Η ζωή και η αξιοπρέπεια είναι λέξεις που θα τις επικαλεστούμε πολλές φορές στις μέρες που ζούμε.

Ει­δι­κά για αν­θρώ­πους που ανή­κουν σε ευά­λω­τες και ευ­πα­θείς κοι­νω­νι­κές ομά­δες και χρή­ζουν με­γα­λύ­τε­ρης φρο­ντί­δας από το κρά­τος και το σύ­στη­μα υγεί­ας. Η πλη­ρο­φο­ρία ότι ανα­βάλ­λο­νται χη­μειο­θε­ρα­πεί­ες σε καρ­κι­νο­πα­θείς με την αι­τιο­λο­γία του κο­ρω­νοϊ­ού απο­τε­λεί μια ντρο­πή για κάθε ορ­γα­νω­μέ­νη κοι­νω­νία. Ει­δι­κά όταν αυτό γί­νε­ται σε νο­σο­κο­μεία που δεν είναι ση­μεία ανα­φο­ράς. Η Σ. αδερ­φή ατό­μου που πά­σχει από καρ­κί­νο μας μί­λη­σε για την επι­κίν­δυ­νη κα­τά­στα­ση που αντι­με­τω­πί­ζουν οι καρ­κι­νο­πα­θείς αυτή τη στιγ­μή:

-Πεί­τε μας δυο λόγια για τον αδερ­φό σας.

Ο αδερ­φός μου έμαθε ότι έχει καρ­κί­νο τον προη­γού­με­νο μήνα, το Φε­βρουά­ριο. Έχει ξε­κι­νή­σει χη­μειο­θε­ρα­πεία. Εχθές επει­δή ήθελα να τον δω και να τον ανε­βά­σω, του πήγα λίγα γλυκά γιατί με τις χη­μειο­θε­ρα­πεί­ες έχασε κιλά και δύ­να­μη. Φάε, του λέω, την Τρίτη να έχεις δύ­να­μη. Κα μου λέει «ποια Τρίτη;». Του απα­ντάω τι εν­νο­είς; Δε θα κά­νεις χη­μειο­θε­ρα­πεία την Τρίτη; Μου λέει όχι με πή­ρα­νε από το νο­σο­κο­μείο και μου  είπαν ότι την ανα­βάλ­λα­νε για 15 μέρες. Του λέω γιατί; Μου λέει «δε μου απα­ντή­σα­νε γιατί». Πα­ράλ­λη­λα, μιλάω εχθές με την πε­θε­ρά του γιού μου και μου λέει ότι και της νύφης της δε θα τις γί­νουν οι ακτι­νο­βο­λί­ες και θα δούνε πότε θα τις κά­νουν. Και οι δύο πε­ρι­πτώ­σεις αφο­ρούν σε δύο με­γά­λα νο­σο­κο­μεία στην Αθήνα. Ξαφ­νι­κά τρώω μια φρίκη γιατί λέω εντά­ξει, αυτοί οι άν­θρω­ποι έχουν καρ­κί­νο. Ωραία; Έχουν τον κίν­δυ­νο του κο­ρω­νοϊ­ού. Ωραία; Δεν μπο­ρείς να τους απο­τε­λειώ­νεις. Δεν μπο­ρείς να πατάς πάνω στην ψυ­χο­λο­γία τους και να τους ακυ­ρώ­νεις. Αυτοί κρα­τιού­νται από τις θε­ρα­πεί­ες.

-Και φα­ντά­ζο­μαι χά­νε­ται και η συ­νέ­χεια των προη­γού­με­νων θε­ρα­πειών.

Δεν το ξέρω αυτό δεν είμαι για­τρός. Εμένα ξέ­ρεις τι με πει­ρά­ζει; Ότι αυτοί οι άν­θρω­ποι έχουν το θά­να­το μέσα τους και πας εσύ να τους επι­βε­βαιώ­σεις τι; Ότι δε σε νοιά­ζει και θα πε­θά­νου­νε; Γιατί αυτή τη στιγ­μή δεν είναι ότι εί­μα­στε Ισπα­νία ή Ιτα­λία, να εί­μα­στε σε ένα χάος και να μην ξέ­ρου­με ποιος ζει ποιος πε­θαί­νει. Δεν μπο­ρού­σε να κρα­τη­θεί η κα­νο­νι­κό­τη­τα; Δη­λα­δή για ποιο λόγο να φορ­τώ­σουν αυ­τούς τους αν­θρώ­πους το άγχος του θα­νά­του πε­ρισ­σό­τε­ρο. Για ποιο λόγο; Και γιατί σε κά­ποια άλλα νο­σο­κο­μεία, ας πούμε στο Έλενα, συ­νε­χί­ζο­νται; Δεν έχου­νε κόσμο; Δε με νοιά­ζει εμένα. Εγώ θέλω όλοι να είναι εντά­ξει, το κα­τα­λα­βαί­νεις;

-Βέ­βαια, και μι­λά­με για καρ­κι­νο­πα­θείς, δε μι­λά­με για απλές πε­ρι­πτώ­σεις.

