Κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Τόπος.
Μαρξιστική Σκέψη τ.15
Aπό τον 20ό στον 21ο αιώνα
Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2014
Στα προβλήματα του μαρξισμού στη στροφή από τον 20ό στον 21ο αιώνα αφιερώνεται ο νέος τόμος 15 της Μαρξιστικής Σκέψης. Περιλαμβάνει συνεισφορές Ελλήνων και ξένων θεωρητικών για μια ποικιλία πλευρών και προβλημάτων του μαρξισμού.
Η δογματοποίηση του μαρξισμού για πολλές δεκαετίες μετά το θάνατο του Λένιν και η πληθώρα νέων φαινομένων στην πορεία του καπιταλισμού στις τελευταίες δεκαετίες, σε συνδυασμό με τις ανατροπές του 1990 στις χώρες του «υπαρκτού σοσιαλισμού» απαιτούν μια ριζική ανανέωση της μαρξιστικής θεωρίας. Δεν είναι λιγότερο σημαντική η πρόκληση που θέτουν στον μαρξισμό η τεράστια πρόοδος της επιστήμης και της γνώσης σε όλα τα πεδία, αλλά και οι ανάγκες της αντιπαράθεσης στα ιδεολογήματα της κυρίαρχης ιδεολογίας. Πώς όμως αυτή η ανανέωση θα συνδυαστεί με τη συνέχεια της μαρξιστικής παράδοσης, ώστε να μην οδηγηθεί σε αποτυχία και εγκατάλειψη των βάσεων του μαρξισμού, όπως συχνά συνέβηκε στο παρελθόν;
Σε μια προσπάθεια να υποκινηθούν οι σχετικές αναζητήσεις τόσο από την άποψη της προώθησης-συνέχισης όσο και της ανακαίνισης του μαρξισμού, ο τόμος χωρίζεται σε δυο μέρη.
Το πρώτο μέρος περιλαμβάνει άρθρα για σημαντικούς μαρξιστές του 20ού αιώνα: Λένιν, Λούξεμπουργκ, Κάουτσκι, Τρότσκι, Μπουχάριν, Λούκατς, Μπρεχτ. Η Χέλεν Σκοτ συγκρίνει τις θέσεις του Λένιν και της Ρόζα Λούξεμπουργκ, ενώ ο Ντέιβιντ Ρέντον κάνει μια αποτίμηση της συνεισφοράς του Κάουτσκι. Ο Παναγιώτης Βογιατζής αναλύει τη θεμελιώδη Ιστορία της Ρωσικής Επανάστασης του Τρότσκι, ενώ ο Κώστας Σκορδούλης ασχολείται με την παρέμβαση του Μπουχάριν στο Διεθνές Συνέδριο Ιστορίας της Επιστήμης στο Λονδίνο το 1931. Ακολουθούν τρία κείμενα των Ε. Χ. Καρ, Τζορτζ Πάρκινσον και Λίας Ρότσια-Δήμου για τον Λούκατς και το μέρος ολοκληρώνεται με μια μελέτη του Σάββα Στρούμπου για τον Μπρεχτ.
Στο δεύτερο μέρος ο αναγνώστης θα βρει κείμενα για σύγχρονες πτυχές της ιδεολογικής αντιπαράθεσης. Οι Πραμπχάτ Πατνάικ, Τζον Μπέλαμι Φόστερ, Τόμας Τένγκελι-Έβανς και Σον Σέγιερς αναλύουν πλευρές της μαρξιστικής θεωρίας του καπιταλισμού και του ιμπεριαλισμού στο φως των εξελίξεων των τελευταίων δεκαετιών, ασκώντας πολεμική στις εναλλακτικές, μη μαρξιστικές αναλύσεις των Νέγκρι και Χαρντ, κ.ά. Ο Δημήτρης Καλτσώνης εξετάζει το πρόβλημα της δημοκρατίας στο νέο αιώνα, ενώ οι Τζέρεμι Σμιθ και Ρομπ Γουίλκι κριτικάρουν τα μεταμοντέρνα αστικά και μικροαστικά ρεύματα. Τέλος, ο Χρήστος Κεφαλής προσεγγίζει τα ζητήματα της διαλεκτικής σε σύνδεση με την επανάσταση του 20ού και 21ου αιώνα στις φυσικές επιστήμες.
Όπως τονίζεται στο εισαγωγικό του τόμου: «Το νέο ανοίγει τελικά το δρόμο του μόνο όταν ο δρόμος αυτός φωτίζεται και γίνεται σαφής, όταν σκιαγραφούνται έγκυρα και έγκαιρα ο ιστορικός προορισμός και οι τρόποι για την υπερνίκηση των εμποδίων, όταν παραμερίζονται οι συγχύσεις… Ο ρόλος της πρωτοπόρας θεωρίας, του μαρξισμού στην εποχή μας, είναι να εκπληρώνει αυτήν ακριβώς την προαπεικόνιση του μέλλοντος, ενεργώντας ως φορέας και ζωντανή έκφρασή του μέσα στο παρόν».
Πληροφορίες: Εκδόσεις Τόπος, Πλαπούτα 2 και Καλλιδρομίου , info@motibo.com, τηλ. 210 8222835, βιβλιοπωλείο τηλ. 210 3221580.
Από το οπισθόφυλλο του τεύχους
ΕΠΙ ΤΟΝ ΤΥΠΟΝ
• Πέτρος Παπακωνσταντίνου: Μέση Ανατολή: Από την Pax Americana στον διαρκή πόλεμο • Δημήτρης Καλτσώνης: Υπάρχει διέξοδος για την Ουκρανία; • Κατερίνα Μάτσα: Επιπτώσεις της κρίσης στην ψυχική υγεία. Αύξηση των αυτοκτονιών
In memoriam
• Μαρία Παραδείση: Αλίντα Δημητρίου
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗ - ΑΝΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΑΝΤΑΙΟΣ (1945-1951)
• Μιχάλης Ψαλιδόπουλος: Σχετικά με την έννοια της ανοικοδόμησης και της ανάπτυξης στον Ανταίο
• Θανάσης Γκιούρας: Το περιοδικό Ανταίος, η δημοσιότητα ως αγώνας και ο αγώνας ως δημοσιότητα
• Γιώργος Στασινόπουλος: Οικονομική Πολιτική και Παραγωγικός Μετασχηματισμός: Η Προβληματική της Αριστερής Παράδοσης μέσα από τις στήλες του Ανταίου, 1945-1951 • Γιώργος Πετρόπουλος: Ο ρόλος της επιστήμης στη μεταπελευθερωτική Ελλάδα • Ευτύχης Μπιτσάκης: Νίκου Κιτσίκη Η φιλοσοφία της νεώτερης φυσικής • Νίκος Παπαδάτος: Το πρόβλημα του Ελληνικού Αστικού Κώδικα: Η συμβολή του Κώστα Ι. Δημάκη στο περιοδικό Ανταίος • Δημήτρης Μπάτσης: Το βασικό πρόβλημα της Ανοικοδόμησης • Σεραφείμ Μάξιμος: Η Ελλάδα είναι ή «πρέπει να γίνει» βιώσιμη;
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
• Κώστας Διαμαντής: Αξιολόγηση Εκπαιδευτικών: Μια κριτική του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος • Αποστόλης Παλιούρας: Ποιος θα κόψει τον γόρδιο δεσμό του ιδιωτικού χρέους;
Oυτοπία τ. 108
Επιστήμη, Ανοικοδόμηση και το περιοδικό Ανταίος
