Για τις νέες προεδρικές εκλογές στην Αυστρία

Το αποτέλεσμα  είχε «γυρίσει» την τελευταία στιγμή, με την καταμέτρηση των 900.000 επιστολικών ψήφων από τους Αυστριακούς μετανάστες του εξωτερικού να κρίνουν το αποτέλεσμα. Τότε καλωσορίσαμε το νέο, καθώς στον Α’ γύρο το ακρο¬δε¬ξιό «Κόμμα των Ελευ¬θέρων Αυστρίας» (FPO) είχε έρθει στην πρώτη θέση με 36,7% (2ος ο Μπέλεν με 20.4%),  ενώ όλες οι δημοσκοπήσεις έδειχναν άνετη επικράτησή του και στο β’ γύρο. Από την άλλη,  ο Πράσινος υποψήφιος αποτελούσε την πιο αριστερή επιλογή στην αυστριακή πολιτική σκηνή  (από τις επιλογές που είχαν μαζική απήχηση). 

Συνέβη όμως το –μάλλον- πρωτοφανές, τουλάχιστον για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Ο Χόφερ στις 8 Ιουνίου προσέφυγε στη Δικαιοσύνη με καταγγελίες για παρατυπίες στην εκλογική διαδικασία. Το Συνταγματικό Δικαστήριο την 1η  Ιουλίου, χωρίς να έχει κανένα στοιχείο που να προδίδει αλλοίωση αποτελέσματος (θυμίζουμε ότι η διαφορά μεταξύ τους ήταν 31.000 ψήφοι) , κήρυξε άκυρες τις εκλογές και διέταξε την επανάληψή τους, χαρίζοντας στον Χόφερ και τον τίτλο του «αδικημένου - δικαιωμένου». Οι εκλεκτικές συγγένειες ακροδεξιάς και βαθέος κράτους δεν είναι ελληνικό προνόμιο.  Η νέα εκλογική μάχη ορίστηκε για τις 2 Οκτωβρίου, όμως αναβλήθηκαν και πάλι, με πρόσχημα υποτιθέμενα προβλήματα στο μηχανισμό που αφορά τους επιστολικούς ψηφοφόρους. Ο Χόφερ αποθρασυμένος απαιτεί τώρα τον αποκλεισμό των επιστολικών ψηφοφόρων, που ήταν αυτοί που έδωσαν τη νίκη στον Μπέλεν.  Ως πιθανότερη νέα ημερομηνία εκλογών φαίνεται να ορίζεται η 4η Δεκεμβρίου.

Παράδοση και Οικονομική κρίση

Η Ακροδεξιά έχει παράδοση στην Αυστρία, καθώς είναι η πρώτη χώρα στην οποία τα ποσοστά της ακροδεξιάς είχαν εκτιναχθεί από το 1999 ακόμα, επί ηγεσίας Γεργκ Χάιντερ (26,9%).  Το Κόμμα των Ελευθέρων ιδρύθηκε από ναζιστές στα μέσα της δεκαετίες του ’50. Ο Χάιντερ  από τις αρχές του ’80 υπήρξε πρωτοπόρος στην Ευρώπη στο καμουφλάρισμα της φασιστικής ιδεολογίας, δείχνοντας ένα πιο «λάιτ» ακροδεξιό προφίλ για να κερδίσει ευρύτερα ακροατήρια. Η Ακροδεξιά πέρασε μια περίοδο κάμψης, καθώς συγκυβέρνησε με τη Δεξιά ως το 2007, υλοποιώντας μέτρα λιτότητας, αθετώντας υποσχέσεις κι εμπλεκόμενη σε σκάνδαλα.

