Δεν αποτελεί σοκ το γεγονός ότι πριν από λίγες ημέρες ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών βραβεύτηκε ως το αεροδρόμιο της χρονιάς στην κατηγορία αερολιμένων εξυπηρετούμενης κίνησης από 10 έως 30 εκ. επιβατών.
Οι λόγοι που δεν μας σοκάρει είναι δύο. Πρώτον η επιβατική κίνηση ξεπέρασε κάθε προσδοκία και υπήρξε επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου (αυτό οφείλεται βεβαίως στην πολιτική οικονομικής εξαθλίωσης και υποβάθμισης της χώρας σε πάροχο υπηρεσιών ) και δεύτερον στο γεγονός ότι την βράβευση στην Γενεύη την διοργάνωσε ένα ταξιδιωτικό πόρταλ το “Air Transport News” και όχι κάποιος φορέας με τεχνικές γνώσεις.
Άλλωστε έχουμε κάθε δικαίωμα να είμαστε επιφυλακτικοί απέναντι σε ιδιωτικούς φορείς που είναι πολύ πιθανόν έως σχεδόν βέβαιο ότι θέλουν να προστατεύσουν σκόπιμα τους πελάτες τους.
Προφανώς το «Ελ. Βενιζέλος» είναι όντως ένα σύγχρονο αεροδρόμιο σε ότι αφορά τις υποδομές του, ωστόσο ένας ΑΜΕΑ επιβάτης θα δυσκολευτεί αρκετά να εξυπηρετηθεί αν δεν βάλει το χέρι στην τσέπη και δεν απευθυνθεί σε κάποια από της εταιρείες επίγειας εξυπηρέτησης.
Πέρα όμως από τα τεχνικά χαρακτηριστικά του αερολιμένα καλό είναι να δούμε πάνω σε ποιους πραγματικά «πατάει» η κάθε βράβευση του αερολιμένα, δηλαδή στους εργαζόμενους.
Το Συνδικάτο Εργαζομένων στις Εταιρείες του Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (ΣΕΕ-ΔΑΑ) έχει αναφερθεί πολλές φορές στην προβληματική σχέση εργαζομένων – Δ.Α.Α.
Το μοντέλο κερδοφορίας και ανάπτυξης του «Ελ. Βενιζέλος» έχει στηριχτεί μεταξύ άλλων στην επισφαλή και ελαστική εργασία, στην εντατικοποίηση της δουλειάς, στην καταπολέμηση της ελεύθερης συνδικαλιστικής δράσης αγωνιστριών και αγωνιστών που αντιτίθενται στην συμμαχία εργοδοτών και διαχειριστή του αερολιμένα.
Οι δηλώσεις του γενικού διευθυντή του ΔΑΑ, Γιάννη Παράσχη, συνιστούν πρόκληση: «Το 2014 υπήρξε μια χρονιά θεαματικής ανάπτυξης για την κίνηση του αεροδρομίου, μέσα σε ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον. Επιχειρώντας μέσα στη γενικότερη μακροοικονομική κρίση στην Ελλάδα, ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών, κατάφερε να ανταποκριθεί με επιτυχία στις προκλήσεις, να προστατέψει το επιχειρηματικό μοντέλο του και να συνεχίσει να δημιουργεί αξία σε όλα τα επίπεδα».
Η προστασία του επιχειρηματικού μοντέλου που αναφέρει ο κ. Παράσχης είναι-κατά την γνώμη μας- η παγίωση ενός 70% εποχιακού προσωπικού που εργάζεται σε ένα πολύ εξειδικευμένο περιβάλλον με συνεχώς ανανεούμενες συμβάσεις εργασίας, τετράωροι των 270 ευρώ, εργολαβικοί κ.ο.κ.
Από αυτήν την τακτική διασφαλίζονται τα συμφέροντα των εργοδοτών που θα έχουν πάντα ένα φτηνό και ευέλικτο προσωπικό, ενώ από την διαρκή κινητικότητα των εργαζομένων (κάποιους μήνες εργασία, κάποιους μήνες εκτός εργασίας κ.ο.κ) ο διαχειριστής του αεροδρομίου διασφαλίζει το «σπάσιμ» της συνοχής των εργαζομένων και την αποδυνάμωση των συνδικαλιστικών οργανώσεων.
