Το ΑΚΕΛ, η Αριστερά και η ουτοπία

* ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από το tvxs.​gr

Μια κοι­νω­νία που ευ­η­με­ρού­σε, χάρη στη μα­ζι­κή προ­σέλ­κυ­ση υπε­ρά­κτιων εται­ρειών και ρω­σι­κών κε­φα­λαί­ων, δεν είχε τόση ανά­γκη από εξαγ­γε­λί­ες για ανα­δια­νο­μή του πλού­του.

Προ­ο­δευ­τι­κή στάση ήταν η διά­θε­ση δια­λό­γου με τους Τουρ­κο­κύ­πριους για την επα­νέ­νω­ση χωρίς εθνι­κι­σμούς και φο­βι­κά σύν­δρο­μα.

Προ­ο­δευ­τι­κή στάση ήταν η άποψη υπέρ της φο­ρο­λό­γη­σης της εκ­κλη­σί­ας και υπέρ της προ­στα­σί­ας των αν­θρω­πί­νων δι­καιω­μά­των χωρίς δια­κρί­σεις.

Ο Δη­μή­τρης Χρι­στό­φιας εξε­λέ­γη με το σύν­θη­μα “δί­καιη λύση, δί­καιη κοι­νω­νία”. Δεν το πέ­τυ­χε, δεν το προ­σπά­θη­σε καν.

Στη­ρί­χτη­κε στη συλ­λο­γι­κή προσ­δο­κία για βελ­τί­ω­ση του βιο­τι­κού επι­πέ­δου των ασθε­νέ­στε­ρων ομά­δων του πλη­θυ­σμού και αντί γι αυτό βρέ­θη­κε στη δίνη της διε­θνούς οι­κο­νο­μι­κής κρί­σης και μια ανάσα πριν από την υπο­γρα­φή του μνη­μο­νί­ου.

Στο με­τα­ξύ με­σο­λά­βη­σαν πολλά. Η φο­νι­κή έκρη­ξη στο Μαρί, μετά την οποία απο­κα­λύ­φθη­κε ότι ένα πε­ρί­ερ­γο φορ­τίο από το Ιράν προς τη Συρία φυ­λά­χθη­κε κάτω από τον ήλιο για να ικα­νο­ποι­η­θεί αμε­ρι­κα­νι­κό αί­τη­μα. Το μοί­ρα­σμα της εξου­σί­ας με το ΔΗΚΟ του Τάσ­σου Πα­πα­δό­που­λου που έφερε από­λυ­τη υπο­χώ­ρη­ση του ΑΚΕΛ στο θέμα του κυ­πρια­κού και στην κοι­νω­νι­κή του ατζέ­ντα. Και βέ­βαια ο σει­σμός στο τρα­πε­ζι­κό σύ­στη­μα που ήταν βαριά εκτε­θει­μέ­νο στα ελ­λη­νι­κά ομό­λο­γα.

Ο Χρι­στό­φιας ανα­γνώ­ρι­σε από την πρώτη στιγ­μή ότι απο­στο­λή του είναι «η δια­χεί­ρι­ση του κα­πι­τα­λι­σμού» στην χει­ρό­τε­ρη κρίση του. Και τον δια­χει­ρί­στη­κε με απο­λύ­τως ανα­πο­τε­λε­σμα­τι­κό τρόπο. Το μνη­μό­νιο που θα υπο­γρά­ψει ο νέος πρό­ε­δρος, με βάση το προ­σχέ­διο, είναι υφε­σια­κό, σκλη­ρό και άδικο. Σαν να μην έφτα­νε αυτό, οι πι­στω­τές συν­δέ­ουν αυ­θαί­ρε­τα το κυ­πρια­κό με το μνη­μό­νιο, στη λο­γι­κή του πα­κέ­του, ενώ ζη­τούν ξαφ­νι­κά ελέγ­χους για ξέ­πλυ­μα μαύ­ρου χρή­μα­τος αφή­νο­ντας να αιω­ρού­νται απει­λές για κού­ρε­μα κα­τα­θέ­σε­ων, εν­θαρ­ρύ­νο­ντας δη­λα­δή φυγή κε­φα­λαί­ων για το Λου­ξεμ­βούρ­γο ή το Λι­χτεν­στάιν.

