Για τις γυναικείες κινητοποιήσεις στις ΗΠΑ: Ακόμα πιο τσαντισμένες από πέρυσι*

Ένα χρόνο μετά την εκλογική νίκη του Τραμπ και ήδη εχουν μπει σε εφαρμογή οι καταστροφικές πολιτικές του. Ιδιαίτερα στο κομμάτι των γυναικείων δικαιωμάτων το μέλλον φαντάζει ακόμα πιο δυσοίωνο: ο Τραμπ είναι παραπάνω από πρόθυμος να υλοποιήσει όλη την μισογύνικη και ομοφοβική ατζέντα. Πρόσφατα μάλιστα, έθεσε σε ισχύ τον νόμο πού είχε δημιουργήσει ο Ρίγκαν και ο οποίος ορίζει ότι όποια διεθνής ΜΚΟ χρηματοδοτείται από το αμερικάνικο κράτος υποχρεούται να κλείσει όλες της τις υπηρεσίες οι οποίες σχετίζονται με οποιοδήποτε τρόπο με τις αμβλώσεις. Ταυτόχρονα, διέκοψε την χρηματοδότηση του UNPFA –του μεγαλύτερου χορηγού δωρεάν μέσων αντισύλληψης παγκοσμίως.

Φεμινιστικές και ΛΟΑΤΚΙ+ αντιστάσεις

Αυτές οι πολιτικές δεν γίνονται αποδεκτές και συναντάνε έντονη αντίδραση. Στις 20 Γενάρη –επέτειο της εκλογής του Τραμπ αλλά και επέτειο της ημέρας που χαρακτηρίστηκε από τις πιο μαζικές διαδηλώσεις στην ιστορία των ΗΠΑ-  καλέστηκαν φεμινιστικά συλλαλητήρια σχεδόν σε όλες τις πολιτείες. Αν και η συμμετοχή δεν έφτασε τα περσυνά επίπεδα συνεχίζει να είναι εντυπωσιακή: 300.000 στο Σικάγο, 200.000 στην Νέα Υόρκη σύμφωνα με τους επίσημους υπολογισμούς, όμως τα πραγματικά νούμερα είναι διπλάσια: μισό εκατομμύριο στο Λος Άντζελες, 65.000 στο Σαν Φρανσίσκο, 80.000 στο Σιάτλ, 50.000 συνολικά σε όλο τον κόλπο του Όκλαντ, ενώ ακόμα και στην σχετικά μικρή πόλη της Νεμάχα στην πολιτεία της Νεμπράσκα συγκεντρώθηκαν 8.000 γυναίκες.

Στις 14 Ιανουαρίου είχε προηγηθεί στο Σικάγο αντιδιαδήλωση στην ετήσια συγκέντρωση ενάντια του δικαιώματος στην έκτρωση. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με την καταιγίδα που ξέσπασε με το #metoo (και εγώ) φέρνοντας στον δημόσιο λόγο τις καθημερινές ιστορίες κακοποίησης και παρενόχλησης γυναικών, δείχνουν πως το φεμινιστικό κίνημα αναβιώνει στην Αμερική. Πρόκειται όμως για ένα κίνημα πολύ διαφορετικό από τα προηγούμενα. Οι γυναίκες που κατέβηκαν σε αυτές τις διαδηλώσεις δεν έχουν απαραίτητα υπ’ όψιν τους τα κείμενα των θεωρητικών του φεμινισμού· είναι απλά γυναίκες που αγανακτισμένες βγαίνουν στον δρόμο και υψώνουν τις οργές τους φωνάζοντας φτάνει πια. Κύριος στόχος της οργής τους είναι η πολιτική του Τραμπ, όχι μόνο στα κομμάτια της έμφυλης πολιτικής του αλλά και στο μεταναστευτικό ζήτημα, το ζήτημα της κλιματικής αλλαγή και την κατάργηση του obamacare

Οι προκλήσεις και οι δυνατότητες για την Αριστερά

Βέβαια όλα αυτά δεν συνεπάγονται άμεσα με έναν ριζοσπαστισμό. Οι οργανωτές αυτών των συγκεντρώσεων πολλές φορές προέρχονται από τον πυρήνα υποστήριξης των Δημοκρατικών και ως κεντρικό σύνθημα είχανε «power to the poll» (δύναμη στις δημοσκοπήσεις) και δηλώνουν έμμεσα την υποστήριξη τους στην Κλίντον. Μάλιστα πολλές διαδηλώσεις είχαν και αντιδραστικά χαρακτηριστικά: στο Λος Άντζελες συν-διοργανώτρια ήταν η Σκάρλετ Γιόχανσον, γνωστή για την υποστήριξη που δείχνει στο Ισραήλ και την αντίθεση της στο καλλιτεχνικό μποϋκοτάζ του κάτι που οδήγησε ομάδα Παλεστηνίων γυναικών να άρουν την υποστήριξη τους στην διαδήλωση ενώ στην Φιλαδέλφια η συγκέντρωση χαρακτηρίστηκε από υψηλά μέτρα ασφαλείας και αστυνομικούς να ψάχνουν της τσάντες των συμμετεχόντων.

Σε αυτά τα ζητήματα απάντησαν εν μέρει οι ίδιες οι γυναίκες. Με τα πλακάτ τους και τα δικά τους συνθήματα έδωσαν έναν άλλο χαρακτήρα σε αυτές στις διαδηλώσεις. Παρά τις προσπάθειες των διοργατ(ρι)ών να περιορίσουν τις συγκεντρώσεις στο εκλογικό ζήτημα και στην υποστήριξη των Δημοκρατικών ο ίδιος ο κόσμος τους ξεπέρασε. Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα το κεντρικό σύνθημα των διαδηλωτ(ρι)ών ήταν διαφορετικό από αυτό τις διοργάνωσης: η διοργάνωση μίλαγε για δημοσκοπήσεις και εκλογές ενώ οι συμμετέχουσες/όντες φώναζαν για τον «δικό» τους διαθεματικό φεμινισμό. Έναν φεμινισμό που περιλαμβάνει τις μετανάστριες, τις λατίνες, τις μαύρες γυναίκες, όχι έναν φεμινισμό-κάλυψη των νεοφιλελεύθερων πολιτικών των δημοκρατικών.

Σημαντική ήταν και η παρέμβαση της Αριστεράς, η οποία χωρίς να στηρίζει τα αντιδραστικά στοιχεία των διαδηλώσεων, ήταν παρούσα διεκδικώντας τον δικό της χώρο και συνομιλώντας με κόσμο. Η αμερικάνικη αριστερά θεωρεί πως δεν έχει την δυνατότητα να μην παρέμβει σε αυτές τις διαδηλώσεις, να μείνει άπραγη όταν ο κόσμος θέλει να αντισταθεί –ακόμα κι αν δεν είναι με τα πιο σωστά προτάγματα-  στην πολιτική του Τραμπ. Οι απόψεις των διοργανωτ(ρι)ών δεν αντιπροσωπεύουν όλες/ους τις/τους συμμετέχουσες/ συμμετέχοντες και αυτήν την διαφορά θέλουν να εκμεταλλευτούν οι συντρόφισσες/σύντροφοι στις ΗΠΑ για να ριζοσπαστικοποιήσουν τις Πορείες Γυναικών και να τις κάνουν επικίνδυνες για το αμερικάνικο status quo.

Σε κάποιες περιπτώσεις με την ξεχωριστή παρουσία τους έδωσαν ιδιαίτερο χαρακτήρα στην Πορεία Γυναικών. Στην Νέα Υόρκη είχανε παράλληλο κάλεσμα –στο ίδιο μέρος και ώρα- υπέρ της Παλαιστίνης με σύνθημα “Free Ahed Tamimi“ το οποίο συσπείρωσε μεγάλη μερίδα του κόσμου. Στην Βοστώνη, αριστερές και αριστεροί συσπείρωσαν τον κόσμο ενάντια σε ομάδα ακροδεξιών που εμφανίστηκαν στην διαδήλωση κρατώντας πινακίδες που έγραφαν «να προστατέψουμε τις γυναίκες μας από την Σαρία και τους μουσουλμάνους» και τους ανάγκασαν να αποχωρήσουν.

Το παράδειγμα των ΗΠΑ μπορεί να μας διδάξει πολλά. Ένα καινούριο αυτοοργανωμένο φεμινιστικό κίνημα δημιουργείται και το διεκδικεί το «φιλελεύθερο» και «δικαιωματικό» κομμάτι της δεξιας. Ο ρόλος της ριζοσπαστικής αριστεράς διαγράφεται ξεκάθαρος: πρέπει, δίνοντας την δικά της χαρακτηριστικά να διεκδικήσει τον κόσμο αυτού του κινήματος.