"Οι κάτοικοι και το κίνημα έχοντας υπόψη τους τις προεκλογικές δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και τις κυβερνητικές θέσεις - όπως π.χ. η ομιλία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στο 1ο υπουργικό συμβούλιο - περίμεναν, δικαίως κατά τη γνώμη μου, περισσότερα και αποτελεσματικότερα μέτρα που θα οδηγούσαν σε άμεσα και χειροπιαστά αποτελέσματα".
Ο αγώνας ενάντια στην εξόρυξη Χρυσού στη Β.Α. Χαλκιδική από την «Ελληνικός Χρυσός», αφορά στην ανακοπή και ανατροπή ενός ταυτόχρονα οικονομικού περιβαλλοντικού και κοινωνικού εγκλήματος. Ποια είναι σήμερα η κατάσταση και ποιες οι ενέργειες της εταιρείας στην περιοχή; Υπάρχει κίνδυνος μη αντιστρεπτών παρεμβάσεων και υποβάθμισης;
Δυστυχώς η κατάσταση δεν είναι καθόλου ευχάριστη καθώς, παρά τα όποια μέτρα της κυβέρνησης, η εταιρεία «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ» συνεχίζει να δραστηριοποιείται στις Σκουριές και μάλιστα με εντονότερο ρυθμό. Καθώς η πρόσβαση στο εργοτάξιο της εταιρείας είναι αδύνατη, δεν είναι γνωστό το είδος των δραστηριοτήτων που ασκούνται. Αν είναι δηλαδή από εκείνες που «επιτρέπονται» ή από εκείνες που, θεωρητικά τουλάχιστον, έχουν απαγορευτεί ή ανασταλεί. Ο κίνδυνος μη αναστρέψιμης υποβάθμισης του ευρύτερου περιβάλλοντος είναι πάντα υπαρκτός και αυξάνει μέρα με τη μέρα.
Το προηγούμενο διάστημα είδαμε τους εκβιασμούς της εταιρείας να κλιμακώνονται, να εξαπολύεται συντονισμένη προπαγάνδα μέσω των κατεστημένων ΜΜΕ, αλλά κυρίως να χρησιμοποιεί τους εργαζόμενους ως πολιορκητικό κριό, πυροδοτώντας παράλληλα και τν κοινωνικό αυτοματισμό στην περιοχή. Ποια είναι η στάση του κινήματος και πως εκτιμάτε ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί αυτό το φαινόμενο από τον ΣΥΡΙΖΑ και την κυβέρνηση;
Η κυβέρνηση έχει πάρει κάποια μέτρα - που δεν θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ιδιαίτερα τολμηρά και αποφασιστικά -, από την άλλη όμως η εταιρεία συνεχίζει το καταστροφικό της έργο. Έτσι, στους ανθρώπους του κινήματος μπορεί να διακρίνει κανείς διάφορα συναισθήματα, σκέψεις ή προτάσεις για δράση. Από την παραίτηση και την απογοήτευση - με τη σκέψη όλοι ίδιοι είναι -, μέχρι την επιθυμία για καθημερινή κινητοποίηση αλλά και την υπομονή και ελπίδα για αίσιο τέλος του ιδιαίτερα σοβαρού αυτού προβλήματος. Νομίζω λοιπόν ότι θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο και ενθαρρυντικό για το κίνημα η έντονη και συνεχής στήριξή του από τον ΣΥΡΙΖΑ με ταυτόχρονη αναφορά και στους εργαζόμενους της εταιρείας, ότι η λύση περιλαμβάνει και αυτούς. Θα πρέπει επίσης να αποφευχθεί με κάθε τρόπο, η πολυγλωσσία από κυβερνητικά στελέχη και μέλη της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, που εκφέρουν άποψη ενώ αγνοούν πλήρως το συγκεκριμένο πρόβλημα. Εκείνο όμως που θα ενδυναμώσει και θα δώσει ουσιαστική ελπίδα στο κίνημα θα είναι κυρίως η επίσπευση και η αποτελεσματικότητα των επόμενων «βημάτων» από την κυβέρνηση.
Για τον ΣΥΡΙΖΑ το θέμα της εξόρυξης Χρυσού στις Σκουριές αποτελεί ένα εμβληματικό μέτωπο που συμβολίζει την αντίσταση στο ακραία νεοφιλελεύθερο υπόδειγμα της με κάθε τρόπο επέλασης των συμφερόντων μεγάλων εγχώριων και διεθνών ομίλων. Στους τέσσερεις και πλέον μήνες κυβέρνησης με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ ποιες ενέργειες έχουν γίνει; Πώς, αυτές, έχουν αντιμετωπιστεί από το κίνημα και τους κατοίκους της περιοχής;
Οι ενέργειες που έγιναν από τη νέα κυβέρνηση περιλαμβάνουν την ανάκληση της θεώρησης της αρχιτεκτονικής μελέτης του εργοστασίου εμπλουτισμού στις Σκουριές, την αναστολή της άδειας υλοτόμησης 300 στρεμμάτων στην περιοχή της σχεδιαζόμενης κατασκευής φράγματος για τη δημιουργία λίμνης αποβλήτων στηνπεριοχή Λάκκος Καρατζά και την επιστροφή στην Εταιρεία των φακέλων που αφορούν τις τεχνικές μελέτες για το εργοστάσιο πυρομεταλλουργίας στην περιοχή Μαντέμ Λάκκος.
