(160 χρόνια Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας).
Με αυτό το προκλητικό σύνθημα, οι φεμινίστριες τονίζουν ότι η 8 Μάρτη δεν είναι ημέρα γιορτής, αλλά ημέρα υπενθύμισης και διεκδίκησης των δικαιωμάτων των γυναικών.
Η 8 Μάρτη έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας σε ανάμνηση της μεγάλης διαμαρτυρίας που έγινε στις 8 Μαρτίου 1857 στη Νέα Υόρκη, από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας που ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας. Ο εορτασμός καθιερώθηκε το 1910, από τη Δεύτερη Σοσιαλιστική Διεθνή, μετά από πρόταση της γερμανίδας σοσιαλίστριας, Κλάρα Τσέτκιν.
Στην Ελλάδα, η πρώτη απεργία εργατριών γυναικών έγινε στις 14 Απριλίου 1892, στην κλωστοϋφαντουργία των αδελφών Ρετσίνα, στον Πειραιά, ζητώντας να μη μειωθεί ο ήδη πενιχρός μισθός τους. Τελικά, η απεργία των εργατριών δικαιώθηκε. Είκοσι χρόνια αργότερα, στις 3 Απριλίου 1912, γίνεται πάλι στον Πειραιά, μια μεγάλη διαδήλωση εργατριών από τη Γενική Αποθήκη Υλικού του Στρατού, με βασικό αίτημα να μην χάσουν τη δουλειά τους (δες Σ. Μαλαγκονιάρη, «Όταν οι γυναίκες μπήκαν στους εργατικούς αγώνες», Η Εφημερίδα των Συντακτών, 4-5/3/2017). Επίσης, να υπενθυμίσουμε ότι και η νικηφόρα Ρώσικη Οκτωβριανή Επανάσταση, το 1917, ξεκίνησε με αφορμή το γιορτασμό για τη Διεθνή Μέρα της Εργάτριας στις 23 Φλεβάρη (8 Μάρτη με το νέο ημερολόγιο).
Όμως, επαρκεί μόνο μια ημέρα; Όχι. Καταρχάς, ας θυμηθούμε τις συνθήκες που διαβιούν εκατομμύρια γυναίκες στις λιγότερο αναπτυγμένες ή υποανάπτυκτες χώρες (βιασμοί, εξαναγκαστικοί γάμοι, κλειτοριδεκτομή, trafficking κλπ.).
Επίσης, παρ’ ότι σε αρκετές χώρες της Δύσης έχουν κατοχυρωθεί τα δικαιώματα των γυναικών, εντούτοις φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας, αδιαφορίας, σεξουαλικής παρενόχλησης στους χώρους εργασίας, μισθολογικών διαφορών, υψηλής ανεργίας, ελαστικών σχέσεων εργασίας, υπο-εκπροσώπησης στα κέντρα λήψης αποφάσεων κλπ., εξακολουθούν να υπάρχουν. Το παζλ συμπληρώνεται με τους πολλαπλούς ρόλους που αναλαμβάνει μια γυναίκα. Αν, μάλιστα, είναι εργαζόμενη μητέρα και διαζευγμένη εκεί τα πράγματα είναι ακόμη δυσκολότερα.
Τέλος, ένας ιδιαίτερα κυρίαρχος ρόλος είναι αυτός της μητρότητας, ο οποίος είναι εμποτισμένος όχι μόνο στη συνείδηση της κοινωνίας, αλλά και της ίδιας της γυναίκας. Έτσι, «η γυναίκα-μητέρα παραμένει πάντοτε μητέρα στο φαντασιακό της κοινωνίας, και ελάχιστα ερωμένη, εργαζόμενη, φίλη, γυναίκα (σκέτο), επιθυμώντας χρόνο για τον εαυτό της πέραν του γονεϊκού της ρόλου. Και όταν τον διεκδικεί αυτόν τον χρόνο, την μέμφονται» (Νάνσυ Σ., «Η μάνα», εφ. Νέα Προοπτική, 25-2-2017). Η τυραννία των «πρέπει» και της ανταπόκρισης σε όλους τους ρόλους αρχίζει και στοιχειώνει. Η λογική της θυσίας και του θύματος αρχίζει να κυριαρχεί. Η συνέπεια; Αγωνία, άγχος και πίεση, συχνά σε βάρος του εαυτού. Τελικά, τι το φοβερό θα συμβεί αν έχει ατέλειες το οικοδόμημα; Το να παρθούν τα πράγματα αλλιώς είναι και αυτό μέρος της διεκδίκησης της ισότητας.
Κλείνοντας, να πούμε ότι η 8 Μάρτη δεν είναι απλά μια γιορτή, όπως η γιορτή της μητέρας ή η γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου. Είναι ημέρα αναστοχασμού για τους αγώνες των γυναικών, αλλά και δράσης για μια κοινωνία ισότητας, αλληλεγγύης και ελευθερίας, χωρίς εξουσιαστικές σχέσεις. Ή όπως έλεγε ένα παλιό σύνθημα: «Η γυναίκα ελεύθερη από τον άντρα και οι δύο ελεύθεροι από τον καπιταλισμό».
