Εκλογές στο Ισπανικό Κράτος: Ενωμένοι Μπορούμε*

Λίγες μέρες μετά την κυκλοφορία αυτού του φύλλου πραγματοποιούνται οι ισπανικές εκλογές. Στις 26 Ιούνη, έξι μήνες μετά τις εκλογές του Δεκέμβρη, ο ισπανικός λαός ξαναβαδίζει στις κάλπες με πολλή ελπίδα αλλά και φόβο για το άγνωστο.

Όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το Podemos μπορεί να βρεθεί στη δεύτερη θέση, αφήνοντας στην τρίτη θέση τους σοσιαλιστές του PSOE με μικρή διαφορά από το πρώτο κόμμα που κατά τα φαινόμενα θα είναι το δεξιό Λαϊκό Κόμμα του Ραχόι, το οποίο θα επωφεληθεί αρκετά από την προβλεπόμενη μεγάλη αποχή. Παρ’ όλα αυτά, αρκετοί αναλυτές είναι επιφυλακτικοί ως προς το τελικό αποτέλεσμα, μια και το εκλογικό σύστημα δεν οδηγεί σε μια ευθεία αντιστοιχία των μεγάλων ποσοστών με έδρες στο ισπανικό κοινοβούλιο. Έτσι μπορεί να βρεθούμε μπροστά ακόμα και σε ένα αποτέλεσμα όπου ο σχηματισμός Podemos-Unidos θα έχει περισσότερες ψήφους αλλά το PSOE περισσότερες έδρες.

Αβεβαιότητα

Το φόντο στο οποίο διεξάγονται οι εκλογές συνεχίζει να είναι αυτό της μεγάλης ανασφάλειας και αβεβαιότητας που χαρακτηρίζει σχεδόν το σύνολο του πολιτικού συστήματος. Η τρόικα άλλωστε ζητά από την επόμενη ισπανική κυβέρνηση περικοπές της τάξης των οκτώ δισεκατομμυρίων ευρώ, ενώ απειλεί με πρόστιμο για τη μη κάλυψη του ελλείμματος. Πρόκειται για ένα μεγάλο αγκάθι που θα έχει να αντιμετωπίσει όποια κυβέρνηση αναλάβει την πολιτική και οικονομική διαχείριση. Όπως σημειώνει ο Χάιμε Παστόρ (Viento Sur 18/6), είναι πολύ πιθανό να έχουμε μια επανάληψη του σεναρίου πριν από τις εκλογές του Ιούνη. Δηλαδή τα κόμματα να βρεθούν μπροστά στα ίδια αδιέξοδα.

Από ό,τι φαίνεται, πάντως, οι έριδες στο κόμμα των σοσιαλιστών συνεχίζονται, ενώ τα ρήγματα διευρύνονται. Αυτήν τη φορά η ηγεσία των σοσιαλιστών στην Καταλονία δηλώνει ανοιχτή σε ένα σενάριο αλά Βαρκελώνη, όταν δηλαδή το Σοσιαλιστικό Κόμμα στήριξε για δήμαρχο την Άντα Κολάου, δηλώνοντας στην ουσία ότι ένα μέρος των σοσιαλιστών δεν θα ήταν αρνητικό σε ένα σενάριο στήριξης του Πάμπλο Ιγκλέσιας. Όπως σημειώνει ο Χάιμε Παστόρ, «η πρώτη μάχη που θα έχουμε μετά τις 26 Ιούνη είναι η ίδια η ερμηνεία των αποτελεσμάτων: Θα ερμηνευτούν ως η δυνατότητα διαμόρφωσης μιας νέας πλειοψηφίας αντιδεξιάς, ενάντια στη λιτότητα και ενάντια στο κέντρο, ή αντιθέτως το σύνολο των ψήφων και εδρών θα δημιουργήσει ένα μπλοκ υπεράσπισης του καθεστώτος, που αυτοπροσδιορίζεται ως “οι θεσμικές δυνάμεις”, που θα εμποδίσει τις δυνάμεις της αλλαγής να φτάσουν στην κυβέρνηση;».

Τα ανοιχτά μέτωπα σε όλη την Ελλάδα (Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ελλάδα, Ισπανία) δείχνουν ήδη το δρόμο. Είναι πιο επείγουσα από ποτέ η ανάδειξη μιας ριζοσπαστικής δύναμης που δεν θα υποκύπτει στα αδιέξοδα που θέτει το σύστημα, που δεν θα κάνει πίσω μπροστά στη φαινομενική απουσία εναλλακτικής, που θα σηκώσει τη σημαία για όλους τους λαούς της Ευρώπης ανατρέποντας την εικόνα απαισιοδοξίας που δημιούργησε η προδοσία του ΣΥΡΙΖΑ.

