Οι Μέρες του Ιούλη

Το 1917, η Ρωσία είχε πε­ρισ­σό­τε­ρους από 165 εκα­τομ­μύ­ρια κα­τοί­κους, από τους οποί­ους τα 2,7 εκ. ζού­σαν στην Πε­τρού­πο­λη. Η πρω­τεύ­ου­σα στέ­γα­ζε 390.000 ερ­γο­στα­σια­κούς ερ­γά­τες –το ένα τρίτο γυ­ναί­κες- 215.000 με 300.000  στρα­τιώ­τες και πε­ρί­που 30.000 ναύ­τες και στρα­τιώ­τες εγκα­τε­στη­μέ­νους στη ναυ­τι­κή βάση της Κρο­στάν­δης.

Μετά την Επα­νά­στα­ση του Φλε­βά­ρη και την πτώση του Τσά­ρου Νι­κό­λα­ου Β’ , τα Σο­βιέτ, κα­θο­δη­γού­με­να από τους Μεν­σε­βί­κους και τους Σο­σια­λε­πα­να­στά­τες, πα­ρα­χώ­ρη­σαν την εξου­σία σε μια μη εκλεγ­μέ­νη Προ­σω­ρι­νή Κυ­βέρ­νη­ση που δή­λω­νε πρό­θε­ση να συ­νε­χί­σει την εμπλο­κή της Ρω­σί­ας στον Α’ ΠΠ και να κα­θυ­στε­ρή­σει την αγρο­τι­κή με­ταρ­ρύθ­μι­ση μέχρι την εκλο­γή της Συ­ντα­κτι­κής Συ­νέ­λευ­σης, η ημε­ρο­μη­νία της οποί­ας σύ­ντο­μα ανα­βλή­θη­κε επ’ αό­ρι­στον .   Αυτά τα ίδια σο­βιέτ ήταν που επί­σης κα­λού­σαν για δη­μιουρ­γία επι­τρο­πών στρα­τιω­τών και τους έδι­ναν οδη­γί­ες να απει­θαρ­χούν σε οποια­δή­πο­τε επί­ση­μη εντο­λή που έρ­χε­ται σε αντι­πα­ρά­θε­ση με τις εντο­λές και τα δια­τάγ­μα­τα του Σο­βιέτ των αντι­προ­σώ­πων Ερ­γα­τών και Στρα­τιω­τών. Αυτές οι αντι­φα­τι­κές απο­φά­σεις πα­ρή­γα­γαν μια εύ­θραυ­στη δυα­δι­κή δομή εξου­σί­ας που ση­μα­το­δο­τού­σε την κυ­βερ­νη­τι­κή κρίση. Η πρώτη από αυτές τις κρί­σεις ξέ­σπα­σε τον Απρί­λιο του 1917 πάνω στο ζή­τη­μα του πο­λέ­μου και έληξε αφού εκ­διώ­χθη­καν οι βα­σι­κοί αστοί πο­λι­τι­κοί ηγέ­τες- ο Πάβελ Μι­λιού­κοφ από το κόμμα των Κα­ντέ­των (Συ­νταγ­μα­τι­κοί Δη­μο­κρά­τες) και ο Αλε­ξά­ντερ Γκού­τσκοφ από το Κόμμα των Οκτω­βρι­στών . Επι­πλέ­ον , απο­κά­λυ­ψε την ανι­κα­νό­τη­τα της κυ­βέρ­νη­σης σε ό,τι αφορά τα στρα­τεύ­μα­τα της Πε­τρού­πο­λης, που υπά­κουαν στην Εκτε­λε­στι­κή Επι­τρο­πή του Σο­βιέτ της Πε­τρού­πο­λης και όχι στον τότε διοι­κη­τή Στρα­τη­γό Λαβρ Κορ­νί­λοφ. 

Το Διά­ταγ­μα Νο1 του Σο­βιέτ της Πε­τρού­πο­λης, εκ­δό­θη­κε στις 14 Μαρ­τί­ου του 1917. Αυτό το έγ­γρα­φο καλεί τις μο­νά­δες να εκλέ­ξουν στρα­τιω­τι­κές επι­τρο­πές, να στεί­λουν αντι­προ­σώ­πους στο Σο­βιέτ και να υπα­κού­ουν τους αξιω­μα­τι­κούς τους και την Προ­σω­ρι­νή Κυ­βέρ­νη­ση μόνο εάν οι εντο­λές δεν έρ­χο­νται σε αντί­θε­ση με τις εντο­λές και τα δια­τάγ­μα­τα του Σο­βιέτ της Πε­τρού­πο­λης. Όλα τα όπλα έπρε­πε να ελέγ­χο­νται από αυτές τις επι­τρο­πές "και σε καμία πε­ρί­πτω­ση δεν πρέ­πει να πα­ρα­δο­θούν σε αξιω­μα­τι­κούς, ακόμη και κα­τό­πιν δια­τα­γής".

Η κυ­βέρ­νη­ση συ­να­σπι­σμού που προ­έ­κυ­ψε από αυτή την κρίση πε­ριε­λάμ­βα­νε 9 υπουρ­γούς από αστι­κά κόμ­μα­τα και 6 από τα απο­κα­λού­με­να σο­σια­λι­στι­κά κόμ­μα­τα. Ο Πρί­γκη­πας Γκε­όρ­γκι Λβοφ πα­ρέ­μει­νε πρω­θυ­πουρ­γός και υπουρ­γός εσω­τε­ρι­κών, αλλά ο Υπουρ­γός Πο­λέ­μου και Ναυ­τι­κού, Αλε­ξά­ντερ Κε­ρέν­σκι, μέλος του Κόμ­μα­τος των­Σο­σια­λε­πα­να­στα­τών, σύ­ντο­μα έγινε ο ανερ­χό­με­νος κυ­βερ­νη­τι­κός «αστέ­ρας». Τα υπουρ­γεία πε­ριε­λάμ­βα­ναν και τους Μεν­σε­βί­κους, με τον Ιρά­κλι Τσε­ρε­τέ­λι ως υπουρ­γό Τα­χυ­δρο­μεί­ων και Τη­λε­γρα­φεί­ων και τον Ματ­βέι Σκο­μπέ­λεφ ως υπουρ­γό Ερ­γα­σί­ας. Οι Σο­σια­λε­πα­να­στά­τες Βί­κτορ Τσερ­νόφ και Πάβελ Πε­ρε­βέρ­ζεφ συμ­με­τεί­χαν επί­σης στον συ­να­σπι­σμό ως υπουρ­γοί Γε­ωρ­γί­ας και Δι­καιο­σύ­νης, αντι­στοί­χως.

Το Μπολ­σε­βί­κι­κο Κόμμα το Κα­λο­καί­ρι του 1917

Οι Μπολ­σε­βί­κοι στο πρώτο μισό του 1917 είχαν δώσει ση­μα­ντι­κούς αγώ­νες. Αρ­χι­κά δεν είχαν συμ­φω­νή­σει με τη δια­δή­λω­ση στη Διε­θνή Μέρα της Γυ­ναί­κας, που οδή­γη­σε στην Επα­νά­στα­ση του Φλε­βά­ρη. Το Μπολ­σε­βί­κι­κο Κόμμα έπει­τα έζησε μια από­το­μη συ­ντη­ρη­τι­κή στρο­φή στα μέσα του Μαρ­τί­ου, όταν οι Λεφ Κά­με­νεφ,  Ιωσήφ Στά­λιν και Μ.Κ. Μου­ρά­νοφ επέ­στρε­ψαν από τη Σι­βη­ρία και ανέ­λα­βαν το κομ­μα­τι­κό όρ­γα­νο, την Πράβ­ντα.  Υπό τον δικό τους έλεγ­χο, η εφη­με­ρί­δα στρά­φη­κε προς την κρι­τι­κή στή­ρι­ξη στην Προ­σω­ρι­νή Κυ­βέρ­νη­ση, απέρ­ρι­ψε το σύν­θη­μα «Κάτω ο Πό­λε­μος» και κα­λού­σε να πε­ριο­ρι­στούν οι πρω­το­βου­λί­ες που διά­βρω­ναν το στρα­τιω­τι­κό μέ­τω­πο. Αυτές οι θέ­σεις ήρθαν σε οξεία αντι­πα­ρά­θε­ση με τις από­ψεις του Λένιν, όπως αυτές εκ­φρά­στη­καν στα «γράμ­μα­τα από μα­κριά», κι έτσι δεν εκ­πλήσ­σει ότι η Πράβ­ντα δη­μο­σί­ευ­σε μόνο το πρώτο από αυτά, με πο­λυά­ριθ­μα ση­μεία λο­γο­κρι­σί­ας. Σύμ­φω­να με τις ανα­μνή­σεις του Αλε­ξά­ντερ Σλιά­πνι­κοφ: «Η μέρα που κυ­κλο­φο­ρεί το πρώτο φύλλο της “ανα­μορ­φω­μέ­νης” Πράβ­ντα, στις 15 Μαρ­τί­ου, ήταν μια μέρα θριάμ­βου για τους “αμυ­νί­τες”. Ολό­κλη­ρο το Ανά­κτο­ρο της Ταυ­ρί­δας, από τα μέλη της Επι­τρο­πής στη Δούμα μέχρι την Εκτε­λε­στι­κή  Επι­τρο­πή (στΜ του Σο­βιέτ), την καρ­διά της επα­να­στα­τι­κής δη­μο­κρα­τί­ας,  κα­τα­κλύ­στη­κε από μια εί­δη­ση – την επι­κρά­τη­ση των με­τριο­πα­θών και λο­γι­κών μπολ­σε­βί­κων σε βάρος των “εξ­τρε­μι­στών”. Στην ίδια την Εκτε­λε­στι­κή Επι­τρο­πή συ­να­ντή­σα­με δη­λη­τη­ριώ­δη χα­μό­γε­λα.»

Αυτές οι από­ψεις κυ­ριαρ­χού­σαν με­τα­ξύ των στε­λε­χών των Μπολ­σε­βί­κων στην Πε­τρού­πο­λη, όταν, στις 3 Απρι­λί­ου, ο Λένιν κα­τέ­φτα­σε στον Σταθ­μό της Φιν­λαν­δί­ας. Την επό­με­νη μέρα, πα­ρου­σί­α­σε τις διά­ση­μες «Θέ­σεις του Απρί­λη» στην αντι­προ­σω­πεία των Μπολ­σε­βί­κων στο Παν­ρω­σι­κό Συ­νέ­δριο των Σο­βιέτ. Σε σύ­γκρου­ση με τον Κά­με­νεφ και τον Στά­λιν, ο Λένιν επι­βε­βαί­ω­σε την απο­κή­ρυ­ξη του «επα­να­στα­τι­κού αμυ­νι­τι­σμού» και υπο­στή­ρι­ξε τη συ­να­δέλ­φω­ση στο μέ­τω­πο. Υιο­θέ­τη­σε επί­σης τη θέση του Τρό­τσκι, χα­ρα­κτη­ρί­ζο­ντας την «τρέ­χου­σα κα­τά­στα­ση» ως με­τά­βα­ση με­τα­ξύ της πρώ­της «αστι­κής-φι­λε­λεύ­θε­ρης» φάσης της επα­νά­στα­σης και της δεύ­τε­ρης «σο­σια­λι­στι­κής» φάσης, κατά τη διάρ­κεια της οποί­ας η εξου­σία θα έπρε­πε να πε­ρά­σει στα χέρια του προ­λε­τα­ριά­του  .

Ο Λένιν ενα­ντιώ­θη­κε στην «κρι­τι­κή στή­ρι­ξη» που ο Στά­λιν και ο Κά­με­νεφ έδι­ναν στην Προ­σω­ρι­νή Κυ­βέρ­νη­ση, κα­λώ­ντας αντί­θε­τα για την πλήρη απόρ­ρι­ψη κάθε σκέ­ψης ότι οι Μπολ­σε­βί­κοι και οι πιο με­τριο­πα­θεί­ςΜεν­σε­βί­κοι θα μπο­ρού­σαν να ξα­να­ε­νω­θούν.  Από τότε κι έπει­τα, οι Μπολ­σε­βί­κοι άρ­χι­σαν να ζη­τούν να με­τα­φερ­θεί όλη η εξου­σία στα σο­βιέτ, που θα εξό­πλι­ζαν τον λαό, θα κα­ταρ­γού­σαν την αστυ­νο­μία, το στρα­τό, την κρα­τι­κή γρα­φειο­κρα­τία, θα απαλ­λο­τρί­ω­ναν όλα τα τσι­φλί­κια των γαιο­κτη­μό­νων, θα με­τέ­φε­ραν τον έλεγ­χο της πα­ρα­γω­γής και της δια­νο­μής στους ερ­γά­τες.

Στην 7η Παν­ρω­σι­κή Συν­διά­σκε­ψη του Μπολ­σε­βί­κι­κου Κόμ­μα­τος, που διε­ξή­χθη στην Πε­τρού­πο­λη από τις 24 μέχρι τις 29 Απρι­λί­ου, οι θέ­σεις του Λένιν για τον Πό­λε­μο και την Προ­σω­ρι­νή κυ­βέρ­νη­ση έγι­ναν πλειο­ψη­φι­κές.