Γι’ αυτό έχω τρε­λα­θεί. Γιατί θέλω όλοι οι άν­θρω­ποι που αυτή τη στιγ­μή πε­θαί­νου­νε να έχου­νε ελ­πί­δα! Δε θέλω να σωθεί ο αδερ­φός μου και να μη σω­θού­νε άλλοι. Συγ­γνώ­μη για τη φόρ­τι­ση αλλά δεν αντέ­χω. Δεν μπορώ να φα­ντα­στώ ότι αυτοί οι άν­θρω­ποι που πε­ρι­μέ­να­νε να πάνε να κά­νουν τη χη­μειο­θε­ρα­πεία, γιατί δίπλα τους υπάρ­χει ένας κο­ρω­νο­ϊ­ός και ανη­συ­χούν, δεν μπο­ρεί να τους ακυ­ρώ­νεις την ελ­πί­δα. Για κα­νέ­να λόγο!

-Και αυτό επη­ρε­ά­ζει και την ψυ­χο­λο­γία.

Και ο αδερ­φός μου τη μία μέρα είναι έτσι και την άλλη είναι αλ­λιώς. Αλλά αυτό ξέρω ότι τον έριξε. Εγώ του είπα να μην ανη­συ­χεί και να είναι δυ­να­τός. Αλλά δεν είμαι για­τρός, δεν ξέρω! Και δεν το δέ­χο­μαι αυτό το πράγ­μα. Παί­ζεις με την ψυ­χο­λο­γία τους άλλου; Κρα­τά­ει το σκοι­νί για να κρε­μα­στεί και ‘συ του λες θα σου δώσω και ένα σκα­μνί, ανέβα και κρε­μά­σου;

-Έχει υπάρ­ξει κά­ποια αντί­δρα­ση από τους για­τρούς ή τα σω­μα­τεία; Έχετε επι­κοι­νω­νή­σει;

Όχι. Και τι να πάρω εγώ να πω αγόρι μου; Τι να πάρω να πω; Αν έχει για­τρούς; Ας κά­τσουν οι για­τροί υπε­ρω­ρία, ας βρουν ένα νο­σο­κο­μείο να πάνε όλο αυτό τον κόσμο, ας βρού­νε δύο νο­σο­κο­μεία! Που θα πούνε ότι αυτά είναι τα σί­γου­ρα και που ό,τι και να γίνει οι άν­θρω­ποι που έχουν καρ­κί­νο θα πρέ­πει να πη­γαί­νουν εκεί και να κά­νουν τη θε­ρα­πεία στην ώρα τους!

-Σε αυτό δεν υπάρ­χουν και ευ­θύ­νες της κυ­βέρ­νη­σης;

Σαφώς και υπάρ­χουν! Το συ­ζη­τά­με; Εμένα τι μου λένε; Ότι τον αδερ­φό μου πρέ­πει να τον ξε­γρά­ψω; Στην άλλη τη γυ­ναί­κα που έχει το παιδί της με καρ­κί­νο τι της λες; Ότι πρέ­πει να το ξε­γρά­ψει επει­δή εσύ δεν μπο­ρείς να βρεις κόσμο να κάνει τις χη­μειο­θε­ρα­πεί­ες στην ώρα τους; Στην ώρα τους!

-Και οι απα­ραί­τη­τες προ­σλή­ψεις δεν έχου­νε γίνει.

Το ξέρω. Μα μπο­ρεί να γυ­ρί­σει ο άλλος και να σου πει «εγώ θέλω αλλά δεν έχω κόσμο!». Ναι αλλά εμένα δε με νοιά­ζει! Γιατί το συ­γκε­κρι­μέ­νο νο­σο­κο­μείο δεν είναι ση­μείο ανα­φο­ράς του κο­ρω­νοϊ­ού ούτε θα μπο­ρού­σα­νε να είναι. Είναι άλλα νο­σο­κο­μεία, άρα βρες κόσμο από άλλες κλι­νι­κές να κά­νουν αυτό που πρέ­πει! Δεν έχου­με φάρ­μα­κα; Ή θέ­λεις να με βά­λεις στη σκέψη ότι δε σε νοιά­ζει; Γιατί αυτό μου λες στην ουσία. Ότι για τη μάνα μου που είναι 86 χρο­νών δε σε νοιά­ζει. Γιατί με­θαύ­ριο θα πρέ­πει να απο­σω­λη­νω­θεί αυτή για να δια­σω­λη­νω­θεί κά­ποιος άλλος και δε σε νοιά­ζει ούτε και για τον αδερ­φό μου. Που ο αδερ­φός μου σου λέω και πάλι, το θά­να­το τον κου­βα­λά­ει! Είναι μέσα του. Και ο φόβος του θα­νά­του σε αυ­τούς τους αν­θρώ­πους είναι δι­πλός και τρί­δι­πλος.  

