Μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στη Νότια Κορέα: Η πολιτική κρίση και το ζήτημα της στρατηγικής για την αριστερά των κοινωνικών κινημάτων

Από την απόκρουση του στρατιωτικού νόμου στην ενεργοποίηση των άρθρων παραπομπής του Προέδρου

Στις 3 Δεκεμβρίου του 2024, στις 10.30 μ.μ., ο Πρόεδρος Γιουν Σοκ-γιολ κήρυξε ξαφνικά έκτακτο στρατιωτικό νόμο. Είχαν περάσει 45 χρόνια από τότε που κηρύχθηκε στρατιωτικός νόμος στη Νότια Κορέα από τις στρατιωτικές πραξικοπηματικές δυνάμεις υπό την ηγεσία του Τσουν Ντου-χουάν στις 27 Οκτωβρίου 1979, την επομένη της δολοφονίας του  πρώην προέδρου Παρκ Τσουνγκ-χι. Συγκλονισμένοι από το σοκαριστικό φιλοκυβερνητικό πραξικόπημα του Δεκεμβρίου και παρά τις απειλές του στρατού και της αστυνομίας, χιλιάδες ακτιβιστές και πολίτες έσπευσαν έξω από την Εθνοσυνέλευση,στο προάστιο Γιεουϊντό της Σεούλ, για να αντισταθούν στην κήρυξη στρατιωτικού νόμου.

Μέχρι τα μεσάνυχτα, περισσότερα από 5.000 άτομα είχαν συγκεντρωθεί εκεί. Ανάμεσά τους ήμουν και εγώ, μαζί με άλλα είκοσι περίπου μέλη της Πλατφόρμας C. Με τα γυμνά μας χέρια, σταματήσαμε τα θωρακισμένα οχήματα των στρατιωτικών δυνάμεων που υποστήριζαν το στρατιωτικό νόμο και βοηθήσαμε τους βουλευτές της αντιπολίτευσης να εισέλθουν στο κτίριο της Βουλής παρά τις προσπάθειες των αστυνομικών να τους εμποδίσουν την πρόσβαση. Με τη βοήθεια των διαδηλωτών, γύρω στη 1 π.μ., η Εθνοσυνέλευση κατάφερε να συνεδριάσει και να προχωρήσει στην ανάκληση του στρατιωτικού νόμου, όπως της επιτρέπει το Σύνταγμα.

Αργότερα έγινε γνωστό ότι ο Γιουν και οι συνεργοί του, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Άμυνας και του αρχηγού της Αστυνομίας, είχαν διατάξει τη σύλληψη σημαντικών πολιτικών προσώπων της αντιπολίτευσης. Αυτό ήταν μια ξεκάθαρη παραβίαση του συντάγματος. Ο Γιουν προσπάθησε να συλλάβει ακόμα και δημοσιογράφους, όπως και τον επικεφαλής του ίδιου του δικού του κυβερνώντος κόμματος, ο οποίος διαφωνούσε μαζί του. Είχε κινητοποιήσει εκατοντάδες στρατιώτες για να σπάσουν τις πόρτες της Εθνοσυνέλευσης, σε μια προσπάθεια να εμποδίσει την ψήφιση του νομοσχεδίου για την ανάκληση του στρατιωτικού νόμου.

Όπως έχει πλέον καταγραφεί, η τεταμένη κατάσταση που επικρατούσε τη νύχτα της 3ης Δεκεμβρίου, είχε ευτυχώς επιλυθεί μέχρι το ξημέρωμα. Παρά τις προσπάθειες του Γιουν να διατηρήσειτο στρατιωτικό νόμο, χωρίς όμως καμία λογική εξήγηση και με μικρή υποστήριξη, έχασε τον έλεγχο των κατώτερων στρατιωτών και αστυνομικών και η προσπάθεια επιβολής του στρατιωτικού νόμου τελικά απέτυχε.

Όμως αυτές οι απόπειρες δεν αποτελούσαν παρά το προοίμιο ενός μεγαλύτερου παραλογισμού. Σε ψηφοφορία της Εθνοσυνέλευσης στις 7 Δεκεμβρίου, ηττήθηκεη πρότασηαποπομπής του Προέδρου Γιουν. Η αποπομπή του Γιουν απαιτούσε την υποστήριξη των δύο τρίτων της Εθνοσυνέλευσης, δηλαδή των 200 από τα 300 μέλη της. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης είχαν 192 έδρες και δεν υπήρξαν αρκετές αποστασίες από το κυβερνών Κόμμα της Λαϊκής Δύναμης (PPP, 국민의힘), το οποίο κατέχει 108 έδρες. Παρά τα υψηλά επίπεδα δημόσιας κατακραυγής  της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης, ο κύριος κορμόςτου PPP, που  εξακολουθούσε να υποστηρίζει τον Γιουν, χρησιμοποίησε όλα τα μέσα που είχε στη διάθεσή του για να αποτρέψει την αποστασία βουλευτών της [κυβερνητικής] μειοψηφίας. Μισό εκατομμύριο άνθρωποι είχαν συγκεντρωθεί μπροστά από την Εθνοσυνέλευση εκείνη την ημέρα και πολλοί ένιωσαν απογοητευμένοι και θυμωμένοι.

Οιδιαδηλώσειςστιςπλατείεςκαιστουςδρόμουςσυνεχίστηκαν. Στις 14 Δεκεμβρίου, ημέρα μιας δεύτερης ψηφοφορίας για την αποπομπή του Προέδρου, περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι συγκεντρώθηκαν μπροστά από την Εθνοσυνέλευση. Τελικά, η τεράστια πίεση του κόσμου κλόνισε το Κόμμα της Λαϊκής Δύναμης και η αποπομπή υπερψηφίστηκε οριακά. Από την άμεση συρροή κόσμου έξω από την Εθνοσυνέλευση τη νύχτα του στρατιωτικού νόμου μέχρι την τελική υπερψήφιση της αποπομπής του Προέδρου 10 μέρες αργότερα, ο αγώνας στους δρόμους έκανε όλη τη διαφορά. Αλλά η πολιτική κρίση στη Νότια Κορέα είχε μόλις ξεκινήσει.

Μια κατάσταση που θυμίζει εμφύλιο πόλεμο

Μετά την ψήφιση της πρότασης αποπομπής, έγινε σαφές ότι ο έκτακτος στρατιωτικός νόμος προετοιμαζόταν από καιρό, με έναν πολύ μεθοδικό και οργανωμένο τρόπο, βασιζόμενος σε παράνομες και αντισυνταγματικές μεθόδους.

Αποκαλύφθηκε επίσης ότι ο Γιουν είχε ξεκινήσει να μιλά για την ανάγκη επιβολής στρατιωτικού νόμου ήδη από τον Μάρτιο του 2024, ότι αντικαθιστούσε ανώτατους στρατιωτικούς αξιωματούχους με δικούς του υποστηρικτές και ότι, από το καλοκαίρι, ανέβαλε συνεχώς τις τακτικές/προγραμματισμένες αλλαγές προσωπικού εντός των ενόπλων δυνάμεων καθώς προετοιμαζόταν για το πραξικόπημα.

Η φθηνή δικαιολογία που επικαλέστηκε ο Γιουν για την ανάκληση του στρατιωτικού νόμου λίγες μόνο ώρες μετά την κήρυξή του, ήταν ότι εξαρχής δεν είχε καμία πρόθεση να τον επιβάλει πραγματικά και ότι τον είχε κηρύξει απλά για να «προειδοποιήσει για την αντεθνική συμπεριφορά ενός μεγάλου κόμματος της αντιπολίτευσης». Αυτό είναι, φυσικά, ένα κραυγαλέο ψέμα που επιστρατεύτηκε για να τον προστατεύσει από την τιμωρία και για να συσπειρώσει τους υποστηρικτές του.

Ο λόγος της ανάκλησης του στρατιωτικού νόμου ήταν η αντίσταση των πολιτών σε αυτόν.Ο λόγος για τον οποίο η κρατική βία του στρατιωτικού νόμου δεν εφαρμόστηκε όπως ήλπιζε ο Γιουν, ήταν επειδή στην ευρύτερη νοτιοκορεατική κοινωνία παραμένει μια ζωντανή ανάμνηση πρόσφατων και επιτυχημένων δημοκρατικών αγώνων, μια ιστορία λαϊκής αντίστασης. Τα φιλελεύθερα ΜΜΕ της Νότιας Κορέας διακηρύσσουν με περηφάνια ότι η δημοκρατία στη χώρα εξακολουθεί να παραμένει άθικτη. Τέσσερις ημέρες μετά την κήρυξη του στρατιωτικού νόμου, η συγγραφέας Χαν Κανγκ στην οποία απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας, σε μια διάλεξη λίγο πριν την τελετή απονομής, είπε ότι «πραγματικάτο παρελθόν βοηθούσε το παρόν» και «οι νεκροί έσωζαν τους ζωντανούς». Αναφερόταν στους αγώνες που ανέτρεψαν τη στρατιωτική δικτατορία στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Αυτά τα γεγονότα είναι αρκετά για να δημιουργούνστους απλούς Νοτιοκορεάτες ένα αίσθημα περηφάνιας. Ένιωσα κι εγώ ένα αίσθημα περηφάνιας όταν βρέθηκα μαζί με εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους στην πλατεία, φωνάζοντας τα ίδια συνθήματα υπέρ της δημοκρατίας και της ισότητας και κατά της σάπιαςπολιτικής κατάστασης στη χώρα.

Ωστόσο, εξετάζοντας την κατάσταση από τα τέλη Δεκεμβρίου μέχρι σήμερα, είναι δύσκολο να γίνει μια αποτίμησής της. Ο Γιουν δεν έχει εγκαταλείψει την προεδρική κατοικία και δεν έχει συνεργαστεί με την έρευνα των εισαγγελικών αρχών, της αστυνομίας και του Γραφείου Διερεύνησης Διαφθοράς Ανώτατων Αξιωματούχων (CIO), ούτεμε τηδικαστική διαδικασία του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Ο Γιουν και οι υποστηρικτές του υπολογίζουν να περιμένουν μέχρι την άνοιξη, όπου το εφετείο ενδέχεται να επικυρώσει τις καταδικαστικές αποφάσεις κατά του αρχηγού της αντιπολίτευσης (Δημοκρατικό Κόμμα), Λι Τζε-μιούνγκ, πρώην κυβερνήτη της επαρχίας Γκιεόνγκι, γεγονός που θα τον απέκλειε από το να θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία. Ο Γιουν ελπίζει ότι αυτό θα αντιστρέψει το κλίμα και την φορά των εξελίξεων. Παρόλο που η αστυνομία και τα δικαστήρια διερευνούσαν κατηγορίες για στάση και όλοι οι πραξικοπηματίες είχαν προφυλακιστεί, η επιμονή του Γιουνστην αντιπαράθεση συνεχίστηκε μέχρι τη σύλληψή του το πρωί της 15ης Ιανουαρίου.

Τα ποσοστά του κυβερνώντος κόμματος έχουν έκτοτε ανακάμψει. Η παραμονή του Γιουν μέσα στην πολιορκημένη προεδρική κατοικία, η ακροδεξιά προπαγάνδα και η χρήση εκατοντάδων φρουρών ασφαλείας ως προσωπικού στρατού του, έχουν ενισχύσει την αυτοπεποίθηση της ακροδεξιάς στους δρόμους. Φυσικά, τα ποσοστά αποδοχής του κυβερνώντος κόμματος δεν υποδηλώνουν απαραίτητα υποστήριξη προς την ακροδεξιά. Αλλά υπάρχουν ανησυχητικά σημάδια σε αυτό το πεδίο. Η σαφής διαφοροποίηση είναι ότι το PPP, το οποίο παραδοσιακά εξέφραζετη  συντηρητική γραμμή στη θεσμική πολιτική σκηνή της Νότιας Κορέας, έχει γίνει πολύ πιο δεξιό και έχει εντείνει το μίσος του προς τους μετανάστες και τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα, όπως και τις επιθέσεις στο εργατικό κίνημα, ενώ έχει εμπλακεί σε μακαρθικού τύπου επιθέσεις κατά της Αριστεράς.