Από το 2007 μέχρι σήμερα όμως, τη χώρα κυβερνά ο μεγάλος Συνασπισμός Δεξιάς-Σοσιαλδημοκρατίας. Αυτό το γεγονός, σε συνδυασμό με την ανάδειξη του πιο ακραίου Χ.Κ.Στράχε στην ηγεσία του κόμματος το 2005 ( που κατηγόρησε για τα συστημικά χαρακτηριστικά του μορφώματος τον προηγούμενο ηγέτη του), επέφεραν την εκλογική ανάκαμψη.  Ο Στράχε επιστρατεύει ναζιστικούς συμβολισμούς για να φανατίζει το σκληρό πυρήνα του, ενώ προσπαθεί να αυξήσει τη μαχητικότητα του κόμματός του  για να κυριαρχήσει στους δρόμους, εσχάτως με τη συνδρομή του κινήματος PEGIDA, που έχει ανοίξει … υποκαταστήματα σε αρκετές χώρες. Ήδη άλλες φασιστικές κινήσεις, όπως το Identitaere Bewegung ( που σημαίνει «Ταυτοτικό Κίνημα», επίσης διεθνής ισλαμοφοβική πρωτοβουλία «υπεράσπισης του ευρωπαϊκού πολιτισμού») έχουν προχωρήσει το τελευταίο διάστημα επιθέσεις σε μουσουλμάνους και αντιφασίστες. Ο Στράχε έχει  αναβαθμίσει την αντι-ΕΕ ρητορεία του κόμματος,  και μετά το Brexit «απείλησε» εντός χρόνου με δημοψήφισμα για Au-xit. Oπαδοί του απειλούσαν με …δολοφονία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τον Καγκελάριο Κ.Κερν επειδή χαρακτήρισε εθνικό ρεζιλίκι το ενδεχόμενο επαναληπτικών εκλογών. Αντιτίθεται στην είσοδο της Τουρκίας στην ΕΕ και στα πακέτα «διάσωσης» άλλων χωρών όπως η Ελλάδα,  και αυτοπλασάρεται ως το πραγματικό αντισυστημικό «λαϊκό» κόμμα, που παλεύει ενάντια στην «ισλαμοποίηση» της Αυστρίας, τους μουσουλμάνους-πρόσφυγες που έχουν έφεση στους βιασμούς κ.ο.κ.Τα συνθήματά της πρώτης προεκλογικής καμπάνιας των Ελευθέρων ήταν: «Άφθαρτος, ειλικρινής, καλός» (αναφερόμενο στον Χόφερ) , «Πρώτα η Αυστρία» , «το Ισλάμ δεν έχει θέση στην Αυστρία».

Η οικονομική κρίση δεν έχει χτυπήσει τόσο σκληρά τον αυστριακό καπιταλισμό, όμως οι από πάνω πήραν τα μέτρα τους, προχώρησαν σε περικοπές μισθών και εργασιακών-κοινωνικών δικαιωμάτων, όπως σε όλη την Ευρώπη. Ο πλούτος του πλουσιότερου 10% του πληθυσμού αυξάνεται με ρυθμό τριπλάσιο σχεδόν από τον πλούτο του  υπόλοιπου 90%. Η ανεργία, αν και μικρή, είναι μεγαλύτερη από ποτέ, περισσότερα από 100.000 παιδιά ζούνε κάτω από το όριο της φτώχειας.

Προσφυγικό , Ισλαμοφοβία, Τρομοϋστερία

Παράλληλα την τελευταία χρονιά η Αυστρία δέχτηκε πάνω από 100.000 πρόσφυγες. Η άρχουσα τάξη της Αυστρίας και τα βασικά κόμματά της (Δεξιά και Σοσιαλδημοκρατία) προσπάθησαν να νομιμοποιήσουν τις στρατιωτικές επεμβάσεις και να αναζητήσουν αποδιοπομπαίους τράγους για τις επιπτώσεις της κρίσης στους πρόσφυγες και στις «Χώρες του Νότου». Γύρω από το προσφυγικό-μεταναστευτικό, η συγκυβέρνηση Σοσιαλιστών-Δεξιάς υιοθέτησε πλήρως την ακροδεξιά ατζέντα: απελάσεις, κλειστά σύνορα , δραστικός περιορισμός του δικαιώματος στο άσυλο, χτίσιμο φράχτη στα σύνορα με τη Σλοβενία, υπό συζήτηση η δημιουργία νέων φραχτών στα σύνορα με Ιταλία και Ουγγαρία. Ο εσωτερικός εχθρός, η ενίσχυση του ακροδεξιού άκρου,η επένδυση στο φόβο και την «ασφάλεια» αποτέλεσαν σταθερές αξίες της Δύσης που έθρεψαν το τέρας της ακροδεξιάς. Ακόμα χειρότερα, στις τοπικές εκλογές του κρατιδίου Μπούργκενλαντ πέρυσι, οι Σοσιαλδημοκράτες σχημάτισαν κυβέρνηση σε συνεργασία με τους φασίστες. Η αυστριακή κυβέρνηση φέτος  προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ζητώντας να δέχεται μόνο χριστιανούς πρόσφυγες!

