αποχωριζόμενος τον υπουργικό του θώκο, πραγματοποίησε μια πτήση πάνω από τα Ίμια, η οποία κοστολογείται γύρω στα 20.000 ευρώ, μόνο και μόνο για να πετάξει ένα στεφάνι και να ανεβάσει μια φωτογραφία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αντιλαμβάνεται εύκολα κανείς το τι πολιτικό κεφάλαιο αποτελούν τα Ίμια για τον πατριωτικό χώρο, είτε μιλάμε για τους φασίστες της Χρυσής Αυγής, είτε για τους Κρανιδιώτηδες που υπήρξαν σύμβουλοι πρωθυπουργού, είτε για τους Καμμένους που αποτέλεσαν κυβερνητικούς εταίρους σε κυβέρνηση «Αριστεράς».

Όλα τα παραπάνω όμως αποκτούν μια πρόσθετη βαρύτητα σήμερα που οξύνονται οι πολεμικοί ανταγωνισμοί στα βαλκάνια και στη νοτιοανατολική Μεσόγειο. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αποτέλεσε την πιο φιλοαμερικάνικη κυβέρνηση των τελευταίων δεκαετιών. Οι χειρισμοί της στο μακεδονικό, στα ελληνοτουρκικά, στις ΑΟΖ και στο κυπριακό γίνονται σε πλήρη σύμπλευση με τα συμφέροντα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού. Αυτοί οι χειρισμοί όμως σε περιόδους κρίσης και όξυνσης των ανταγωνισμών μπορούν να αποδειχθούν εξαιρετικά επικίνδυνοι σε ένα αντίστοιχο επεισόδιο των Ιμίων. Αυτός είναι και ο λόγος που είναι απαραίτητη η ανάπτυξη ενός μαζικού κινήματος που θα βάζει φρένο τόσο στις πολιτικές που εξαθλιώνουν και φτωχοποιούν τον κόσμο, όσο και στις πολιτικές που φέρνουν τον πόλεμο ένα βήμα πιο κοντά. Είναι ανήκουστο η Ελλάδα να είναι η δεύτερη χώρα μετά τις ΗΠΑ εντός του ΝΑΤΟ με τις μεγαλύτερες δαπάνες επί του ΑΕΠ της για στρατιωτικούς εξοπλισμούς λόγω των ανταγωνισμών με την Τουρκία.

Αντιεθνικιστικές συγκεντρώσεις

Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια συντονισμένη προσπάθεια του αντιφασιστικού κινήματος να απαντηθούν οι φασιστοσυνάξεις για τα Ίμια σε επίπεδο δρόμου. Ο αντιφασιστικός συντονισμός μαζί με οργανώσεις της Αριστεράς, μεταναστευτικές συλλογικότητες και αντιρατσιστικές ομάδες την ημέρα της συγκέντρωσης για τα Ίμια διοργανώνουν αντισυγκέντρωση με σκοπό τη ματαίωση της εθνικιστικής φιέστας. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία η οποία έχει τη σημασία της και πρέπει να στηριχθεί και φέτος από τον κόσμο του κινήματος.

Παρ’ όλα αυτά πρέπει να τονιστεί ότι πρόκειται για μια απάντηση που δεν είναι αρκετή. Το τσάκισμα τόσο της φιλοπόλεμης θεσμικής πολιτικής, όσο και των εθνικιστικών ιαχών του πεζοδρομίου, απαιτεί ένα μαζικό αντιπολεμικό κίνημα που θα βρίσκεται διαρκώς σε κίνηση, θέτοντας δικά του επίδικα και στόχους και δεν θα απαντά απλώς στην ατζέντα των εθνικιστών. Ένα κίνημα που δεν θα εμπλέκει απλώς τους πεισμένους αντιφασίστες, αλλά θα δίνει έκφραση στη μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία που αντιλαμβάνεται τις συνέπειες και τους κινδύνους της φιλοπόλεμης ρητορικής και την όξυνση των ανταγωνισμών. Απέναντι στα Ίμιά τους πρέπει να αντιπαραθέσουμε τους δικούς μας αγώνες ενάντια στη φτώχεια, τον πόλεμο και τον εθνικισμό. Όσο πιο γρήγορα τόσο το καλύτερο.

*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά