Στα όρια της κατάρρευσης ή πρόκληση για ένα καλύτερο αύριο; Να μιλήσει επιτέλους η κοινωνία

Πρό­κει­ται για το μο­να­δι­κό νο­ση­λευ­τι­κό ίδρυ­μα στο νησί και το πιο και­νούρ­γιο  νο­σο­κο­μείο στη χώρα (2012). Το τε­λευ­ταίο που κα­τα­σκευά­στη­κε πριν τη λαί­λα­πα των μνη­μο­νί­ων και το μόνο που δεν εγκαι­νιά­στη­κε ποτέ με τον φαν­φα­ρό­νι­κο    τρόπο που συ­νη­θί­ζε­ται να πα­ρα­δί­δουν οι κρα­τού­ντες τις και­νούρ­γιες δομές κοι­νω­νι­κής πρό­νοιας, σα να φτιά­χνο­νται με δικά τους χρή­μα­τα και όχι με τις οι­κο­νο­μί­ες των φο­ρο­λο­γού­με­νων (γιατί οι ερ­γα­ζό­με­νοι τα χρε­ώ­νο­νται ακόμα και όταν φαί­νε­ται ότι πρό­κει­ται για ευ­ρω­παϊ­κά κον­δύ­λια, με αντάλ­λαγ­μα τα ατέ­λειω­τα πα­νω­τό­κια και τη μνη­μο­νι­κή φτω­χο­ποί­η­ση της κοι­νω­νί­ας).

Το ολο­κλη­ρω­μέ­νο υπερ­σύγ­χρο­νο νο­σο­κο­μείο πα­ρα­δό­θη­κε προς χρήση με απαί­τη­ση των ερ­γα­ζο­μέ­νων του και της το­πι­κής κοι­νω­νί­ας, όταν οι προη­γού­με­νοι κυ­βερ­νώ­ντες δεν είχαν προ­λά­βει και οι επό­με­νοι  φύ­λα­γαν τα εγκαί­νιά του για δικό τους πο­λι­τι­κό όφε­λος, με­τα­ξύ των βου­λευ­τι­κών εκλο­γών του Μάη και του Ιούνη του 2012. Γε­γο­νός είναι ότι αν τότε δεν είχε γίνει η με­τα­φο­ρά, κα­νείς δεν ξέρει με τι κα­θυ­στέ­ρη­ση θα το είχαν οι υπεύ­θυ­νοι τε­λι­κά κάνει, αφού, τα χρό­νια που ακο­λού­θη­σαν ήταν από τα πιο πε­ριο­ρι­σμέ­να όσο αφορά τις κοι­νω­νι­κές δα­πά­νες και δεν θα ήταν η πρώτη φορά που ολο­κλη­ρω­μέ­νο νο­σο­κο­μείο έμει­νε για χρό­νια κλει­στό, επει­δή δεν εγκρί­νο­νταν οι  νέες δα­πά­νες λει­τουρ­γί­ας του, με απο­τέ­λε­σμα τη φθορά του ια­τρο­μη­χα­νο­λο­γι­κού του εξο­πλι­σμού και τη στέ­ρη­σή του για χρό­νια, από την κοι­νω­νία για την οποία προ­ο­ρί­ζο­νταν.

Έκτο­τε πέ­ρα­σαν έξη χρό­νια, το νέο νο­σο­κο­μείο ανα­πτύ­χθη­κε και προ­σέ­φε­ρε σε ντό­πιους και ξέ­νους ση­μα­ντι­κά ανα­βαθ­μι­σμέ­νες υπη­ρε­σί­ες υγεί­ας. Όμως, στα χρό­νια των μνη­μο­νί­ων, η χρη­μα­το­δό­τη­σή του κα­θη­λώ­θη­κε στα επί­πε­δα του πα­λιού και η στε­λέ­χω­σή του φτώ­χυ­νε τόσο, που σή­με­ρα να υπη­ρε­τούν μόνο το 55% των προ­βλε­πό­με­νων από τον ορ­γα­νι­σμό για­τρών, μόνο το 38% των αντί­στοι­χων  νο­ση­λευ­τών, μόνο το 50% των διοι­κη­τι­κών που απαι­τού­νται, ενώ οι βοη­θη­τι­κές υπη­ρε­σί­ες (κα­θα­ρι­σμός, σί­τι­ση, ιμα­τι­σμός κ.α) πε­ριο­ρί­στη­καν σε δύο, ένα, ή κα­νέ­να ερ­γα­ζό­με­νο.

