Γάζα: Ένα δώρο και δεν αξίζουν όλοι να το λάβουν

Αλλά στη διάρ­κεια της εμπλο­κής μου έχω επί­σης βιώ­σει και πρα­κτι­κές κενού ανέ­ξο­δου συμ­βο­λι­σμού (στμ: tokenism στο πρω­τό­τυ­πο) και επι­φα­νεια­κής αλ­λη­λεγ­γύ­ης μπρο­στά σε μια γε­νο­κτο­νία. Επί 8 μήνες, ή πιο σωστά σε όλη τη διάρ­κεια της ζωής μου, είχα εκ­παι­δευ­τεί να απο­δέ­χο­μαι χωρίς καμία κρίση οποια­δή­πο­τε υπο­στή­ρι­ξη προ­σφε­ρό­ταν σε εμένα/σε εμάς ως λαό και να δεί­χνω ευ­γνω­μο­σύ­νη για αυτήν. Αλλά αυτή η απο­δο­χή προ­κύ­πτει από μια σκο­τει­νή και άσχη­μη αφε­τη­ρία, από μια αποι­κιο­κρα­τού­με­νη νο­ο­τρο­πία. Όταν λίγες μέρες πριν, προ­σεγ­γί­στη­κα για μια συ­νέ­ντευ­ξη, ένιω­σα -σε ένα πνεύ­μα ευα­λω­τό­τη­τας, ανοι­χτό­τη­τας και ει­λι­κρι­νούς ελ­πί­δας για αλ­λα­γή- ότι θα έπρε­πε να απε­λευ­θε­ρω­θώ από κάθε δι­σταγ­μό και να ξε­μά­θω τα χρό­νια από­κρυ­ψης της αλή­θειας για το πώς είναι να είσαι Πα­λαι­στί­νια στην πλευ­ρά του απο­δέ­κτη. Η δή­λω­ση που ακο­λου­θεί απο­σκο­πεί στο να προ­χω­ρή­σει πραγ­μα­τι­κά η συ­ζή­τη­ση και να ξε­πε­ρά­σου­με τους φολ­κλο­ρι­κούς τρό­πους αλ­λη­λεγ­γύ­ης που είναι σαφές ότι δεν έχουν αντί­κτυ­πο στις αποι­κιο­κρα­τι­κές δυ­νά­μεις. Και γί­νε­ται με την ελ­πί­δα να οι­κο­δο­μή­σου­με ισχυ­ρό­τε­ρους τρό­πους να συ­νερ­γα­ζό­μα­στε και να ζούμε μαζί.  

---

Γάζα: Ένα δώρο και δεν αξί­ζουν όλοι να το λά­βουν

Εδώ και 265 μέρες, οι άντρες, οι γυ­ναί­κες και τα παι­διά της χώρας μου τα­πει­νώ­νο­νται, εκτο­πί­ζο­νται, απο­στε­ρού­νται αυτά που τους ανή­κουν, αρ­πά­ζο­νται ως όμη­ροι, βα­σα­νί­ζο­νται, τραυ­μα­τί­ζο­νται, βιά­ζο­νται, οδη­γού­νται σε λι­μο­κτο­νία και σκο­τώ­νο­νται, ώστε ο ηθικά τα­ραγ­μέ­νος πλα­νή­της να πα­ρα­κο­λου­θεί και να φι­λο­σο­φεί για το πώς θα αντι­με­τω­πί­σει τον δικό του ρα­τσι­σμό, σε­ξι­σμό, ανι­σό­τη­τες, διε­φθαρ­μέ­να ήθη, πτώση πο­λι­τι­σμών, στρε­βλές θρη­σκευ­τι­κές θε­ω­ρί­ες, βαθιά ρι­ζω­μέ­νο αντι­ση­μι­τι­σμό, ομο­φο­βία, μι­σαλ­λο­δο­ξία και πολύ πολύ φτωχή φα­ντα­σία. 

Οι επα­να­λαμ­βα­νό­με­νες πρά­ξεις προ­δο­σί­ας, ει­δι­κά από εκεί­νους που θέ­λουν να κρύ­ψουν τη συ­νε­νο­χή τους σε εγκλή­μα­τα πο­λέ­μου χρη­σι­μο­ποιώ­ντας το μαν­δύα των πο­λι­τι­σμι­κών συ­να­ντή­σε­ων, το μόνο που κά­νουν είναι να με­τα­τρέ­πουν τις τρα­γω­δί­ες μας σε θέαμα. Οι προ­θέ­σεις τους δεν είναι κα­θό­λου κα­λο­προ­αί­ρε­τες: Αντί­θε­τα, έχουν ως στόχο να πα­ρέ­χουν ένα αί­σθη­μα αυ­το­δι­καί­ω­σης στα ηθικά ανα­στα­τω­μέ­να ακρο­α­τή­ριά τους, ή χει­ρό­τε­ρα να απο­σπά­σουν την προ­σο­χή από την συ­νε­νο­χή τους ενώ επι­δει­νώ­νουν τις πλη­γές που κου­βα­λά­με.  

Η επι­τε­λε­στι­κή ενα­σχό­λη­ση, οι πρά­ξεις και οι δη­λώ­σεις που μοιά­ζουν υπο­στη­ρι­κτι­κές αλλά είναι κατά βάση επι­φα­νεια­κές, έχουν γίνει κυ­ρί­αρ­χο ζή­τη­μα στις συ­ζη­τή­σεις για την Πα­λαι­στί­νη. Πολλά άτομα και ορ­γα­νώ­σεις πε­ριο­ρί­ζουν την συμ­με­το­χή τους σε συμ­βο­λι­κές χει­ρο­νο­μί­ες, όπως αναρ­τή­σεις στα σό­σιαλ­μί­ντια, δη­μό­σιες δη­λώ­σεις, προ­βο­λές ται­νιών και συ­ναυ­λί­ες. Ενώ οι δρά­σεις αυτές μπο­ρούν  να ευαι­σθη­το­ποι­ή­σουν, συχνά δεν έχουν την συ­νέ­χεια που απαι­τεί­ται για μια ου­σια­στι­κή υπο­στή­ρι­ξη και δεν κα­τα­φέρ­νουν να πιέ­σουν τους υπεύ­θυ­νους χά­ρα­ξης πο­λι­τι­κής να λά­βουν συ­γκε­κρι­μέ­να μέτρα.

Επι­πλέ­ον, οι Πα­λαι­στι­νια­κές οπτι­κές συχνά πε­ρι­θω­ριο­ποιού­νται ή γί­νο­νται αντι­κεί­με­νο οι­κειο­ποί­η­σης, για να ευ­νοη­θούν φωνές που είναι πιο εύ­πε­πτες για τα δυ­τι­κά ακρο­α­τή­ρια. Αυτό υπο­νο­μεύ­ει την ιδιό­τη­τα των Πα­λαι­στι­νί­ων ως ενερ­γό   υπο­κεί­με­νο και απο­σπά την προ­σο­χή από τις βιω­μέ­νες εμπει­ρί­ες και τα αι­τή­μα­τά τους. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, συχνά η συ­ζή­τη­ση κυ­ριαρ­χεί­ται από άτομα που έχουν ως προ­τε­ραιό­τη­τα πε­ρισ­σό­τε­ρο να προ­βά­λουν τους εαυ­τούς τους ως συμ­μά­χους παρά να κα­τα­νο­ή­σουν αυ­θε­ντι­κά και να αντι­με­τω­πί­σουν τις ανά­γκες των Πα­λαι­στι­νί­ων. Κατά συ­νέ­πεια, τα κε­ντρι­κά ζη­τή­μα­τα αμ­βλύ­νο­νται και η εστί­α­ση στρέ­φε­ται προς αφη­γή­σεις που δεν αμ­φι­σβη­τούν την υπάρ­χου­σα κα­τά­στα­ση πραγ­μά­των. 

Η πραγ­μα­τι­κή απε­λευ­θέ­ρω­ση απαι­τεί μια δέ­σμευ­ση στη δι­καιο­σύ­νη, την ισό­τη­τα και την αν­θρώ­πι­νη αξιο­πρέ­πεια. Για την Πα­λαι­στί­νη, αυτό συ­νε­πά­γε­ται την αντι­με­τώ­πι­ση δυ­σά­ρε­στων αλη­θειών και την πραγ­μα­το­ποί­η­ση ση­μα­ντι­κών θυ­σιών.

Και η κα­λύ­τε­ρη αφε­τη­ρία για αυτό είναι η πα­ρα­δο­χή των ιστο­ρι­κών αδι­κιών που οδή­γη­σαν στη ση­με­ρι­νή κα­τά­στα­ση. Αυτό πε­ρι­λαμ­βά­νει την ανα­γνώ­ρι­ση της Νάκ­μπα του 1948, την πα­ρα­δο­χή ότι το Ισ­ρα­ήλ είναι ένα αποι­κια­κό σχέ­διο και ότι ολό­κλη­ρη η Πα­λαι­στί­νη είναι μια κλεμ­μέ­νη γη. 

Η γεν­ναιο­δω­ρία απο­τε­λεί θε­μέ­λιο λίθο της Πα­λαι­στι­νια­κής ταυ­τό­τη­τας, μια γεν­ναιο­δω­ρία που υπερ­βαί­νει τα απλά οι­κο­νο­μι­κά μέσα και πη­γά­ζει από τα βάθη της καρ­διάς. Δυ­στυ­χώς, το βρί­σκω αδύ­να­το να προ­σφέ­ρω μια τέ­τοια πηγή πνεύ­μα­τος σε χώ­ρους που επι­μέ­νουν να συ­γκα­λύ­πτουν τον βαθιά ρι­ζω­μέ­νο αντι­ση­μι­τι­σμό τους μέσα από την υπο­στή­ρι­ξή τους στην Ισ­ραη­λι­νή γε­νο­κτο­νία σε βάρος του λαού μου. Το να μι­λά­με για τη Γάζα είναι ένα πο­λύ­τι­μο δώρο το οποίο είμαι απο­φα­σι­στι­κά απρό­θυ­μη να πα­ρα­χω­ρή­σω, και οι πρω­το­φα­νείς θυ­σί­ες δεν πρέ­πει να απο­μειω­θούν σε κενό ανέ­ξο­δο συμ­βο­λι­σμό (tokenism).

*Πα­λαι­στί­νια ποι­ή­τρια και αγω­νί­στρια, διευ­θύ­ντρια του Φε­στι­βάλ Πα­λαι­στι­νια­κού Κι­νη­μα­το­γρά­φου Αθή­νας

**Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά