Το επετειακό αφιέρωμα του JACOBIN για τη Ρωσική Επανάσταση του 1917

Ο Einde O’Callaghan είναι πολιτικός ακτιβιστής ιρλανδικής καταγωγής που τώρα ζει στη Γερμανία. Είναι μέλος του DIE LINKE και ενεργός στα αντιρατσιστικά και αντιφασιστικά κινήματα. Είναι επίσης μέλος της συλλογικότητας του Marxists’ Internet Archive.

Το έτος 2017 είναι η εκατοστή επέτειος των μνημειωδών γεγονότων που συγκλόνισαν τη Ρωσία το 1917 και καθόρισαν τον κόσμο για το υπόλοιπο του  20ου αιώνα. Αν και το καθεστώς που αναδύθηκε από την επανάσταση τελικά κατέρρευσε πριν από 25 χρόνια, είναι μάλλον έντιμο να δηλώσουμε ότι οι συνέπειες εκείνων των επαναστατικών γεγονότων  είναι ακόμη αισθητές. Άσχετα με τη στάση που τηρούν  οι αριστεροί απέναντι στα καθεστώτα που αναδύθηκαν στο τέλος της επανάστασης, είναι σαφές ότι η επανάσταση είναι κεντρικής σημασίας για τον  προσδιορισμό της έννοιας του σοσιαλισμού, ανεξάρτητα από την ακριβή ερμηνεία των γεγονότων που δίνει κανείς.

Ωστόσο, η επανάσταση και τα πεπραγμένα  της έχουν συσκοτιστεί σε μεγάλο βαθμό από μύθους, παρερμηνείες και προπαγάνδα, όχι μόνον από υπερασπιστές του παλιού καθεστώτος και αντιπάλους του καινούργιου, αλλά εξίσου από πολλούς που είδαν ή βλέπουν τον εαυτό τους ως υπερασπιστές της επανάστασης. Με σκοπό το ξεπέρασμα τμήματος αυτής της  σύγχυσης, μια διεθνής ομάδα ριζοσπαστών ιστορικών έχει ενώσει τις δυνάμεις της με το περιοδικό Jacobin για να παρουσιάσει σύντομα άρθρα πάνω σε διάφορες πλευρές της επανάστασης από διάφορες αριστερές οπτικές. Πολλοί σοσιαλιστές ακτιβιστές από διαφορετικές χώρες έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα μεταφράζοντας τα άρθρα σε άλλες γλώσσες, ώστε να εξασφαλίσουν ευρύτερα ακροατήρια. Τα άρθρα θα εμφανίζονται στα αγγλικά στην ιστοσελίδα του Jacobin και οι μεταφράσεις θα εμφανίζονται διεθνώς σε πολλές ιστοσελίδες και μπλογκ, που θα δημοσιεύουν μερικά ή όλα τα άρθρα που αναφέρονται παρακάτω. |Όλες οι μεταφράσεις  του επετειακού αφιερώματος θα συγκεντρωθούν και θα φιλοξενηθούν από το Marxists’ Internet Archive ως μέρος του δικού τους Αρχείου Σοβιετικής Ιστορίας

Σκοπός αυτού του σημειώματος  είναι να αποτελέσει την εισαγωγή στα άρθρα και να παρουσιάσει τους συγγραφείς τους.

Το πρώτο άρθρο,  με τίτλο “Πριν τον Φλεβάρη”,  του Todd Chretien, καταπιάνεται με το υπόβαθρο της επανάστασης. Ο Todd είναι αμερικανός πολιτικός ακτιβιστής από την περιοχή του Σαν Φρανσίσκο και συχνός συνεργάτης του International Socialist Review.

Ακολουθεί το κείμενο με τίτλο  “Η Φεβρουαριανή Επανάσταση”,  του Kevin Murphy, που, όπως υποδηλώνει ο τίτλος του, παρουσιάζει τα γεγονότα που οδήγησαν στην κατάρρευση ενός καθεστώτος πολλών αιώνων, της δυναστείας των Ρομανόφ, ξεκινώντας την επαναστατική διαδικασία. Ο Kevin είναι ιστορικός στο Πανεπιστήμιο Μασαχουσέτης της Βοστώνης και συγγραφέας του Επανάσταση και Αντεπανάσταση: Ταξική Πάλη σε ένα Εργοστάσιο Μετάλλου της Μόσχας, που κέρδισε το διάσημο Βραβείο Ντόιτσερ το 2005.

Τα επόμενα άρθρα καταπιάνονται με θεματικές πλευρές της επαναστατικής διαδικασίας.  Το Μπολσεβίκικο Κόμμα ήταν ένας από τους κύριους συντελεστές του επαναστατικού σχεδίου. Αυτό το κόμμα αποτελεί το θέμα του άρθρου “Όλη η Εξουσία στα Σοβιέτ! Η Καρδιά του Μπολσεβίκικοι Μηνύματος το 1917”,  του Lars Lih. Ο Lars είναι μελετητής που ζει στο Μόντρεαλ και τα βιβλία του περιλαμβάνουν τα “Ψωμί και Εξουσία στη Ρωσία, 1914-1921” και “Ξανα-ανακαλύπτοντας τον Λένιν: το Τι να Κάνουμε; σε πλαίσιο”.

Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος αποτέλεσε το σκηνικό της επανάστασης κι ήταν επίσης η μείζων αιτία της πρώτης κρίσης της επαναστατικής περιόδου. Αυτό είναι το στο δοκίμιο του Yurii Colombo “Ο Πόλεμος και η Κρίση του Απρίλη”. Ο Yurii είναι ιταλός σοσιαλιστής ακτιβιστής με μεγάλη διαδρομή και ζει  στη Μόσχα και  στο Μιλάνο. Έχει γράψει εκτενώς για την ιστορία της εργατικής τάξης και τη ρωσική κοινωνία.

Ο Eric Blanc θα ασχοληθεί με μια πολύ υποτιμημένη πλευρά της επανάστασης,  στο “Η Φινλανδική Επανάσταση του 1917”. Ο Eric είναι ακτιβιστής και ιστορικός στο Όκλαντ της Καλιφόρνια και συγγραφέας του «Αντι-αποικιακός Μαρξισμός: Καταπίεση & Επανάσταση στην Τσαρική Παραμεθόριο».

Φυσικά, οι διεθνείς επιπτώσεις της επανάστασης δεν θα μπορούσαν να αγνοηθούν. Οι Daniela Mussi και Alvaro Bianchi αναλύουν  τον τρόπο που επηρεάστηκε η Ιταλία στο “ Ο Αντόνιο Γκράμσι και η Ρώσικη Επανάσταση του 1917”. Η Daniela είναι βραζιλιάνα πολιτική επιστήμονας και δημοσιογράφος∙ ο Alvaro είναι πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο Καμπίνας (Βραζιλία). Και οι δύο συμμετέχουν  στην συντακτική επιτροπή του περιοδικού Outubro και είναι μέλη της συντακτικής κολεκτίβας του μπλογκ Junho.

Οι απεργίες που προκάλεσαν την Φεβρουαριανή Επανάσταση είχαν ξεκινήσει από γυναίκες εργάτριες της υφαντουργίας, αλλά μετά οι γυναίκες  υποτιμώνται στους απολογισμούς της Επανάστασης. Η Megan Trudell  γράφει γι αυτό το θέμα προς αποκατάσταση της ιστορίας στο δοκίμιό της “Οι Γυναίκες και η Επανάσταση του 1917”. Η Megan είναι σοσιαλίστρια ακτιβίστρια στη Βρετανία,  εδώ και 30 χρόνια. Έχει γράψει πολλά για τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, τη Ρώσικη Επανάσταση και τον Εμφύλιο Πόλεμο και τώρα εργάζεται πάνω στην κρίση της Ιταλίας που ακολούθησε τον Α΄ ΠΠ.

Ο αντισημιτισμός υπήρξε ένα  πολιτικό εργαλείο που χρησιμοποίησε το τσαρικό καθεστώς στις προσπάθειές του να εκτρέψει τις μάζες από την αντικαθεστωτική πολιτική δράση. Φυσικά, δεν εξαφανίστηκε με το ξέσπασμα της επανάστασης. Αυτό είναι και το θέμα του “Αντισημιτισμός και Επαναστατική Πολιτική το 1917” του Brendan McGeever. Ο Brendan είναι κοινωνιολόγος στο Κολέγιο του Μπίρκμπεκ του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και συγγραφέας του “Οι Μπολσεβίκοι και ο Αντισημιτισμός στη Ρωσική Επανάσταση”.

