Ο κύβος ερρίφθη

Το σοκ του διεθνούς συστήματος μετά την προκήρυξη δημοψηφίσματος ακολουθεί η απάντηση με μια επιχείρηση “σοκ και δέος” κόντρα στο δημοψήφισμα ή υπέρ του ναι ή υπέρ της αποχής. Αυτή η επιχείρηση (που δεν νομίζω ότι έχουμε δει όλα τα επεισόδιά της και που θα συνεχιστεί και μετά το δημοψήφισμα) επηρεάζει κόσμο. Και απαιτεί απαντήσεις.

Με τη μέχρι τώρα εξέλιξή της, δυο βασικά και αλληλοσυνδεμένα ερωτήματα μπαίνουν και αναδεικνύονται: ποιο είναι το νόημα του δημοψηφίσματος και τι θα γίνει “μετά”, κυρίως μετά από ένα ΟΧΙ.

α) Σε σχέση με το νόημα του δημοψηφίσματος. Ο αντίπαλος (από την τρόικα μέχρι τους εδώ πολιτικούς εκπροσώπους του συστήματος, Σαμαρά, Σημίτη, Παυλόπουλο κλπ) προσπαθεί να υποβάλει και να επιβάλει το επιφανειακό ψευτοδίλημμα ευρώ ή δραχμή, εντός ή εκτός “Ευρώπης”. Βασιζόμενη και σε όλες τις αδυναμίες του αριστερού στρατοπέδου πάνω σε αυτό το ζήτημα, η κυρίαρχη προπαγάνδα έχει καταφέρει από καιρό να ενδύσει αυτό το δίλημμα με φόβο και τρόμο, να καλλιεργήσει στο ασυνείδητο της κοινής γνώμης σενάρια συντέλειας και καταστροφής σε περίπτωση “εξόδου από την ευρωζώνη”. Πέραν του ότι η παραβίαση των ευρωπαϊκών συνθηκών έχει γίνει πολλάκις από τις περισσότερες χώρες χωρίς επιπτώσεις και άρα δεν συνδέεται με αυτόματο και τεχνικό τρόπο με κάποια “έξοδο”. Πέραν του ότι ο Τσίπρας καταγγέλλει την τρόικα ότι αυτή παραβιάζει τις ευρωπαϊκές συνθήκες. Η αλήθεια είναι ότι ο κόσμος θεωρεί πολύ πρωταρχικότερο ένα άλλο δίλημμα, στο οποίο πρέπει να επενδύσουμε: ναι ή όχι στη λιτότητα, ναι ή όχι στη συνέχιση των μνημονίων και στην καταστροφή της κοινωνικής πλειοψηφίας. Ο ΦΠΑ, ο ΕΝΦΙΑ, οι μισθοί και οι συντάξεις, οι ιδιωτικοποιήσεις είναι τα πράγματα που κυρίως ενδιαφέρουν τον κόσμο, ακόμη περισσότερο τον κόσμο του 85% που έχει πληγεί από την Κρίση στη χώρα, τον κόσμο όπου αναφερόμαστε. Και αυτά δεν έχουν καταφέρει να τα αποφύγουν ούτε τα μισθωμένα γκάλοπ με τα χαλκευμένα μισά ερωτήματα.

Με το ΟΧΙ ο λαός καταφέρει οριστικό πλήγμα κατά της λιτότητας, τέτοιο που κανείς δεν θα μπορεί να το διαχειριστεί και να το διαστρεβλώσει εύκολα. Γι'αυτό έχουν πανικοβληθεί τα επιτελεία, γι'αυτό πρέπει το 85% να ψηφίσει ΟΧΙ και το 15% -που έχει ωφεληθεί από τα Μνημόνια- ΝΑΙ. Ενδιάμεσα δεν υπάρχουν, ΑΝ τεθεί έτσι το νόημα του δημοψηφίσματος. Και έτσι είναι, επειδή αυτό το δίλημμα απηχεί καθαρότερα τα λαϊκά συμφέροντα και προσδοκίες, επειδή για να απαντάει στις αντηχήσεις αυτού του διλήμματος ψηφίστηκε και ο ΣΥΡΙΖΑ. Με αυτόν τον τρόπο, ακυρώνεται και το τζογάρισμα πάνω στην απόσυρση της τελευταίας “πρότασης των θεσμών”: δεν μιλάμε μόνο για τη συγκεκριμένη πρόταση, αλλά για όλες τις “εκβιαστικές απαιτήσεις των δανειστών”, όλα τα μνημόνια κάθε είδους, κάθε παραλλαγή νέας λιτότητας.

Αυτή τη θέση έχει εκφράσει επίσημα και δημόσια το μόνο όργανο του ΣΥΡΙΖΑ που έχει αποφανθεί ως τώρα για τη συγκυρία, η πολιτική γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ: 'ΟΧΙ στον αυταρχισμό της λιτότητας”.

β) Αν το δίλημμα “ευρώ ή δραχμή” στρέφει (κακώς ίσως) προς το ΝΑΙ, άλλος θανάσιμος κίνδυνος είναι η αποχή, η αποσυσπείρωση του κόσμου μας. Επειδή εμείς επικεντρώνουμε στη λιτότητα, είναι αδιανόητο να αφήνεται έστω και μισό υπονοούμενο ότι μετά από ένα ΟΧΙ, μπορεί αυτή η κυβέρνηση να ακολουθήσει κάποια παραλλαγή λιτότητας. Η συμφωνία απορρίπτεται για το χαρακτήρα της, επειδή επιβαρύνει τα κατώτερα στρώματα και εξακολουθεί να θεωρεί μονόδρομο την αποπληρωμή του παράνομου, επαχθούς, απεχθούς χρέους. Επειδή ΣΗΜΕΡΑ δεν βελτιώνει αλλά επιδεινώνει το βιοτικό επίπεδο της πλειοψηφίας. Αλλάζοντας δυο νούμερα και τρία σημεία στίξης, προσθέτοντας κάποια αοριστία για μελλοντική ανακούφιση, δεν αλλάζει η ουσία της. Αυτό είναι πολύ καθαρό για τον κόσμο, τόσο του ΣΥΡΙΖΑ, όσο και εκείνο το 90% που (κατά τα γκάλοπ) θέλει π.χ. να μην αυξηθεί ο ΦΠΑ.

Άρα κάθε αναφορά που υπονοεί ότι η αντιπρότασή μας είναι οι παλιές κυβερνητικές προτάσεις των 47 σελίδων, είναι αποθαρρυντική για το ΟΧΙ, στέλνει στην αποχή και στο “όλοι ίδιοι είναι”. Κάθε αναφορά σε συνέχιση της “διαπραγμάτευσης” επί των προηγούμενων κυβερνητικών προτάσεων -και όχι από τελείως νέα βάση- είναι αυτοκτονική. Πολύ πιο πρόδηλα, κάθε σαλτιμπαγκισμός για αναθεώρηση της κυβερνητικής στάσης υπέρ του ...ΝΑΙ!

Το δημοψήφισμα αποτέλεσε τομή, γι'αυτό και ο σάλος. Έβαλε την μη πληρωμή της δόσης στην ημερήσια διάταξη, έπαυσε τη διαπραγμάτευση και αχρήστευσε την οποιαδήποτε αξία είχαν οι υποχωρήσεις της κυβέρνησης προκειμένου να βρει κάποιο υποθετικό κοινό έδαφος με τα αρπακτικά. Και ευτυχώς που την έπαυσε, γιατί σε όλο και πιο κακές και ταπεινωτικές υποχωρήσεις κατέληγε. Και ευτυχώς που την αχρήστευσε, γιατί αυτές οι υποχωρήσεις ήταν απαράδεκτες και η αξία τους αρνητική για τα εργατικά και λαϊκά συμφέροντα.  Γι'αυτό και δεν θα περνούσαν από το ΣΥΡΙΖΑ ή την Κ.Ο. του. Άλλωστε η ίδια η αποχώρηση από τις διαπραγματεύσεις, μαζί με τις αντιδράσεις των ελίτ που προσπαθούν να ακυρώσουν το δημοψήφισμα ή να περάσουν το ΝΑΙ, αποδεικνύουν το αδιέξοδο και ουτοπικό του “έντιμου συμβιβασμού”. Πρέπει να καταλάβουμε ότι είμαστε σε άλλη σελίδα. Μόνη νοητή τοποθέτηση, λογική συνέχεια την επικέντρωσής μας στην αντιλιτότητα ώστε να επικρατήσει άνετα το ΟΧΙ, είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αφήνει πίσω τις “επώδυνες και αμοιβαία επωφελείς συμφωνίες” και ξαναδεσμεύεται στην ΔΕΘ με κάθε αναγκαίο μέσο. Στην ανατροπή της λιτότητας ανεξαρτήτως διαπραγμάτευσης. Αυτή μπορεί να συνεχιστεί, αλλά με τετελεσμένα και όχι με επιχειρήματα μεταξύ ...λογικών φίλων και “εταίρων”. Όπως τετελεσμένο είναι το δημοψήφισμα που αδυνατίζει την θέση του ταξικού εχθρού, έτσι θα την αδυνατίσει και η τετελεσμένη υλοποίηση όλου του προγράμματός μας. Έτσι “διαπραγματεύεσαι” με την αναβαπτισμένη τρόικα: “κάνοντας πόλεμο” και κατακτώντας νέα χαρακώματα.

Η τομή του δημοψηφίσματος (πολύ περισσότερο από ό,τι στο κοντινό παρελθόν οι κομματικές διαδικασίες) δεν μπορεί να υποβιβαστεί σε απλό ατού στο ίδιο μοτίβο, μιας ίδιας απονομιμοποιημένης και πλέον κατάδηλα αδιέξοδης διαπραγμάτευσης.

γ) Έτσι απαντιέται και το τι θα γίνει “μετά” το ΟΧΙ. Η απάντηση δεν -μπορεί να- έχει να κάνει με τα άπειρα σενάρια που μπορεί να παίξουν και τα ποικίλα μέτρα που θα χρειαστεί να παρθούν. Αλλά αφορά την κεντρική πολιτική κατεύθυνση του ΣΥΡΙΖΑ, αυτή που ταλαντεύτηκε επί πέντε μήνες μεταξύ της ΔΕΘ και της ακύρωσής της ελέω “θεσμών”. “Μετά” λοιπόν, θα προχωρήσουμε στην υλοποίηση της ΔΕΘ και όποιων άλλων μέτρων χρειαστούν ώστε να αντιστρέψουμε τα μνημονιακά κεκτημένα των τελευταίων ετών. Και προφανώς αυτά θα είναι μέτρα εις βάρος του κεφαλαίου, χωρίς τη συγκατάθεση των άλλων νεοφιλελεύθερων καπιταλιστικών κυβερνήσεων. “Μετά”, με Μνημόνια στον πλούτο και παύση πληρωμών στο απεχθές, επαχθές και παράνομο χρέος, θα μπορούμε να αντιμετωπίσουμε επιτυχώς κάθε τεχνητή έλλειψη ρευστότητας, κάθε άλλο αντίμετρο που θα ορθώσουν οι αντίπαλοι. Με κάθε τραπεζικό, θεσμικό, νομικό, πολιτικό μέσο. “Μετά”, με το ΟΧΙ, η χώρα μπορεί να αλλάξει πορεία. Αλλά “μετά” με το ΝΑΙ ή την αποχή, η λιτότητα ενδυναμώνεται και αυτή η κυβέρνηση πέφτει.

Χωρίς δέσμευση για μια τέτοια επόμενη μέρα, πάλι ενισχύεται η αποθάρρυνση, η αδιαφορία, η αποχή.

Είναι αλήθεια ότι σε σχέση με τα β) και γ) δεν έχει υπάρξει τοποθέτηση κομματικού οργάνου ως τώρα. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να υπάρξει και πρέπει να είναι συνεπής με το πρώτο σημείο.

Όμως, η δυναμική του ΟΧΙ, η δυναμική ενός λαού που έχει απαυδήσει να χάνει δικαιώματα, ζωές, ελπίδα, κινεί τα πράγματα προς τέτοιες κατευθύνσεις, με ή χωρίς επίσημη κομματική θέση. Μόνος τρόπος να επιβιώσει -και να νικήσει!- η Αριστερά μέσα στις χαοτικές συνθήκες που διαμορφώνει η Κρίση και η επιθετικότητα των αρχουσών τάξεων, είναι να πιαστεί από αυτό ρεύμα. Ρεύμα που απειλεί να κατακλύσει όλη την Ευρώπη, αν βρεθεί κάποιος να το καθοδηγήσει σε συγκεκριμένες νέες λαϊκές και εργατικές κατακτήσεις καταρχάς στην Ελλάδα. Κάποιος να αποδείξει ότι υπάρχει εναλλακτική λύση και μάλιστα εκρηκτικά καλύτερη από το σημερινό Ευρωπαϊκό Έρεβος.