Το τελευταίο δίμηνο η κυβέρνηση έθεσε σε εφαρμογή μέτρα κατάστασης «έκτακτης ανάγκης», με το στρατό να επιστρατεύεται για την αστυνόμευση πόλεων κατά της «τρομοκρατίας» αλλά και των προσφύγων στα σύνορα. Πρόκειται για χτύπημα στα δημοκρατικά δικαιώματα που μπορεί να γενικευτεί, να νομιμοποιηθεί και να μονιμοποιηθεί, όπως έδειξε και η Γαλλία του Ολάντ. Το πρόσχημα  είναι η δημόσια τάξη και η ασφάλεια. Κι όμως, η αλήθεια είναι ότι η εγκληματικότητα τα τελευταία χρόνια γνωρίζει συνεχώς πτωτική πορεία στην Αυστρία –και την τελευταία χρονιά είναι ακόμα χαμηλότερη.

Εκλογικός «ρεαλισμός» ή ταξική και ριζοσπαστική πολιτική;

Η βαθιά κοινωνική και πολιτική πόλωση που προκάλεσε η κρίση, οδήγησε τον Αυστριακό λαό να καταποντίσει τα βασικά «μεγάλα» κόμματα που οδήγησαν στο χτύπημα του βιοτικού του επιπέδου (πετώντας τα έξω από το 2ο γύρο) και να αναζητήσει ριζοσπαστικές επιλογές, τόσο προς τα δεξιά όσο και προς τα αριστερά.

Στον ανταγωνισμό της Δεξιάς και του Κέντρου με την Ακροδεξιά για το ποιος θα κερδίσει τις ακροδεξιές-ρατσιστικές ψήφους,  και πάλι ο κόσμος προτίμησε το πρωτότυπο. Στη δημοσκοπική ενίσχυση της Ακροδεξιάς, η κυβέρνηση της Αυστρίας με ολοένα και μεγαλύτερη κλιμάκωση της αντιπροσφυγικής υστερίας και μέτρων, οδηγώντας το FPO στα ύψη.

Αντίθετα, ο δήμαρχος της Βιέννης, επίσης Σοσιαλδημοκράτης, επέμεινε στη φιλομεταναστευτική του στάση και κέρδισε τις εκλογές το περασμένο φθινόπωρο, κόντρα (και πάλι) στις δημοσκοπήσεις. Ο Μπέλεν, όντας και ο ίδιος παιδί μεταναστών, έκανε μια τολμηρή καμπάνια όχι μόνο προτάσσοντας την κοινωνική δικαιοσύνη, αλλά και αναδεικνύοντας (όχι κρύβοντας) το προσφυγικό και μια Αυστρία ανοιχτή και με ανοχή στη διαφορετικότητα. Αμφισβήτησε τη ρατσιστική ατζέντα. Αντιμετώπισε σχετικά μαχητικά το φασισμό , ξεκαθαρίζοντας πως δεν θα ορκίσει ακροδεξιά κυβέρνηση, αν αυτή προκύψει στις βουλευτικές εκλογές του 2018 (τα γκάλοπ δείχνουν πρώτη την ακροδεξιά ) και ότι δεν θα  υπογράψει την Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ηνωμένων Πολιτειών (TTIP). Έπεισε ότι αποτελεί εναλλακτική και ανάχωμα στους φασίστες και κέρδισε.

Η τάξη των μισθωτών εργαζομένων έδειξε διάθεση για ριζοσπαστική και αντιφασιστική πολιτική  (και στις 9 πρωτεύουσες κρατιδίων-μεγάλων αστικών κέντρων κέρδισε ο Μπέλεν, σε αντίθεση με την αγροτική επαρχία). Βασικά συμπεράσματα που βγαίνουν είναι δυο: 1) η ανυποχώρητη στάση και στα «δύσκολα ζητήματα» μπορεί να αποδώσει και εκλογικά. 2) Η επιστράτευση όπλων από το ιδεολογικό οπλοστάσιο του αντιπάλου οδηγεί στην κυριαρχία του αντιπάλου.

Αντιφασιστικός συναγερμός στην Ευρώπη και ανάγκη ταξικής αντεπίθεσης

Ο Χόφερ ποντάρει σήμερα στη μεσολάβηση του Brexit που δίνει ώθηση στις «ευρωσκεπτικιστικές» τάσεις, αλλά ιδιαίτερα στην επιδείνωση της προσφυγικής κρίσης και την καλοκαιρινή κλιμάκωση των τρομοκρατικών επιθέσεων, για να πάρει τη ρεβάνς. Μία νίκη του Χόφερ θα δώσει νέα ώθηση στην Ευρωπαϊκή Ακροδεξιά που ήδη γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη. Ο πρόεδρος της Αυστρίας είναι επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων, και αυτή τη θέση μπορεί να την κερδίσει ένας Ναζί. Ο κίνδυνος είναι ακόμα μεγαλύτερος , αν αναλογιστούμε ότι  το FPO προπορεύεται (με πάνω από 30%)  και στα γκάλοπ  για τις επόμενες βουλευτικές εκλογές (φυσιολογικά διεξάγονται το 2018),  εκλογές που βγάζουν πρωθυπουργό και κυβέρνηση.