-Η αι­τιο­λο­γία της ανα­βο­λής των χη­μειο­θε­ρα­πειών ήταν η κα­τά­στα­ση με τον κο­ρω­νο­ϊό;

Ναι. Ανα­βάλ­λε­ται και θα πάμε μετά από 15 ημέ­ρες. Και μόνο ότι συμ­βαί­νει είναι απί­στευ­το. Και δε νο­μί­ζω να είναι ο αδερ­φός μου το μόνο πα­ρά­δειγ­μα. Δεν είμαι δη­μο­σιο­γρά­φος και δεν μπορώ να βγω να το πω. Από την άλλη πρέ­πει να σε­βα­στώ και το γε­γο­νός ότι ο αδερ­φός μου δε θέλει να μάθει κα­νέ­νας από τους φί­λους το θέμα υγεί­ας του γιατί δε θέλει να τους στε­να­χω­ρή­σει. Σου λέω είναι πρό­σφα­το.

-Επει­δή μι­λά­με για την υπέρ­τα­τη αξία της ζωής, έχει νόημα αυτό το πράγ­μα να βγει προς τα έξω.

Σαφώς. Χθες το βράδυ μου βγήκε πολύ έντο­να ότι αυ­τούς τους αν­θρώ­πους πρέ­πει κά­ποιοι να μπουν μπρο­στά και να τους προ­στα­τέ­ψουν. Ξέ­ρεις κάτι, όταν δεν είσαι μέσα στο πρό­βλη­μα δεν μπο­ρείς να το δεις, δεν μπο­ρείς ούτε καν να το κα­τα­λά­βεις. Και δε σου μι­λά­ει ένας άν­θρω­πος που έχει πε­ρά­σει τη ζωή του καλά. Έχω πε­ρά­σει κι άλλα δύ­σκο­λα, έχω κο­ντέ­ψει δυο φορές να πε­θά­νω και είμαι ζω­ντα­νή.

-Ει­δι­κά σή­με­ρα το κομ­μά­τι της αλ­λη­λεγ­γύ­ης με­τα­ξύ μας είναι το πιο ση­μα­ντι­κό όπλο του κό­σμου αυτή τη στιγ­μή.

Αυτό λέω και εγώ και αυτό προ­σπα­θώ και θυ­μώ­νω, αλλά σή­με­ρα ξέ­ρεις έζησα και κάτι άλλο αν­θρώ­πι­νο το οποίο με πολύ χαρά θα στο πω. Σή­με­ρα λοι­πόν κά­ποιος στην πο­λυ­κα­τοι­κία μού χτύ­πη­σε την πόρτα και μου άφησε ένα φά­κε­λο γρά­φο­ντας «για τη Σ. για τις μέρες του κο­ρω­νοϊ­ού» και μέσα είχε ένα βι­βλίο. Θεωρώ ότι είναι μια κί­νη­ση αν­θρω­πιάς και αλ­λη­λεγ­γύ­ης πολύ σο­βα­ρή στις μέρες που ζούμε.

-Και αυτό είναι το βα­σι­κό για να βγού­με και όρ­θιοι από όλο αυτό, έτσι;

Επει­δή εγώ πι­στεύω ότι όταν θα τε­λειώ­σει αυτό η θέση κα­νε­νός αν­θρώ­που δε θα πρέ­πει να είναι πια στον κα­να­πέ, αλλά θα πρέ­πει να είναι στους δρό­μους, θα πρέ­πει να τους πά­ρου­με φα­λάγ­γι. Γιατί κα­νέ­νας από όλους αυ­τούς πα­γκό­σμια, κα­νέ­νας κα­πι­τα­λι­στής δεν εν­δια­φέ­ρε­ται για το τι θα γίνει ο κό­σμος. Πρέ­πει εμείς να νοια­στού­με για το δι­πλα­νό μας. Και γι’ αυτόν που θα μεί­νει άνερ­γος, και γι’ αυτόν που θα είναι άρ­ρω­στος, και για τη για­γιά που δεν μπο­ρεί να πάει για ψώνια, εμείς πρέ­πει να βγού­με στο δρόμο και να τους πά­ρου­με φα­λάγ­γι. Γιατί αυτοί το μόνο που κά­νου­νε είναι να κά­νουν δω­ρε­ές τέσ­σε­ρις ανα­πνευ­στή­ρες και κά­ποια γά­ντια και αυτό είναι το άλ­λο­θί τους. Χθες πήγα να δω τη μάνα μου και δεν μπο­ρού­σα να την πάρω αγκα­λιά και η μάνα μου έκλαι­γε. Δεν είμαι απαι­σιό­δο­ξη, είμαι θυ­μω­μέ­νη.

*Τα προ­σω­πι­κά στοι­χεία της συ­νε­ντευ­ξια­ζό­με­νης και τα ονό­μα­τα των νο­σο­κο­μεί­ων δεν ανα­φέ­ρο­νται κα­τό­πιν επι­θυ­μί­ας της ίδιας.