Η κρίση στα χει­ρουρ­γεία ανέ­δει­ξε, όσο  αφορά τη Διοί­κη­ση και την προϊ­στά­με­νη αρχή της, την τρα­γι­κή αυ­θαι­ρε­σία και την απα­ξί­ω­ση από πλευ­ράς της, τής λει­τουρ­γί­ας συλ­λο­γι­κών ορ­γά­νων, όπως το Επι­στη­μο­νι­κό συμ­βού­λιο, ο σύλ­λο­γος ερ­γα­ζο­μέ­νων, ή ακόμα και η αρ­μό­δια επι­στη­μο­νι­κή επι­τρο­πή, που το υπουρ­γείο είχε ορί­σει για τη διε­ρεύ­νη­ση του προ­βλή­μα­τος. Επί­σης, ανα­δεί­χτη­κε η ση­μα­σία της ύπαρ­ξης συμ­βά­σε­ων συ­ντή­ρη­σης και τα­κτι­κού ελέγ­χου του ηλε­κτρο­μη­χα­νο­λο­γι­κού εξο­πλι­σμού, που όμως, ακόμα δεν μπο­ρούν να προ­χω­ρή­σουν λόγω της  απελ­πι­στι­κής στε­νό­τη­τας του προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού του ιδρύ­μα­τος. Ση­μειω­τέ­ον ότι, ακόμα και τα κον­δύ­λια για επι­κου­ρι­κό προ­σω­πι­κό έχουν όχι μόνο μειω­θεί, αλλά και συχνά χρη­σι­μο­ποιού­νται για άλλες επεί­γου­σες και ανε­λα­στι­κές δα­πά­νες, ενώ οι δα­πά­νες για μη­νιαί­ες πλη­ρω­μές των εφη­με­ριών των για­τρών έχουν μειω­θεί στο μισό αυτών του 2011, την ίδια στιγ­μή που οι μι­σθοί τους έχουν πε­ρι­κο­πεί  κατά 40-50%. Και όλα αυτά όταν είναι γε­γο­νός ότι έχει αυ­ξη­θεί η ανά­γκη πα­ρο­χής υπη­ρε­σιών, γιατί έχει του­λά­χι­στον αυ­ξη­θεί κατά 30% η του­ρι­στι­κή κί­νη­ση στο νησί τα τε­λευ­ταία 5 έτη, ενώ πα­ράλ­λη­λα, στο νο­σο­κο­μείο αυ­ξή­θη­κε η προ­σέ­λευ­ση του ντό­πιου πλη­θυ­σμού που αδυ­να­τεί πια να αντα­πο­κρι­θεί σε ιδιω­τι­κές δα­πά­νες υγεί­ας.

Όμως, αν η υπο­στε­λέ­χω­ση είναι ένα πρό­βλη­μα, φαί­νε­ται ότι ακόμα με­γα­λύ­τε­ρο πρό­βλη­μα είναι εδώ και δύο χρό­νια η εθε­λού­σια απο­χώ­ρη­ση για­τρών που επι­κα­λού­νται οι­κο­νο­μι­κή δυ­σπρα­γία, ερ­γα­σια­κό φόρτο δου­λειάς που τους οδη­γεί σε «ηθική και σω­μα­τι­κή εξά­ντλη­ση» και  αυτά, σε ένα πε­ρι­βάλ­λον δυ­να­μι­τι­σμέ­νο από την πρό­σφα­τη κρίση στα χει­ρουρ­γεία και τη διοί­κη­ση να βρί­σκε­ται απέ­να­ντι, με πει­θαρ­χι­κές διώ­ξεις και προ­κλη­τι­κές ποι­νές και πά­ντως, όχι σε συ­νεν­νό­η­ση και συ­νερ­γα­σία  με τους ερ­γα­ζό­με­νους.                                                                                                                                       

Έτσι, εί­χα­με την απο­χώ­ρη­ση οκτώ συ­νο­λι­κά για­τρών, τα τε­λευ­ταία δύο χρό­νια, ανά­με­σα στους οποί­ους ήταν και οι τέσ­σε­ρεις παι­δί­α­τροι, με απο­τέ­λε­σμα, τε­λι­κά να οδη­γη­θεί σε αδιέ­ξο­δο η  λει­τουρ­γία της παι­δια­τρι­κής κλι­νι­κής, με αβέ­βαιο ακόμα το αν και με πό­σους για­τρούς θα γίνει κα­τορ­θω­τό να ξα­να­λει­τουρ­γή­σει. Έτσι έμει­νε το αναι­σθη­σιο­λο­γι­κό τμήμα με μόνο δύο αναι­σθη­σιο­λό­γους, δη­λα­δή ακά­λυ­πτο από εφη­με­ρεύ­ο­ντες για 10 ημέ­ρες το μήνα, ενώ η μο­νά­δα τε­χνη­τού νε­φρού πα­ρα­μέ­νει με δύο νε­φρο­λό­γους εδώ και 20 έτη, όταν την εποχή εκεί­νη ήταν 10 οι αι­μο­κα­θα­ρό­με­νοι, ενώ αυ­ξή­θη­καν σε 25, τα τε­λευ­ταία χρό­νια. Όμως και σή­με­ρα, που ξε­περ­νούν τους 30 οι αι­μο­κα­θα­ρό­με­νοι, με τα νέα πε­ρι­στα­τι­κά να μην δύ­να­νται πλέον να εξυ­πη­ρε­τού­νται, πα­ρα­μέ­νουν ακόμα δύο οι νε­φρο­λό­γοι, με άμεση ανά­γκη για άλ­λους δύο του­λά­χι­στον.   