Στο ίδιο κλίμα και η δήλωση του Μιγκέλ Ουρμπάν στην «ΕΑ»: «Αυτό που παίζεται είναι το μέλλον της Ευρώπης και της Ισπανίας. Το διακύβευμα μεταξύ άλλων είναι η οικοδόμηση μιας διαφορετικής Ευρώπης, μιας Ευρώπης που δεν θα παρατηρεί απαθής χιλιάδες ανθρώπους να πεθαίνουν στα σύνορα και στις θάλασσες, που δεν θα παρακολουθεί μοιρολατρικά την αύξηση των ανισοτήτων, της ανεργίας και της φτώχειας των λαών της λόγω της εφαρμογής των πολιτικών της λιτότητας και των περικοπών. Πρόκειται για μια ιστορική προεκλογική καμπάνια. Και για πρώτη φορά θα μπορούμε να μην είμαστε απλά παρατηρητές, αλλά θα μπορέσουμε να γράψουμε τη δική μας ιστορία. Για να γράψουμε αυτή την ιστορία, μια ιστορία αξιοπρέπειας και δικαιωμάτων, πρέπει να κερδίσουμε αυτές τις εκλογές για τον κόσμο μας».

Ο Ραούλ Καμάργο, βουλευτής στο τοπικό κοινοβούλιο της Μαδρίτης, μας παρουσίασε ολοκάθαρα τα δύο σενάρια που μπορούν να προκύψουν από τις εκλογές του Ιούνη: «Δυο είναι οι επιλογές, από τη μια οι οικονομικές ελίτ που υπερασπίζονται τη μεγάλη συμμαχία του δεξιού κόμματος, των σοσιαλιστών και των Ciudadanos, και από την άλλη μια πληβειακή συμμαχία του Podemos και των confluencias (όλες οι κινηματικές και πολιτικές δυνάμεις που κυβερνούν στους δήμους και που συμμετέχουν στην εκλογική καμπάνια), που υπερασπίζουν ένα κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό μοντέλο προς όφελος των από κάτω, τη μεγάλη πλειοψηφία και την εργατική τάξη».

Προεκλογική καμπάνια

Η προεκλογική καμπάνια που οργανώνει το Unidos Podemos σε όλη την Ισπανία είναι εντυπωσιακή. Παρά την αρχική πρόθεση των ηγεσιών τόσο του Podemos όσο και της Ενωμένης Αριστεράς να οργανώσουν ξεχωριστές καμπάνιες, με την ηγεσία του Podemos μάλιστα να αποφεύγει τα σύμβολα και τις λέξεις που θυμίζουν Αριστερά, οι καμπάνιες έχουν ενωθεί από τα κάτω. Οι προεκλογικές συγκεντρώσεις μετατράπηκαν σε γιορτές, με τους ανθρώπους να τραγουδούν, να ανεμίζουν τις κόκκινες σημαίες της Αριστεράς, να σκηνοθετούν αυτοσχέδια βιντεάκια και να τα ανεβάζουν στα κοινωνικά δίκτυα. Πρόκειται για μια καμπάνια ελκυστική, σχεδιασμένη με πολλή όρεξη και φαντασία. Σε αυτή την καμπάνια η Αντικαπιταλιστική Αριστερά έχει δώσει έμφαση στο προσφυγικό, τις εξώσεις, τα δικαιώματα των ανέργων, της νεολαίας και ιδιαίτερα των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα. Ταυτόχρονα, αυτό που κυριαρχεί είναι η μεγάλη συζήτηση για το τι Ευρώπη θέλουμε και πώς οι δυνάμεις της ισπανικής Αριστεράς θα αποτελέσουν κομμάτι της ρήξης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Μιας ρήξης που φαίνεται να είναι εφικτή.

Την ίδια στιγμή υπάρχει μια ανακωχή στα εσωτερικά προβλήματα δημοκρατίας του Podemos, με ένα αίτημα σε εκκρεμότητα για μια μεγάλη δημοκρατική ανασυγκρότηση και μια συζήτηση που θα ανοίξει αμέσως μετά τις εκλογές της 26ης Ιούνη, μια και οι εκλογικές λίστες δεν είναι αντιπροσωπευτικές των δυνάμεων και των απόψεων που υπάρχουν μέσα στο Podemos. Ποια είναι τα διδάγματα από την ελληνική εμπειρία; Πώς μπορούμε να κυβερνήσουμε χωρίς να γίνουμε μέρος του παλιού πολιτικού συστήματος; Πώς μπορούμε να βαθύνουμε το ρήγμα που άνοιξε με το κίνημα του 2011; Πώς μπορούμε να χτίσουμε ένα κόμμα δημοκρατικό, στο οποίο ο καθένας και η καθεμιά θα έχουν λόγο; Ερωτήματα που θα αρχίσουν να απαντώνται μετά την 26η Ιούνη.

*Δημοσιεύτηκε στο φ. 363 της «Εργατικής Αριστεράς» (22/6)