Το Μπολ­σε­βί­κι­κο Κόμμα πα­ρέ­με­νε μικρό στις αρχές του 1917, με πε­ρί­που 2 χι­λιά­δες μέλη στην Πε­τρού­πο­λη, που απο­τε­λού­σαν μόνο το 0,5%  της βιο­μη­χα­νι­κής ερ­γα­τι­κής τάξης της πόλης. Στις αρχές της Συν­διά­σκ­ψης του Απρί­λη, ωστό­σο, τα μέλη του κόμ­μα­τος είχαν φτά­σει στις 16 χι­λιά­δες μόνο στην πρω­τεύ­ου­σα. Στα τέλη του Ιου­νί­ου είχαν δι­πλα­στια­στεί. Δύο χι­λιά­δες στρα­τευ­μέ­νοι είχαν εντα­χθεί στη Στρα­τιω­τι­κή Ορ­γά­νω­ση των Μπολ­σε­βί­κων, και 4 χι­λιά­δες επι­πλέ­ον σχε­τί­ζο­νταν με τον σύλ­λο­γο «Πράβ­ντα», μια μη κομ­μα­τι­κή ορ­γά­νω­ση που κα­θο­δη­γού­νταν από τη Μπολ­σε­βί­κι­κη Στρα­τιω­τι­κή Ορ­γά­νω­ση. Αυτή η μα­ζι­κή ανά­πτυ­ξη σε επί­πε­δο μελών με­τα­μόρ­φω­σε την ορ­γά­νω­ση. Οι γραμ­μές της πύ­κνω­σαν από στρα­το­λο­γί­ες ασυ­γκρά­τη­των νέων μελών που ήξε­ραν λίγα από Μαρ­ξι­σμό αλλά ανυ­πο­μο­νού­σαν για επα­να­στα­τι­κή δράση.

Εν τω με­τα­ξύ, οι Μπολ­σε­βί­κοι άρ­χι­σαν να εν­σω­μα­τώ­νουν στις γραμ­μές τους υπαρ­κτές ορ­γα­νώ­σεις. Στις 4 Μαΐου, τη μέρα πριν τον ανα­σχη­μα­τι­σμό της κυ­βέρ­νη­σης συ­να­σπι­σμού, ο Τρό­τσκι επέ­στρε­ψε από την εξο­ρία. Τώρα που βρι­σκό­ταν σε κοινό έδα­φος με τον Λένιν, ο Τρό­τσκι ξε­κί­νη­σε να συν­δέ­ει την ορ­γά­νω­σή του, την Μεζ­χραϊ­όν­τσι (Mezhraiontsy), στο κόμμα του Λένιν. Παρά την εκ­θε­τι­κή τους ανά­πτυ­ξη, οι Μπολ­σε­βί­κοι απο­τε­λού­σαν ακόμα μια μειο­ψη­φία. Αριθ­μού­σαν, ακόμα, λι­γό­τε­ρο από το 10% των αντι­προ­σώ­πων για το Πρώτο Παν­ρω­σι­κό Συ­νέ­δριο των Σο­βιέτ Ερ­γα­τών και Στρα­τιω­τών που ξε­κί­νη­σε στις 3 Ιου­νί­ου. Αυτή η πα­νε­θνι­κή συ­νά­ντη­ση πε­ριε­λάμ­βα­νε 1090 αντι­προ­σώ­πους -822 από τους οποί­ους με δι­καί­ω­μα ψή­φου-  που εκ­προ­σω­πού­σαν πάνω από 300 σο­βιέτ ερ­γα­τών, στρα­τιω­τών, αγρο­τών και 53 το­πι­κά, επαρ­χια­κά και πε­ρι­φε­ρεια­κά σο­βιέτ. Οι Μπολ­σε­βί­κοι ήταν η τρίτη δύ­να­μη σε αντι­προ­σώ­πους με 105, πίσω από τους Σο­σια­λε­πα­να­στά­τες (285 αντι­προ­σώ­πους) και τους Μεν­σε­βί­κους (248 αντι­προ­σώ­πους). Αυτή τη φορά, η Πε­τρού­πο­λη είχε 3 δια­κρι­τές ορ­γα­νώ­σεις του Μπολ­σε­βί­κι­κου Κόμ­μα­τος: την 9μελή Κε­ντρι­κή Επι­τρο­πή, την Παν­ρω­σι­κή Στρα­τιω­τι­κή Ορ­γά­νω­ση και την Επι­τρο­πή Πε­τρού­πο­λης. Κάθε μία είχε τις δικές της αρ­μο­διό­τη­τες,  και υπό­κει­ντο συχνά σε δια­φο­ρε­τι­κές και με­ρι­κές φορές αντι­φα­τι­κές πιέ­σεις. Η Κε­ντρι­κή Επι­τρο­πή, που έπρε­πε να εκτι­μά την κα­τά­στα­ση στο σύ­νο­λο της χώρας, συχνά βρέ­θη­κε στη θέση  να συ­γκρα­τεί τις πιο ρι­ζο­σπα­στι­κές ομά­δες.

Δια­μορ­φώ­νο­ντας το σκη­νι­κό

Η Στρα­τιω­τι­κή Ορ­γά­νω­ση των Μπολ­σε­βί­κων σχε­δί­α­σε μια ένο­πλη δια­δή­λω­ση για τις 10 Ιου­νί­ου για να εκ­φρά­σει τη μα­ζι­κή αντί­θε­ση στις προ­ε­τοι­μα­σί­ες της Προ­σω­ρι­νής Κυ­βέρ­νη­σης για στρα­τιω­τι­κή επί­θε­ση, τις προ­σπά­θειες του Κε­ρέν­σκι να απο­κα­τα­στή­σει την πει­θαρ­χία στους στρα­τώ­νες και την αυ­ξα­νό­με­νη απει­λή με­τα­κι­νή­σε­ων στο στρα­τιω­τι­κό μέ­τω­πο. Ακύ­ρω­σε τη δράση την τε­λευ­ταία στιγ­μή, υπο­κύ­πτο­ντας στην αντί­θε­ση του Συ­νε­δρί­ου των Σο­βιέτ.

