Ο θεσμικός ρατσισμός δολοφονεί

Ο τραγικός θάνατος του 5χρονου παιδιού στη Μόρια υπενθυμίζει με τον πιο σκληρό τρόπο τη βαρβαρότητα του θεσμικού ρατσισμού, ειδικά στα νησιά του Αιγαίου. Δεν αποτελεί «μεμονωμένο περιστατικό» και ο θρήνος και η οργή δεν αφορούν μόνο το αδικοχαμένο προσφυγόπουλο. Η δραματική απώλεια είναι η φρικιαστική κορυφή ενός απάνθρωπου παγόβουνου.

Το συγκλονιστικό περιστατικό ήρθε λίγες μέρες αφότου ανθρωπιστικές οργανώσεις προειδοποιούσαν για την άθλια κατάσταση στα νησιά και έκαναν επείγουσες εκκλήσεις. Το έγκλημα είχε κυριολεκτικά προαναγγελθεί. 

Ερευνήτριες του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων περιέγραψαν πρόσφατα την κατάσταση με τα πιο μελανά χρώματα και τους πιο δραματικούς τόνους:

«Από αυτή την εβδομάδα οι σχεδόν 5.000 άνθρωποι είναι παγιδευμένοι εκεί χωρίς αξιοπρεπή πρόσβαση σε σωστό καταφύγιο, νερό, υγιεινή ή προστασία... Δεν υπάρχει νερό στη Μόρια και ο κόσμος έχει πρόσβαση στο νερό μόνο τρεις φορές την ημέρα για 30-40 λεπτά... Κάθε μέρα βλέπαμε μικρά παιδάκια, τα οποία τουρτούριζαν και ήταν έξω με τα εσώρουχά τους, ενώ οι μητέρες τούς έριχναν νερό στο κεφάλι προσπαθώντας να τα καθαρίσουν και να τα προστατεύσουν από τις ψείρες και από την ψώρα... Παρ’ όλο που η ελληνική κυβέρνηση και άλλοι υπεύθυνοι για το Hot Spot της Μόρια γνωρίζουν ότι η Μόρια δεν είναι προσβάσιμη σε ανθρώπους με αναπηρία, εμείς συναντήσαμε πολλούς ανθρώπους με αναπηρία, οι οποίοι ζουν εκεί. Κυριολεκτικά κάθε άνθρωπος, μας μίλησε για καυγάδες που ξεσπούν κάθε νύχτα... Οι ψυχολόγοι, που δουλεύουν στη Μόρια, μαζί με τους πρόσφυγες και τους αιτούντες άσυλο που ρωτήσαμε, μας επιβεβαίωσαν ότι πολλοί προσπάθησαν να βάλουν τέλος στη ζωή τους».

Στην αναφορά τους, κάνουν λόγο για τη χειρότερη κατάσταση που έχει υπάρξει στα νησιά, από την αρχή της προσφυγικής κρίσης: «Ενώ θα έπρεπε να προστατεύονται και να μεταφέρονται στην ενδοχώρα σε κατάλληλες και ανθρώπινες δομές, περπατώντας στην Μόρια την τελευταία εβδομάδα αντικρίσαμε ανθρώπους σε αναπηρικά καροτσάκια, αντικρίσαμε γυναίκες μόνες, ηλικιωμένους και εκατοντάδες, εάν όχι χιλιάδες, παιδιά, συμπεριλαμβανομένων και νεογέννητων. Ακόμα πιο ανησυχητικό όμως, είναι το γεγονός, πως αντικρίσαμε χιλιάδες ανθρώπους σε απόγνωση».

Τις προηγούμενες μέρες, τη δημόσια συζήτηση απασχολούσε η «αύξηση των ροών». Όλοι στέκονταν στους συγκυριακούς λόγους (καλός καιρός, επιδείνωση σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας), αδιαφορώντας για μια αυτονόητη αλήθεια: ο πόλεμος σε Ιράκ-Συρία συνεχίζεται, οι αιτίες του ξεριζωμού στον Τρίτο Κόσμο εξακολουθούν να υπάρχουν, και οι προσπάθειες της ΕΕ να φράζει την μία δίοδο μετά την άλλη, δεν μπορούν να ανακόψουν την προσπάθεια των ανθρώπων να αναζητήσουν την επιβίωση ή μια αξιοπρεπή ζωή. Το δράμα είναι ότι αυτό τους το δικαίωμα (ακόμα και της επιβίωσης, όπως αποδείχτηκε τραγικά) τσαλαπατά η εγκληματική προσήλωση της ελληνικής κυβέρνησης στην τήρηση των συμφωνηθέντων, με τον εγκλωβισμό των εισερχομένων στα νησιά να δημιουργεί μια εκρηκτική, απάνθρωπη κατάσταση.

Και ενώ όλοι επισημαίνουν πως οι προβλέψεις της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας είναι καταστροφικές για τους πρόσφυγες στα νησιά, ο Μουζάλας παραμένει φανατικός υπέρμαχός της. Το «Βήμα», περιγράφει τη θέση του υπουργείου απέναντι στην αύξηση των ροών: «Δεν έχει νόημα να παίρνουμε κόσμο από τα νησιά και να τους φέρνουμε στην ηπειρωτική Ελλάδα διότι όσους και αν πάρουμε, άλλοι τόσοι και παραπάνω θα έρθουν από την Τουρκία. “Αυτό που έχει νόημα είναι η κράτηση και η επιστροφή τους στην Τουρκία” λέει χαρακτηριστικά καλά πληροφορημένη πηγή». Πρόκειται για μνημείο κυνισμού. Όταν ο κυβερνητικός προσανατολισμός είναι τέτοιος, ίσως δεν πρόκειται για «πυροτέχνημα» η δημόσια παραδοχή του Γιάννη Μπαλάφα ότι η κυβέρνηση εξετάζει και το ενδεχόμενο... πλωτών hot spot όπου θα μένουν οι πρόσφυγες, ως λύση στην αποσυμφόρηση των νησιών! Προτιμούν να στοιβάξουν τους πρόσφυγες σε καράβια, προκειμένου να μείνουν μακριά από την ενδοχώρα...

Η ελληνική αντιπροσφυγική πολιτική αποτελεί μια ιδιότυπη μικρογραφία της ευρωπαϊκής. Ενώ η ΕΕ κλείνει συμφωνίες που δημιουργούν «χώρες-γκέτο» με άθλιες συνθήκες στην περιφέρειά της για να μείνει η ίδια «απροσπέλαστη», η Ελλάδα δημιουργεί «νησιά-γκέτο» με άθλιες συνθήκες, για να μείνει «απροσπέλαστη» η ενδοχώρα. Η κατάσταση θυμίζει όλο και περισσότερο την «πρωτοπόρα» σε ρατσιστικές πολιτικές Αυστραλία που στοιβάζει τους πρόσφυγες στα νησιά Ναουρού και Μανούς, στέλνοντας το μήνυμα «δεν θα φτάσετε ποτέ στην Αυστραλία – παρατήστε τα». Αυτό είναι και το κίνητρο των εδώ κυβερνητικών πολιτικών -η ενίσχυση της αποτροπής- όπως περιγράφεται και από τη θέση του υπουργείου ως προς τη διαχείριση των ροών. 

Αυτή η απάνθρωπη «αρχιτεκτονική» πρέπει να ξηλωθεί. Είναι υπόθεση ενός διεθνούς κινήματος, η ανατροπή της συνθήκης ΕΕ-Τουρκίας. Στις πλάτες του κινήματος στην Ελλάδα πέφτει το καθήκον του σπασίματος της συμφωνίας εδώ: Ξεκινώντας με την απαίτηση να τερματιστεί η απαράδεκτη πολιτική «γκετοποίησης». Μιλώντας δε για συγκρίσεις με την Αυστραλία, οι πρόσφυγες στα στρατόπεδα των νησιών βρίσκονται σε καθημερινές κινητοποιήσεις εδώ και αρκετές εβδομάδες. Στο πλευρό τους αναπτύσσεται ένα αντιρατσιστικό κίνημα αλληλεγγύης με σύνθημα «Bring them in!». Φέρτε τους μέσα (σ.σ.: στην ενδοχώρα)! Αυτή πρέπει να γίνει η «πολεμική κραυγή» και του αντιρατσιστικού κινήματος στην Ελλάδα, ενάντια στο θεσμικό ρατσισμό της κυβέρνησης που αποδεικνύεται δολοφονικός…

*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά