Στο «αμαξοστάσιο», που κρίνονται όλα…

Υπάρ­χουν στιγ­μές όπου τα κοι­νω­νι­κά υπο­κεί­με­να απο­κτούν κα­θα­ρό­τε­ρες γραμ­μές, όπου οι τα­ξι­κές πρα­κτι­κές γί­νο­νται ανά­γλυ­φες, όπου τα απω­θη­μέ­να επί χρό­νια συ­ναι­σθή­μα­τα κα­τα­πί­ε­σης βγαί­νουν στην επι­φά­νεια, όπου η ερ­γα­τι­κή τάξη γί­νε­ται «τάξη για τον εαυτό της».

Υπάρ­χουν στιγ­μές όπου η ερ­γα­τι­κή αντι­η­γε­μο­νία γεν­νιέ­ται στο ερ­γο­στά­σιο (Γκράμ­σι). Υπάρ­χουν στιγ­μές όπου ο λόγος των ερ­γα­τών φτά­νει στο όριο, φω­το­γρα­φί­ζει  άμεσα τους ενό­χους της εκ­με­τάλ­λευ­σης και της βά­ναυ­σης κα­τα­πί­ε­σης. Όπου οι δυ­νά­μεις της κα­τα­στο­λής και της πραγ­μα­τι­κής κοι­νω­νι­κής ανο­μί­ας  αντι­με­τω­πί­ζουν απο­φα­σι­σμέ­νους αν­θρώ­πους.

Μια τέ­τοια συ­γκλο­νι­στι­κή στιγ­μή ήταν η απά­ντη­ση την Πέμ­πτη 23/1 του προ­έ­δρου του σω­μα­τεί­ου ερ­γα­ζο­μέ­νων στο μετρό Στα­μα­τό­που­λου, όταν αρ­νή­θη­κε πο­λι­τι­κά να συμ­μορ­φω­θεί στην από­φα­ση της επι­στρά­τευ­σης και χα­ρα­κτή­ρι­σε το κα­θε­στώς της τρι­κομ­μα­τι­κής κυ­βέρ­νη­σης «χού­ντα». Δεν παί­ζει κα­νέ­να ρόλο αν ο Στα­μα­τό­που­λος μί­λα­γε με «πο­λι­τι­κά ορθή» ορο­λο­γία, αυτό που έχει ση­μα­σία είναι ότι κα­τέ­δει­ξε τα χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά της ολο­κλη­ρω­τι­κής κυ­ριαρ­χί­ας του κε­φα­λαί­ου και του κρά­τους πάνω στη μι­σθω­τή ερ­γα­σία στη ση­με­ρι­νή συ­γκυ­ρία, κάτω από τις μνη­μο­νια­κές πο­λι­τι­κές, και την ανα­στο­λή και πα­ρα­με­ρι­σμό όλων των ση­μα­ντι­κών ερ­γα­τι­κών κα­τα­κτή­σε­ων από την πτώση της… «κα­νο­νι­κής χού­ντας» μέχρι και σή­με­ρα. Το Σύ­νταγ­μα έχει γίνει από τους κρα­τού­ντες ένα κομ­μά­τι χαρτί.

Η άρ­νη­ση της αυ­ταρ­χι­κής «νο­μι­μό­τη­τας»