Ο ανταγωνισμός της συγκυβέρνησης με τους φασίστες στο έδαφος του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας επιδεινώνει συνεχώς το κλίμα απέναντι στους πρόσφυγες. Από την άλλη  η πλειοψηφία της Αυστριακής κοινωνίας  απεχθάνεται το φασισμό, κι η Αριστερά μπορεί να το εκμεταλλευτεί ξεσκεπάζοντας το ναζιστικό πυρήνα του FPO.

Τα (όχι και τόσο αξιόπιστα!) γκάλοπ  δίνουν και πάλι προβάδισμα στον Χόφερ της τάξης 53-47%, αλλά τα πράγματα είναι ρευστά. Δεν ξέρουμε πώς θα λειτουργήσει η προσπάθεια του Χόφερ τις τελευταίες βδομάδες να «στρογγυλέψει» για να κερδίσει πιο «κεντρώα» ακροατήρια.

Ακόμα πιο σημαντικό: ο κόσμος ιεραρχεί πιο ψηλά την κοινωνική ατζέντα από τους πρόσφυγες, την ασφάλεια και την τρομοκρατία.  Αυτές τις μέρες στη Βιέννη εξελίσσεται μια μεγάλη κινητοποίηση των γιατρών, ενάντια στις περικοπές στο Δημόσιο σύστημα Υγείας που υποφέρει ήδη από έλλειψη προσωπικού. Η ταξική ατζέντα και αλληλεγγύη μπορεί να σφραγίσει το εκλογικό αποτέλεσμα. Εξάλλου, το 62% σε πρόσφατη δημοσκόπηση τάσσεται κατά της TTIP, η πάλη ενάντια στην οποία είναι «σημαία» του Μπέλεν.

Ένα χρόνο πριν στη Βιέννη διαδήλωσαν 150.000 με κεντρικό σύνθημα «Πρόσφυγες καλωσήρθατε». Ακόμα και τον περασμένο Μάιο, παρά την από τα πάνω ρατσιστική εκστρατεία, το 75% συμφωνούσε με το καθήκον της Αυστρίας να δεχτεί προσφυγες.

Δεκάδες χιλιάδες Αυστριακοί αλληλέγγυοι-εθελοντές έχουν οικοδομήσει τον τελευταίο χρόνο ένα αξιοθαύμαστο δίκτυο ανακούφισης/υποστήριξης της προσφυγιάς (ακόμα και βοήθειάς τους να διασχίσουν –έστω και παράνομα- τα σύνορα προς Γερμανία), για  να καλύψουν τα εγκληματικά κενά του κράτους.  Ταυτόχρονα έχουν πραγματοποιηθεί αρκετές αντιφασιστικές διαδηλώσεις από την Αριστερά, μαζί με αλληλέγγυους, πρόσφυγες κι άλλες κοινωνικές οργανώσεις, κινητοποιήσεις  αρκετά μαζικότερες από τις αντίστοιχες των φασιστών. Η κινητοποίηση, το ξεσκέπασμα των φασιστών ως αυτό που πραγματικά είναι –μπράβοι και ρουφιάνοι των αφεντικών κι εχθροί των λαϊκών συμφερόντων - ,  το κίνημα των αλληλέγγυων, οι ταξικοί αγώνες μπορούν να αποτελέσουν πρώτες ύλες για να φράξουν το δρόμο στο FPO και για τη συγκρότηση αριστερής εναλλακτικής στο νεοφιλελευθερισμό και τους φασίστες.

Για τον Φαν Ντερ Μπέλεν δεν υπάρχουν αυταπάτες. Η διαταξική «αναπτυξιολογία» δεν μπορεί να αποτελέσει λύση στο νεοφιλελευθερισμό, ο ίδιος  δηλώνει φιλο-ΕΕ , ενώ δεν απέφυγε τελείως το γλίστρημα σε ρατσιστικά στερεότυπα. Δεν αποτελεί αποτελεσματικό όπλο για την αντιμετώπιση του φασισμού, αλλά είναι το μόνο εκλογικό όπλο για την ώρα  και η επικράτησή του θα εξασφαλίσει στην Αριστερά να δώσει τη μάχη με καλύτερους όρους.