Ακόμη και η υψηλή στρα­τη­γι­κή Χρι­στό­φια, η εξό­ρυ­ξη υδρο­γο­ναν­θρά­κων, εν­δέ­χε­ται να ακυ­ρω­θεί από τις αφό­ρη­τες πιέ­σεις των πι­στω­τών για την αρ­πα­γή όποιων κερ­δών φέ­ρουν τα κοι­τά­σμα­τα μέσω ενός ει­δι­κού λο­γα­ρια­σμού για την εξυ­πη­ρέ­τη­ση του χρέ­ους.

Με αυτά τα δε­δο­μέ­να, δεν ήταν έκ­πλη­ξη η εκλο­γή του δε­ξιού Ανα­στα­σιά­δη με εντυ­πω­σια­κό πο­σο­στό. Το ΑΚΕΛ, έχο­ντας ισχυ­ρές ρίζες στην κυ­πρια­κή κοι­νω­νία, δεν έγινε ΠΑΣΟΚ και δεν κα­τέρ­ρευ­σε, αλλά το πεί­ρα­μα της αρι­στε­ρής δια­κυ­βέρ­νη­σης που είχε συ­γκι­νή­σει προ­ο­δευ­τι­κούς πο­λί­τες σε ολό­κλη­ρο τον κόσμο απέ­τυ­χε προς ανα­κού­φι­ση όσων είχαν ανα­τρι­χιά­σει με την ανά­λη­ψη της προ­ε­δρί­ας από κά­ποιον που δη­λώ­νει κομ­μου­νι­στής.

Ένα συ­μπέ­ρα­σμα είναι ότι, ενώ ήρθε η ώρα της Αρι­στε­ράς, σε μια συ­γκυ­ρία απε­λευ­θέ­ρω­σης των πιο άγριων νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρων δογ­μά­των, η υπό­θε­ση της δια­κυ­βέρ­νη­σης είναι πάρα πολύ σύν­θε­τη, απαι­τη­τι­κή και δύ­σκο­λη.

Άλλο συ­μπέ­ρα­σμα είναι ότι δεν υπάρ­χει –μέχρι στιγ­μής του­λά­χι­στον- κυ­βέρ­νη­ση που να επι­βιώ­νει πο­λι­τι­κά έχο­ντας ταυ­τι­στεί με το μνη­μό­νιο.

Τρίτο συ­μπέ­ρα­σμα είναι ότι η γερ­μα­νι­κής έμπνευ­σης συ­ντα­γή που εφαρ­μό­ζε­ται στην ευ­ρω­ζώ­νη δεν λαμ­βά­νει υπό­ψιν της τους κιν­δύ­νους πο­λι­τι­κής και κοι­νω­νι­κής απο­στα­θε­ρο­ποί­η­σης που αυτή συ­νε­πά­γε­ται.

Ως προς αυτό είναι απο­λύ­τως εν­δει­κτι­κό το πα­ρά­δειγ­μα της Ιτα­λί­ας όπου ένας στους δύο Ιτα­λούς ψή­φι­σαν λι­ρέ­τα, επι­λέ­γο­ντας είτε τον υπό­δι­κο Μπερ­λου­σκό­νι είτε τον ευ­ρω­σκε­πτι­κι­στή Γκρί­λο.

