Όταν 25 χρόνια πριν έπεφτε το τείχος του Βερολίνου ο κόσμος ήλπιζε ότι ανοίγει πλέον ο δρόμος για την Ενωμένη Ευρώπη από τον Ατλαντικό ως τα Ουράλια… Είκοσι πέντε χρόνια μετά η εικόνα της Ευρώπης δεν θυμίζει σε τίποτα την ευφορία εκείνης της εποχής.

Ας αρ­χί­σου­με από το τε­λευ­ταίο μπα­ράζ οι­κο­νο­μι­κών δε­δο­μέ­νων το οποίο πα­ρου­σιά­ζει ανά­γλυ­φα την οι­κτρή κα­τά­στα­ση στην οποία βρί­σκε­ται η ευ­ρω­παϊ­κή οι­κο­νο­μία. Στην τε­λευ­ταία της έκ­θε­ση η Ευ­ρω­παϊ­κή Επι­τρο­πή προ­βλέ­πει ανά­πτυ­ξη στην ευ­ρω­ζώ­νη φέτος 0,8%, 1,1% του χρό­νου και 1,7% το 2016. Οι πω­λή­σεις λια­νι­κής στην ευ­ρω­ζώ­νη μειώ­θη­καν κατά 1,3% το Σε­πτέμ­βριο σε σχέση με τον Αύ­γου­στο, σύμ­φω­να με τα τε­λευ­ταία στοι­χεία της Eurostat. Η με­γα­λύ­τε­ρη μεί­ω­ση στις πω­λή­σεις λια­νι­κής κα­τα­γρά­φη­κε μά­λι­στα στη Γερ­μα­νία(-3,2%).

Σε κοι­νω­νι­κό επί­πε­δο η κα­τά­στα­ση επι­δει­νώ­νε­ται ρα­γδαία. Το 2013 στην ΕΕ, 120 εκα­τομ­μύ­ρια άν­θρω­ποι ζού­σαν κοντά στο όριο της φτώ­χειας, δη­λα­δή το 24,5% του πλη­θυ­σμού ένα­ντι 23,8% το 2008 όταν ξέ­σπα­σε η διε­θνής χρη­μα­το­πι­στω­τι­κή κρίση. Τα υψη­λό­τε­ρα πο­σο­στά πλη­θυ­σμού  στην ΕΕ που ζουν κοντά στο όριο της φτώ­χειας ή του κοι­νω­νι­κού απο­κλει­σμού κα­τα­γρά­φη­καν στη Βουλ­γα­ρία(48%), στη Ρου­μα­νία(40%), στην Ελ­λά­δα(35,7%), στη Λε­το­νία(35%) και στην Ουγ­γα­ρία(33%). Τι ει­ρω­νεία! Η πλειο­νό­τη­τα των χωρών που βρί­σκε­ται αντι­μέ­τω­πη με ακραία φτώ­χεια,  είναι χώρες του πρώην ανα­το­λι­κού μπλοκ. Η κα­τάρ­ρευ­ση του Τεί­χους του Βε­ρο­λί­νου δη­μιούρ­γη­σε νέα αυτή τη φορά τείχη…
Το χάσμα βορρά νότου βα­θαί­νει με τη Γερ­μα­νία, την κύρια ωφε­λη­μέ­νη από την κρίση απρό­θυ­μη να ξο­δέ­ψει για την τό­νω­ση της εσω­τε­ρι­κής της κα­τα­νά­λω­σης, μέσω της οποί­ας ελ­πί­ζε­ται να ευ­νοη­θούν και οι υπό­λοι­πες χει­μα­ζό­με­νες οι­κο­νο­μί­ες της ευ­ρω­ζώ­νης. Την ώρα που η Γαλ­λία εκτι­μά­ται ότι θα πα­ρου­σιά­σει αυ­ξη­μέ­νο δη­μο­σιο­νο­μι­κό έλ­λειμ­μα 4,7% του ΑΕΠ το 2016 από 4,1% το 2013 και εκλι­πα­ρεί για ευ­νοϊ­κή με­τα­χεί­ρι­ση από τους μαν­δα­ρί­νους των Βρυ­ξελ­λών, η Γερ­μα­νία εκτι­μά­ται ότι θα έχει φέτος πλε­ό­να­σμα, ισο­σκε­λι­σμέ­νο προ­ϋ­πο­λο­γι­σμό το 2015 και ξανά πλε­ό­να­σμα το 2016.

