Στις 2 Νοέμβρη αναμένεται να ολοκληρωθεί η δίκη του γυναικολόγου μαιευτήρα και καθηγητή του ΔΙΠΑΕ ο οποίος κατηγορείται για σεξουαλική παρενόχληση σε φοιτήτριες αλλά και σε πελάτισσές του. Με αφορμή την επικείμενη δικάσιμο βρεθήκαμε με τον συνήγορο κατηγορίας Παναγιώτη Λογγινίδη για να συζητήσουμε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα θύματα έμφυλης βίας από το δικαστικό σύστημα, την στάση του Πανεπιστημίου, τον ρόλο του φεμινιστικού κινήματος, και τις αλλαγές που χρειάζεται να γίνουν για την δικαίωση των θυμάτων.
Είναι κοινή παραδοχή ότι η δίκη της μαιευτικής έχει επικεντρώσει το ενδιαφέρον του κόσμου. Θέλεις να μας κάνεις μια σύντομη αναδρομήστα γεγονότα της υπόθεσης;
Η υπόθεση αυτή αποτελεί την πρώτη του είδους της που έφτασε στο ακροατήριο, πριν ανοίξει όλος αυτός ο χορός καταγγελιών του metoo, σε μια γκάμα επαγγελματικών χώρων και επαγγελματιών, γυναικών και κοριτσιών που έχουν υποστεί ασελγείς πράξεις από ανώτερους ιεραρχικά και θεσμικά ή άνδρες επαγγελματίες από τους οποίους εξαρτώνταν με κάποιον τρόπο.
Η δική μας υπόθεση ξεκίνησε από μια έρευνα της Ασφάλειας, κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας, για τη διερεύνηση διάπραξης μιας σειράς αδικημάτων από ένα πλήθος διδασκόντων στο Τμήμα Μαιευτικής του ΔΙΠΑΕ, έρευνα που προκλήθηκε από μια ανώνυμη καταγγελία. Από τις καταθέσεις περίπου 20 φοιτητριών, που επιλέχθηκαν τυχαία από την Ασφάλεια μέσω των μητρώων, τουλάχιστον 5 φοιτήτριες κατήγγειλαν ασελγείς πράξεις από καθηγητή τους γυναικολόγο, οι οποίες συνέβαιναν στο προσωπικό του ιατρείο, κατά τη γυναικολογική τους εξέταση. Ο ίδιος, φαίνεται ότι καλούσε όλες τις φοιτήτριές του σε δωρεάν γυναικολογικές εξετάσεις, στα πλαίσια της συναδελφικότητας. Η εισαγγελική Αρχή που επεξεργάστηκε τις κατηγορίες, έκρινε αρχικά ότι πιθανώς επρόκειτο για την τέλεση του αδικήματος της προσβολής γενετήσιας αξιοπρέπειας. Καθώς αυτό το αδίκημα απαιτεί έγκληση του παθόντος για να κινηθεί ποινική δίωξη, λόγω της παρέλευσης του τριμήνου από την τέλεση του αδικήματος χωρίς αυτήν την έγκληση από τις παθούσες, δεν ήταν δυνατόν να διωχθεί ο καταγγελλόμενος και τέθηκε στο αρχείο η υπόθεση. Κατόπιν, ασκήθηκε από τις 3 παθούσες προσφυγή κατά της εισαγγελικής διάταξης. Η Εισαγγελέας Εφετών απεφάνθη ότι πιθανόν να έχει τελεστεί το αδίκημα της κατάχρησης σε γενετήσια πράξη του άρθρου 343παρ.γ ΠΚ, δηλαδή η κατάχρηση από τον κατηγορούμενο της θέσης του ως εκπαιδευτικού, προκειμένου εκμεταλλευόμενος την ευκολία εξεύρεσης των θυμάτων, να τα καλεί σε προσωπικό χώρο – ιατρείο για γυναικολογικές εξετάσεις κι εκεί να ασελγεί σε βάρος τους. Παρέπεμψε μάλιστα την υπόθεση στο ακροατήριο, θεωρώντας ότι η υπόθεση αυτή δεν πρέπει να θαφτεί.
Μέχρι τώρα ποια ήταν η αντιμετώπιση από το δικαστικό σύστημα;
Είναι αλήθεια ότι για το αυτονόητο, τη δίωξη δηλαδή του κατηγορουμένου, παλέψανε πολύ οι παθούσες και μαζί με αυτές κι εγώ. Δυστυχώς «δεν πήρε εμπρός» αυτόματα η μηχανή επιβολής του νόμου με τη πολύ χλιαρή αντιμετώπιση από την πρώτη Εισαγγελέα που έθεσε την υπόθεση στο Αρχείο. Ως αποτέλεσμα της δικής μας πολύ δυναμικής προσπάθειας να νεκραναστήσουμε την υπόθεση, φτάσαμε στη δεύτερη, πολύ ξεκάθαρη αντιμετώπιση των γεγονότων όταν η Εισαγγελέας Εφετών με τόλμη και αξιοπρέπεια παρέπεμψε απευθείας σε δίκη τον τώρα πια κατηγορούμενο.
Θα σταθώ όμως σε δυο σημεία πολύ σημαντικά της υπόθεσης: πώς είναι δυνατόν, η πρώτη Εισαγγελέας Πρωτοδικών να άκουσε πέντε νέες κοπέλες να μιλούν για παρεμβατικές πράξεις του καθηγητή – γυναικολόγου στο σώμα τους και στα γεννητικά τους όργανα κατά την ιατρική τους εξέταση και να θεωρήσει ότι το προκύπτον αδίκημα είναι αυτό το χλιαρό και αφηρημένο της προσβολής της γενετήσιας αξιοπρέπειας κι όχι το αδίκημα, για το οποίο εκδικάζεται σήμερα ο κατηγορούμενος ή το ακόμα πιο προσήκον του άρθρου 338ΠΚ, αυτό της κατάχρησης σε γενετήσια πράξη, ανικάνου προς αντίσταση, το οποίο είναι και κακούργημα; Κι επιπλέον, πώς είναι δυνατόν, ενώ υπάρχουν τουλάχιστον 5 παθούσες που καταγγέλλουν ασελγείς πράξεις στην Ασφάλεια, τελικά η ποινική δίωξη να έχει ασκηθεί μόνο για τις τρεις που δήλωσαν πολιτική αγωγή, ενώ το αδίκημα είναι αυτεπαγγέλτως διωκόμενο;
Αυτές οι αστοχίες της δικαιοσύνης στη συγκεκριμένη περίπτωση δείχνουν ότι τίποτα δεν κινείται από μόνο του, αλλά χρειάζεται ανθρώπους (δικηγόρους, δικαστές, πολίτες) που να είναι σε μια μόνιμη επαγρύπνηση και να πιέζουν συνεχώς την, έτσι κι αλλιώς, παθογενή δικαιοσύνη να κάνει όσο καλύτερα γίνεται τη δουλειά της.
Τι νομίζεις ότι εμποδίζει και τι διευκολύνει τη θετική εξέλιξη υποθέσεων σαν κι αυτήν;
Σίγουρα εμπόδιο αποτελεί η δικαιολογημένη τάση των θυμάτων να στρέφονται προς τα μέσα, μετά τα συμβάντα, αντί να επιδιώκουν την εξωστρέφεια και την αποκατάσταση της βλάβης τους. Επίσης η συχνά ισχυρή θέση των δραστών που επηρεάζει την κρίση του δικαστηρίου, μιας και μια εύκολη καταδίκη του δράστη, θα οδηγήσει σε ανατροπή όλης του της (ακαδημαϊκής, ιατρικής, επιστημονικής και οικογενειακής) ζωής. Άρα οι δικαστικοί λειτουργοί, έχουν να σκεφτούν διπλά πριν αποφασίσουν την καταδίκη των υπέρ άνω πάσης υποψίας αυτών δραστών.
Ποια είναι η στάση του πανεπιστημίου μέχρι τώρα και πώς την ερμηνεύεις;
Το ΔΙΠΑΕ είναι απόν από όλη αυτή την ιστορία απόδοσης μιας τέτοιας σημαντικής κατηγορίας σ’ ένα από τα πιο γνωστά μέλη του. Μάλιστα, όποια ενέργεια έγινε από αυτό, παραπλεύρως της ποινικής διαδικασίας (πχ πειθαρχική δίωξη), στόχευε στον να τον καλύψει και να τον προστατεύσει, θεωρώντας ότι δεν προκύπτει κάτι μεμπτό έως τώρα. Γνωμοδοτώντας στην Υπουργό Παιδείας για την προσωρινή παύση του ή όχι από την άσκηση των καθηκόντων του, πρότεινε ομόφωνα τη μη αναστολή, αφού σύμφωνα με τη συνεδρίαση της αρμόδιας Επιτροπής του ΔΙΠΑΕ, δεν προέκυψε προς το παρόν η τέλεση των κατά συρροή αδικημάτων του κατηγορουμένου. Κι όλα αυτά, ερήμην των κοριτσιών που δεν τα κάλεσαν να τα ακροαστούν, ώστε να έχουν και τη γνώμη της άλλης πλευράς αλλά και κόντρα στη γνωμοδότηση του νομικού συμβούλου του Πανεπιστημίου, ο οποίος θεωρεί την κατηγορία που εκκρεμεί σε βάρος του καθηγητή, ικανή να προκαλέσει την επιβολή πειθαρχικών κυρώσεων. Δυστυχώς, ο ακαδημαϊσμός στη χώρα μας έχει πια αποκτήσει τα χαρακτηριστικά της φήμης που τον συνόδευαν τόσα χρόνια και τα οποία δεν τον αφήνουν να αναπνεύσει, για να παράξει αυτό για το οποίο γεννήθηκε, την απόλυτη ελευθερία και ανεξαρτησία.
Ποιος ο ρόλος του φεμινιστικού κινήματος στη στήριξη των θυμάτων;
Όλον αυτό τον καιρό, φεμινιστικές, αντισεξιστικές, αντιρατσιστικές οργανώσεις έχουν σταθεί δίπλα στον αγώνα των κοριτσιών για την αποκατάσταση της θιγμένης αξιοπρέπειάς τους. Έτσι αποδεικνύουν ότι κανείς δεν είναι μόνος του σε αυτόν τον αγώνα και σε αυτή τη ζωή κι ότι μόνο πολλοί μαζί μπορούν να πετύχουν, γεγονός που το ξεχνάμε όσο περνάει ο καιρός, λόγω της αποδυνάμωσης των συλλογικών διεκδικήσεων, του ατομικισμού και της απομόνωσης που γεννά ο τρόπος ζωής μας και η απρόσωπη εποχή μας. Αν και τα προβλήματα πια πάμπολλα και όλα παρόντα από την αρχή στην πολιτική κατάσταση που βιώνουμε, το φεμινιστικό κίνημα είναι από τα πιο μόνιμα και διαρκώς σε κινητικότητα στην ανθρώπινη ιστορία. Για αυτό πρέπει να παραμείνει ζωντανό και να ενδυναμωθεί, ειδικά μετά από την αποκάλυψη όλων αυτών των ιστοριών διάκρισης λόγω φύλου. Απ’ ότι φαίνεται, ο δρόμος είναι πολύς και οι αγώνες ασταμάτητοι μέχρι να επιτευχθεί πραγματική ισότητα της γυναίκας με τον κυρίαρχο άνδρα.