Η στροφή του PPP προς τα ακροδεξιά είναι πιθανό να οδηγήσει το φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (DP) σε στροφή προς τα δεξιά, το οποίο, με τη σειρά του, πιθανότατα θα οδηγήσει σε μια δεξιά μετατόπιση της νοτιοκορεάτικης κοινωνίας στο σύνολό της. Έτσι, ακόμη και με τη σύλληψη του Γιουν από τον CIO, και ακόμα κι αν το Συνταγματικό Δικαστήριο επικυρώσει την αποπομπή του προέδρου, υπάρχουν μεγαλύτερες ανησυχίες για το μέλλον. Ο Γιουν επιδίωξε να προκαλέσει μια σύγκρουση μέσω της κήρυξης στρατιωτικού νόμου και έπειτα μέσω της παραμονής του στην προεδρική κατοικία, της οποίας η πολιορκία  διήρκεσε έναν ολόκληρο μήνα. Εντός της προεδρικής κατοικίας, έδωσε εντολή στις δυνάμεις προσωπικής ασφαλείας του να «χρησιμοποιήσουν όπλα και μαχαίρια για να εμποδίσουν την αστυνομία να εκτελέσει το ένταλμα σύλληψης». (Η κατοχή και χρήση πυροβόλων όπλων είναι σε μεγάλο βαθμό παράνομη και σχεδόν ανήκουστη στη Νότια Κορέα).

Μια αυξανόμενη ριζοσπαστικοποίηση

Από την απόπειρα επιβολής στρατιωτικού νόμου και μετά, η Αριστερά στη Νότια Κορέα οργανώνει συζητήσεις καικάνει προσπάθειες για κοινή δράση. Η Αριστερά υπήρξε κατακερματισμένη την τελευταία δεκαετία, χάνοντας έτσι την κεντρομόλο πολιτική της δύναμη, η οποία εξασφάλιζε μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ των επιμέρουςκινηματικών δυνάμεων  στο παρελθόν. Ως αποτέλεσμα, αρχικά οργάνωσε πολλαπλές χωριστές δράσειςενάντια στην απόπειρα πραξικοπήματος. Ορισμένες ομάδες ακτιβιστών/στριών έχουν συσπειρωθεί γύρω από τα τρία μεγαλύτερα  κόμματα της Αριστεράς εκτός Βουλής (το Εργατικό Κόμμα, το Πράσινο Κόμμα και το Κόμμα Δικαιοσύνης).Έχουν επίσης συσπειρωθεί μεταξύ τους το κουίρ κίνημα, το κίνημα των ατόμων με αναπηρία και τα κινήματα κατά της φτώχειας. Η πλατφόρμα C, η οποία συνδέεται με διάφορες κινηματικές τάσεις, βοήθησε στο να ενωθούν αυτές οι δυνάμεις.

Εν τω μεταξύ, σε ένα πλατύτερο επίπεδο, στις αρχές Δεκεμβρίου  συγκροτήθηκε η «Επείγουσα Δράση για Κοινωνική Μεταρρύθμιση!» (εφεξής Επείγουσα Δράση). Ο συνασπισμός αυτός αποτελεί ένα ενιαίο μέτωπο που περιλαμβάνει φιλελεύθερες πολιτικές δυνάμεις, την Αριστερά και τα κοινωνικά κινήματα, όπως και 1.721 (μέχρι τις 14 Ιανουαρίου) κοινωνικές οργανώσεις, μαζικές οργανώσεις (όπως συνδικάτα και φοιτητικούς συλλόγους) και θρησκευτικές ομάδες. Την ημέρα της συγκρότησής του, υπήρξε μια έντονη συζήτηση γύρω από τη συμπερίληψη στο όνομα του μετώπου, της λέξης «Κουκ-μιν» (國民, 국민, εθνικός λαός/λαός του έθνους). Στην καθομιλουμένη, αυτός ο όρος έχει ένα  εθνικιστικό και αντικομμουνιστικόνόημα.Ο όρος αποκλείει τους μετανάστες, οι οποίοι αποτελούν το 5% του πληθυσμού και περιλαμβάνει την ιδεολογία του έθνους-κράτους η οποία ενσωματώνει  μια μυθοποιημένη αφήγηση ενός μιας «μονο-εθνικής χώρας». Η απόφαση να αποκλειστεί τελικά η χρήση αυτού του όρου ήταν μια σημαντική νίκη υπέρ της συμπερίληψης των κινημάτων υποστήριξης των μεταναστών και των ΛΟΑΤΚΙ υπό την αιγίδα της «Επείγουσας Δράσης». Στο ιστορικό πλαίσιο των κορεατικών κοινωνικών κινημάτων, αυτή ήταν μια σημαντική αλλαγή.

Τις πανεθνικές διαδηλώσεις στις πλατείες, οι οποίες συνεχίζονται για πάνω από ένα μήνα, τις διοργανώνει η Επείγουσα Δράση. Οι πολιτικές εντάσεις αυξάνονται καθώς η Αριστερά, η οποία έχει καθοδηγήσει το κοινωνικό κίνημα στη Νότια Κορέα, έχει μια διαφορετική ανάλυση της κρίσης από τις δημοκρατικές οργανώσεις πολιτών. Οι φιλελεύθεροι βλέπουν την αντιπαράθεση ως απλώς μια μάχη μεταξύ παραδοσιακής δημοκρατίας και αυταρχισμού και αντιλαμβάνονται τα γεγονότα μετά την κήρυξη στρατιωτικού νόμου ως μια αναβίωση του αγώνα που ήταν η κινητήρια δύναμη των κινημάτων κατά της δικτατορίας στη Νότια Κορέα τη δεκαετία του 1980.

Από την άλλη πλευρά, τα αριστερά κοινωνικά κινήματα βλέπουν την τρέχουσα πολιτική κρίση ως αποτέλεσμα ενός νεοφιλελεύθερου συστήματος το οποίο καθοδηγείται από το κεφάλαιο και πιστεύουν ότι η κοινωνική κρίση η οποία επιδεινώθηκε από το νεοφιλελεύθερο χαρακτήρα της διακυβέρνησης του ΜουνΤζε-ιν επέτρεψε την άνοδο του Γιουν Σοκ-γελ, ο οποίος με τη σειρά του επιδείνωσε την κρίση της δημοκρατίας. Με έναν παρόμοιο τρόπο που οι αντιφάσεις της ανισότητας στις ΗΠΑ, τις οποίες ο Μπαράκ Ομπάμα αναπόφευκτα απέτυχε να επιλύσει, οδήγησαν στην εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, καθώς αυτός κατόρθωσε να κινητοποιήσει μεγάλα τμήματα των μικρομεσαίων επιχειρηματιών και της λευκής εργατικής τάξης, έναν συνασπισμό που, σε σημαντικό βαθμό, οδήγησε στην επανεκλογή του Τραμπ το 2024.

Η Αριστερά των κοινωνικών κινημάτωνπροσπαθεί να ριζοσπαστικοποιήσει το σημερινό κίνημα υπέρ της αποπομπής του προέδρουσυνασπιζόμενη υπό την αιγίδα της Δράσης Έκτακτης Ανάγκης, ενώ ταυτόχρονα επιχειρεί να διευρύνει την δική της ατζέντα μέσω ξεχωριστών δικτύων.

Αν αποδειχθούν επιτυχείς, αυτές οι προσπάθειες θα επιτρέψουν στην Αριστερά να γίνει μια πιο αναγνωρίσιμη φωνή υπέρ της κοινωνικής αλλαγής στη Νότια Κορέα στο πλαίσιο των πρόωρων προεδρικών εκλογών και να δημιουργήσει τη δική της διακριτή οπτική και παρουσία, που δεν θα είναι υπόχρεη απέναντι στα δύο μεγάλα κόμματα στις ΗΠΑ. Φυσικά, τίποτα από αυτά δεν είναι εύκολο να γίνει και η πιο εύκολη πρόβλεψη είναι ότι μετά την αποπομπή του Γιουν, μπορεί να μην πάει καλά αυτή η προσπάθεια.

Την τελευταία δεκαετία, το εργατικό κίνημα της Νότιας Κορέας έχει σημειώσει αξιόλογη πρόοδο. Το ποσοστό συνδικαλιστικής πυκνότητας, το οποίο μειωνόταν συνεχώςαπό το 1987 και μετά, άρχισε να αυξάνεται και πάλι το 2016 μετά την καμπάνια για την ανατροπή της [τότε προέδρου] Παρκ Γκουν-χιέ από την εξουσία. Έχει πλέον ξεπεράσει το 14,2%, καθιστώντας τη Νότια Κορέα ως τη μόνη χώρα από τις ανεπτυγμένες οικονομίες του πλανήτη που έχει επιτύχει τέτοιο ποσοστό. Αυτό οφείλεται στη συνεχή προσπάθεια οργάνωσης και τη συλλογική πάλη των επισφαλών εργαζομένων στο μετα-νεοφιλελεύθερο σύστημα, όπως και στην στρατηγική κατεύθυνση της Κορεατικής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων (KCTU) να επιχειρήσει να τους οργανώσει. Είναι σημαντικό να σημειωθεί αυτή η σύνδεση μεταξύ του μαζικού δημοκρατικού αγώνα και της ανόδου της εργατικής οργάνωσης και μαχητικότητας.Μια παρόμοια δυναμική αναπτύχθηκε κατά τα τέλη της δεκαετίας του ’70 και μέσα στη δεκαετία του ’80 με την ανατροπή της στρατιωτικής δικτατορίας.

Αποτελεί ωστόσο ειρωνεία ότι τα τελευταία χρόνια το πολιτικό κίνημα της σοσιαλιστικής Αριστεράς έχει υποχωρήσει και οι πολιτικές προοπτικές του εργατικού κινήματος έχουν ξεθωριάσει.

Η διάσπαση του Δημοκρατικού Εργατικού Κόμματος (민주노동당) το 2011 ενέτεινε τις συγκρούσεις εντός της Αριστεράς και, όπως και σε πολλές άλλες προηγμένες καπιταλιστικές χώρες, η κρίση της τρέχει παράλληλα με την ευρύτερη κρίση του κομματικού συστήματος που προκλήθηκε από τις συνέπειες του νεοφιλελευθερισμού στην πολιτική και την κοινωνία. Ως αποτέλεσμα, η Αριστερά δεν έχει καταφέρει να ξεπεράσει τις διαιρέσεις και τη στασιμότητά της. Θα πρέπει να αντιμετωπίσει αυτή τη φάση του αγώνα ενάντια στον Γιουν ως μια σημαντική ευκαιρία. Το κλειδί για την πρόοδο θα είναι ο βαθμός κατά τον οποίο η Αριστερά θα καταφέρει να διευρύνει τα μέτωπά της, να οργανώσει νέα υποκείμενα και να ενωθεί.

Ο ακροδεξιός λαϊκιστής της Νότιας Κορέας

Η τρέχουσα πολιτική κατάσταση στη Νότια Κορέα αποτελεί απόδειξη του γεγονότος ότι το σύστημα διακυβέρνησης της χώρας βρισκόταν σε βαθιά κρίση. Ο Γιουν, αν και διαθέτει ισχυρή γνώμη, είναι ένας χρόνιος αλκοολικός και δεν είναι ούτε σπουδαίος ρήτορας, ούτε ιδιαίτερα χαρισματικός ηγέτης. Αλλά αυτή η κρίση υπερβαίνει την προσωπικότητα ενός ατόμου. Η απόπειρα επιβολής στρατιωτικού νόμου δεν ήταν τυχαίο γεγονός. Ήδη από το καλοκαίρι, ο Γιουν είχε δώσει σημάδιατης αποφασιστικότητάς του να προωθήσει την ατζέντα της κυβέρνησής του  ανεξάρτητα από τις πολιτικές αντιδράσεις.

Κατά τη διάρκεια των προεδρικών εκλογών της άνοιξης του 2022, ο Γιουνέκανε προεκλογική του στρατηγική την υποκίνηση μίσους κατά των Κινέζων μεταναστών. Στη Νότια Κορέα, όπου οι μετανάστες αποτελούν λιγότερο από το 5% του πληθυσμού, οι Κινέζοι μετανάστες και ειδικά οι κορεατικής εθνικής καταγωγής, αποτελούν ένα συντριπτικά μεγάλο μέρος του [μεταναστευτικού] πληθυσμού, το οποίο αριθμεί γύρω στο ένα 1 εκατομμύριο. Αυτό αποτελεί ένα ακόμα παράδειγμα των διασυνδέσεων του Γιουν με το παγκόσμιο ακροδεξιό κίνημα και των ομοιοτήτων του με αυτό.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της προεδρίας του, ο Γιουν έχει αποδειχθεί κάτι παραπάνω από πρόθυμος να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του κεφαλαίου. Το καλοκαίρι του 2022, όταν υπεργολαβικοί εργαζόμενοι στο HanwhaOcean (πρώην DaewooShipbuilding&MarineEngineering), ένα μεγάλο ναυπηγείο στη Νότια Κορέα, κατέβηκαν σε απεργία ενάντια σε περικοπές μισθών, ο Γιουν προσποιήθηκε ότι αγνοούσε τις αντισυνδικαλιστικές πρακτικές που εφάρμοζε ο βασικός εργολάβος και υποσχέθηκε να χρησιμοποιήσει «αστυνοµικήδύναµη σύμφωνα με τις επιταγές του κράτους δικαίου» ενάντια στους υπεργολαβικούς εργαζόμενους. Τον χειμώνα του ίδιου έτους, όταν οι εργαζόμενοι στις εμπορευματικές μεταφορές απέργησαν για να απαιτήσουν τη διατήρηση και την επέκταση του συστήματος ασφαλών ρυθμών -σχεδιασμένο για την προστασία του βιοτικού επιπέδου, της υγείας και της ασφάλειας των οδηγών- ο Γιουν εξέδωσε μια άνευ προηγουμένου εντολή για την άμεση ίδρυση νέων επιχειρήσεων, παραβιάζοντας την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι των εργαζομένων. Περίπου την ίδια περίοδο, το Κορεάτικο Συνδικάτο Εργατών Οικοδομής (KCWU) απαιτούσε συλλογικές διαπραγματεύσεις για το πιο επισφαλής τμήμα των οικοδομικών επαγγελμάτων. Ο Γιουν κατηγόρησε τους απεργούς και το KCWU ότι χρησιμοποιούν τις συγκεντρώσεις και τις ενέργειές τους ως μέσα «εκφοβισμού και εξαναγκασμού». Αυτό οδήγησε στη διεξαγωγή έρευνας σε βάρος περισσότερων από 2.000 μελών του συνδικάτου, σε επιδρομές σε γραφεία συνδικάτων και σε δεκάδες κατοικίες μελών του συνδικάτου και στην κράτηση 41 εργατών αγωνιστών. Αυτού του είδους τα αντίποινα οδήγησαν σε μείωση του ποσοστού οργάνωσης του KCWU. Όσο συνέβαιναν αυτά, ο ακτιβιστής εργάτης  Γιανγκ Χοεντόνγκ αυτοπυρπολήθηκε σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την καταστολή.

Ο Γιουν προσπάθησε επίσης να καταστείλει τις φεμινίστριες και να ξηλώσει τιςπολιτικές υπέρ των γυναικών στη Κορέα. Στις αρχές του 2023, επέβαλε την αφαίρεση του όρου «ισότητα των φύλων» από την κυβερνητική πολιτική, απέσυρετον πολιτικό στόχο 20ετίας του Υπουργείου Ισότητας των Φύλων και Οικογένειας για «διάδοση των αξιών της ισότητας των φύλων» από το πρόγραμμα των εργασιών του και μείωσε δραστικά τους προϋπολογισμούς που σχετίζονται με τις γυναίκες και τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, ο Γιουν ζήτησε δημόσια την κατάργηση του Υπουργείου Ισότητας των Φύλων και Οικογένειας,για να απευθυνθεί στη δεξιόστροφη, κυρίως αντρική, καθοδηγούμενη από το Διαδίκτυο κοινή γνώμη. Στις 8 Μαρτίου του ίδιου έτους, γυναίκες ακτιβίστριες οργάνωσαν μια μεγάλης κλίμακας διαδήλωση ενάντια στις οπισθοδρομικές πολιτικές της κυβέρνησης που συγκέντρωσε 15.000 διαδηλώτριες. Ο αγώνας των εργατριών για τη βελτίωση των κακών συνθηκών εργασίας έχει επίσης εξαπλωθεί. Ως αποτέλεσμα, οι 20χρονες και 30χρονες γυναίκες αποτελούν σήμερατο μεγαλύτερο μέρος των διαδηλώσεων στο σημερινό κίνημα ενάντια στον Γιουν.

Ο Γιουνεπεδίωξε να κερδίσει την υποστήριξη των καπιταλιστών και της ακροδεξιάς, αλλά παραδόξως, αυτό έβλαψε τα ποσοστά αποδοχής του. Με αυτή την έννοια, είναι περισσότερο ένας πεισματάρης και ανίδεος εξουσιαστής παρά ένας επιτυχημένος ακροδεξιός λαϊκιστής. Αν ο Γιουν είχε καταφέρει να επιβάλει στρατιωτικό νόμο, μπορεί να φανταστεί κανείς τις πιο τρομακτικές συνέπειες. Δεν θα είχε αρνητικές συνέπειες μόνο στη Νότια Κορέα, αλλά σε ολόκληρη την περιοχή της Ανατολικής Ασίας. Πριν το πραξικόπημα, τα ποσοστά αποδοχής του Γιουνβρίσκονταν σε ελεύθερη πτώση, κυμαινόμενα γύρω στο 20%, και επί ένα χρόνο υπήρχαν συχνές διαδηλώσεις στους δρόμους που ζητούσαν την απομάκρυνσή του. Ο αδιάκοπος αγώνας των οργανωμένων εργαζομένων, των γυναικών και των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων ενάντια στο καθεστώς παρείχε την οργανωτική βάση για να σταματήσει το πραξικόπημα και να γεμίσουν οι πλατείες αμέσως μετά την κήρυξη του στρατιωτικού νόμου. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι τόσο σημαντική η ύπαρξη κοινωνικών κινημάτων που δεν στηρίζονται στα κυρίαρχα μεγάλα πολιτικά κόμματα.

Η γεωπολιτική κρίση και ο μιλιταρισμός του Γιουν

Σε μια εποχή παγκόσμιας γεωπολιτικής κρίσης, η μιλιταριστική στάση του Γιουν είναι εξαιρετικά επικίνδυνη. Όπως είναι ευρέως γνωστό, υπό την προηγούμενη διακυβέρνηση του Mουν, η Νότια Κορέα έκανε μεγάλες επενδύσεις στην αμυντική βιομηχανία, γεγονός που την κατέστησε έναν από τους πέντε κορυφαίους εξαγωγείς όπλων στον κόσμο. Το περασμένο καλοκαίρι, ο Γιουνδιανυκτέρευσε σε στρατιωτικές βάσεις κατά τη διάρκεια των διακοπών του, εμφανιζόταν με στρατιωτικά μπλουζάκια, ανακήρυξε ξαφνικά την Ημέρα των Ενόπλων Δυνάμεων ως «προσωρινή εθνική αργία» όπου οργάνωσε μια τεράστια στρατιωτική παρέλαση, και επισκέφτηκε το Στρατιωτικό Επιχειρησιακό Επιτελείο κατά τη διάρκεια της άσκησης Ulchi-FreedomShield24, όπου ενθάρρυνεμε πολεμοκαπηλεία τα στρατεύματα δηλώνοντας ότι «μια εισβολή θα σήμαινε το τέλος του καθεστώτος του Κιμ ΓιονγκΟυν». Η UFS του 2024, μια κοινή στρατιωτική άσκηση ΗΠΑ-Νοτίου Κορέας που προσομοιώνει  μια προληπτική επίθεση και κατοχή της Βόρειας Κορέας σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης,ήταν η μεγαλύτερη στην ιστορία. Με αυτά, ο Γιουν αποκάλυψε το αληθινό ακροδεξιό του πρόσωπο και γενικά  αξιοποίησε διάφορα γεγονότα τον τελευταίο χρόνο για να προετοιμαστεί για την επιβολή στρατιωτικού νόμου.

Ακόμα χειρότερα, η κυβέρνηση του Γιουν έστειλε πέρυσι οπλισμένα dronesνα πετάξουν πάνω από την Πιονγιάνγκ. Στις 11 Οκτωβρίου του 2024, η Βόρεια Κορέα ανακοίνωσε ότι ένα νοτιοκορεατικό drone εντοπίστηκε πάνω από την πρωτεύουσα της Βόρειας Κορέας κατά τις νυχτερινές ώρες της 3ης, της 9ης και της 10ης Οκτωβρίου. Από τότε ο στρατός της Νότιας Κορέας έχει δηλώσει ότι «δεν μπορεί να επιβεβαιώσει» εάν έστειλε κάποιο drone στη Βόρεια Κορέα. Εκείνη την περίοδο η κυβέρνηση της Βόρειας Κορέας διαμαρτυρήθηκε δημόσια για τις στρατιωτικές προκλήσεις της Νότιας και παραδόξως απέφυγε μια απάντηση τύπου «οφθαλμός αντί οφθαλμού». Μπορεί να ήταν απασχολημένη με την παροχή στρατιωτικής βοήθειας στη Ρωσία, αλλά επίσης φαίνεται να είχε συνειδητοποιήσει ότι η κλιμάκωση των στρατιωτικών εντάσεων ήταν ακριβώς αυτό στο οποίο στόχευε ο Γιουν. Πρόσφατα, ένας Νοτιοκορεάτης αξιωματικός του στρατού κατέθεσε ότι η επιχείρηση διείσδυσης μεdrone διατάχθηκε απευθείας από το Γραφείο Εθνικής Ασφάλειας. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί μόνο ως άμεση εντολή από τον ίδιο τον Πρόεδρο Γιουν. Η επιβολή του στρατιωτικού νόμου θα μπορούσε να είχε σπρώξει ολόκληρη την Κορεατική Χερσόνησο και τη Βορειοανατολική Ασία πολύ πιο κοντά στον πόλεμο.

Ο Γιουν Σοκ-γεολ και η κουστωδία του ήταν πρόθυμοι να ρίξουν λάδι στη φωτιά του πολέμου για τους δικούς τους πολιτικούς σκοπούς και εργαλειοποιώντας πολιτικά τον αντικομμουνισμό, δεν φοβήθηκαν να υποδαυλίσουν μια παγκόσμια πολεμική κρίση. Στο πλαίσιο των εντεινόμενων ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, αυτό είχε αμοιβαία επιζήμια επίδραση, καθώς συνδέθηκε με γεωπολιτικές κρίσεις και κλιμακούμενες στρατιωτικές εντάσεις στην Ανατολική Ασία, ενώ έθετε σε περαιτέρω κίνδυνο την εσωτερική πολιτική κατάσταση. Συγκεκριμένα, ο Γιουν εκμεταλλεύτηκε τον πόλεμο στην Ουκρανία για να εξάγει τεράστιες ποσότητες όπλων στην Πολωνία και ενώ διατηρούσε δημόσια τη θέση «της μη παροχής όπλων μαζικής καταστροφής στην Ουκρανία», αποκαλύφθηκε ότι η ποσότητα των πυρομαχικών πυροβολικού που «διοχέτευσε» μέσω των ΗΠΑ ήταν μεγαλύτερη από αυτή που προμήθευσε όλη η Ευρώπη μαζί.

Η αριστερά των κοινωνικών κινημάτων στη Νότια Κορέα αντιτίθεται απόλυτα στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και αναγνωρίζει ότι ο ανταγωνισμός μεταξύ του αμερικανικού και του ρωσικού ιμπεριαλισμού απειλεί την παγκόσμια ειρήνη. Από την έναρξη του πολέμου, οι αμερικανικές αμυντικές εταιρείες έχουν δει τις τιμές των μετοχών τους να ανεβαίνουν και έχουν αποκομίσει τεράστια κέρδη, ενώ οι απλοί άνθρωποι,  Ουκρανοί και Ρώσοι, πεθαίνουν στο ουκρανικό έδαφος. Οι πραγματικοί κερδισμένοι αυτού του παρατεταμένου πολέμου είναι οι εργολάβοι που συνεργάζονται με το στρατό και οι αμυντικές βιομηχανίες που παράγουν τα όπλα. Από αυτή την άποψη, η Αριστερά πρέπει να αναγνωρίσει ξεκάθαρα τη φύση αυτών των πολέμων και να αρνηθεί να διαλέξει πλευρά σε θέματα όπως η χρηματοδότηση ή η διάθεση όπλων. Αντίθετα, θα πρέπει να επικεντρωθεί στην αλληλεγγύη με το εργατικό κίνημα ενάντια στους πολέμους στην Ουκρανία και τη Ρωσία, να δυναμώσει τη φωνή του αντιπολεμικού κινήματος και να στηρίξει την ταξική πάλη. Από αυτή την άποψη, η πολιτική του Γιουν για στρατιωτικούς εξοπλισμούς και πολεμοκαπηλεία που κλιμακώνει την πολεμική κρίση είναι κάτι που πρέπει να καταπολεμηθεί αποφασιστικά.