Φο­ρο­δια­φυ­γή αλά Λου­ξεμ­βούρ­γο

Φυ­σι­κά, λεφτά υπάρ­χουν στην Ε.Ε., μόνο που είναι «κρυμ­μέ­να» στο Λου­ξεμ­βούρ­γο. Το ανε­ξάρ­τη­το δί­κτυο Διε­θνής Σύ­μπρα­ξη Ερευ­νη­τών Δη­μο­σιο­γρά­φων( ICIJ) έφερε προ ημε­ρών στο φως της δη­μο­σιό­τη­τας 20.000 σε­λί­δες που απο­κα­λύ­πτουν 548 συμ­φω­νί­ες που είχαν συ­νά­ψει 340 πο­λυ­ε­θνι­κές επι­χει­ρή­σεις με τις αρχές του Λου­ξεμ­βούρ­γου, προ­κει­μέ­νου να πλη­ρώ­νουν λι­γό­τε­ρους φό­ρους.

Οι πε­ρισ­σό­τε­ρες συμ­φω­νί­ες είχαν μά­λι­στα συ­να­φθεί την πε­ρί­ο­δο 2002-2008, όταν πρω­θυ­πουρ­γός του Λου­ξεμ­βούρ­γου ήταν ο Ζαν-Κλοντ Γιουν­κέρ, ο τω­ρι­νός  πρό­ε­δρος της Ευ­ρω­παϊ­κής Επι­τρο­πής, ο οποί­ος κα­λεί­ται να αντι­με­τω­πί­σει τη φο­ρο­δια­φυ­γή…

Εκτός από με­γά­λα ονό­μα­τα του διε­θνούς «επι­χει­ρείν»(Apple, Amazon, Verizon, AIG, Heinz, Pepsi, Ikea, Axa, Credit Agricole, Accenture, Burberry, Procter & Gamble, JP Morgan, FedEx, Abbot Laboratories, Deutsche Bank, Macquarie), στη λίστα των επι­χει­ρή­σε­ων που χρη­σι­μο­ποιούν το Λου­ξεμ­βούρ­γο ως έδρα επι­χει­ρη­μα­τι­κών τους δρα­στη­ριο­τή­των, μέσω θυ­γα­τρι­κών ή εται­ρειών συμ­με­το­χών(holding), συ­γκα­τα­λέ­γο­νται και ελ­λη­νι­κές. Η τρά­πε­ζα EFG Eurobank του Λάτση, η Weather Investments η οποία φέ­ρε­ται να έχει τον έλεγ­χο της Wind Hellas, κάτι που η εται­ρεία ωστό­σο δια­ψεύ­δει, η Olayan η οποία δια­θέ­τει πο­σο­στό στην Chipita και η Badcock & Brown που έχει επεν­δύ­σει σε αιο­λι­κά πάρκα στη χώρα μας.

Για το θέμα της φο­ρο­δια­φυ­γής των πο­λυ­ε­θνι­κών εί­χα­με γρά­ψει και πα­λιό­τε­ρα(http://​oik​onom​iall​omat​i.​blogspot.​gr/?​vie​w=mag​azin​e#!/​2013/​01/​blog-​post.​html)

Το άλλο με­γά­λο πρό­βλη­μα το οποίο αντι­με­τω­πί­ζει η Ευ­ρώ­πη είναι η απει­λή του απο­πλη­θω­ρι­σμού, της πτώ­σης δη­λα­δή των τιμών, εξέ­λι­ξη που είναι απο­τρε­πτι­κή για επεν­δύ­σεις. Ο πρό­ε­δρος της ΕΚΤ Μάριο Ντρά­γκι υπό­σχε­ται ότι θα προ­χω­ρή­σει σε μα­ζι­κό πρό­γραμ­μα αγο­ράς ομο­λό­γων, γνω­στό ως πο­σο­τι­κή χα­λά­ρω­ση, ενι­σχύ­ο­ντας με τον τρόπο αυτό τη ρευ­στό­τη­τα, ευ­ελ­πι­στώ­ντας να αρ­χί­σει να αυ­ξά­νε­ται ο πλη­θω­ρι­σμός προς το όριο του 2% και να ανα­πτυ­χθεί έτσι η οι­κο­νο­μία.

 Ντρά­γκι ενα­ντί­ον Βάι­ντμαν

Το σχέ­διο Ντρά­γκι βρί­σκει ωστό­σο αντι­μέ­τω­πο τον πρό­ε­δρο της γερ­μα­νι­κής Μπού­ντε­σμπανκ Γενς Βάι­ντμαν. Η Γερ­μα­νία θε­ω­ρεί ότι οι «διαρ­θρω­τι­κές» με­ταρ­ρυθ­μί­σεις, το ολο­κλη­ρω­τι­κό άνοιγ­μα των αγο­ρών και η κα­τάρ­γη­ση κάθε προ­στα­σί­ας στην ερ­γα­σία είναι αυτά που θα φέ­ρουν την ανά­πτυ­ξη… Επι­πλέ­ον ανη­συ­χεί ότι τα τα­μεία της ΕΚΤ θα γε­μί­σουν με «το­ξι­κά» ομό­λο­γα.

Ούτως ή άλλως το ένα τρισ. ευρώ που έχει ήδη η ΕΚΤ χο­ρη­γή­σει για την κά­λυ­ψη των ανα­γκών των τρα­πε­ζών της ευ­ρω­ζώ­νης, καμιά ου­σια­στι­κή θε­τι­κή επί­πτω­ση δεν είχαν στην οι­κο­νο­μία, αφού οι τρά­πε­ζες εξα­κο­λου­θούν να μη δα­νεί­ζουν. Οι εμπει­ρί­ες άλ­λω­στε από την πο­λι­τι­κή «πο­σο­τι­κής χα­λά­ρω­σης» σε ΗΠΑ και Ια­πω­νία κάθε άλλο παρά εν­θαρ­ρυ­ντι­κές είναι. Τα 4 τρισ. δο­λά­ρια που έχει ρίξει από το 2010 και μετά η αμε­ρι­κα­νι­κή Fed έχουν γίνει χρη­μα­τι­στη­ρια­κές φού­σκες και φού­σκες στα ακί­νη­τα της Κίνας.
Ο ίδιος ο αμε­ρι­κα­νι­κός λαός επέ­λε­ξε στις τε­λευ­ταί­ες εν­διά­με­σες εκλο­γές να τι­μω­ρή­σει τον Ομπά­μα, καθώς, όπως επε­σή­μαι­νε ανά­λυ­ση της Ντόι­τσε Βέλε, το εκλο­γι­κό απο­τέ­λε­σμα «είναι απόρ­ροια της απο­γο­ή­τευ­σης που νιώ­θει με­γά­λο τμήμα της κοι­νω­νί­ας για το γε­γο­νός ότι πα­ρό­τι η αμε­ρι­κα­νι­κή οι­κο­νο­μία ανα­πτύσ­σε­ται με εν­θαρ­ρυ­ντι­κούς ρυθ­μούς και βρί­σκε­ται σε σαφώς κα­λύ­τε­ρη κα­τά­στα­ση από αυτή της ευ­ρω­ζώ­νης και άλλων ση­μα­ντι­κών χωρών, η ανά­καμ­ψη που κα­τα­γρά­φε­ται είναι άνιση».
Αλλά και στην Ια­πω­νία, η στρα­τη­γι­κή γνω­στή ως «Aμπε­νό­μικς» απέ­δω­σε για λίγο, όπως γρά­φει το γερ­μα­νι­κό πε­ριο­δι­κό «Ντερ Σπί­γκελ». «Μετά από ένα υψηλό το 2013, χάρη στο οποίο ο Άμπε δια­κή­ρυτ­τε με υπε­ρη­φά­νεια ότι η Ια­πω­νία «επι­στρέ­φει», η βιο­μη­χα­νι­κή πα­ρα­γω­γή μειώ­θη­κε ξανά. Με το πο­σο­στό του χρέ­ους στο 240% του ΑΕΠ, κατά πολύ με­γα­λύ­τε­ρο από αυτό της Ελ­λά­δας, οι επεν­δύ­σεις μειώ­θη­καν εκ νέου, παρά την αφθο­νία χρή­μα­τος που έρ­ρευ­σε με την πο­λι­τι­κή των Αμπε­νό­μικς».

