Η φοιτητική Αριστερά να απαντήσει στις προκλήσεις του 2018

Οι συγχωνεύσεις τμημάτων με σκοπό την εξοικονόμηση πόρων και οι διασπάσεις πτυχίων με σκοπό την απόσπαση επαγγελματικών δικαιωμάτων, σε συνδυασμό με την ύφεση του κινήματος και την αδυναμία της Αριστεράς να δώσει απαντήσεις, σκιαγραφούν ένα ζοφερό περιβάλλον. Ένα περιβάλλον που είναι χρέος μας να το αλλάξουμε.

Κατάσταση στα ΑΕΙ-ΤΕΙ

Είναι σαφές πως η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, βαδίζοντας στα βήματα των προκατόχων της, προχωρά τη νεοφιλελεύθερη αναδιάρθρωση στα πανεπιστήμια. Η δημόσια τριτοβάθμια εκπαίδευση χρόνο με το χρόνο υποβαθμίζεται διαρκώς. Προσπαθεί να επιβιώσει με πετσοκομμένους προϋπολογισμούς, με συρρικνωμένο το διοικητικό προσωπικό, με υποστελεχωμένα τμήματα σε καθηγητικό προσωπικό, με τριτοκοσμικές φοιτητικές εστίες, με περιορισμούς στις διαθέσεις δωρεάν συγγραμμάτων και με τους εργολάβους να καραδοκούν στη γωνία και να αφήνουν απλήρωτους τους εργαζόμενους, κυρίως στον τομέα της καθαριότητας.

Παράλληλα η κρίση ωθεί μεγάλη μερίδα φοιτητών/τριών να εργάζονται παράλληλα με τις σπουδές τους, προκειμένου να μπορούν να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες του πανεπιστημίου της κρίσης. Η θεσμοποίηση των διδάκτρων στα μεταπτυχιακά προγράμματα, οι περιορισμοί στη δωρεάν σίτιση και στέγαση, το κόστος των μεταφορών, καθώς και η αγορά συγγραμμάτων σε ορισμένες περιπτώσεις, δημιουργούν ένα ασφυκτικό οικονομικό πλαίσιο ειδικά για τους φοιτητές της περιφέρειας που σπουδάζουν στα αστικά κέντρα.

Όλη αυτή η κατάσταση αναπτύσσει ένα κλίμα προσήλωσης στον ατομικό δρόμο και απομάκρυνσης από τις συλλογικές διαδικασίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, πλέον δεν βγαίνουν Γενικές Συνελεύσεις ακόμη και στις πιο παραδοσιακά «μάχιμες» σχολές.

Κινηματικός σχεδιασμός

Η φοιτητική Αριστερά δείχνει αδύναμη και αμήχανη μπροστά σε αυτή τη συνθήκη, όμως δεν πρέπει να υποτιμήσει ότι υπάρχει ακόμη η υλική δυνατότητα μαζικής παρέμβασης. Τα προβλήματα που αναφέρθηκαν παραπάνω είναι η καλύτερη απόδειξη ότι ο αντικειμενικός παράγοντας ανάπτυξης μαζικού διεκδικητικού φοιτητικού κινήματος υπάρχει. Το πρόβλημα είναι στον υποκειμενικό. Τα σχήματα της φοιτητικής Αριστεράς οφείλουν από τη νέα χρονιά να συνδεθούν με τις σχολές στις οποίες φαίνεται πως κάτι κινείται. Η αλληλεγγύη στον αγώνα που δίνουν οι φοιτητές στα ΤΕΙ ενάντια στις συγχωνεύσεις, στην Ξάνθη ενάντια στη μεταφορά της αρχιτεκτονικής και το κλείσιμο της λέσχης, στις εστίες και στη Φιλοσοφική Αθήνας ενάντια στη διάσπαση του ΦΠΨ, είναι ζωτικής σημασίας ανάγκη. Η δικτύωση των συλλόγων και η κοινή πάλη ενάντια στην αναδιάρθρωση που προσπαθεί να επιβάλλει η κυβέρνηση με το νομοσχέδιο Γαβρόγλου είναι κομβικής σημασίας.