Όμως, ότι και πούμε για ολι­γω­ρία και υπο­τί­μη­ση των ανα­γκών, αλλά και του υπάρ­χο­ντος ια­τρο­μη­χα­νο­λο­γι­κού εξο­πλι­σμού θα είναι λίγο, αν δεν ανα­φέ­ρου­με το θρί­λερ σχε­τι­κά με την Μο­νά­δα Εντα­τι­κής Θε­ρα­πεί­ας που δεν λει­τούρ­γη­σε ποτέ, ενώ υπήρ­ξε η κρί­σι­μη πε­ρί­ο­δος  (εκεί­νη της κρί­σης των χει­ρουρ­γεί­ων), που θα μπο­ρού­σε να απο­τε­λέ­σει αφορ­μή προ­κει­μέ­νου να ξε­κι­νή­σει επι­τέ­λους  η λει­τουρ­γία της. Οι πρό­σφα­τοι θά­να­τοι συ­μπο­λι­τών μας, που στά­θη­κε αδύ­να­το να δια­κο­μι­στούν, για πάνω από μία εβδο­μά­δα, σε ΜΕΘ, λόγω ανυ­παρ­ξί­ας ελεύ­θε­ρης  θέσης, έχουν βέ­βαια θο­ρυ­βή­σει την κοι­νω­νία και προ­βλη­μα­τί­σει τη διοί­κη­ση και το υπουρ­γείο, όμως κα­θό­λου λόγος δεν γί­νε­ται, ακόμα και τώρα, για μια γεν­ναία από­φα­ση εκ­κί­νη­σης της πλή­ρους εξο­πλι­σμέ­νης μο­νά­δας στο νο­σο­κο­μείο Ζα­κύν­θου.

Και επει­δή η φι­λο­λο­γία περί της ΜΕΘ που «η κυ­βέρ­νη­ση θέλει να ανοί­ξει», αλλά «δεν βρί­σκο­νται  για­τροί»,  καλά κρα­τεί, θα πρέ­πει να πούμε ότι αυτό που λεί­πει είναι η πο­λι­τι­κή από­φα­ση να εξα­σφα­λι­στεί το σύ­νο­λο των προ­ϋ­πο­θέ­σε­ων για τη  δη­μιουρ­γία ΜΕΘ, που, σε στε­λέ­χω­ση, χρη­μα­το­δό­τη­ση και ορ­γά­νω­ση, ισο­δυ­να­μεί με μια με­γά­λη κλι­νι­κή με ιδιαί­τε­ρα απαι­τη­τι­κά  επι­στη­μο­νι­κά standars και πολύ με­γά­λη αυ­στη­ρό­τη­τα στην τή­ρη­ση των κα­νό­νων λει­τουρ­γί­ας της.