Η βαθιά οι­κο­νο­μι­κή και κοι­νω­νι­κή κρίση έχει ανα­δεί­ξει τις εσω­τε­ρι­κές συ­γκρού­σεις στην ΕΕ. Ο υπο­τι­θέ­με­νος γαλ­λο­γερ­μα­νι­κός άξο­νας έχει μεί­νει πλέον μόνο «γερ­μα­νι­κός». Με δη­μο­τι­κό­τη­τα 12% ο Γάλ­λος πρό­ε­δρος Φραν­σουά Ολάντ, το υπο­τι­θέ­με­νο «αντί­πα­λο δέος» στη γερ­μα­νι­κή μο­νο­μέ­ρεια, μετρά μέρες, με τη γαλ­λι­κή κοι­νω­νία να ανα­ζη­τεί δυ­στυ­χώς όχι λύ­σεις στα αρι­στε­ρά του κα­τα­πο­ντι­ζό­με­νου κυ­βερ­νώ­ντος σο­σια­λι­στι­κού κόμ­μα­τος αλλά στο ακρο­δε­ξιό Εθνι­κό Μέ­τω­πο της Μαρί Λεπέν.

Ο φόβος του Brexit

Οι μέχρι πρό­τι­νος φόβοι για «Grexit» -έξο­δο της Ελ­λά­δας από το ευρώ που θα συ­μπα­ρέ­συ­ρε σε ανε­ξέ­λεγ­κτες κα­τα­στά­σεις το ευ­ρω­παϊ­κό εγ­χεί­ρη­μα- έχουν αντι­κα­τα­στα­θεί από τους φό­βους για «Brexit», έξοδο της Βρε­τα­νί­ας από την ΕΕ.

Σύμ­φω­να με πρό­σφα­το δη­μο­σί­ευ­μα του πε­ριο­δι­κού «Ντερ Σπί­γκελ», η Γερ­μα­νί­δα κα­γκε­λά­ριος Άν­γκε­λα Μέρ­κελ φέ­ρε­ται να δη­λώ­νει πως η Βρε­τα­νία οδεύ­ει «σε ση­μείο χωρίς επι­στρο­φή», με το Βε­ρο­λί­νο να θε­ω­ρεί πι­θα­νή την έξοδο της Βρε­τα­νί­ας από την Ένωση.

Στο επί­κε­ντρο της γερ­μα­νό-βρε­τα­νι­κής κό­ντρας βρί­σκε­ται η πρό­θε­ση της κυ­βέρ­νη­σης των Συ­ντη­ρη­τι­κών του Ντέι­βιντ Κά­με­ρον να επι­βάλ­λει πε­ριο­ρι­σμό στη με­τα­νά­στευ­ση από τη Ρου­μα­νία και τη Βουλ­γα­ρία, κα­τα­στρα­τη­γώ­ντας μία από τις θε­με­λια­κές αρχές της ΕΕ, την ελεύ­θε­ρη δια­κί­νη­ση αν­θρώ­πων που υπο­τί­θε­ται θα δη­μιουρ­γού­σε με­γα­λύ­τε­ρες ευ­και­ρί­ες για τους Ευ­ρω­παί­ους ερ­γα­ζό­με­νους.

Ο Κά­με­ρον πιε­ζό­με­νος από το ακρο­δε­ξιό κόμμα της Ανε­ξαρ­τη­σί­ας του ευ­ρω­σκε­πτι­κι­στή Νάι­τζελ Φά­ρατζ, υιο­θε­τεί τη ρα­τσι­στι­κή του ατζέ­ντα. Ούτως ή άλλως οι Βρε­τα­νοί Συ­ντη­ρη­τι­κοί έχουν υπο­σχε­θεί δη­μο­ψή­φι­σμα για την πα­ρα­μο­νή  ή μη της Βρε­τα­νί­ας στην ΕΕ  το 2017,  εν­δε­χό­με­νο που χρη­σι­μο­ποιούν πε­ρισ­σό­τε­ρο μάλ­λον ως απει­λή επι­διώ­κο­ντας την ανα­θε­ώ­ρη­ση των σχέ­σε­ων τους με τις Βρυ­ξέλ­λες, χωρίς ωστό­σο να απο­κλεί­ε­ται το «ατύ­χη­μα» με ό,τι αυτό θα συ­νε­πά­γο­νταν για τη συ­νο­χή του ευ­ρω­παϊ­κού εγ­χει­ρή­μα­τος.
Εν­δει­κτι­κή της αυ­ξα­νό­με­νης ψυ­χρό­τη­τας στις σχέ­σεις Βρυ­ξελ­λών-Λον­δί­νου ήταν και η σκλη­ρή δή­λω­ση που έκανε ο νέος πρό­ε­δρος της Κο­μι­σιόν Ζαν-Κλοντ Γιουν­κέρ,, ο οποί­ος κα­τη­γό­ρη­σε τον Κά­με­ρον(και τον Ιταλό πρω­θυ­πουρ­γό Ματέο Ρέν­τσι), ότι άλλα λένε εντός συμ­βου­λί­ου και άλλα όταν είναι έξω. «Δεν έχω ιδιαί­τε­ρο πρό­βλη­μα με τον κ. Ρέν­στι…, δεν έχω πρό­βλη­μα με τον κ. Κά­με­ρον. Ο κ. Κά­με­ρον έχει πρό­βλη­μα με τους άλ­λους πρω­θυ­πουρ­γούς της ΕΕ», είπε χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά ο Γιουν­κέρ σε συ­νέ­ντευ­ξη τύπου την επο­μέ­νη των επί­μα­χων δη­λώ­σε­ων του και του θο­ρύ­βου που αυτές προ­κά­λε­σαν.
Και μη ξε­χνά­με τις απο­κα­λύ­ψεις Κολ στην πρό­σφα­τη δη­μο­σιο­ποί­η­ση των απο­μνη­μο­νευ­μά­των του, που  λέει ότι η Ελ­λά­δα μπήκε στο ευρώ, ως «ρου­σφέ­τι» του Σρέ­ντερ προς τον ομοϊ­δε­ά­τη του Κώστα Ση­μί­τη. Απο­κα­λύ­ψεις βέ­βαια κα­τό­πιν εορ­τής για τα λο­γι­στι­κά μα­γει­ρέ­μα­τα και την απρο­ε­τοί­μα­στη Ελ­λά­δα να εντα­χθεί στο ευρώ, αφού την εποχή της ευ­φο­ρί­ας όχι μόνο κα­νείς δεν αμ­φι­σβη­τού­σε την «ευ­ρω­παϊ­κή επι­τυ­χία» της χώρας μας, αλλά οι υψη­λοί ρυθ­μοί ανά­πτυ­ξης θε­ω­ρού­νταν από­δει­ξη της ευ­η­με­ρί­ας που έφερ­νε το κοινό νό­μι­σμα. Τώρα τα φθηνά επι­τό­κια, έγι­ναν «κόκ­κι­να δά­νεια»…
Οι τε­λευ­ταί­ες κι­νη­το­ποι­ή­σεις σε Βέλ­γιο(πρω­το­φα­νής δια­δή­λω­ση 100.000 ατό­μων σε μια χώρα που με­ρι­κά χρό­νια πριν έζησε σχε­δόν δύο χρό­νια χωρίς κυ­βέρ­νη­ση…) και η απερ­γία των μη­χα­νο­δη­γών στη Γερ­μα­νία, απο­τε­λούν πα­ρή­γο­ρες εν­δεί­ξεις για αντι­στρο­φή της κα­τα­στρο­φι­κής πο­ρεί­ας στην οποία οδη­γεί­ται η «γη­ραιά ήπει­ρος».

*Ο Μω­υ­σής Λί­τσης είναι δη­μο­σιο­γρά­φος - οι­κο­νο­μι­κός ανα­λυ­τής

Πηγές:

http://​www.​reuters.​com/​article/​2014/​11/​04/​eurozone-​economy-​forecasts-​idU​SL6N​0SU2​9F20​1411​04

http://​www.​bbc.​com/​news/​business-​29911806

http://​www.​kathimerini.​gr/​790643/​article/​oikonomia/​ellhnikh-​oikonomia/​39-​ekat-​ellhnes-​sto-​orio-​ths-​ftwxeias-​to-​2013-​symfwna-​me-​th-​eurostat

http://​www.​icij.​org/​project/​luxembourg-​leaks/​leaked-​documents-​expose-​global-​companies-​secret-​tax-​deals-​luxembourg

http://​www.​avgi.​gr/​article/​4747157/​diapseudei-​i-​wind-​ti-​sxesi-​tis-​me-​ti-​weather-​investments

http://​www.​dealnews.​gr/​roi/​item/​21091-​%CE%A3-​%CE%98%CE%95%CE%9F%CE%94%CE%A9%CE%A1%CE%9F%CE%A0%CE%9F%CE%A5%CE%9B%CE%9F%CE%A3-​%CE%A0%CF%81%CF%8C%CE%BA%CE%BB%CE%B7%CF%83%CE%B7-​%CE%BC%CE%B5-​%CF%81%CE%AF%CF%83%CE%BA%CE%BF-​%CE%BF%CE%B9-​%CE%B5%CF%80%CE%B5%CE%BD%CE%B4%CF%8D%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-​%CF%84%CE%BF%CF%85-​Mr-​Chipita?​tmp​l=com​pone​nt&​print=1#.​VGCO3zSsUfY

http://​www.​spiegel.​de/​int​erna​tion​al/​business/​deep-​divisions-​emerge-​over-​ecb-​qua​ntit​ativ​e-​easing-​plans-​a-​1000713.​html

http://​www.​spiegel.​de/​int​erna​tion​al/​europe/​merkel-​fears-​cameron-​crossing-​red-​line-​on-​immigration-​a-​1000743.​html

http://​www.​dw.​de/​%CE%BF-​%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CE%BD%CE%BA%CE%B5%CF%81-​%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%86%CF%89%CE%BD%CE%B5%CE%AF-​%CE%BC%CE%B5-​%CF%84%CE%BF%CE%BD-​%CE%BA%CE%BF%CE%BB-​%CE%B3%CE%B9%CE%B1-​%CF%84%CE%B7%CE%BD-​%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1/​a-​18037708

http://​www.​dw.​de/ο-ομπά­μα-διέ­ψευ­σε-τις-προσ­δο­κί­ες/a-18039905

Δείτε επί­σης βί­ντεο
https://​www.​youtube.​com/​watch?​v=lveNK6J0s_​c&​fea​ture=you​tu.​be&​a