Ορι­σμέ­να στοι­χεία στο Κόμμα των Μπολ­σε­βί­κων, ιδιαί­τε­ρα στην Επι­τρο­πή Πε­τρού­πο­λης και την Στρα­τιω­τι­κή Ορ­γά­νω­ση, έβλε­παν τη μα­ταιω­μέ­νη δια­δή­λω­ση ως πι­θα­νή εξέ­γερ­ση. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, έπρε­πε ο ίδιος ο Λένιν να εμ­φα­νι­στεί σε έκτα­κτη σύ­σκε­ψη  για να υπε­ρα­σπι­στεί την από­φα­ση της Κε­ντρι­κής Επι­τρο­πής να ακυ­ρώ­σει την προ­γραμ­μα­τι­σμέ­νη κι­νη­το­ποί­η­ση. Εξή­γη­σε ότι η Κε­ντρι­κή Επι­τρο­πή έπρε­πε να ακο­λου­θή­σει την επί­ση­μη τάξη του Συ­νε­δρί­ου των Σο­βιέτ και ότι η αντε­πα­νά­στα­ση θα μπο­ρού­σε να χρη­σι­μο­ποι­ή­σει τη δια­δή­λω­ση για δι­κούς της σκο­πούς. Ο Λένιν πρό­σθε­σε: « Ακόμα και στον­συ­νη­θι­σμέ­νο πό­λε­μο συμ­βαί­νει να πρέ­πει να ακυ­ρω­θούν προ­γραμ­μα­τι­σμέ­νες επι­θέ­σεις για στρα­τη­γι­κούς λό­γους και αυτό είναι πολύ πι­θα­νό­τε­ρο να συμ­βεί στον τα­ξι­κό πό­λε­μο. . . . Είναι απα­ραί­τη­το να εκτι­μή­σου­με την κα­τά­στα­ση και να πά­ρου­με τολ­μη­ρές απο­φά­σεις.» Το συ­νέ­δριο των Σο­βιέτ ψή­φι­σε να πραγ­μα­το­ποι­ή­σει μια δική του δια­δή­λω­ση μία εβδο­μά­δα αρ­γό­τε­ρα, στις 18 Ιου­νί­ου, και διέ­τα­ξε να συμ­με­τά­σχουν όλες οι στρα­τιω­τι­κές μο­νά­δες, άο­πλες. Οι μπολ­σε­βί­κοι την με­τέ­τρε­ψαν  σε μα­ζι­κή δια­δή­λω­ση ενα­ντί­ον της κυ­βέρ­νη­σης, με πάνω από τε­τρα­κό­σιες χι­λιά­δες δια­δη­λω­τές. Στο αφή­γη­μά του για τη ρω­σι­κή επα­νά­στα­ση, ο Νι­κο­λάι Σουκ­χά­νοφ υπεν­θυ­μί­ζει: «Συμ­με­τεί­χαν όλοι οι ερ­γά­τες και στρα­τιώ­τες της Πε­τρού­πο­λης. Αλλά ποιος ήταν ο πο­λι­τι­κός χα­ρα­κτή­ρας της δια­δή­λω­σης; "Οι Μπολ­σε­βί­κοι πάλι", σκέ­φτη­κα, κοι­τά­ζο­ντας τα συν­θή­μα­τα και “εκεί πίσω βρί­σκε­ται άλλο ένα μπολ­σε­βί­κι­κο μπλοκ δια­δη­λω­τών”. . . "Όλη η εξου­σία στα Σο­βιέτ!" , "Κάτω οι Δέκα Κα­πι­τα­λι­στές Υπουρ­γοί!" , "Ει­ρή­νη στις κα­λύ­βες, πό­λε­μος στα πα­λά­τια!" Με αυτόν τον απο­φα­σι­στι­κό και βα­ρυ­σή­μα­ντο τρόπο, η ερ­γα­τι­κή-αγρο­τι­κή Πε­τρού­πο­λη, η πρω­το­πο­ρία της ρω­σι­κής και της πα­γκό­σμιας επα­νά­στα­σης, εξέ­φρα­σε τη βού­λη­σή της».

Οι Μπολ­σε­βί­κοι είχαν σχε­διά­σει την αρ­χι­κή δια­δή­λω­ση μαζί με την Ομο­σπον­δία Αναρ­χι­κών Κομ­μου­νι­στών Πε­τρού­πο­λης, μια από τις δύο με­γά­λες αναρ­χι­κές ομά­δες που λει­τουρ­γού­σαν τότε. Η Αναρ­χι­κή Προ­σω­ρι­νή Επα­να­στα­τι­κή Επι­τρο­πή απο­φά­σι­σε να ξε­πε­ρά­σει τον σύμ­μα­χό της και απε­λευ­θέ­ρω­σε  τον Φ. Π. Κού­γκοφ, εκ­δό­τη της εφη­με­ρί­δας της Μπολ­σε­βί­κι­κης Στρα­τιω­τι­κή­ςΟρ­γά­νω­σης στο μέ­τω­πο, από τη φυ­λα­κή του Βί­μποργκ.

Σε απά­ντη­ση, η κυ­βέρ­νη­ση έκανε επι­δρο­μή στα αρ­χη­γεία των αναρ­χι­κών, σκο­τώ­νο­ντας μά­λι­στα έναν από τους ηγέ­τες τους. Σε συν­δυα­σμό με την επί­θε­ση του Κε­ρέν­σκι τον Ιού­λιο και τις νέες πα­ραγ­γε­λί­ες για όπλα και άντρες, η δο­λο­φο­νία του Ασνίν επέ­τει­νε τις  εσω­τε­ρι­κές ανα­τα­ρα­χές στα στρα­τεύ­μα­τα, ιδιαί­τε­ρα στο Πρώτο Σύ­νταγ­μα Πυ­ρο­βο­λι­κού. Αυτοί οι στρα­τιώ­τες ξε­κί­νη­σαν να σχε­διά­ζουν την άμεση εξέ­γερ­ση, -με την εν­θάρ­ρυν­ση των Αναρ­χι­κών-Κομ­μου­νι­στών – την πρώτη Ιου­λί­ου. Στη Παν­ρω­σι­κή Συν­διά­σκε­ψη της Μπολ­σε­βί­κι­κης Στρα­τιω­τι­κής Ορ­γά­νω­σης,  οι αντι­πρό­σω­ποι προει­δο­ποι­ή­θη­καν να μην παί­ξουν το παι­χνί­δι της κυ­βέρ­νη­σης ξε­κι­νώ­ντας μια κακώς ορ­γα­νω­μέ­νη και πρό­ω­ρη εξέ­γερ­ση. Ο λόγος του Λένιν στις 20 Ιου­νί­ου ηχού­σε σαν προ­φη­τι­κή προει­δο­ποί­η­ση: «Πρέ­πει να εί­μα­στε ιδιαί­τε­ρα προ­σε­κτι­κοί και συ­νε­τοί, ώστε να μην πα­ρα­συρ­θού­με εκτι­θέ­με­νοι σε κίν­δυ­νο προ­βο­κά­τσιας . . . . Μια λαν­θα­σμέ­νη κί­νη­ση από μέ­ρους μας μπο­ρεί να κα­τα­στρέ­ψει τα πάντα. . . . Ακόμη κι αν ήμα­σταν τώρα σε θέση να πά­ρου­με την εξου­σία, είναι αφε­λές να πι­στεύ­ου­με ότι , αφού την πή­ρα­με , θα μπο­ρού­σα­με και να την κρα­τή­σου­με.Έχου­με πει πολ­λές φορές ότι η μόνη δυ­να­τή μορφή επα­να­στα­τι­κής κυ­βέρ­νη­σης εί­ναιέ­να Σο­βιέτ Αντι­προ­σώ­πων Ερ­γα­τών, Στρα­τιω­τών και Αγρο­τών.Ποιο είναι το ακρι­βές βάρος των δυ­νά­με­ών μας στο Σο­βιέτ; Ακόμη και στα Σο­βιέτ των δύο πρω­τευου­σών, για να μην μι­λή­σου­με τώρα για άλλες πό­λεις, εί­μα­στε μια μικρή μειο­ψη­φία. Και τι δεί­χνει αυτό το γε­γο­νός; Δεν μπο­ρού­με να κά­νου­με πως δεν κα­τα­λα­βαί­νου­με. Δεί­χνει ότι η πλειο­ψη­φία των μαζών αμ­φι­τα­λα­ντεύ­ε­ται, αλλά εξα­κο­λου­θεί να πι­στεύ­ει στους Εσέ­ρους (Σο­σια­λε­πα­να­στά­τες) και στους Μεν­σε­βί­κους».