Επιπρόσθετα, είναι πολύ σημαντικό η προσπάθεια ανάπτυξης ενός μαζικού φοιτητικού κινήματος να μην ξεκινάει από συντεχνιακά ή αμιγώς πανεπιστημιακά αιτήματα και να καταλήγει σε αυτά. Ένα τέτοιο κίνημα έχει περιορισμένο χρονικό ορίζοντα και επιφανειακή ριζοσπαστικοποίηση των φοιτητών. Το ζήτημα είναι η μεγάλη πληττόμενη μάζα των φοιτητών να πιαστεί από το πρόβλημα της σχολής της με απώτερο σκοπό να βγει στο δρόμο για να διεκδικήσει αλλαγές που θα αφορούν όλη την κοινωνία. Η συμμετοχή των φοιτητικών συλλόγων ενάντια στους πλειστηριασμούς, η σύνδεση με το μαζικό εργατικό κίνημα, η στήριξη των απεργιακών κινητοποιήσεων, ο κοινός αγώνας ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις και η πάλη απέναντι στην αστυνομοκρατία και τον αυταρχισμό είναι βασικά στοιχεία αλλαγής του κλίματος.

Σε αυτή την κατεύθυνση χρειάζεται η προσπάθεια συντονισμού με τους εργαζόμενους στις σχολές μέσα από κοινές επιτροπές, καθώς και η επανανοηματοδότηση των Γενικών Συνελεύσεων όχι μέσα από μικροπολιτικές αντιπαραθέσεις, αλλά μέσα από αντιπαραθέσεις πάνω στα πραγματικά προβλήματα των φοιτητών.

Σημαντικό κόμβο όμως αποτελεί και η παγκόσμια ημέρα ενάντια στο ρατσισμό (21 Μάρτη). Ήδη γίνονται συσκέψεις για την προετοιμασία της κινητοποίησης το Σάββατο 17 Μάρτη και η συμμετοχή του φοιτητικού

κινήματος σε αυτήν κρίνεται πολύ αναγκαία. Πλήθος φοιτητικών συλλόγων το προηγούμενο διάστημα έδειξε την αλληλεγγύη του στους πρόσφυγες, συλλέγοντας τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης, προκειμένου να σταλούν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ή σε δομές αλληλεγγύης. Αυτή η αλληλεγγύη οφείλει να συνεχιστεί με την παρουσία στο δρόμο και με τη σύνδεση των φοιτητών με το αντιρατσιστικό κίνημα. Η 17η Μάρτη αποτελεί την καλύτερη αφορμή προκειμένου η φοιτητική Αριστερά να συγκροτήσει έναν κοινό σχεδιασμό που θα ευαισθητοποιεί μεγάλη μερίδα των φοιτητών και θα αγωνίζεται για ένα πολύ σοβαρό ζήτημα.

Μετωπικές Διεργασίες

Όλα τα παραπάνω αποτελούν ένα κενό γράμμα χωρίς τη μέγιστη συσπείρωση πολιτικής δύναμης. Η συνομολογούμενα ελλιπής συνδικαλιστική παρέμβαση της κατακερματισμένης φοιτητικής Αριστεράς πρέπει να αλλάξει. Σχεδόν τρία χρόνια μετά τη μνημονιακή στροφή του ΣΥΡΙΖΑ, η αποτυχία διαμόρφωσης ενός νέου μαζικού φορέα της ριζοσπαστικής-αντικαπιταλιστικής Αριστεράς στα πανεπιστήμια συνιστά έναν εξαιρετικό κίνδυνο. Έναν κίνδυνο αποδυνάμωσης των αγωνιστικών αντανακλαστικών των συλλόγων και της ηγεμονίας μιας ατομοκεντρικής αντίληψης στις σχολές που πέρα από τη ΔΑΠ ενισχύεται και από διάφορα «ανεξάρτητα» σχήματα.

Οι δυνάμεις της ΑΡΕΝ, των ΕΑΑΚ και του ΑΡΔΙΝ πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη που τους αναλογεί και να επιδιώξουν από κοινού να συνδεθούν με τους φοιτητές που μαστίζονται από την κρίση. Το επόμενο διάστημα με ορίζοντα τις φοιτητικές εκλογές του 2018, οι πολιτικές αυτές δυνάμεις πρέπει να αναπτύξουν έναν κοινό βηματισμό πάνω στα επίδικα της περιόδου. Τα κοινά πλαίσια σε Γενικές Συνελεύσεις, οι κοινές διαδικασίες, τα κοινά κείμενα, οι κοινές εκδηλώσεις, τα κοινά φεστιβάλ είναι λίγα από τα οποία θα δημιουργούσαν ένα κλίμα συσπείρωσης απέναντι στις συστημικές δυνάμεις των πανεπιστημίων. Η ενότητα της Αριστεράς άλλωστε αποτελεί προϋπόθεση για την απάντηση απέναντι στη μνημονιακή επίθεση.