Ο Στα­μα­τό­που­λος δεν δέ­χθη­κε την αυ­ταρ­χι­κή νο­μι­μό­τη­τα. Ας μην παί­ζου­με με τις λέ­ξεις. Η «πα­ρα­νο­μία» για το κα­θε­στώς δεν υπάρ­χει μόνο όταν ασκεί­ται φυ­σι­κή βία. Υπάρ­χει και όταν ένας νόμος ή μια δι­κα­στι­κή από­φα­ση αγνο­εί­ται ή και πα­ρα­βιά­ζε­ται έμπρα­κτα από τους ερ­γα­ζό­με­νους στον δρόμο ή στο ερ­γο­στά­σιο. Υπάρ­χει, ακόμη και όταν δια­τυ­πώ­νε­ται η φράση «νόμος είναι το δίκιο του ερ­γά­τη». Η από­φα­ση του Μο­νο­με­λούς Πρω­το­δι­κεί­ου Αθη­νών που κή­ρυ­ξε την απερ­γία πα­ρά­νο­μη και κα­τα­χρη­στι­κή, ακο­λου­θώ­ντας μια μακρά αντερ­γα­τι­κή δι­κα­στι­κή πρα­κτι­κή, η εφαρ­μο­γή του νο­μο­θε­τι­κού δια­τάγ­μα­τος 17/1974 για την επι­στρά­τευ­ση μπο­ρεί να ήταν πο­λι­τι­κά και ηθικά απα­ρά­δε­κτες και εν­δε­χο­μέ­νως αντι­συ­νταγ­μα­τι­κές. Όμως, με τους από­λυ­τους όρους της αστι­κής νο­μι­μό­τη­τας, ήταν νό­μι­μες. Η αρ­νη­τι­κή απά­ντη­ση  και από­φα­ση των ερ­γα­ζο­μέ­νων στο μετρό -ανε­ξαρ­τή­τως του πώς θα εξε­λι­χθεί και πού θα κα­τα­λή­ξει- ήταν μια απά­ντη­ση που έβαζε το ερ­γα­τι­κό τα­ξι­κό συμ­φέ­ρον πάνω από την τή­ρη­ση της αστι­κής νο­μι­μό­τη­τας. Μιας νο­μι­μό­τη­τας που γί­νε­ται τον τε­λευ­ταίο καιρό όλο και πιο κα­τα­θλι­πτι­κή πάνω στους ερ­γα­ζό­με­νους, στον ελ­λη­νι­κό λαό. Αυτή η άρ­νη­ση της νο­μι­μό­τη­τας απο­τε­λεί ένα πολύ κρί­σι­μο πε­ρι­στα­τι­κό στην ιστο­ρία της τα­ξι­κής πάλης στην Ελ­λά­δα. Υπήρ­ξαν ελά­χι­στες πε­ρι­στά­σεις όπου ένα σω­μα­τείο -έστω και φρα­στι­κά- αρ­νή­θη­κε να απο­δε­χτεί μια επι­βο­λή πο­λι­τι­κής επι­στρά­τευ­σης από το 1974 μέχρι και σή­με­ρα. Και μά­λι­στα με άμεσο κίν­δυ­νο αυ­τό­φω­ρης σύλ­λη­ψης και πα­ρα­πο­μπής, εν­δε­χο­μέ­νως και με κα­κουρ­γη­μα­τι­κές κα­τη­γο­ρί­ες.  

Απερ­γία αλ­λη­λεγ­γύ­ης

Η άρ­νη­ση της αυ­ταρ­χι­κής νο­μι­μό­τη­τας γέν­νη­σε ένα σκίρ­τη­μα στους ερ­γα­ζό­με­νους και άλλων κλά­δων των αστι­κών συ­γκοι­νω­νιών. Την ώρα που γρά­φο­νται αυτές οι λέ­ξεις, απερ­γούν οι ερ­γα­ζό­με­νοι στα λε­ω­φο­ρεία, στον ηλε­κτρι­κό, στον ΟΣΕ, στο τραμ, στον Προ­α­στια­κό, το Ερ­γα­τι­κό Κέ­ντρο της Αθή­νας. Αυτή η απερ­γία αλ­λη­λεγ­γύ­ης ανα­κα­λεί την ξε­χα­σμέ­νη έν­νοια της άμεσα πο­λι­τι­κής απερ­γί­ας, της απερ­γί­ας ανα­τρο­πής της κυ­βερ­νη­τι­κής πο­λι­τι­κής. Μια θαυ­μά­σια εμπει­ρία τα­ξι­κής αλ­λη­λεγ­γύ­ης ξε­δι­πλώ­νε­ται, που όμοια δεν έχου­με δει εδώ και αρ­κε­τά χρό­νια στην Ελ­λά­δα. Τα «υπο­ζύ­για» των πο­λι­τι­κών του κε­φα­λαί­ου, όχι μόνο η με­σαία τάξη ούτε κυ­ρί­ως οι «νοι­κο­κυ­ραί­οι» αλλά κατά πρώτο λόγο η ίδια η ερ­γα­τι­κή τάξη, αντι­δρούν, το­πο­θε­τού­νται, δια­δη­λώ­νουν, απερ­γούν, απαι­τούν. Ξα­να­μα­θαί­νουν να αντι­στέ­κο­νται. Η κυ­βέρ­νη­ση του Σα­μα­ρά, των τριών κομ­μά­των, του κ. Δέν­δια -όπως εί­χα­με προ­βλέ­ψει- δεν εξά­ντλη­σε την βαρ­βα­ρό­τη­τα και τον αυ­ταρ­χι­σμό της στις κα­τα­λή­ψεις και τους αυ­το­δια­χει­ρι­ζό­με­νους χώ­ρους. Δεν την εξά­ντλη­σε απέ­να­ντι στους με­τα­νά­στες που κρα­τού­νται υπό «προ­λη­πτι­κή προ­στα­σία» στα στρα­τό­πε­δα συ­γκέ­ντρω­σης, δεν την εξά­ντλη­σε απέ­να­ντι στους δια­δη­λω­τές με τα χη­μι­κά και τα ΜΑΤ, ταυ­τί­ζο­ντας αγω­νι­στές και την Αρι­στε­ρά με τα πρω­το­πα­λί­κα­ρα του φα­σι­σμού. Κρά­τη­σε ένα ση­μα­ντι­κό από­θε­μα για τους «προ­νο­μιού­χους» ερ­γα­ζό­με­νους που δου­λεύ­ουν όλη μέρα σαν τους τυ­φλο­πό­ντι­κες κάτω από την γη και έπαιρ­ναν για το λόγο αυτόν λίγα ευρώ πα­ρα­πά­νω, ξε­χνώ­ντας, όμως, ότι ο «τυ­φλο­πό­ντι­κας» έχει ιστο­ρι­κά και έναν αντί­θε­το συμ­βο­λι­σμό…

Κάτι αλ­λά­ζει στις δια­θέ­σεις της κοι­νω­νί­ας

Για άλλη μια φορά, η κυ­βέρ­νη­ση παί­ζει το χαρτί του κοι­νω­νι­κού αυ­το­μα­τι­σμού στρέ­φο­ντας τον ένα κλάδο ενά­ντια στον άλλο, το φτω­χό­τε­ρο ενά­ντια στο φτωχό, τον πιο αδύ­να­μο ενά­ντια στον αδύ­να­μο. Όμως, αυτή τη φορά φαί­νε­ται ότι δεν τα κα­τά­φε­ραν. Πέρα από τους φω­το­γρα­φι­ζό­με­νους από τα ΜΜΕ λί­γους πο­λί­τες που δυ­σα­να­σχε­τούν για τις συ­νέ­πειες της απερ­γί­ας στις με­τα­φο­ρές, έχεις μια αί­σθη­ση ότι η κοι­νω­νία νιώ­θει να μπαί­νει  μπρος μια δια­δι­κα­σία ενερ­γο­ποί­η­σης ενά­ντια στην από­γνω­ση των μνη­μο­νί­ων και του απο­λυ­ταρ­χι­κού κα­πι­τα­λι­σμού της επο­χής μας. Αι­σθά­νε­σαι ότι κάπου πλα­νά­ται ένα χα­μό­γε­λο στους ερ­γα­ζό­με­νους που «τα­λαι­πω­ρού­νται» από την απερ­γία. Κάπου γεν­νιέ­ται η υπο­ψία -και η ανα­κού­φι­ση- ότι η απερ­γία στις συ­γκοι­νω­νί­ες μπο­ρεί να γίνει η θρυαλ­λί­δα που θα «κάψει» πο­λι­τι­κά τους κρα­τού­ντες, όπως ακρι­βώς η με­γα­λειώ­δης απερ­γία της ΕΑΣ το κα­λο­καί­ρι του 1992 απο­τέ­λε­σε την αρχή του τέ­λους για την «πρω­το­πό­ρα» νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη κυ­βέρ­νη­ση Μη­τσο­τά­κη πριν από 20 χρό­νια. Ένας δυ­να­μι­κός κλά­δος -το ξέ­ρου­με ιστο­ρι­κά- μπο­ρεί να δώσει το πα­ρά­δειγ­μα της ανυ­πα­κο­ής σε όλους τους ερ­γα­ζό­με­νους, σε όλη την κοι­νω­νία, να ανά­ψει την λα­μπά­δα της κοι­νω­νι­κής ανά­στα­σης. Η γε­νί­κευ­ση της κοι­νω­νι­κής αντί­στα­σης προ­ϋ­πο­θέ­τει την υπέρ­βα­ση δια­χω­ρι­στι­κών ορίων ανά­με­σα στους ερ­γα­ζό­με­νους είτε κοι­νω­νι­κών (π.χ. κα­χυ­πο­ψί­ες και «δια­κρι­τά συμ­φέ­ρο­ντα» με­τα­ξύ δη­μο­σί­ου και ιδιω­τι­κού τομέα) είτε και πο­λι­τι­κών/κομ­μα­τι­κών  ορίων που δεν έχουν καμία σχέση με τις αυ­ξη­μέ­νες ανά­γκες της τρέ­χου­σας πραγ­μα­τι­κό­τη­τας, αλλά προ­ϋ­πο­θέ­τει μια ανώ­τε­ρου επι­πέ­δου ενό­τη­τα.       