Μπο­ρού­σε αλ­λιώς το ΑΚΕΛ; Κα­νείς δεν ξέρει. Δεν υπάρ­χει υπό­θε­ση ερ­γα­σί­ας για το τι θα συ­νέ­βαι­νε αν η προη­γού­με­νη κυ­βέρ­νη­ση, αντί να καλ­λιερ­γεί προσ­δο­κί­ες για ρω­σι­κά δά­νεια που ποτέ δεν ήρθαν, είχε κάνει μια άλλου εί­δους δια­πραγ­μά­τευ­ση με εταί­ρους και πι­στω­τές βά­ζο­ντας στο τρα­πέ­ζι τα πι­θα­νά έσοδα από την κα­τα­πο­λέ­μη­ση της με­γά­λης διε­θνούς φο­ρο­δια­φυ­γής που βρί­σκει κα­τα­φύ­γιο στην Κύπρο μέσω μίας λερ­ναί­ας ύδρας από off shore εται­ρεί­ες. Αν, δη­λα­δή, έρι­χνε στο τρα­πέ­ζι το χαρτί που βά­ζουν τώρα –ανά­πο­δα- οι δα­νει­στές. Επο­μέ­νως, κα­νείς δεν ξέρει τι θα γι­νό­ταν αν το ΑΚΕΛ συ­μπε­ρι­φε­ρό­ταν σαν ένα όχι μόνο κατ όνομα αλλά πραγ­μα­τι­κά αρι­στε­ρό κόμμα, το οποίο θα επε­δί­ω­κε σύ­γκρου­ση με το κε­φά­λαιο –και το μαύρο κε­φά­λαιο.

Μπο­ρεί οποιο­δή­πο­τε αρι­στε­ρό κόμμα να «δια­χει­ρι­στεί τον κα­πι­τα­λι­σμό», στην πιο άγρια εκ­δο­χή του, συν­δυά­ζο­ντας ρο­μα­ντι­σμό και πραγ­μα­τι­σμό, δια­χει­ρι­στι­κή επάρ­κεια και αξια­κή κα­θα­ρό­τη­τα, κοι­νω­νι­κό κρά­τος και δη­μο­σιο­νο­μι­κή εξυ­γί­αν­ση, δια­τή­ρη­ση του δη­μό­σιου χα­ρα­κτή­ρα των βα­σι­κών υπο­δο­μών και επεν­δύ­σεις, εξυ­γί­αν­ση του κρά­τους και μεί­ω­ση της σπα­τά­λης, ανά­πτυ­ξη και προ­στα­σία θε­με­λιω­δών ερ­γα­σια­κών δι­καιω­μά­των, κα­τα­πο­λέ­μη­ση της ανερ­γί­ας και έλεγ­χο των δη­μό­σιων δα­πα­νών;

Ακόμη και αν δεν μπο­ρεί, επει­δή οι κα­νό­νες στο παι­χνί­δι της πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης των αγο­ρών είναι σκλη­ροί, λύση δεν είναι η απο­φυ­γή της εξου­σί­ας μέχρι να αλ­λά­ξουν οι διε­θνείς συ­σχε­τι­σμοί. Λύση είναι να ανα­λά­βει η Αρι­στε­ρά την ευ­θύ­νη και να κάνει ό,τι και όσα μπο­ρεί. Και αυτό που οπωσ­δή­πο­τε μπο­ρεί είναι να αλ­λά­ξει το ηθικό πα­ρά­δειγ­μα δια­κυ­βέρ­νη­σης και τους όρους της συμ­με­το­χής στα βάρη της κρί­σης. Το πρώτο συ­νε­πά­γε­ται απε­ξάρ­τη­ση από τα με­γά­λα οι­κο­νο­μι­κά συμ­φέ­ρο­ντα, ίσως και ρήξη, και το δεύ­τε­ρο ση­μαί­νει να πλη­ρώ­σουν αυτοί που έχουν και να στη­ρι­χθούν αυτοί που δεν έχουν. Οσο απλοϊ­κό ακού­γε­ται, τόσο δύ­σκο­λο είναι, όπως έχει δεί­ξει η ελ­λη­νι­κή εμπει­ρία των τε­λευ­ταί­ων ετών.

Αν το ΑΚΕΛ δεν μπό­ρε­σε, αυτό δεν ση­μαί­νει ότι η Αρι­στε­ρά δεν μπο­ρεί. Η, πά­ντως, δεν το ξέ­ρου­με.