Έμφυλη σύγκρουση και αντίδραση

Έχουν περάσει περισσότερες από 40 ημέρες μετά την κήρυξη του στρατιωτικού νόμου και με τον Γιουν να αντιμετωπίζει πλέον διώξεις για τη δεξιά ανταρσία, η κατάσταση δεν δείχνει σημάδια λήξης. Ακόμα κι αν η σύλληψη του Γιουν είναι επιτυχής, δεν είναι σαφές εάν θα οδηγήσει στη φυλάκισή του. Και ακόμα κι αν φυλακιστεί, δεν θα εγκαταλείψει τον πολιτικό του αγώνα και θα συνεχίσει να υποκινεί τις δυνάμεις της ακροδεξιάς. Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς γιατί το ακροδεξιό Κόμμα Ελευθερίας της Κορέας εξακολουθεί να στηρίζει τον Γιουν παρά τις προφανείς νομικές συνέπειες της κατηγορίας της εξέγερσης: δεν διαθέτει ακόμη κάποιον αξιόλογο υποψήφιο να κατεβάσει στις επόμενες προεδρικές εκλογές και αντιλαμβάνεται πως η πολιτική του επιβίωση εξαρτάται από την απήχησή του στις οργανωμένες συντηρητικές χριστιανικές ομάδες. Ακόμη και αν υπάρξει αλλαγή κυβέρνησης μετά την αποχώρηση του Γιουν, αυτές οι ομάδες θα επιδιώξουν να επεκτείνουν την οργανωτική τους δύναμη μέσω ακτιβιστικής δράσης, όπως έκανε η ακροδεξιά στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης Μπάιντεν, ενώ προετοιμάζονταν για την επιστροφή του Τραμπ.

Υπάρχει και ένα άλλο θέμα. Παραμένει ενεργό ένα πολωμένο χάσμα στην αντίληψη των θεμάτων φύλου σταάτομα ηλικίας 20 ως 30 ετών.

Από τη μια πλευρά, υπάρχει ένα νεανικό φεμινιστικό κίνημα ενάντια στην πατριαρχία. Αυτό συνδέεται με την ευρύτερη πολιτική  ριζοσπαστικοποίηση των νέων γυναικών. Τα τελευταία χρόνια, το 80- 90% των νέων ανθρώπων που μπαίνουν σε αριστερά κοινωνικά κινήματα είναι γυναίκες και αυτό δεν διαφέρει στις οργανώσεις με τις οποίες συνεργάζομαι.

Από την άλλη πλευρά, υπάρχει ένα αυξανόμενο δεξιό λαϊκίστικο αίσθημα. Υπάρχει ευρέως διαδεδομένο ένα πατριαρχικό και ναρκισσιστικό σύμπλεγμα κατωτερότητας μεταξύ των νεαρών ανδρών, καθώς και η τάση να κατηγορούν τις γυναίκες και τους μετανάστες για την οικονομική κρίση και όχι αυτούς που βρίσκονται στην εξουσία.  Ακροδεξιοί YouTubers, συντηρητικές Προτεσταντικές εκκλησίες και  συνωμοσιολόγοι συμβάλλουν σε αυτήν την τάση και θα μπορούσαν να ανέλθουν στην εξουσία ανά πάσα στιγμή. Ακριβώςόπωςέκανανοιακροδεξιοίλαϊκιστές.

Ο δείκτης γεννητικότητας της Νότιας Κορέας είναι διαβόητα γνωστός ως  ένας από τους χαμηλότερους στον κόσμο και είναι σαφές ότι αυτό συνδέεται με τις οικονομικές αντιφάσεις του καπιταλιστικού συστήματος, που περιλαμβάνουν το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων, τη δημιουργία επισφαλούς και μεταναστευτικής εργασίας και το άγχος για ένα ολοένα και πιο αβέβαιο μέλλον. Αυτή η πολιτική κρίση αποτελεί μια κορεατική έκφραση της κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος.

Αμέσως μετά την επιβολή του έκτακτου στρατιωτικού νόμου, η Συνομοσπονδία Κορεατικών Συνδικάτων (KCTU) και τα συνδεδεμένα με αυτήν συνδικάτα κήρυξαν γενική απεργία, δηλώνοντας: «Πρέπει να συλλάβουμε αμέσως τον στασιαστή Γιουν Σοκ-γιόλ και να τιμωρήσουμε τα μέλη του Κρατικού Συμβουλίου που συμμετείχαν στον αντισυνταγματικό και παράνομο στρατιωτικό νόμο του… Πρέπει να εκδιώξουμε τον Γιουν Σοκ-γελ, ο οποίος καταστρέφει την κοινωνία μας ανεπανόρθωτα». Στην πιο πρόσφατη φάση του αγώνα, είναι σαφές ότι η οργανωτική παρουσία της KCTU αποτελεί μια μείζονα δύναμη στις πλατείες. Επιπλέον, η έκκληση του Συνδικάτου Μεταλλεργατών Κορέας (KMWU) έγινε viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κατεβάζοντας  πολλούς ασυνδικάλιστους εργαζόμενους στους δρόμους.

Όμως αυτό δεν οδήγησε σε μια πραγματική γενική απεργία. Τη δεύτερη εβδομάδα του Ιανουαρίου, καθώς η απόπειρα σύλληψης του Γιουν έφτασε σε αδιέξοδο, πολλές φωνές εντός και εκτός του εργατικού κινήματος ζήτησαν μια γενική απεργία που να υπερβαίνει τα συνδικάτα. Ωστόσο, υπάρχει ένας σημαντικός όγκος εκτιμήσεων ότι «δεν είμαστε έτοιμοι», που σημαίνει ότι είναι δύσκολο να πούμε εάν μια γενική απεργία θα είναι επιτυχής.

Οι ριζοσπαστικές ακτιβίστριες κι ακτιβιστές αναγνωρίζουν ως   προτεραιότητα τηνυλοποίηση διάφορων πρωτοβουλιών για την ενίσχυση του ηγετικού ρόλου των συνδικάτων στη βάση. Για παράδειγμα, τα συνδικάτα σε όλα τα επίπεδα αναρτούν πανό σε χώρους εργασίας και δημόσιους χώρους, διακινούν διαδικτυακά στα μέλη τους ομιλίες και βίντεο από δημόσιες συγκεντρώσεις, διοργανώνουν ενημερωτικές καμπάνιες κατά τις ώρες αιχμής και κατά τη διάρκεια του διαλλείματος για μεσημεριανό, γράφουν δηλώσεις «Ελευθερίας του Λόγου», υποστηρίζουν δημόσιες συγκεντρώσεις και διοργανώνουν ευκαιρίες εκπαίδευσης και συζήτησης για τα μέλη τους, καθώς και τη συμμετοχή τους σε συγκεντρώσεις. Καθώς αυτές οι προσπάθειες συσσωρεύονται και τα συνδικάτα εντείνουν τις προσπάθειές τους για αλληλεγγύη, θα αποκτήσουν και την ικανότητα να οργανώσουν πολιτικές απεργίες εκτός του χώρου εργασίας.