Ένα άλλο διαρκές ζήτημα για τους πολλαπλούς αντιπάλους της επανάστασης είναι εκείνο της βίας. Με αυτό το ζήτημα καταπιάνεται ο Mike Haynes στο άρθρο «Βία και Ρωσική Επανάσταση». Ο Mike διδάσκει πολιτική οικονομία στο Πανεπιστήμιο του Γούλβερχαμπτον και είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων και άρθρων, όπως τα «Ρωσία: Τάξη και Εξουσία τον Εικοστό Αιώνα» και «Ο Νικολάι Μπουχάριν και η Μετάβαση από τον Καπιταλισμό στον Σοσιαλισμό».

Επιστρέφοντας στις  συγκεκριμένες μάχες της Επανάστασης, ο Ronald Suny αναλύει την «Κομμούνα του Μπακού». Ο Ronald είναι διευθυντής του Ινστιτούτου Ιστορικών Μελετών του Άιζενμπεργκ και συγγραφέας πάρα πολλών δοκιμίων περιλαμβανομένων των «Η Κομμούνα του Μπακού, 1917-1918: Τάξη και Εθνικότητα στη Ρωσική Επανάσταση» και «Το Σοβιετικό Πείραμα: Ρωσία, ΕΣΣΔ και Διάδοχα Κράτη».

Ο Daniel Gaido καταπιάνεται με μια ακόμη από τις μεγάλες κρίσεις της επαναστατικής περιόδου στο άρθρο «Οι Μέρες του Ιούλη». Ο Daniel είναι ερευνητής στο Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας (Conicet) της Αργεντινής, συγγραφέας του «Η Περίοδος Σχηματισμού του Αμερικάνικου Καπιταλισμού» και επιμελητής, μαζί με τον Richard Day, του «Μαρτυρίες της Διαρκούς Επανάστασης».

Ο Christopher Read εξετάζει την “Κρίση του Όψιμου Θέρους και Πολιτική Πόλωση”. Ο Christopher είναι ιστορικός στο Πανεπιστήμιο του Γουόργουικ και συγγραφέας, μεταξύ άλλων βιβλίων, του «Λένιν: Ένας Επαναστατικός Βίος» και «Πόλεμος και Επανάσταση στη Ρωσία: 1914-1922».

Ο Kevin Murphy γράφει για μια από τις σημαντικότερες οργανώσεις της επαναστατικής διαδικασίας,  στο δοκίμιό του «Το Σοβιέτ της Πετρούπολης».

Μια κρίσιμη πλευρά της επανάστασης ήταν ο συνδυασμός της επανάστασης στις πόλεις με τη μαζική αγροτική εξέγερση στην ύπαιθρο. Αυτό είναι το θέμα της Sarah Badcock στο άρθρο “Η Ρωσική Επανάσταση της Υπαίθρου στα 1917”. Η Sarah είναι ιστορικός στο Πανεπιστήμιο του Νότινγχαμ και συγγραφέας του «Πολιτική και Λαός στην Επαναστατική Ρωσία».

Η τελευταία σοβαρή απόπειρα ανατροπής της επαναστατικής διαδικασίας ήταν η αποτυχημένη απόπειρα του Κορνίλοφ να καταλάβει την Πετρούπολη στα τέλη του Αυγούστου. Ο Paul Le Blanc εξετάζει αυτή τη μάχη  στο άρθρο  «Η Ήττα του Πραξικοπήματος Κορνίλοφ». Ο Paul είναι ιστορικός στο Κολλέγιο Λα Ρος του Πίτσμπουργκ, επιμελητής του «Β.Ι. Λένιν, Επανάσταση, Δημοκρατία, Σοσιαλισμός: Διαλεχτά Κείμενα» και συγγραφέας του «Ο Λένιν και το Επαναστατικό Κόμμα».

Ο Alexei Gusev γράφει για την άλλη πτέρυγα του Ρωσικού Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος στο «1917-Η Μενσεβίκικη Εναλλακτική». Ο Alexei είναι ιστορικός στο Κρατικό Πανεπιστήμιο Λομονόσοφ της Μοσχας και έχει συνεργαστεί στην συγγραφή και την επιμέλεια πολλών βιβλίων, όπως «Πολιτικά Κόμματα στη Ρωσία: Σελίδες Ιστορίας» και «Βικτόρ Σερζ: Σοσιαλιστικός Ουμανισμός εναντίον Ολοκληρωτισμού».

