Η ΕΕ μετά την κυβερνητική κρίση στη Γερμανία

Πρόκειται για την πρόβλεψη της Συνθήκης της Λισαβόνας για τη σύσφιξη της στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ των χωρών-μελών της ΕΕ και τη δημιουργία μόνιμου ευρωπαϊκού στρατού. Την υπογραφή τους έβαλαν 23 χώρες-μέλη και μεταξύ τους (σωστά μαντέψατε…) η Ελλάδα του «ριζοσπάστη αριστερού» πρωθυπουργού Αλ. Τσίπρα και του έμπειρου επί των μαρξιστικών αναλύσεων για τον ιμπεριαλισμό υπ. Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά.

Όπως σωστά υπογράμμισε σε άρθρο της στην «Εφ.Συν.» η Θεοδώρα Σταθούλια (με βαθιά γνώση στα ευρωπαϊκά ζητήματα και υπεράνω πάσης υποψίας για εκ προοιμίου εχθρότητα απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ), οι υπογραφές στην ίδρυση του ευρωστρατού είναι ένα κρίσιμο, ιστορικής σημασίας, βήμα. Ξεπερνιούνται έτσι οι επί δεκαετίες σχετικές αντιστάσεις κυρίως της Αριστεράς στην Ευρώπη, αλλά και ενός τμήματος δημοκρατικού «ρεπουμπλικανισμού» που η ισχύς του έχει μειωθεί κατά πολύ τόσο στη Γαλλία όσο και στη Γερμανία. 

Το κείμενο για τη «Συνεργασία στην Ασφάλεια» συνδέει ευθέως την ίδρυση του ευρωστρατού με την «ανάγκη για παρουσία της ΕΕ» στις εξελίξεις στην Αφρική. Υπενθυμίζεται ότι σήμερα ο γαλλικός στρατός είναι παρών σε πέντε (!) αφρικανικές χώρες, ενώ η εξοπλιστική διείσδυση της Γερμανίας στη Μαύρη Ήπειρο αυξάνεται με γοργούς ρυθμούς. Αυτές οι ιμπεριαλιστικές βλέψεις και προοπτικές, που δεν περιορίζονται ασφαλώς στην Αφρική, ήταν η βάση της συμφωνίας που συνυπέγραψε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. 

«Τα μεγάλα προβλήματα (της ΕΕ) τα βλέπω σε όλους τους οικονομικούς φακέλους, αλλά όχι στην άμυνα», δήλωσε, σύμφωνα με το «Βήμα», ένας Γερμανός διπλωμάτης εξηγώντας τη βιασύνη για την υπογραφή. Βλέπετε, στην Αφρική αλλά και στη Μέση Ανατολή υπάρχει πολύ «ψητό» για τα δυτικοευρωπαϊκά γεράκια. 

Όμως σε όλα τα άλλα πεδία κυριαρχούν τα «μεγάλα προβλήματα». 

Στις αρχές Δεκεμβρίου επρόκειτο να αρχίσει η συζήτηση στις Βρυξέλλες σχετικά με τις αναγκαίες αλλαγές στην ευρωζώνη και στην ΕΕ προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία «εμβάθυνσης της ευρωπαϊκής ενοποίησης». Ο Μακρόν που έχει καταθέσει τις πιο προωθημένες προτάσεις σε αυτήν την κατεύθυνση (εκκινώντας από την ισχυρή θέση του εκπροσώπου της πυρηνικής Γαλλίας, της ισχυρότερης στρατιωτικά δύναμης στην Ευρώπη) δήλωσε ήδη ότι «δεν είναι προς το συμφέρον μας» να παγώσει αυτή η διαδικασία.

Αλλά τα προβλήματα της Μέρκελ δεν περιορίζονται στο στενό πολιτικό παιχνίδι –στην αδυναμία της να συγκροτήσει γρήγορα σταθερή κυβέρνηση. 

Όλα τα οικονομικά στοιχεία δείχνουν ότι οι τάσεις «ανάκαμψης» στην ΕΕ είναι εύθραστες, επισφαλείς και αβέβαιες. Σε αυτό το τοπίο δεν είναι εύκολο για τους Γερμανούς καπιταλιστές να πάρουν τις αποφάσεις που θα έφερναν τη Γερμανία στη θέση της ατμομηχανής για μια αποτελεσματική «μεταρρύθμιση της αρχιτεκτονικής στην ευρωζώνη». Το Brexit και η κατάσταση των τραπεζών είναι μόνο δύο παραδείγματα στα κρίσιμα ζητήματα, που περιμένουν αντιμετώπιση.

Το προσφυγικό είναι το επόμενο αγκάθι. Μια στοιχειωδώς ανθρώπινη και δημοκρατική αντιμετώπισή του έρχεται σε σύγκρουση με τη δημαγωγική ρητορική των κυρίαρχων κυβερνητικών κομμάτων στα προηγούμενα χρόνια, που έστρωσαν το χαλί στην ξενοφοβική ακροδεξιά. Ο παροξυσμός της ισλαμοφοβίας, που βόλευε τα συντηρητικά κόμματα στην εσωτερική πολιτική τους, δημιουργεί ήδη δύσκολα διπλωματικά ζητήματα όπως η εκτός ελέγχου αντιπαράθεση των ευρωπαϊκών «θεσμών» με την Τουρκία του Ερντογάν.

 
Η κατάρρευση των διαπραγματεύσεων για τη δημιουργία τρικομματικής κυβέρνησης –του συνασπισμού «Τζαμάικα» – στη Γερμανία και το ενδεχόμενο καταφυγής σε νέες εκλογές, δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στις ευρωηγεσίες σε μια κρίσιμη περίοδο. 

Το προϋπάρχον υπόβαθρο επιτρέπει να παίρνονται κάποιες αποφάσεις, ακόμα και εξαιρετικά σοβαρές όπως στην περίπτωση του ευρωστρατού. Όμως στα ζητήματα της οικονομίας και της πολιτικής διευθέτησης της «ΕΕ των δύο ταχυτήτων», όλα τα προβλήματα παραμένουν μπροστά και η γερμανική πολιτική κρίση δείχνει ότι το χρονοδιάγραμμα της αντιμετώπισής τους γίνεται απροσδιόριστο. Η κυβέρνηση Τσίπρα, παρόλα τα δείγματα προσαρμογής που παρουσιάζει ανελλιπώς, κινδυνεύει με τη μοίρα των βατραχιών όταν μέσα στο βάλτο χορεύουν τα βουβάλια. 

*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά