Η Έκθεση με τίτλο, «Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας. Ζωγραφίζοντας για τα βιβλία», στο Μουσείο Μπενάκη-Πινακοθήκη Γκίκα (από τις 19-4-2018 έως τις 21-7-2018), περιλαμβάνει κυρίως αντικείμενα που έχουν σχέση με τον τρόπο που εικονογράφησε βιβλία ή περιοδικά.

Η Έκθεση είναι χωρισμένη σε τέσσερις ενότητες (ποίηση, πεζογραφία, λογοτεχνικά περιοδικά, ανέκδοτες εικονογραφήσεις). Ο Χατζηκυριάκος-Γκίκας (1906-1994) ασχολήθηκε με την εικονογράφηση από τη δεκαετία του 1930 μέχρι το 1990. Φιλοτέχνησε εξώφυλλα και προμετωπίδες για ποιητικές συλλογές, διηγήματα και λογοτεχνικά περιοδικά, ενώ εικονογράφησε πλήρως την «Οδύσσεια» του Ν. Καζαντζάκη, τα «Ποιήματα (1896-1933)» του Καβάφη (εκδόσεις Ίκαρος), κ.ά. Αλληλογραφούσε τακτικά τόσο με τους εκδότες όσο και με τους δημιουργούς, όπως με τον Καζαντζάκη, τον Σεφέρη, τον Ελύτη, τον Γκάτσο, εκφράζοντας την άποψη του για το πώς πρέπει να τυπωθούν οι σελίδες, για την γραμματοσειρά που θα χρησιμοποιηθεί, το χρώμα που θα έχουν, και γενικά για το όλο αισθητικό μέρος της έκδοσης.

Στην Έκθεση παρουσιάζονται περί τα 70 αντικείμενα (βιβλία, επιστολές, τυπογραφικά δοκίμια, σχέδια, κλπ), όπως για παράδειγμα ένα προσχέδιο της προσωπογραφίας του ποιητή Apollinaire ή ένα άλλο με τους «Άθλους του Ηρακλή» (1957), το οποίο ήταν για ημερολόγιο της εταιρείας ΑΓΕΤ  ΗΡΑΚΛΗΣ, μια ανέκδοτη εικονογράφηση για τον «Άξιον Εστί» του Ελύτη κλπ.

Μαζί με τον φίλο του Δημήτρη Πικιώνη (αρχιτέκτονα, ακαδημαϊκό, ζωγράφο και ποιητή) εξέδωσε το περιοδικό «Το 3ο Μάτι» (1935-37), το οποίο επιμελείται και σελιδοποιεί ο ίδιος ο Χατζηκυριάκος-Γκίκας, σχεδιάζοντας την εικόνα και το περιεχόμενό του, ενώ ταυτόχρονα δημοσιεύει και κείμενά του σε αυτό. Το περιοδικό χαρακτηριζόταν ως καλλιτεχνικό και συνεργαζόταν με ονόματα όπως οι συγγραφείς Στρατής Δούκας και Τάκης Παπατσώνης, ο ζωγράφος Σπύρος Παπαλουκάς, ο γλύπτης Μιχάλης Τόμπρος κ.ά. Επίσης, συνεργάστηκε με τα περιοδικά «Νέα Εστία», «Μορφές» και «Agenda».

Τέλος, εικονογράφησε δικά του κείμενα (12 σχέδια με σινική μελάνη), στο βιβλίο του, «Ινδία» (1959), στο οποίο καταγράφει τις προσωπικές του εντυπώσεις από το ταξίδι στην Ινδία, το 1958, και έφτιαξε επτά έγχρωμες λιθογραφίες από επτά αποσπάσματα αρχαίων λυρικών ποιημάτων για το λεύκωμα «Λυρικά» (εκδόσεις Αλέξανδρος Ιόλας, Μιλάνο 1972).

«Έχουμε μέσα μας τεράστιες εκτάσεις, που δεν θα κατορθώσουμε ποτέ να περπατήσουμε», έλεγε ο Rene Char, του οποίου ο Χατζηκυριάκος-Γκίκας,  εικονογράφησε την ποιητική συλλογή «Nous avons» (1958), της οποίας πρωτότυπο εικονογραφημένο χειρόγραφο υπάρχει στην έκθεση.

Ετικέτες