Όπως αναφέρθηκε στην αρχή αυτής της εισαγωγής, η Ρωσική Επανάσταση του 1917 υπήρξε ένα από τα καθοριστικά γεγονότα του 20ου αιώνα. Ο David Mandel μελετά αυτήν την πλευρά στο δοκίμιό του «Η Κληρονομιά της Οκτωβριανής Επανάστασης». Ο David είναι πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Κεμπέκ στο Μόντρεαλ κι έχει δουλέψει  στην εργατική εκπαίδευση σε Ρωσία, Ουκρανία και Λευκορωσία για πολλά χρόνια. Είναι συγγραφέας του βιβλίου :  «Οι Εργάτες της Πετρούπολης στη Ρωσική Επανάσταση -Φλεβάρης 1917-Ιούνης 1918» και «Η Εργασία μετά τον Κομμουνισμό».

Καμία σειρά άρθρων για τη Ρωσική Επανάσταση δεν θα ήταν πλήρης χωρίς έναν απολογισμό της εξέγερσης του Οκτώβρη/Νοέμβρη. No series about the Russian Revolution would be complete without an account of the insurrection in October/November. Ο China Miéville δίνει έναν τέτοιον απολογισμό στο άρθρο του «Η Οκτωβριανή Επανάσταση». Ο China είναι πολύ γνωστός συγγραφέας του είδους που περιγράφει ως «αλλόκοτη φαντασία» («weird fiction»). Είναι λιγότερο γνωστός ο ρόλος του ως συγγραφέας του «Μεταξύ Ίσων Δικαιωμάτων: Μια Μαρξιστική Θεωρία του Διεθνούς Δικαίου» και πιο πρόσφατα του «Οκτώβρης: Η Ιστορία της Ρωσικής Επανάστασης».

Ο Alexander Rabinowitch επιστρέφει στο βιβλίο αναφοράς για όλους, που ο ίδιος έγραψε το 1976 , στο  άρθρο «Οι Μπολσεβίκοι στην Εξουσία: μια αναθεώρηση». Ο Alexander είναι ιστορικός και Συνεργάτης Ερευνητής Επιστήμονας του Ινστιτούτου Ιστορίας της Αγ. Πετρούπολης στη Ρωσική Ακαδημία Επιστημών. Εκτός του «Οι Μπολσεβίκοι στην Εξουσία» είναι συγγραφέας και του «Πρελούδιο της Επανάστασης» και του «Οι Μπολσεβίκοι στην Εξουσία».

Ένας από τους γνωστότερους χρονικογράφους της μετεπαναστατικής Ρωσίας είναι ο Βικτόρ Σερζ. Σε αυτόν εστιάζει η Suzi Weissman στο άρθρο  «Βικτόρ Σερζ –Από τον Οκτώβρη στο Γενάρη». Η Suzi είναι πολιτική επιστήμονας στο Κολλέγιο Σεντ Μέρι της Καλιφόρνια όπως και συγγραφέας του «Βικτόρ Σερζ: Η Πορεία προς την Ελπίδα».

Μια από τις κριτικές στους Μπολσεβίκους είναι ότι αυτοί εγκαθίδρυσαν μια δικτατορία. Όμως την εποχή της επανάστασης  αυτό δεν ήταν πειστικό για πολλούς  ανθρώπους τόσο στη Ρωσία όσο και στο εξωτερικό. Η Soma Marik γράφει για την «Επαναστατική Δημοκρατία». Η Soma είναι ιστορικός στο RKSM Βιβεκανάντα Βιντιά Μπχαβάν της Καλκούτας και πολιτική ακτιβίστρια που έχει γράψει εκτενώς στο «International Viewpoint».

Ο Λέον Τρότσκι δεν ήταν μόνο ηγετική φυσιογνωμία της Οκτωβριανής Επανάστασης, ήταν επίσης ο πρώτος μεγάλος ιστορικός της επανάστασης. Ο Neil Davidson εξετάζει την κληρονομιά του στο «Η Ιστορία της Ρωσικής Επανάστασης του Λέον Τρότσκι». Ο Neil διδάσκει κοινωνιολογία στο Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης και συγγραφέας του «Πόσο Επαναστατικές Ήταν οι Αστικές Επαναστάσεις;» και του «Δεν Μπορούμε να Αποδράσουμε από την Ιστορία: Κράτη και Επαναστάσεις».