Οι εργαζόμενοι στο Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών παρακολουθούμε με ανησυχία αλλά και οργή τα όσα εξελίσσονται στον Σαρωνικό τις τελευταίες ημέρες.
Έκπληκτοι αντικρύσαμε την εκτεταμένη μαύρη ακτογραμμή μπροστά από τις εγκαταστάσεις του ΕΛΚΕΘΕ στον Αγ. Κοσμά, ήδη από την περασμένη Τρίτη, και αντιμετωπίσαμε σοβαρό πρόβλημα με την αναγκαία για τις υδατοκαλλιέργειες άντληση θαλασσινού νερού. Κι ενώ επίσημοι κυβερνητικοί φορείς διαβεβαίωναν πως πάρθηκαν όλα τα απαραίτητα μέτρα για μια «μικρής έκτασης, αντιμετωπίσιμη βλάβη…», λίγες μέρες μετά, η ρύπανση έκανε την εμφάνισή της στις κεντρικές εγκαταστάσεις του ΕΛΚΕΘΕ στις ακτές της Σαρωνίδας! Είναι φανερό πως οι διαστάσεις του ατυχήματος ήταν αρκετά μεγαλύτερες από αυτές που παρουσιάστηκαν αρχικά και το πλήγμα για το θαλάσσιο περιβάλλον της ευρύτερης περιοχής είναι πλέον ανυπολόγιστο. Το αφήγημα του «ένας μήνας αρκεί μέχρι την πλήρη αποκατάσταση» είναι στην καλύτερη περίπτωση υπεραπλουστευμένο και αφελές. Η καταβύθιση των πετρελαιοειδών και η εναπόθεσή τους στα ιζήματα θα ρυπάνουν το θαλάσσιο πυθμένα για πολλά χρόνια, διαταράσσοντας το οικοσύστημα ενώ επιπλέον υπάρχει περίπτωση να περάσουν και στην τροφική αλυσίδα, όπως εξάλλου υπογράμμισε και ο συνάδελφός μας Δρ. Ιωάννης Χατζηανέστης σε πρόσφατες ανακοινώσεις.
Για τους επιστήμονες και τεχνικούς του ΕΛΚΕΘΕ που εργάζονται στον επίσημο κρατικό φορέα για την παρακολούθηση, μελέτη και προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, η αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών συντίθεται από τρεις διακριτές φάσεις:
- Την πρόληψη μέσω αυστηρών και συχνών ελέγχων των πιστοποιητικών αξιοπλοΐας
- Την άμεση αντίδραση του κρατικού μηχανισμού σε περίπτωση ατυχήματος
- Την εκτίμηση της καταστροφής και την ανάληψη δράσεων αποκατάστασης του θαλάσσιου περιβάλλοντος
Δυστυχώς, όσον αφορά στις πρώτες δύο φάσεις ο κρατικός μηχανισμός αποδείχθηκε ελλιπής. Όσον αφορά στο τρίτο σκέλος, διαβεβαιώνουμε πως το επιστημονικό επιτελείο του ΕΛΚΕΘΕ θα κάνει άμεσα ότι είναι δυνατόν ώστε να διαπιστωθούν, μέσα από συνεχόμενες μετρήσεις κι αναλύσεις, η έκταση και το βάθος της ρύπανσης αλλά και οι βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συνέπειες στο θαλάσσιο περιβάλλον.
Η καταστροφή στο Σαρωνικό έφερε ξανά στο προσκήνιο μνήμες από παρόμοιου τύπου καταστροφές και μια σειρά από παθογένειες και δυσλειτουργίες. Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, όπου η θάλασσα έχει εξέχοντα ρόλο σε πολλά επίπεδα, η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος θα πρέπει να είναι από τις πρώτες προτεραιότητες μέσα από αναβαθμισμένες, αποτελεσματικές και επαρκείς δομές και μηχανισμούς.
Τέλος, πρέπει να τονίσουμε πως ως Σύλλογος Εργαζομένων στο ΕΛΚΕΘΕ ζητάμε την ενδελεχή διερεύνηση της συγκεκριμένης υπόθεσης και την παραδειγματική τιμωρία των ενόχων.