Γιατί βε­βαί­ως είναι αλή­θεια ότι κατά και­ρούς προ­κη­ρύ­χτη­καν μέχρι και τέσ­σε­ρεις θέ­σεις για­τρών για τη μο­νά­δα, αλλά αυτό έγινε τόσο ενω­ρίς, στο πα­λαιό νο­σο­κο­μείο, όπου ΜΕΘ τότε δεν υφί­στα­το, αλλά «επρό­κει­το να δη­μιουρ­γη­θεί», έτσι που οι για­τροί είτε δεν έβα­ζαν υπο­ψη­φιό­τη­τα, είτε όταν διο­ρί­ζο­νταν δεν πα­ρέ­μει­ναν τε­λι­κά στη Ζά­κυν­θο, είτε, κά­ποιοι που πα­ρέ­μει­ναν,  με­τα­κι­νού­νταν τε­λι­κά σε άλλες κλι­νι­κές, προ­κει­μέ­νου να αξιο­ποι­η­θούν, δε­δο­μέ­νης της στα­θε­ρής υπο­στε­λέ­χω­σης του νο­σο­κο­μεί­ου.                                                                                                Και όταν στο νέο  Νο­σο­κο­μείο προ­κη­ρύσ­σο­νταν θέ­σεις για­τρών μο­νά­δας, αυτό γι­νό­ταν απο­σπα­σμα­τι­κά και κα­λύ­πτο­νταν από για­τρούς που συχνά χρειά­ζο­νταν επι­πλέ­ον εκ­παί­δευ­ση για να αντα­πο­κρι­θούν στις ιδιαί­τε­ρες ανά­γκες, ενώ η ίδια η μο­νά­δα πα­ρέ­με­νε «φά­ντα­σμα» προς ανα­ζή­τη­ση. Πρέ­πει να ση­μειώ­σου­με, όμως, ότι όσο απα­ραί­τη­τοι είναι οι εξει­δι­κευ­μέ­νοι για­τροί, που πρέ­πει να ερ­γά­ζε­ται του­λά­χι­στον ένας ανά κρε­βά­τι ΜΕΘ (5), άλλο τόσο απα­ραί­τη­τη είναι η νο­ση­λευ­τι­κή της στε­λέ­χω­ση, με του­λά­χι­στον 2 ή 3 ερ­γα­ζό­με­νους ανά κρε­βά­τι νο­ση­λεί­ας (12-15). Η τε­λευ­ταία όμως προ­ϋ­πό­θε­ση λει­τούρ­γη­σε απα­γο­ρευ­τι­κά  στην προ­ο­πτι­κή εκ­κί­νη­σης ΜΕΘ, δε­δο­μέ­νων των τρα­γι­κής ελ­λεί­ψε­ων σε νο­ση­λευ­τι­κό προ­σω­πι­κό, το οποίο, ήδη στις υπάρ­χου­σες κλι­νι­κές λει­τουρ­γεί συχνά κάτω από τα όρια ασφά­λειας, με τε­ρά­στια προ­βλή­μα­τα στη λήψη αδειών και ρεπό.

Είναι και­ρός λοι­πόν να αφή­σου­με την κλα­ψού­ρα και το μοι­ρο­λόι, ένθεν και ένθεν. Η κοι­νω­νία να απαι­τή­σει ό,τι δι­καιού­ται και ό,τι δεν θα της χα­ρί­σουν αν δεν το διεκ­δι­κή­σει. Η διοί­κη­ση του Νο­σο­κο­μεί­ου να εκ­κι­νή­σει δια­δι­κα­σία νέων προ­κη­ρύ­ξε­ων, πα­ράλ­λη­λα για­τρών και νο­ση­λευ­τών, εξει­δι­κευ­μέ­νων σε λει­τουρ­γία ΜΕΘ, αλλά και με ει­δι­κά επι­στη­μο­νι­κά και οι­κο­νο­μι­κά κί­νη­τρα,  αξιο­ποιώ­ντας, τόσο το «δυ­σπρό­σι­το και νη­σιω­τι­κό» χα­ρα­κτή­ρα του νη­σιού μας, όσο και την «κα­τά­στα­ση έκτα­κτης ανά­γκης» στην οποία βρι­σκό­μα­στε λόγω σει­σμών, ώστε οι για­τροί που θα προ­σλη­φθούν και που πι­θα­νά θα προ­έρ­χο­νται εκτός Ζα­κύν­θου, να μεί­νουν και να ερ­γα­στούν στο νησί και αν κά­πο­τε φύ­γουν να βρε­θούν με αυ­ξη­μέ­να προ­σό­ντα για  τη διεκ­δί­κη­ση της επό­με­νης θέσης προ­τί­μη­σής τους.             

Η κυ­βέρ­νη­ση, να απο­φα­σί­σει μια γεν­ναία και μό­νι­μη  αύ­ξη­ση του προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού του νο­σο­κο­μεί­ου Ζα­κύν­θου, όχι μόνο για να λει­τουρ­γή­σει επι­τέ­λους η ΜΕΘ, αλλά και ο μα­στο­γρά­φος, η μέ­τρη­ση οστι­κής πυ­κνό­τη­τας και το πα­θο­λο­γο­α­να­το­μι­κό ερ­γα­στή­ριο, αλλά  και να υπο­στη­ρι­χθεί, οι­κο­νο­μι­κά και στε­λε­χι­κά, η ζω­τι­κής ση­μα­σί­ας λει­τουρ­γία τμη­μά­των και κλι­νι­κών, να στα­μα­τή­σει η «αι­μορ­ρα­γία» σε για­τρούς που απο­χω­ρούν και να λει­τουρ­γή­σει ξανά το νέο νο­σο­κο­μείο Ζα­κύν­θου, όπως ο σχε­δια­σμός του προ­βλέ­πει και όπως οι ανά­γκες της κοι­νω­νί­ας του νη­σιού το απαι­τούν. 

Ζά­κυν­θος 21/1/2019

*Πρό­ε­δρος της Ένω­σης Νο­σο­κο­μεια­κών Για­τρών Ζα­κύν­θου