Ο Λένιν επα­νήλ­θε σε αυτές τις σκέ­ψεις σε ένα άρθρο του στην Πράβ­ντα: «Ο στρα­τός δια­δή­λω­σε προς τον θά­να­το επει­δή πί­στευε ότι έκανε θυ­σί­ες για την ελευ­θε­ρία, την επα­νά­στα­ση και την τα­χύ­τε­ρη δυ­να­τή επί­τευ­ξη ει­ρή­νης. Αλλά ο στρα­τός το έκανε αυτό ενώ είναι μόνο ένα μέρος του λαού, που σε αυτό το στά­διο της επα­νά­στα­σης ακο­λου­θεί το Σο­σια­λε­πα­να­στα­τι­κό και το Μεν­σε­βί­κι­κο Κόμμα. Αυτό το γε­νι­κό και πρω­ταρ­χι­κό γε­γο­νός,  η εμπι­στο­σύ­νη της πλειο­ψη­φί­ας στην μι­κρο­α­στι­κή πο­λι­τι­κή των μεν­σε­βί­κων και των σο­σια­λε­πα­να­στα­τών, που εξαρ­τά­ται από τους κα­πι­τα­λι­στές, κα­θο­ρί­ζει τη στάση και τη συ­μπε­ρι­φο­ρά του κόμ­μα­τός μας». Με τα λόγια του Τρό­τσκι, οι ερ­γά­τες και οι στρα­τιώ­τες: «Θυ­μό­ντου­σαν ότι τον Φε­βρουά­ριο οι ηγέ­τες τους ήταν έτοι­μοι να ση­μά­νουν υπο­χώ­ρη­ση ακρι­βώς την πα­ρα­μο­νή της νίκης, ότι τον Μάρ­τιο το 8ωρο είχε κα­τα­κτη­θεί με δράση από τα κάτω,  ότι τον Απρί­λιο ο Μι­λιού­κοφ είχε ανα­τρα­πεί από τα στρα­τεύ­μα­τα που βγή­καν στον δρόμο με δική τους πρω­το­βου­λία. Η ανά­μνη­ση αυτών των γε­γο­νό­των τρο­φο­δο­τού­σε  τις έντο­νες και ανυ­πό­μο­νες δια­θέ­σεις των μαζών».

Οι ηγέ­τες μο­νά­δων της Στρα­τιω­τι­κής Ορ­γά­νω­σης Πε­τρού­πο­λης υπο­στή­ρι­ξαν σε με­γά­λο βαθμό άμε­σες ενέρ­γειες κατά της Προ­σω­ρι­νής Κυ­βέρ­νη­σης και πολλά μέλη της βάσης του μπολ­σε­βί­κι­κου κόμ­μα­τος  ήδη θε­ω­ρού­σαν μια πρώ­ι­μη εξέ­γερ­ση ανα­πό­φευ­κτη και μά­λι­στα επι­θυ­μη­τή.

Την ώρα όμως που μη επί­θε­ση βρι­σκό­ταν στα πρό­θυ­ρα της κα­τάρ­ρευ­σης, η κυ­βέρ­νη­ση βυ­θί­στη­κε σε νέα κρίση: 4 υπουρ­γοί των Κα­ντέ­των εγκα­τέ­λει­ψαν τον κυ­βερ­νη­τι­κό συ­να­σπι­σμό, δια­μαρ­τυ­ρό­με­νοι για τον συμ­βι­βα­σμό του Κε­ρέν­σκι με την κε­ντρι­κή Rada (κυ­βέρ­νη­ση) της Ου­κρα­νί­ας. Αυτή η ανα­πά­ντε­χη απώ­λεια άφησε την κυ­βέρ­νη­ση, που πλέον απο­τε­λού­νταν από έξι σο­σια­λι­στές και μόνο πέντε κα­πι­τα­λι­στές υπουρ­γούς, απο­διορ­γα­νω­μέ­νη και ευά­λω­τη. Όταν ξε­κί­νη­σαν οι Μέρες του Ιου­λί­ου, οι Μπολ­σε­βί­κοι κέρ­δι­σαν την πλειο­ψη­φία στο ερ­γα­τι­κό τμήμα του Σο­βιέτ της Πε­τρού­πο­λης,  επι­βε­βαιώ­νο­ντας την αυ­ξα­νό­με­νη επιρ­ροή τους στις μάζες.

Η ένο­πλη Δια­δή­λω­ση

Η σειρά των γε­γο­νό­των που έγινε γνω­στή ως «Μέρες του Ιούλη» ξε­κί­νη­σε στις 3 Ιου­λί­ου, όταν το Πρώτο Σύ­νταγ­μα Πυ­ρο­βο­λι­κού εξα­πέ­λυ­σε μια εξέ­γερ­ση με την υπο­στή­ρι­ξη ενός αριθ­μού άλλων στρα­τιω­τι­κών μο­νά­δων. Το ξέ­σπα­σμα της εξέ­γερ­σης συ­νέ­πε­σε με τη Δεύ­τε­ρη Συν­διά­σκε­ψη των Μπολ­σε­βί­κων στην Πε­τρού­πο­λη, που ξε­κί­νη­σε την 1η Ιου­λί­ου.

Μόνο όταν έγινε σαφές ότι αρ­κε­τά συ­ντάγ­μα­τα, υπο­στη­ρι­ζό­με­να από ερ­γα­τι­κές μάζες, είχαν ήδη βγει στους δρό­μους και ότι συμ­με­τεί­χαν  μέλη της βάσης των Μπολ­σε­βί­κων, έδωσε η Κε­ντρι­κή Επι­τρο­πή κά­λυ­ψη στο κί­νη­μα και πρό­τει­νε να συ­νε­χι­στούν οι δια­δη­λώ­σεις και την επό­με­νη μέρα υπό την ευ­θύ­νη των Μπολ­σε­βί­κων. Αν και η Κε­ντρι­κή Επι­τρο­πή αντι­λή­φθη­κε ότι οι δια­δη­λω­τές θα έφερ­ναν όπλα, η ανα­κοί­νω­ση δεν ανέ­φε­ρε τί­πο­τα για ένο­πλη εξέ­γερ­ση ή για κα­τά­λη­ψη κυ­βερ­νη­τι­κών κτι­ρί­ων. Αντί­θε­τα, το επί­ση­μο κά­λε­σμα επα­να­λάμ­βα­νε το αί­τη­μα των μπολ­σε­βί­κων για «τη με­τα­βί­βα­ση εξου­σί­ας στο Σο­βιέτ των αντι­προ­σώ­πων των ερ­γα­τών , των στρα­τιω­τών και των αγρο­τών».

Έτσι, η Μπολ­σε­βί­κι­κη Στρα­τιω­τι­κή Ορ­γά­νω­ση ανέ­λα­βε την ηγε­σία ενός κι­νή­μα­τος στον δρόμο, που ανα­πτύ­χθη­κε σε πρώτη φάση έξω από τον έλεγ­χό της. Η απροσ­δό­κη­τη έκρη­ξη έσπει­ρε σύγ­χυ­ση­στο κόμμα. Εκεί­νοι που υπά­κουαν στην Κε­ντρι­κή Επι­τρο­πή και τάσ­σο­νταν υπέρ της ανα­βο­λής της επα­νά­στα­σης , βρέ­θη­καν να συ­γκρού­ο­νται με άλ­λους, ιδιαί­τε­ρα με μέλη της Μπολ­σε­βί­κι­κης Στρα­τιω­τι­κής Ορ­γά­νω­σης και της Επι­τρο­πής Πε­τρού­πο­λης, τα οποία τάσ­σο­νταν υπέρ της άμε­σης δρά­σης.

Βε­βαί­ως, ένα επα­να­στα­τι­κό κόμμα βιώ­νει αλ­μα­τώ­δη ανά­πτυ­ξη κατά τη διάρ­κεια μιας επα­νά­στα­σης: εί­δα­με ήδη ότι το μπολ­σε­βί­κι­κο κόμμα στην Πε­τρού­πο­λη αυ­ξή­θη­κε κατά 1.600% σε λι­γό­τε­ρο από πέντε μήνες. Αυτό το γε­γο­νός έθεσε το κόμμα σε πρω­το­φα­νείς πιέ­σεις, που εκ­δη­λώ­θη­καν με ποι­κί­λους βαθ­μούς έντα­σης στα διά­φο­ρα όρ­γα­νά του και απεί­λη­σαν την ενό­τη­τα της ορ­γά­νω­σης. Καμία ορ­γα­νω­τι­κή φόρ­μου­λα δεν μπο­ρεί να το απο­τρέ­ψει αυτό:  μια ολό­κλη­ρη αλ­λη­λου­χία πε­ρι­στά­σε­ων -με­τα­ξύ των οποί­ων και η εμπι­στο­σύ­νη που έχει κερ­δί­σει η ηγε­σία του κόμ­μα­τος- επη­ρε­ά­ζει την εξέ­λι­ξη των επα­να­στα­τι­κών γε­γο­νό­των. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η οι­κο­δό­μη­ση ενός κόμ­μα­τος δεν μπο­ρεί να πραγ­μα­το­ποι­η­θεί κυ­ρί­ως μέσα στη «φωτιά» της στιγ­μής, όπως θα έδει­χνε αρ­γό­τε­ρα και η γερ­μα­νι­κή επα­νά­στα­ση.Στις 3 Ιου­λί­ου, οι ένο­πλοι δια­δη­λω­τές προ­σπά­θη­σαν χωρίς επι­τυ­χία να συλ­λά­βουν τον Κε­ρέν­σκι , προ­τού προ­χω­ρή­σουν στο ανά­κτο­ρο της Ταυ­ρί­δας, έδρα της Κε­ντρι­κής Εκτε­λε­στι­κής Επι­τρο­πής των Σο­βιέτ. Σκό­πευαν να την υπο­χρε­ώ­σουν να αρ­πά­ξει την εξου­σία από την Προ­σω­ρι­νή Κυ­βέρ­νη­ση.

Το πλή­θος –οι υπο­λο­γι­σμοί κά­να­νε λόγο για εξή­ντα με εβδο­μή­ντα χι­λιά­δες αν­θρώ­πους– πα­ρέ­συ­ρε τη φρου­ρά του ανα­κτό­ρου και πα­ρέ­δω­σε το αί­τη­μά του. Η Εκτε­λε­στι­κή Επι­τρο­πή αρ­νή­θη­κε. Ο Τρό­τσκι κα­τα­νο­ώ­ντας την ει­ρω­νεία της στιγ­μής, έκανε την πα­ρα­τή­ρη­ση ότι, ενώ χι­λιά­δες δια­δη­λω­τές ζη­τού­σαν από την ηγε­σία του Σο­βιέτ να ανα­λά­βει την εξου­σία, αυτή η ηγε­σία, από την πλευ­ρά της, ανα­ζη­τού­σε ένο­πλες δυ­νά­μεις για να απα­ντή­σει στα αι­τή­μα­τα των δια­δη­λω­τών.

Μετά την Επα­νά­στα­ση του Φλε­βά­ρη, οι ερ­γά­τες και οι στρα­τιώ­τες είχαν προ­σφέ­ρει την εξου­σία στους Μεν­σε­βί­κους και τους Σο­σια­λε­πα­να­στά­τες, αλλά αυτά τα κόμ­μα­τα προ­τί­μη­σαν να την με­τα­βι­βά­σουν στην ιμπε­ρια­λι­στι­κή αστι­κή τάξη, προ­τι­μώ­ντας μια σύ­γκρου­ση με το λαό παρά την αναί­μα­κτη με­τα­βί­βα­ση της εξου­σί­ας στα χέρια τους . Όταν οι δια­δη­λω­τές του Ιου­λί­ου συ­νει­δη­το­ποί­η­σαν ότι η ηγε­σία των Σο­βιέτ δεν θα έπαιρ­νε δια­ζύ­γιο από τους κα­πι­τα­λι­στές συμ­μά­χους της, η κα­τά­στα­ση έφθα­σε σε αδιέ­ξο­δο.

«Πάρτε την εξου­σία, που­τά­νας γιοί, όταν σας τη δί­νου­νε!»