Πο­λι­τι­κή υπο­στή­ρι­ξη και «κά­λυ­ψη»

Η ανά­πτυ­ξη και ανα­γέν­νη­ση της κοι­νω­νι­κής αντί­στα­σης χρειά­ζε­ται πο­λι­τι­κή υπο­στή­ρι­ξη και κά­λυ­ψη. Προ­ϋ­πο­θέ­τει την ενερ­γή στή­ρι­ξη της Αρι­στε­ράς και ιδίως της δικής μας Αρι­στε­ράς, στή­ρι­ξη που πρέ­πει να  απο­βεί κύριο μέ­λη­μά της. Χωρίς να εγκα­τα­λεί­πει άλλα πεδία πα­ρέμ­βα­σης, ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ πρέ­πει να ανε­βά­σει τα πο­λι­τι­κά του αι­σθη­τή­ρια και αντα­να­κλα­στι­κά, να πα­λέ­ψει για ένα ενιαίο ερ­γα­τι­κό μέ­τω­πο αντί­στα­σης στο «αμα­ξο­στά­σιο» του Μετρό, στο συ­ντο­νι­ζό­με­νο απερ­για­κό δί­κτυο των αστι­κών συ­γκοι­νω­νιών. Να απαι­τή­σει να υπάρ­ξει άμεσα γε­νι­κή απερ­γία των ΓΣΕΕ-ΑΔΕ­ΔΥ- Ερ­γα­τι­κών Κέ­ντρων για την προ­στα­σία των ερ­γα­ζο­μέ­νων στις αστι­κές συ­γκοι­νω­νί­ες, για την ικα­νο­ποί­η­ση άμεσα των αι­τη­μά­των τους, για την άμεση ανα­τρο­πή της ει­σο­δη­μα­τι­κής και κοι­νω­νι­κής πο­λι­τι­κής της κα­τά­πτυ­στης μνη­μο­νια­κής κυ­βέρ­νη­σης. Μιας κυ­βέρ­νη­σης που δια­θέ­τει και «αρι­στε­ρό εταί­ρο», τη ΔΗΜΑΡ, η οποία «δια­μαρ­τύ­ρε­ται» για την επι­στρά­τευ­ση αλλά εξα­κο­λου­θεί να στη­ρί­ζει την κυ­βέρ­νη­ση για «μεί­ζο­νες λό­γους».

Ανα­τρο­πή της κυ­βέρ­νη­σης!

Επι­τέ­λους, υφί­στα­νται, έστω και εμ­βρυ­ϊ­κά ακόμη, οι δυ­να­τό­τη­τες κι­νη­μα­τι­κής πα­ρά­λυ­σης και ίσως και ανα­τρο­πής αυτής της κυ­βέρ­νη­σης! Ανε­ξάρ­τη­τα από το πώς θα εξε­λι­χθούν αυτές οι δυ­να­τό­τη­τες, εμείς ως ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ πρέ­πει να εξα­ντλή­σου­με όλες μας τις δυ­νά­μεις για τη στή­ρι­ξη του υπαρ­κτού απερ­για­κού με­τώ­που και την ανά­δει­ξή του σε κύριο και απο­φα­σι­στι­κό ζή­τη­μα στην ελ­λη­νι­κή κοι­νω­νία. Πρέ­πει να γί­νου­με το «κόμμα της απερ­γί­ας», το κόμμα της αλ­λη­λεγ­γύ­ης και πο­λι­τι­κής στή­ρι­ξης στη νι­κη­φό­ρα της διε­ξα­γω­γή. Πρέ­πει να απευ­θυν­θού­με σε όλη την κι­νη­μα­τι­κή Αρι­στε­ρά (ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ, ΚΚΕ) και να ζη­τή­σου­με συ­μπό­ρευ­ση και κοινή πο­λι­τι­κή στή­ρι­ξη του απερ­για­κού με­τώ­που. Ιδίως για όσους/όσες ανη­συ­χούν για το ζή­τη­μα του ρι­ζο­σπα­στι­κού χα­ρα­κτή­ρα του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και επι­ση­μαί­νουν τα υπαρ­κτά ση­μά­δια της τάσης συ­ντη­ρη­τι­κής στρο­φής, η ση­με­ρι­νή συ­γκυ­ρία πα­ρου­σιά­ζει ένα ιδιαί­τε­ρο εν­δια­φέ­ρον. Γιατί, ακρι­βώς, αν επε­κτα­θεί η τάση για κοι­νω­νι­κή σύ­γκρου­ση και «ανα­τα­ρα­χή», ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ έχει μια χρυσή ευ­και­ρία να ανα­βα­πτί­σει τη ρι­ζο­σπα­στι­κή/κι­νη­μα­τι­κή πα­ρου­σία του και να δια­χω­ρι­στεί ρι­ζι­κά από τα κόμ­μα­τα του -αντι­δρα­στι­κού σή­με­ρα- «με­σαί­ου χώρου». Να γίνει το κόμμα στο αμα­ξο­στά­σιο βά­ζο­ντας στη γωνία τις λο­γι­κές της κοι­νω­νι­κής γα­λή­νης, όπου και όπως εκ­δη­λώ­νο­νται μέσα στην Αρι­στε­ρά. Και ο νοών νο­εί­τω…