Οφείλουμε να θυμόμαστε ότι η Προεδρική Φρουρά του Γιουν κατέρρευσε υπό την πίεση της κοινής γνώμης και της Εθνοσυνέλευσης. Αυτό μας επιτρέπει να αντιληφθούμε ότι η εργατική τάξη και τα θύματα της καταπίεσης μπορούν να υπερνικήσουν τον στρατό της άρχουσας τάξης ακόμη και όταν αυτός είναι εξοπλισμένος με τανκς και βαριά όπλα. Η ιστορική νομιμοποίηση της εργατικής τάξης, η συντριπτική αριθμητική της υπεροχή και η αυτοπεποίθησή της στον ηγεμονικό της ρόλο, αν συνδυαστούν μπορούν να εξουδετερώσουν τον ανώτερης κλάσης εξοπλισμό των ένοπλων σωμάτων. Πήραμεένασημαντικόμάθημααπόαυτότοπεριστατικό.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η KCTU έχει επιδείξει ένα υψηλό επίπεδο οργανωτικής δύναμης και μαχητικότητας που σπανίζει στην Ανατολική Ασία. Ωστόσο, οι ακτιβιστές-στριες του εργατικού κινήματος κατανοούν επίσης ξεκάθαρα ότι αυτή η μαχητικότητα και η οργανωτική δύναμη δεν είναι αμετάβλητες και μπορούν να αντιστραφούν. Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, ο αριθμός των μελών της KCTU συνέχισε να αυξάνεται από το 2016 έως το 2022 καθώς αυξάνεται το ποσοστό των επισφαλών εργαζομένων και των γυναικών. Ωστόσο, η ποσοτική επέκταση δεν εγγυάται ποιοτική ανάπτυξη. Η πρόκληση για την KCTU είναι η βελτίωση της οργανωτικής της ποιότητας.

Για να αποσαφηνιστούν οι δομικές διαστάσεις της τρέχουσας κατάστασης, είναι χρήσιμο να θυμηθούμε πότε και σε ποιο πλαίσιο επιβλήθηκε για τελευταία φορά ο στρατιωτικός νόμος στη Νότια Κορέα.

Τον Οκτώβριο του 1979, ο πρώην Πρόεδρος Παρκ Τσουνγκ-χι δολοφονήθηκε από τον πιστό του υφιστάμενο Κιμ Τζε-κιού, με αφορμή μια κατάσταση που πυροδοτήθηκε από έναν αγώνα εργατριών.Εκείνη την εποχή, οι εργαζόμενες σε ένα εργοστάσιο όπου επικρατούσαν κακές συνθήκες εργασίας, το οποίο ονομαζόταν YH Trading, πραγματοποιούσαν μια καθιστική διαμαρτυρία, η οποία προκάλεσε μια σειρά εξεγέρσεων στις βιομηχανικές πόλεις του νότου. Καθώς το καθεστώς αντιμετώπιζε την κρίση του, με τη δημόσια υποστήριξη σε αυτό να επιδεινώνεται, εξερράγησαν οι διαιρέσεις εντός της άρχουσας τάξης. Η κατάσταση που ξέσπασε με την κήρυξη στρατιωτικού νόμου 45 χρόνια αργότερα,δεν είναι διαφορετική. Τοποθετείται στο φόντο μιας σειράς αγώνων του εργατικού κινήματος, μιας κοινωνικοπολιτικής κρίσης και του χάους που επικρατεί μέσα στο καθεστώς.

Η εργατική τάξη της Νότιας Κορέας θυμάται επίσης ότι η εχθρότητα του καθεστώτος και οι επιθέσεις στα εργασιακά δικαιώματα μπορούν να οδηγήσουν άμεσα σε δικτατορία. Τον Δεκέμβριο του 1979, κατά τη διάρκεια του πολιτικού κενού που δημιουργήθηκε από τη δολοφονία του δικτάτορα, ο Τσουν Ντου-χουάν ηγήθηκε ενός στρατιωτικού πραξικοπήματος για να δημιουργήσει μια νέα στρατιωτική δικτατορία, η οποία λίγους μήνες αργότερα οδήγησε στη λαϊκή εξέγερση στο Γκουανγκτζού και στη φρικτή σφαγή που ακολούθησε. Το μήνυμα της συγγραφέως Χαν Κανγκ «Μπορεί το παρόν να βοηθήσει το παρελθόν; Μπορούν οι ζωντανοί να σώσουν τους νεκρούς;» είναι κάτι που έχει χαραχθεί στο ιστορικό υποσυνείδητο του κορεατικού λαού.

Χρειάζεται εδώ μια αναθεώρηση της κάπως εξιδανικευμένης δήλωσης της Χαν Κανγκαπό αριστερή σκοπιά. Πρέπει να ανακαλέσουμε τη μνήμη της συνεχούς ταξικής πάλης στη Νότια Κορέα. Είναι η ταξική πάλη αυτή που μπόρεσε να ασκήσει πίεση στις αντιφάσεις του καπιταλιστικού συστήματος, αλλά αυτό έχει ξεχαστεί στη φιλελεύθερη αφήγηση των γεγονότων. Οι άρχουσες ελίτ της Νότιας Κορέας, διαιρεμένες ανάμεσα στην αντικομμουνιστική δεξιά (PPP) και το νεοφιλελεύθερο κέντρο (Δημοκρατικό Κόμμα), έχουν επιτεθεί σε εργατικά κινήματα, κινήματα αγροτών, κινήματα κατά της φτώχειας και αριστερά πολιτικά εγχειρήματα που αγωνίστηκαν ενάντια στις νεοφιλελεύθερες παραβιάσεις της δημόσιας σφαίρας και στην εκμετάλλευση, σκοτώνοντας πολλούς ανθρώπους σε αυτή τη διαδρομή. Ενώ οι φιλελεύθερες πολιτικές δυνάμεις και η Αριστερά μάχονται μαζί στις πλατείες, αντιμετωπίζουν την πρόκληση της διεύρυνσης του μετώπου ώστε να συμπεριλάβει τον αγώνα ενάντια στην ανισότητα. Η Αριστερά των κοινωνικών κινημάτωνστη Νότια Κορέα πρέπει να επικαλεστεί τη μνήμη όσων αγωνίστηκαν ενάντια στην εκμετάλλευση από το κεφάλαιο. Η επιτυχία ή η αποτυχία των προσπάθειών της θα αλλάξει την κατάσταση στην Κορέα στο μέλλον.