Οι κάτοικοι και το κίνημα έχοντας υπόψη τους τις προεκλογικές δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και τις κυβερνητικές θέσεις - όπως π.χ. η ομιλία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στο 1ο υπουργικό συμβούλιο - περίμεναν, δικαίως κατά τη γνώμη μου, περισσότερα και αποτελεσματικότερα μέτρα που θα οδηγούσαν σε άμεσα και χειροπιαστά αποτελέσματα. Εκτός αυτού όμως, καθώς το εργοτάξιο στις Σκουριές βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία, πολλοί από τους κατοίκους και από το κίνημα, αμφισβητούν τις προθέσεις της κυβέρνησης για οριστική επίλυση του προβλήματος και αντιμετωπίζουν τα μέτρα, που μέχρι τώρα πήρε, με έντονο σκεπτικισμό και απαισιοδοξία, αν και αναγνωρίζουν τις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση κατά τη διαπραγμάτευση με τους «εταίρους».
Στις 3 Ιουνίου την ημέρα της εκδίκασης δέκα προσφυγών στο ΣτΕ, πραγματοποιήθηκαν κινητοποιήσεις, αλλά και συνάντηση του κινήματος με το υπουργείο ΠΑΠΕΝ. Ποιες θεωρείτε ό,τι είναι οι αμέσως επόμενες και αναγκαίες πρωτοβουλίες που πρέπει να ληφθούν;
Την πρωτοβουλία την έχει η κυβέρνηση που θα πρέπει να συνεχίσει με ταχύτερο ρυθμό τη διαδικασία που επέλεξε και εφαρμόζει, δηλαδή τη σταδιακή εξέταση της «νομιμότητας» των επιμέρους υποέργων που προβλέπονται από την ΑΕΠΟ, για την οριστική διακοπή της σχεδιαζόμενης επέκτασης της μεταλλευτικής δραστηριότητας στη Β. Α. Χαλκιδική. Από την άλλη, το κίνημα θα πρέπει νομίζω να ενδυναμωθεί, να ενεργοποιηθεί και να φανεί αντάξιο των περιστάσεων ώστε ενωμένο να διεκδικεί αγωνιστικά και να πιέζει συνεχώς την κυβέρνηση για άμεση και οριστική λύση.
Τέλος, είναι γνωστό ότι στην Β.Α. Χαλκιδική εφαρμόστηκαν οι πιο ακραίες εκδοχές καταστολής και κρατικού αυταρχισμού, με ταυτόχρονη προσπάθεια ποινικοποίησης των κοινωνικών αγώνων. Περισσότεροι/ες από 350 αγωνιστές/στριες διώκονται, σε αλλεπάλληλες δίκες. Ποιες είναι οι διεκδικήσεις επ’ αυτού;
Η Β. Α. Χαλκιδική χρησιμοποιήθηκε, πέραν όλων των άλλων, και ως «πεδίο δοκιμών» για την εφαρμογή των πιο βίαιων μεθόδων αστυνομικής, και όχι μόνο, καταστολής με στόχο τον εκφοβισμό των πολιτών και τη διάλυση του κινήματος. Ο στόχος τους φυσικά δεν επετεύχθη αλλά εκκρεμούν οι διώξεις 350 αγωνιστών και αγωνιστριών με βαρύτατες κατηγορίες, οι οποίες κατά τη γνώμη νομικών, είναι παντελώς αβάσιμες. Ακόμη και σήμερα δηλαδή, 350 οικογένειες ζουν έναν εφιάλτη και ταλαιπωρούνται σωματικά, ψυχικά αλλά και οικονομικά. Έτσι, ένα από τα κύρια αιτήματα του κινήματος ήταν και εξακολουθεί να είναι η οριστική παύση των διώξεων όλων όσοι αγωνίζονται για τη σωτηρία και το μέλλον του τόπου τους. Το πρόβλημα αυτό είναι ιδιαίτερα σοβαρό για την περιοχή και η κυβέρνηση θα πρέπει να ασχοληθεί ιδιαίτερα και με αυτό.
*Ομότιμος καθηγητής Εδαφολογίας Α.Π.Θ., ΣΥΡΙΖΑ Χαλκιδικής.
