Όλα δείχνουν ότι βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας νέας τουρκικής εισβολής στη Συρία, που –ανάλογα με την ένταση και την έκτασή της– μπορεί να προκαλέσει μεγάλες καταστροφές κι αλυσιδωτές αντιδράσεις.
Στόχος είναι οι πλειοψηφικά κουρδικές περιοχές στη βορειοανατολική Συρία, που ελέγχονται από τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF, η στρατιωτική συμμαχία Κούρδων-Αράβων με «κορμό» τις κουρδικές πολιτοφυλακές YPG). Μετά την εισβολή και κατάληψη του θύλακα του Αφρίν, το τουρκικό κράτος δηλώνει την πρόθεσή του να επεκτείνει τις επιχειρήσεις του και ανατολικά του Ευφράτη.
Μια συμφωνία για «κοινές περιπολίες» αμερικανικών και τουρκικών δυνάμεων δεν έλυσε το ζήτημα της «ζώνης ασφαλείας» που θέλει να δημιουργήσει η τουρκική κυβέρνηση και πρόσφατα ο Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να ξεκινήσει μια στρατιωτική επιχείρηση «από γης και αέρος», με τα επιχειρησιακά σχέδια να είναι ήδη έτοιμα. Δεν μοιάζει με «μαχητική διαπραγμάτευση», ενώ ακόμα κι αν είναι τέτοια, η απειλή της ένοπλης εισβολής είναι πραγματικό ενδεχόμενο, σε περίπτωση που δεν αποσπάσει ο Ερντογάν όσα ζητά, και όχι μπλόφα. Τα πράγματα είναι σοβαρά.
Η κρισιμότητα αποδεικνύεται κι από το έμμεσο αμερικανικό «πράσινο φως». Αμερικανικές δυνάμεις αποσύρονται από θέσεις που κατείχαν στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας και η Ουάσινγκτον δηλώνει ότι «ούτε θα συμμετέχει, ούτε θα εμποδίσει» την τουρκική επιχείρηση. Παραμένει ως ερωτηματικό, αν η αμερικανική αποχώρηση θα είναι πλήρης από την περιοχή (σε αρμονία με την πρόθεση Τραμπ να αποσυρθεί από τη Συρία και να αφήσει τους εκεί «παίκτες» να λύσουν τους λογαριασμούς τους μόνοι τους), ή αν θα διατηρήσουν θέσεις πιο πίσω. Από αυτό ίσως κριθεί και η έκταση της τουρκικής εισβολής.
Πρόθεση του Ερντογάν είναι να προχωρήσει σε σημαντικό βάθος. Ο στόχος είναι διπλός: Το ένα ζητούμενο είναι η απώθηση των κουρδικών δυνάμεων μακριά από τα σύνορα, ώστε να «αποκοπεί» η Ροζάβα από τις κουρδικές περιοχές της Τουρκίας και να ανακουφιστούν οι τουρκικοί φόβοι για απώλεια εδαφών. Το δεύτερο αφορά τη μαζική εγκατάσταση Σύρων προσφύγων στη «ζώνη» που θα δημιουργήσει ο τουρκικός στρατός. Αυτή η επιχειρούμενη μετεγκατάσταση συμβαδίζει και με την πρόσφατη στροφή του τουρκικού κράτους απέναντι στους πρόσφυγες, που μετά από μια περίοδο φιλοξενίας, αντιμετωπίζονται όλο και περισσότερο ως ανεπιθύμητοι που «είναι καιρός να φύγουν», αλλά και το στόχο δημογραφικής αλλοίωσης των πλειοψηφικά κουρδικών περιοχών.
Αυτός ο σχεδιασμός προειδοποιεί για μια αιματηρή επίθεση σε βάρος των Κούρδων, αλλά και για σχέδια εκτοπισμού-μετεγκατάστασης που επιχειρούν να «ξαναφτιάξουν το χάρτη» της περιοχής, με ανυπολόγιστες επιπτώσεις.
Οι SDF δηλώνουν σε όλους τους τόνους ότι προετοιμάζονται για «γενικευμένο πόλεμο» (ενώ παραμένει ζητούμενο το πώς θα αντιδράσει το PKK κι αν θα επιχειρήσει να ανοίξει μέτωπο μέσα στην Τουρκία). Για άλλη μια φορά, την κρίσιμη στιγμή, οι Κούρδοι «αδειάζονται» από τους «συμμάχους» τους.
Οι δυνάμεις που εξακολουθούν να επηρεάζουν τις εξελίξεις στη Συρία (Ρωσία, Ιράν) και που βρίσκονται σε μόνιμη επαφή με την Τουρκία (η «ομάδα της Άστανα»), προς το παρόν μιλούν με γρίφους. Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών απλώς περιέγραψε τις ΗΠΑ ως «άσχετη [με την περιοχή] ξένη δύναμη κατοχής, στην οποία κανείς δεν μπορεί να στηρίζεται» με αφορμή την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων. Ενώ η Μόσχα δήλωσε ότι «παρακολουθεί στενά» τις τουρκικές ενέργειες, ότι «γνωρίζει και κατανοεί τις προσπάθειες της Τουρκίας να υπερασπιστεί τον εαυτό της», ζητώντας ταυτόχρονα «σεβασμό στην ακεραιότητα της Συρίας».
Το μέλλον της Ροζάβα κρέμεται από μια κλωστή…
*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά
