Μετά τις συζητήσεις στη Βουλή: Η κρίση, το σύστημα και ο ΣΥΡΙΖΑ

Τού­τες τις μέρες κο­ρυ­φώ­νε­ται η επί­θε­ση του κε­φα­λαί­ου στον κόσμο της ερ­γα­σί­ας και την κοι­νω­νι­κή πλειο­ψη­φία, με την υπερ­ψή­φι­ση του 3ου και σκλη­ρό­τε­ρου μνη­μο­νί­ου από τη τρι­κομ­μα­τι­κή κυ­βέρ­νη­ση Σα­μα­ρά με την ορια­κή πλειο­ψη­φία μόλις 153 βου­λευ­τών αλλά και του αντί­στοι­χου προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού. Το ερ­γα­τι­κό και λαϊκό κί­νη­μα δεί­χνει την αντο­χή και την επι­μο­νή του δια­δη­λώ­νο­ντας την Τε­τάρ­τη 7 Νο­έμ­βρη κατά εκα­το­ντά­δες χι­λιά­δες στα συλ­λα­λη­τή­ρια των συν­δι­κά­των σε όλη τη χώρα με αιχμή την πλα­τεία Συ­ντάγ­μα­τος.

Την ίδια ώρα ολο­έ­να και πιο πολ­λοί/ες  βλέ­πουν στο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ την ελ­πί­δα και την εναλ­λα­κτι­κή λύση και δεν είναι υπερ­βο­λή να δια­πι­στώ­σου­με πως η τάση αυτή που φω­το­γρα­φί­ζει τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ στην πρώτη θέση των ερ­χό­με­νων εκλο­γών δεν ανα­στρέ­φε­ται εύ­κο­λα. Ωστό­σο οι συν­θή­κες απέ­χουν πολύ από το να θε­ω­ρού­νται «κα­νο­νι­κές» και η ανα­μο­νή των εκλο­γών δεν απο­τε­λεί ασφα­λή πυ­ξί­δα για τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ μέσα στην δίνη της ευ­ρω­παϊ­κής και διε­θνούς κρί­σης και τους όρους που δη­μιουρ­γούν στο κοι­νω­νι­κό και πο­λι­τι­κό σκη­νι­κό στην Ελ­λά­δα.

Τα αδιέ­ξο­δα της ευ­ρω­παϊ­κής και διε­θνούς κρί­σης γί­νο­νται ολο­έ­να πιο φα­νε­ρά και συ­νά­μα η έλ­λει­ψη κάθε πραγ­μα­τι­κού σχε­δί­ου από τη πλευ­ρά των δα­νει­στών της χώρας καθώς ούτε η δόση έρ­χε­ται, ούτε και η τρόι­κα ομο­νο­εί σε κοι­νές επι­λο­γές. Ο καυ­γάς με­τα­ξύ του αμε­ρι­κά­νι­κου πα­ρά­γο­ντα (ΔΝΤ) και του ευ­ρω­παϊ­κού για την «βιω­σι­μό­τη­τα» του ελ­λη­νι­κού χρέ­ους και την ανά­γκη ή όχι για άμεσο «κού­ρε­μα» αντα­να­κλά σ’ ένα βαθμό και τις δια­φο­ρές στην γραμ­μή και εντός της ΕΕ ενώ το ντό­πιο αστι­κό μπλοκ ανα­στο­χά­ζε­ται την δική του το­πο­θέ­τη­ση στον ευ­ρω­παϊ­κό και διε­θνή συ­σχε­τι­σμό διαι­ρού­με­νο μέσα σ’ αυτό το πλαί­σιο σε αντι­τι­θέ­με­νες ομά­δες συμ­φε­ρό­ντων. Ήδη ακού­γο­νται φωνές για την εναλ­λα­κτι­κή επι­λο­γή της απο­χώ­ρη­σης από το ευρώ και της επι­στρο­φής στην δραχ­μή μέσω κε­ντρι­κών στε­λε­χών των αστι­κών ΜΜΕ. Ακόμη και ο ίδιος ο Σα­μα­ράς μετά την ανα­κου­φι­στι­κή γι αυτόν ψή­φι­ση του με­σο­πρό­θε­σμου δή­λω­σε με νόημα πως οι γόρ­διοι δε­σμοί λύ­νο­νται (με την συ­ναί­νε­ση των δα­νει­στών, τα μέτρα και τα μνη­μό­νια) αλλά εάν χρεια­στεί …κό­βο­νται(!) κά­νο­ντας σαφή υπαι­νιγ­μό, ακόμη κι αυτή την ώρα της σχε­τι­κής επι­τυ­χί­ας του, για το αστι­κό σχέ­διο Β.

Πέρα από τις αντι­φά­σεις με­τα­ξύ διε­θνών και ντό­πιων αστι­κών μπλοκ αλλά και στο εσω­τε­ρι­κό τους γί­νε­ται επί­σης εντε­λώς ξε­κά­θα­ρο και το ση­μείο συμ­φω­νί­ας όλων τους, που δεν είναι άλλο από την ανα­γκαιό­τη­τα των σκλη­ρών μέ­τρων σε βάρος του κό­σμου της ερ­γα­σί­ας, της κοι­νω­νι­κής και λαϊ­κής πλειο­ψη­φί­ας στην Ελ­λά­δα εν προ­κει­μέ­νω, και στην Ευ­ρώ­πη γε­νι­κό­τε­ρα.

Όλα αυτά τα «μπερ­δε­μέ­να» και αντι­φα­τι­κά εκτί­θε­νται στα μάτια της κοι­νω­νί­ας κι ακόμη κι αν δεν είναι εύ­κο­λο να ερ­μη­νευ­τούν από τον κα­θέ­να/μια γί­νε­ται πα­ρό­λαυ­τά σε ολο­έ­να και πιο πολ­λούς/ες δυ­να­τό να κα­τα­νοη­θεί – δια της απλής εις άτοπο απα­γω­γής- πως το συμ­φέ­ρον τους και γε­νι­κό­τε­ρα η εναλ­λα­κτι­κή λύση δεν μπο­ρεί να κρύ­βε­ται στις διά­φο­ρες εκ­δο­χές των αντι­τι­θέ­με­νων αστι­κών μπλοκ. Πως το δίλ­λη­μα ευρώ ή δραχ­μή δεν αφορά κατά προ­τε­ραιό­τη­τα τον κόσμο της ερ­γα­σί­ας και τα τσα­κι­σμέ­να από τα μνη­μό­νια λαϊκά στρώ­μα­τα, πως δεν τί­θε­ται ζή­τη­μα επι­λο­γής «συμ­μά­χων» με­τα­ξύ ευ­ρω­παί­ων και αμε­ρι­κά­νων, πως ακόμη και το «κού­ρε­μα» του χρέ­ους είναι δια­φο­ρε­τι­κό όταν προ­τεί­νε­ται με τους όρους των αστών (ΔΝΤ, ευ­ρω­παί­ων και ντό­πιων οι­κο­νο­μι­κών και πο­λι­τι­κών αστών πα­ρα­γό­ντων) και δια­φο­ρε­τι­κό όταν διεκ­δι­κεί­ται μο­νο­με­ρώς από μια κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς, πως η ντό­πια οι­κο­νο­μι­κή ελίτ δεν έχει κα­νέ­να κοινό συμ­φέ­ρον με τον κόσμο της ερ­γα­σί­ας και την υπό­λοι­πη κοι­νω­νία καθώς όλοι τους, ντό­πιοι, ευ­ρω­παί­οι, αμε­ρι­κά­νοι, πέρα από τις όποιες δια­φο­ρές τους, συμ­φω­νούν σ’ αυτό: τα μέτρα πρέ­πει να παρ­θούν!

Αυτή η ει­κό­να θα γί­νε­ται διαρ­κώς πιο ξε­κά­θα­ρη στο επό­με­νο διά­στη­μα.

Σ’ αυτές τις συν­θή­κες ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ ασφα­λώς και απο­τε­λεί την μο­να­δι­κή ελ­πί­δα του λαού και της κοι­νω­νι­κής πλειο­ψη­φί­ας. Μά­λι­στα απο­τε­λεί μια ελ­πί­δα η οποία έχει σχε­δόν «αυ­το­νο­μη­θεί» ακόμη κι απ’ τα λάθη και τις αστο­χί­ες των στε­λε­χών του μιας και δεν υπάρ­χει άλλος δρό­μος εκτός απ’ την «Αρι­στε­ρά» που διεκ­δι­κεί την κυ­βέρ­νη­ση και δη­λώ­νει με πολ­λούς τρό­πους υπε­ρα­σπι­στής των αδι­κη­μέ­νων, των φτω­χών και των αδυ­νά­μων και απο­φα­σι­σμέ­νη να ανα­τρέ­ψει μέτρα και μνη­μό­νια. Ταυ­τό­χρο­να ισχύ­ει και το αυ­τα­πό­δει­κτο, πως μια «κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς» δεν μπο­ρεί να απο­τε­λεί ελ­πί­δα για κα­νέ­να τμήμα της οι­κο­νο­μι­κής ελίτ που θη­σαυ­ρί­ζει μέσα στην κρίση, για κα­νέ­να τμήμα του ντό­πιου αλλά και του ευ­ρω­παϊ­κού και διε­θνούς με­γά­λου κε­φα­λαί­ου.

Ο λόγος του Α. Τσί­πρα

Ακρι­βώς γι αυτό δεν παύει να έχει τε­ρά­στια ση­μα­σία ο κε­ντρι­κός πο­λι­τι­κός λόγος του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και μά­λι­στα στο επί­πε­δο της εκ­φώ­νη­σης από τον πρό­ε­δρο της ΚΟ. Γιατί η κε­ντρι­κή πο­λι­τι­κή εκ­φώ­νη­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ είναι κρί­σι­μη όχι τόσο για να μα­ζέ­ψει την ψήφο των ανα­πο­φά­σι­στων όσο για να προ­ε­τοι­μά­σει την κοι­νω­νι­κή δύ­να­μη για την μάχη που συ­νι­στά η εναλ­λα­κτι­κή πρό­τα­ση και πο­ρεία που ξε­κι­νά με μια «κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς» αλλά ακόμη και για να φτά­σει στο ση­μείο αυτό. Απ’ αυτή την σκο­πιά οι το­πο­θε­τή­σεις του Α. Τσί­πρα στην Βουλή σ’ αυτές τις κρί­σι­μες συ­νε­δριά­σεις που πα­ρα­κο­λού­θη­σε όλη η Ελ­λά­δα, ατυ­χώς, δεν ήταν αντί­στοι­χες ούτε της συ­γκυ­ρί­ας, ούτε της κοι­νω­νι­κής δυ­να­μι­κής, ούτε ενός κόμ­μα­τος που προ­βά­λει, όχι ως εναλ­λα­γή δια­χεί­ρι­σης αλλά ως δύ­να­μης ρήξης και ανα­τρο­πής με σο­σια­λι­στι­κό ορί­ζο­ντα.

Η ομι­λία του προ­έ­δρου τόσο κατά την συ­νε­δρί­α­ση της Βου­λής για την ψή­φι­ση των μέ­τρων και του «με­σο­πρό­θε­σμου» όσο και στην συ­νε­δρί­α­ση για τον προ­ϋ­πο­λο­γι­σμό αν και ήταν κα­ταγ­γελ­τι­κή και απο­κα­λυ­πτι­κή των αντι­φά­σε­ων και των ψευ­δών του πρω­θυ­πουρ­γού και της μνη­μο­νια­κής κυ­βέρ­νη­σής του δεν πε­ριεί­χε ωστό­σο,  παρά ελά­χι­στα στοι­χεία θε­τι­κής πρό­τα­σης, της εναλ­λα­κτι­κής πρό­τα­σης της «κυ­βέρ­νη­σης της αρι­στε­ράς».

Ακόμη όμως κι αυτά τα στοι­χεία εμ­φά­νι­σαν μια ει­κό­να επαμ­φο­τε­ρί­ζου­σα.

Απ’ την μια σωστά ει­πώ­θη­κε πως ο ΣΥΡΖΑ θα κα­ταρ­γή­σει με μιας τα μνη­μό­νια και τα μέτρα που οι μνη­μο­νια­κές κυ­βερ­νή­σεις έχουν πάρει. Ήταν αυτή η πιο λα­μπρή στιγ­μή των το­πο­θε­τή­σε­ων του προ­έ­δρου της ΚΟ του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και είναι αυτό το ση­μείο που κρύ­βει μέσα του όλη την ελ­πί­δα για το ου­σια­στι­κό πε­ριε­χό­με­νο μιας πραγ­μα­τι­κής «κυ­βέρ­νη­σης της Αρι­στε­ράς».

Ωστό­σο ένα τέ­τοιο μέτρο δεν μπο­ρεί να στα­θεί παρά μόνο μέσα σ’ ένα συ­νο­λι­κό πλαί­σιο μιας πο­λι­τι­κής αλλά και στρα­τη­γι­κής που θέτει ευ­θέ­ως σε αμ­φι­σβή­τη­ση την κυ­ριαρ­χία των συμ­φε­ρό­ντων του με­γά­λου κε­φα­λαί­ου, πρω­τί­στως του ντό­πιου – όλων των αντι­τι­θέ­με­νων πτε­ρύ­γων του – επί της με­γά­λης κοι­νω­νι­κής πλειο­ψη­φί­ας, μέσα στην βαθιά κρίση. Γι αυτό ένα τέ­τοιο μέτρο αντι­στοι­χεί και  συ­νά­μα δίνει ουσία και πε­ριε­χό­με­νο μόνο σε μια «κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς». Το πρό­βλη­μα εδώ δεν είναι επι­κοι­νω­νια­κό, δεν είναι ένα παι­χνί­δι με τις λέ­ξεις! Η «κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς» δεν είναι απλά δια­φο­ρε­τι­κή από οποια­δή­πο­τε άλλη «κυ­βέρ­νη­ση». Είναι στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα σε πλήρη αντί­θε­ση με κάθε εί­δους «κυ­βέρ­νη­ση κοι­νω­νι­κής (ή εθνι­κής, όπως δια­τυ­πώ­θη­κε από το μνη­μο­νια­κό μπλοκ στις εκλο­γές του Μάη) σω­τη­ρί­ας με πυ­ρή­να τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ». Κα­θό­λου τυ­χαία στο κεί­με­νο της Δια­κή­ρυ­ξης μετά από σο­βα­ρή και μα­κρό­χρο­νη δια­βού­λευ­ση στην Γραμ­μα­τεία του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, ο στό­χος του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ ορί­ζε­ται σαφώς ως «κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς» και τί­πο­τε άλλο.

Από κει και πέρα κε­ντρι­κό επι­χεί­ρη­μα του Α. Τσί­πρα ήταν και πάλι η αδυ­να­μία των ευ­ρω­παί­ων εταί­ρων να διώ­ξουν την Ελ­λά­δα από την ΟΝΕ, με ανα­φο­ρά στην δη­μο­σιευ­μέ­νη έρευ­να για το υπέ­ρο­γκο κό­στος μιας τέ­τοιας επι­λο­γής στην πα­γκό­σμια οι­κο­νο­μία και στην Γερ­μα­νία πιο συ­γκε­κρι­μέ­να. Είναι ένα επι­χεί­ρη­μα ισχυ­ρό που απα­ντά στις απει­λές περί εξό­δου και στην σχε­τι­κή κα­τα­στρο­φο­λο­γία .

Αντί όμως πάνω σ’ αυτό να οι­κο­δο­μή­σει ο πρό­ε­δρος της ΚΟ του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ την απο­φα­σι­στι­κή και ανα­τρε­πτι­κή γραμ­μή της ρι­ζο­σπα­στι­κής αρι­στε­ράς και της «κυ­βέρ­νη­σης της Αρι­στε­ράς» με σαφή απεύ­θυν­ση στα ερ­γα­τι­κά και κοι­νω­νι­κά ακρο­α­τή­ρια, στον λαό που δια­δή­λω­νε έξω από την Βουλή, ανα­πτύσ­σο­ντας το ρι­ζο­σπα­στι­κό πρό­γραμ­μα της μο­νο­με­ρούς ανα­τρο­πής των μνη­μο­νί­ων και των μέ­τρων, της δια­γρα­φής του χρέ­ους (φευ ο δε­ξιός λαϊ­κι­στής Καμ­μέ­νος μί­λη­σε στην ίδια συ­νε­δρί­α­ση για μο­νο­με­ρή δια­γρα­φή) του τα­ξι­κά με­ρο­λη­πτι­κού σχε­δί­ου ανόρ­θω­σης των μι­σθών, των συ­ντά­ξε­ων του κοι­νω­νι­κού κρά­τους…. προ­σγειώ­θη­κε άμεσα σε έναν κά­ποιο «ρε­α­λι­σμό» του αστι­κού πλαι­σί­ου, μι­λώ­ντας, δυ­στυ­χώς για πολ­λο­στή φορά, για την «συμ­μα­χία του Νότου» υπό τον Ολάντ, δη­λα­δή για τους Σα­μα­ρο­βε­νι­ζέ­λους της Νό­τιας Ευ­ρώ­πης! Είναι γνω­στό πως οι ηγέ­τες της πε­ρι­βό­η­της «συμ­μα­χί­ας του Νότου» παίρ­νουν σκλη­ρό­τα­τα μνη­μο­νι­κά και τα­ξι­κά μο­νο­με­ρή μέτρα λι­τό­τη­τας ενά­ντια στους λαούς τους και ήδη, ιδιαί­τε­ρα στην Ισπα­νία, απο­λαμ­βά­νουν την κοι­νω­νι­κή οργή και αγα­νά­κτη­ση.

Οι απα­ντή­σεις που έδωσε ο πρό­ε­δρος της ΚΟ του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ σε όλα τα κρί­σι­μα ζη­τή­μα­τα ήταν για ακόμη μια φορά δυ­στυ­χώς, εκτε­θει­μέ­νες σε ερ­μη­νεί­ες απελ­πι­στι­κά «ρε­α­λι­στι­κές», εντός συ­στή­μα­τος και αγο­ράς. Η απά­ντη­ση στο χρέος από την πλευ­ρά του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ είναι το «κού­ρε­μα» που προ­τεί­νει ο Άκερ­μαν ή η Λα­γκάρντ; Εκεί είναι το κέ­ντρο; Τέ­τοιο «κού­ρε­μα» έγινε και με το PSIπριν με­ρι­κούς μήνες.

Η θέση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ (πρέ­πει να) είναι ότι το χρέος δεν είναι του λαού και η απαί­τη­ση για δια­γρα­φή αφε­νός πε­ρι­λαμ­βά­νει την επι­λο­γή της παύ­σης πλη­ρω­μών προς τους δα­νει­στές και της μο­νο­με­ρούς δια­γρα­φής του χρέ­ους αφε­τέ­ρου πρέ­πει να γίνει εις βάρος μόνο των δα­νει­στών και της ντό­πιας οι­κο­νο­μι­κής ελίτ, χωρίς νέα μέτρα και μνη­μό­νια (ή όπως αλ­λιώς και αν ονο­μα­στούν), αλλά αντί­θε­τα με την ανα­τρο­πή αυτών που ήδη έχουν παρ­θεί και την επα­να­φο­ρά των μι­σθών, των συ­ντά­ξε­ων και εν γένει των ερ­γα­σια­κών και δη­μο­κρα­τι­κών δι­καιω­μά­των στην προ των μνη­μο­νί­ων κα­τά­στα­ση. Ομοί­ως και για τις τρά­πε­ζες αλλά και τις ήδη ιδιω­τι­κο­ποι­η­μέ­νες ΔΕΚΟ για τις οποί­ες η θέση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ (πρέ­πει να) είναι η, χωρίς πε­ρι­στρο­φές, πλή­ρης εθνι­κο­ποί­η­σή τους.

Σ’ αυτές τις κρί­σι­μες συ­νε­δριά­σεις της Βου­λής που όλη η Ελ­λά­δα πα­ρα­κο­λού­θη­σε και σε συν­θή­κες όπου ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ ζητά την πτώση της κυ­βέρ­νη­σης και εκλο­γές ήταν επι­βε­βλη­μέ­νη η, κατά προ­τε­ραιό­τη­τα, ανα­φο­ρά στο ερ­γα­τι­κό – λαϊκό πρό­γραμ­μα του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, πλην όμως δεν έγινε ούτε νύξη γι αυτό. Αντί­θε­τα ο Α. Τσί­πρας, όπως και ο Γ. Δρα­γα­σά­κης επα­νήλ­θαν στο «πρό­γραμ­μα της ΔΕΘ» το οποίο πολ­λά­κις έχει δε­χθεί κρι­τι­κή εντός του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και πριν εκ­φω­νη­θεί αλλά κι ακόμη μετά τη εκ­φώ­νη­σή του ποτέ δεν έτυχε συμ­βι­βα­στι­κής έστω απο­δο­χής.  

Όσο τα αδιέ­ξο­δα της κα­πι­τα­λι­στι­κής κρί­σης βα­θαί­νουν και οξύ­νο­νται οι αντα­γω­νι­σμοί με­τα­ξύ των διά­φο­ρων με­ρί­δων του κε­φα­λαί­ου σε διε­θνές, ευ­ρω­παϊ­κό και εθνι­κό επί­πε­δο τόσο ση­μα­ντι­κό­τε­ρη κα­θί­στα­ται η πα­ρου­σία και η προ­ο­πτι­κή του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ στην Ελ­λά­δα – αδύ­να­μο και κρί­σι­μο κρίκο της κρί­σης. Γι αυτό εξάλ­λου αυ­ξά­νο­νται και θα συ­νε­χί­σουν να αυ­ξά­νο­νται οι πιέ­σεις πάνω του αλλά και να επι­χει­ρούν να διεισ­δύ­σουν στο εσω­τε­ρι­κό του, προ­κει­μέ­νου να ακυ­ρώ­σουν με κάθε τρόπο τον με­γα­λύ­τε­ρο τρόμο τους. Μια πραγ­μα­τι­κή ρήξη από την πλευ­ρά του κό­σμου της ερ­γα­σί­ας και της κοι­νω­νι­κής πλειο­ψη­φί­ας στην Ελ­λά­δα, στο κέ­ντρο του ανα­πτυγ­μέ­νου κα­πι­τα­λι­σμού. Μια πραγ­μα­τι­κή «κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς» μέσα στην ΟΝΕ και την ΕΕ.

Το μέλ­λον θα κρι­θεί σε με­γά­λο βαθμό από την αντο­χή του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ σε όλα τα επί­πε­δα, απέ­να­ντι στις πιέ­σεις και τις επι­θέ­σεις που δέ­χε­ται, από την ευ­θυ­κρι­σία και την απο­φα­σι­στι­κό­τη­τά του, να οξύ­νει και να ξε­κα­θα­ρί­ζει διαρ­κώς την τα­ξι­κή μο­νο­μέ­ρεια του προ­γράμ­μα­τός του και της συ­νο­λι­κής φυ­σιο­γνω­μί­ας του. Από την τόλμη να επι­λέ­ξει να παί­ξει έναν πραγ­μα­τι­κά ιστο­ρι­κό ρόλο σε μια στιγ­μή με­γά­λου κιν­δύ­νου αλλά και αντί­στοι­χης ευ­και­ρί­ας για ρή­ξεις και ανα­τρο­πές με σο­σια­λι­στι­κό ορί­ζο­ντα στην Ελ­λά­δα και διε­θνώς.

*Ο Γιώρ­γος Σα­που­νάς είναι μέλος της Γραμ­μα­τεί­ας του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