«Κάποτε ο οδηγός με τον θερμαστή της ατμομηχανής κατεβάζουν το μοχλό της ταχύτητας και ετοιμάζουν τις φωτιές τους. Αυτό δεν θα εμποδίσει τη μηχανή να φτάσει. Ίσα-ίσα, το αντίθετο» Παντελής Πουλιόπουλος, Πρόλογος στο έργο «Προδομένη Επανάσταση» του Λ. Τρότσκι.
Συνηθίζουμε να λέμε ότι σε εποχή απότομων αλλαγών και στροφών, όπου ο πολιτικός χρόνος συμπυκνώνεται δραματικά, ένα τμήμα της πρωτοπορίας αναμοχλεύει το παρελθόν, αναζητώντας εργαλεία και απαντήσεις για το σήμερα, για να οργανώσει αποτελεσματικά το αύριο. Όταν βρισκόμαστε σε κρίσιμες καμπές, όπου η επιλογή του ενός ή του άλλου δρόμου συνεπάγεται συγκεκριμένα καθήκοντα, είναι χρήσιμο να στρεφόμαστε στην ιστορία για να δούμε πότε βρέθηκε ξανά η αριστερά μπροστά σε τέτοια σταυροδρόμια και πώς απάντησε στα διλήμματα της εποχής.
Με αυτές τις σκέψεις πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 25 Απρίλη στη Θεσσαλονίκη στο φιλόξενο στούντιο της κατειλημμένης και αυτοδιαχειριζόμενης ΕΡΤ3 βιβλιοπαρουσίαση του έργου του Παντελή Πουλιόπουλου, Ελληνικός μενσεβικισμός (1924), Η κρίση μέσα στο ΚΚΕ (1927). Πρόκειται για ένα βιβλίο που εκδόθηκε από τις εκδόσεις Red Marks, σε επιμέλεια Δημήτρη Κατσορίδα.
Εισηγητές ήταν ο Γιώργος Γιαννόπουλος (εκδότης περιοδικού ΕΝΕΚΕΝ), ο Παναγιώτης Νοτόπουλος (καθηγητής ΤΕΙ Σερρών) και ο Χάρης Παπαδόπουλος από την εφημερίδα Εργατική Αριστερά.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκε αρκετός κόσμος και είναι χαρακτηριστικό ότι το θέμα προσέλκυσε αγωνιστές από ένα ευρύ φάσμα ρευμάτων της αριστεράς, με εκπροσωπήσεις από συντρόφους και συντρόφισσες από τον ΣΥΡΙΖΑ (διαφορετικών παραδόσεων και τάσεων), την πολιτική οργάνωση Ξεκίνημα, τον όμιλο «Πλατύπους», το περιοδικό της μακεδονικής μειονότητας «Λόζα» και φυσικά εργαζόμενους από την ΕΡΤ3.
Είναι ενδιαφέρον ότι οι τρεις εισηγητές κινήθηκαν σε τρία διαφορετικά πλαίσια, κάτι που ήταν ιδιαίτερα γόνιμο και για τη συζήτηση που ακολούθησε. Οι εισηγήσεις του Γ. Γιαννόπουλου και του Π. Νοτόπουλου κινήθηκαν σε ένα ιδιαίτερο λογοτεχνικό-φιλοσοφικό πνεύμα βάζοντας στοιχεία για την προσωπικότητα του Παντελή Πουλιόπουλου δίνοντας με ξεχωριστές πινελιές το κλίμα της εποχής, που οδήγησε στην ήττα της Βάρκιζας. Τονίστηκε ιδιαίτερα ότι ο Πουλιόπουλος δεν ήταν μόνο ο θεωρητικός μαρξιστής και διανοούμενος, αλλά ταυτόχρονα ένας οργανωτής της δράσης και γνήσιος εκφραστής των αναγκών του κόσμου, ικανός να πιάσει το σφυγμό των μαζών και να τις ωθήσει σε δράση.
Η εισήγηση του Χ. Παπαδόπουλου σκιαγράφησε το πολιτικό πλαίσιο τονίζοντας την ανάδειξη του Πουλιόπουλου στην ηγεσία του ΚΚΕ μέσα από το κίνημα των Παλαιών Πολεμιστών, την ανάλυσή του για τον ελληνικό καπιταλισμό και την έμφαση που έδινε στους υποκειμενικούς παράγοντες σε σχέση με τους αντικειμενικούς, το Μακεδονικό ζήτημα, τη σύνδεση του Πουλιόπουλου με την αριστερή αντιπολίτευση στη Ρωσία, μέχρι και την οριστική διαγραφή του από το ΚΚΕ και την άνιση πάλη του κόντρα στη σταλινική γραφειοκρατία.
Ένα από τα ενδιαφέροντα ερωτήματα που τέθηκε αφορούσε την ανάγκη έκδοσης ενός βιβλίου, μάλλον «εξειδικευμένου» και «δύσκολου», ο προβληματισμός δηλαδή τι θα μπορούσε τόσο αυτό όσο και άλλα παρόμοια έργα να προσφέρουν στην πολιτική συγκυρία και σε μια εποχή, όπου μάλλον ο κόσμος δεν στρέφεται σε θεωρητικά έργα του παρελθόντος.
Το βιβλίο του Παντελή Πουλιόπουλου, που στην ουσία καταπιάνεται με το ζήτημα εάν μπορούσε να γίνει την εποχή εκείνη επανάσταση στην Ελλάδα, θέτει με γοητευτικό τρόπο ξανά το ερώτημα και αυτή τη φορά απευθύνεται προς εμάς: Είναι -πραγματικά- δυνατή μια επανάσταση στην Ελλάδα σήμερα;