Πιθανόν κάποιος είτε κακοπροαίρετα είτε από αφέλεια μπορεί να ρωτήσει «και τι δουλειά έχει ο Δ.Α.Α με τις ιδιωτικές εταιρείες και πως μπορεί να επιβληθεί σε αυτές»;
Έχουμε πει στο παρελθόν πως ο έμμεσος εργοδότης όλων στο αεροδρόμιο είναι ο διαχειριστής του «Ελ. Βενιζέλος». Όταν τα στελέχη του αεροδρομίου επικαλούνται την άρτια εξυπηρέτηση των επιβατών θα πρέπει να εννοούν τους χιλιάδες εργαζόμενους όλων των κλάδων και την δουλειά τους. Είμαστε οι εργαζόμενοι που συμβάλουμε στην ορθή και ασφαλή εξυπηρέτηση του αεροδρομίου και όχι τα «γραφειόκτιστα» golden boys.
Για παράδειγμα, το καλοκαίρι βρεθήκαμε σε κινητοποιήσεις στο αεροδρόμιο με αφορμή τις προειδοποιητικές απολύσεις στην Central Parking System. Η εταιρία επικαλέστηκε την σύμβαση με τον ΔΑΑ που έληγε και τον επικείμενο διαγωνισμό. Ζητήσαμε τότε από τον διαχειριστή να τοποθετηθεί δημόσια και μάλιστα προς όφελος των εργαζομένων και εκείνος αγνόησε επιδεικτικά τόσο το αίτημα των συνδικαλιστικών οργανώσεων, όσο και τους 150 περίπου απεγνωσμένους εργαζόμενους. Τις ίδιες ημέρες στελέχη του Δ.Α.Α. διέρρεαν πως το έργο θα καταλήξει και πάλι στην ίδια εταιρεία. Αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα υπόγειων συνεννοήσεων και σύνδεσης διαχειριστή και εταιριών.
Στην πρόσφατη γενική συνέλευση, το Σάββατο 28 Μάρτη, το ΣΕΕ-ΔΑΑ πήρε μια σειρά αποφάσεων που θα αντιμετωπίσουν αυτές τις καταστάσεις. Βασικός πυρήνας των αποφάσεων αυτών, είναι ότι ο Δ.Α.Α ως έμμεσος εργοδότης μας θα πρέπει να διασφαλίζει τις σχέσεις εργασίας, τον βασικό μισθό, την ασφαλιστική κάλυψη (π.χ οι εργάτες πίστας δεν «κολλούν» βαρύ ένσημο), την απορρόφηση του μεγάλου όγκου του έμπειρου προσωπικού που έμεινε άνεργο από Olympic Handling, Olympic Catering, Olympic Air.
Αυτές οι πρωτοβουλίες αφορούν το συνδικαλιστικό κομμάτι.
Στο πολιτικό κομμάτι, η κυβέρνηση που έχει κορμό τον Σύριζα θα πρέπει να αξιοποιήσει στο έπακρο τα μεγάλα ερείσματα που έχει στους εργαζόμενους του αεροδρομίου και να παρέμβει υπέρ των δικαιωμάτων τους, αξιοποιώντας παράλληλα το σπουδαίο οικονομικό εργαλείο που είναι ο αερολιμένας. Αυτό συνεπάγεται την απόσυρση του 55% των μετοχών του δημοσίου από το ΤΑΙΠΕΔ (όπως βέβαια και των άλλων περιφερειακών αεροδρομίων) και την ενίσχυση της παρουσίας της στο διοικητικό συμβούλιο με στελέχη που θα κινούνται στους παραπάνω άξονες, όπως και την παρουσία των συνδικαλιστικών οργανώσεων, σε αυτό.
*πρόεδρος ΣΕΕ-ΔΑΑ