Την επό­με­νη μέρα, ο Λένιν, ο οποί­ος βρι­σκό­ταν μα­κριά , στη Φιν­λαν­δία, πήγε κα­τευ­θεί­αν στο αρ­χη­γείο των  Μπολ­σε­βί­κων, στο αρ­χο­ντι­κό της Κσε­σίν­σκαϊα . Λίγο μετά έφτα­σαν και ναύ­τες από τη ναυ­τι­κή βάση της Κρο­στάν­δης. Η δη­μό­σια ομι­λία του Λένιν δεν ήταν αυτό που πε­ρί­με­ναν οι ναύ­τες: τό­νι­σε την ανά­γκη για μια ει­ρη­νι­κή δια­δή­λω­ση και εξέ­φρα­σε την βε­βαιό­τη­τά του ότι το σύν­θη­μα «Όλη η εξου­σία στα Σο­βιέτ» θα κερ­δί­σει. Η ομι­λία ολο­κλη­ρώ­θη­κε με έκ­κλη­ση στους ναύ­τες για αυ­το­πε­ριο­ρι­σμό, απο­φα­σι­στι­κό­τη­τα και εγρή­γορ­ση.

Οι Ημέ­ρες του Ιούλη έρι­ξαν έναν τε­λεί­ως δια­φο­ρε­τι­κό και ασυ­νή­θι­στο «φω­τι­σμό» στην Κε­ντρι­κή Επι­τρο­πή των Μπολ­σε­βί­κων, και ιδιαί­τε­ρα στον Λένιν: προ­σπά­θη­σαν να εμπο­δί­σουν μια πρό­ω­ρη εξέ­γερ­ση στην πρω­τεύ­ου­σα η οποία, αν είχε επι­κρα­τή­σει, θα μπο­ρού­σε να απο­μο­νώ­σει τους μπολ­σε­βί­κους και να οδη­γή­σει στη συ­ντρι­βή της επα­νά­στα­σης, όπως συ­νέ­βη στην Κομ­μού­να του Πα­ρι­σιού το 1871 και στην εξέ­γερ­ση των Σπαρ­τα­κι­στών στο Βε­ρο­λί­νο το 1919.

Η δια­δή­λω­ση των εξή­ντα χι­λιά­δων αν­θρώ­πων (όπως υπο­λο­γί­στη­κε) που κα­τευ­θύν­θη­κε προς το ανά­κτο­ρο της Ταυ­ρί­δας, συ­νά­ντη­σε μόνο τα πυρά των ελεύ­θε­ρων σκο­πευ­τών στη γωνία των οδών Νέβ­σκι και Λι­τέι­νι και ξανά στη γωνία των οδών Λι­τέι­νι και Πα­ντε­λεϊ­μό­νοφ.  Τα πε­ρισ­σό­τε­ρα θύ­μα­τα, ωστό­σο, προ­ήλ­θαν από τις συ­γκρού­σεις με δυο ίλες ιπ­πι­κού των Κο­ζά­κων, οι οποί­ες χρη­σι­μο­ποί­η­σαν ακόμα και­πυ­ρο­βό­λα ενά­ντια στους δια­δη­λω­τές. Μετά από αυτές τις μάχες στο δρόμο, οι ναύ­τες της Κρο­στάν­δης, με επι­κε­φα­λής τον Φιο­ντόρ Ρα­σκόλ­νι­κοφ, έφτα­σαν στο ανά­κτο­ρο της Ταυ­ρί­δας, όπου ενώ­θη­καν με το Πρώτο Σύ­νταγ­μα Πυ­ρο­βο­λι­κού.

Στη συ­νέ­χεια, συ­νέ­βη ένα από τα πιο δρα­μα­τι­κά και κω­μι­κο­τρα­γι­κά γε­γο­νό­τα της ημέ­ρας: ο Βί­κτορ Τσερ­νόφ, ο λε­γό­με­νος θε­ω­ρη­τι­κός των Σο­σια­λε­πα­να­στα­τών, στάλ­θη­κε για να ηρε­μή­σει τους δια­δη­λω­τές. Το πλή­θος τον εγκλώ­βι­σε και ένας ερ­γά­της ανε­μί­ζο­ντας τη γρο­θιά του, του είπε: «Πάρτε την εξου­σία, που­τά­νας γιοί, όταν σας τη δί­νου­νε!» Τον έθε­σαν υπό κρά­τη­ση και τον πήραν μαζί τους σε ένα κο­ντι­νό αυ­το­κί­νη­το. Η έγκαι­ρη πα­ρέμ­βα­ση του Τρό­τσκι έσωσε τον υπουρ­γό. Ο Σουκ­χά­νοφ πε­ριέ­γρα­ψε την πα­ρά­ξε­νη σκηνή:

«Ο όχλος ήταν σε ανα­τα­ρα­χή όσο έφτα­νε το μάτι. . . . Όλη η Κρο­στάν­δη γνώ­ρι­ζε τον Τρό­τσκι και φαι­νό­ταν λο­γι­κό ότι θα  τον εμπι­στευό­ταν. Αλλά ενώ άρ­χι­σε να μι­λά­ει , το πλή­θος δεν υπο­χω­ρού­σε. Αν εκεί­νη τη στιγ­μή έπε­φτε κά­ποιος πυ­ρο­βο­λι­σμός ως προ­βο­κά­τσια, θα μπο­ρού­σε να οδη­γή­σει σε τε­ρά­στια σφαγή και όλοι μας, συ­μπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νου ίσως και του Τρό­τσκι, θα μπο­ρού­σα­με να έχου­με γίνει κομ­μά­τια. Ο Τρό­τσκι βρι­σκό­ταν σε υπερ­διέ­γερ­ση, δεν έβρι­σκε λέ­ξεις σε αυτή την άγρια ​​ατμό­σφαι­ρα, μετά βίας ακου­γό­ταν μόνο στις μπρο­στι­νές σει­ρές κό­σμου. . . . Όταν προ­σπά­θη­σε να φτά­σει στον ίδιο τον Τσερ­νόφ, τα πλήθη γύρω από το αυ­το­κί­νη­το άρ­χι­σαν να αγριεύ­ουν. “Έχετε έρθει να απο­δεί­ξε­τε τη θέ­λη­σή σας και να δεί­ξε­τε στο Σο­βιέτ ότι η ερ­γα­τι­κή τάξη δεν θέλει πλέον την αστι­κή τάξη στην εξου­σία”, δή­λω­σε ο Τρό­τσκι. “Αλλά γιατί υπο­νο­μεύ­ε­τε τον σκοπό σας με ανού­σιες πρά­ξεις βίας κατά τυ­χαί­ων ατό­μων; . . . Ο κα­θέ­νας από σας έχει επι­δεί­ξει την αφο­σί­ω­σή του στην επα­νά­στα­ση. Ο κα­θέ­νας από εσάς είναι έτοι­μος να δώσει τη ζωή του γι 'αυ­τήν. Το ξέρω αυτό. Δώσε μου το χέρι σου, σύ­ντρο­φε! Το χέρι σου, αδερ­φέ!”. Ο Τρό­τσκι άπλω­σε το χέρι του σε έναν ναύτη που δια­μαρ­τυ­ρή­θη­κε ιδιαι­τέ­ρως άγρια. Αλλά ο τε­λευ­ταί­ος αρ­νή­θη­κε επί­μο­να να απα­ντή­σει. . . Μου φά­νη­κε ότι ο ναύ­της, που πρέ­πει να τον είχε ακού­σει στην Κρο­στάν­δη αρ­κε­τές φορές, είχε τώρα ένα προ­αί­σθη­μα ότι ο Τρό­τσκι ήταν προ­δό­της: θυ­μό­ταν τις προη­γού­με­νες ομι­λί­ες του και ένιω­θε μπερ­δε­μέ­νος....  Μην ξέ­ρο­ντας τι να κά­νουν, οι ναύ­τες της Κρο­στάν­δης απε­λευ­θέ­ρω­σαν τον Τσερ­νόφ.»

Ο Τσερ­νόφ επέ­στρε­ψε στο Ανά­κτο­ρο της Ταυ­ρί­δας και έγρα­ψε 8 άρθρα κα­τα­δί­κης των Μπολ­σε­βί­κων. Η Σο­σια­λε­πα­να­στα­τι­κή εφη­με­ρί­δα Ντέλο Να­ντό­ρα τε­λι­κά δη­μο­σί­ευ­σε 4 από αυτές.

H Προ­σω­ρι­νή Κυ­βέρ­νη­ση ως σύ­νο­λο, ωστό­σο, πήρε εκ­δί­κη­ση με πολύ πιο ύπου­λο τρόπο: την επό­με­νη μέρα ξε­κί­νη­σε μια συ­κο­φα­ντι­κή εκ­στρα­τεία που πε­ριέ­γρα­φε τον Λένιν -ο οποί­ος είχε φτά­σει στη Ρωσία τα­ξι­δεύ­ο­ντας στη Γερ­μα­νία σε σφρα­γι­σμέ­νο τρέ­νο- ως πρά­κτο­ρα του Γερ­μα­νι­κού Στρα­τιω­τι­κού Επι­τε­λεί­ου.

Ο προ­σω­ρι­νός θρί­αμ­βος της αντί­δρα­σης

Στις 5 Ιου­λί­ου, η Κε­ντρι­κή Εκτε­λε­στι­κή Επι­τρο­πή του Σο­βιέτ και ο Στρα­τιω­τι­κός Κλά­δος Πε­τρού­πο­λης εξα­πέ­λυ­σαν στρα­τιω­τι­κή επι­χεί­ρη­ση ανά­κτη­σης του ελέγ­χου στην πρω­τεύ­ου­σα. Το πιστό στην κυ­βέρ­νη­ση ιπ­πι­κό κα­τέ­λα­βε το αρ­χο­ντι­κό Κσε­σίν­σκαϊα και κα­τέ­στρε­ψε τον εκ­δο­τι­κό εξο­πλι­σμό της Πράβ­ντα. Ο Λένιν μόλις που πρό­λα­βε να δρα­πε­τεύ­σει.  

Είναι ανώ­φε­λο να σκε­φτού­με, σε πε­ρί­πτω­ση που πια­νό­ταν, αν θα είχε την ίδια μοίρα με τη Ρόζα Λού­ξε­μπουργκ και τον Καρλ Λί­μπ­κνε­χτ κατά την Επα­νά­στα­ση των Σπαρ­τα­κι­στών, αλλά μπο­ρού­με να βρού­με μια έν­δει­ξη σε μια γε­λοιο­γρα­φία που δη­μο­σιεύ­θη­κε στην δεξιά εφη­με­ρί­δα Πε­τρο­γκράν­τσκαϊα Γκα­ζέ­τα, δυο μέρες αρ­γό­τε­ρα (με τον Λένιν κρε­μα­σμέ­νο και λε­ζά­ντα: ο Λένιν θέλει να πιά­σει υψηλή θέση;  Ωραία! Του έχου­με έτοι­μη την ψη­λό­τε­ρη!).

Το πιστό ιπ­πι­κό κα­τέ­λα­βε επί­σης το Φρού­ριο Πέ­τρου και Παύ­λου, το οποίο πα­ρα­δό­θη­κε από το Πρώτο Σύ­νταγ­μα Πυ­ρο­βο­λι­κού με από­φα­ση της Μπολ­σε­βί­κι­κης Στρα­τιω­τι­κής Ορ­γά­νω­σης.  Η Κε­ντρι­κή Επι­τρο­πή του Κόμ­μα­τος ζή­τη­σε από τα μέλη της να τερ­μα­τί­σουν τις δια­δη­λώ­σεις στον δρόμο, κα­λώ­ντας τους ερ­γά­τες να επι­στρέ­ψουν στη δου­λειά τους και στους στρα­τιώ­τες να επι­στρέ­ψουν στα στρα­τό­πε­δά τους.

Εν τω με­τα­ξύ, η κυ­βέρ­νη­ση διέ­τα­ξε τη σύλ­λη­ψη των ηγε­τών των μπολ­σε­βί­κων, με­τα­ξύ των οποί­ων τον Λένιν, τον Κά­με­νεφ και τον Γκρι­γκό­ρι­Ζι­νό­βιεφ, καθώς και τον Τρό­τσκι και τον Ανα­τό­λι­Λου­να­τσάρ­σκι,  επι­κε­φα­λής της Δια-πε­ρι­φε­ρεια­κής Ορ­γά­νω­σης. Αν και κά­ποιοι από αυ­τούς τους πο­λι­τι­κούς κρα­τού­με­νος, συ­μπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νου του Τρό­τσκι, δρα­πέ­τευ­σαν από τις φυ­λα­κές κατά τη διάρ­κεια του πρα­ξι­κο­πή­μα­τος του Κορ­νί­λοφ  και ορ­γά­νω­σαν την ερ­γα­τι­κή αντί­στα­ση, άλλοι έμει­ναν στη φυ­λα­κή μέχρι την Οκτω­βρια­νή Επα­νά­στα­ση. Έτσι τε­λεί­ω­σαν οι Μέρες του Ιου­λί­ου, που , με τα λόγια του Λένιν, απο­τε­λού­σαν «κάτι πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρο από μια δια­δή­λω­ση και πολύ λι­γό­τε­ρο από μια επα­νά­στα­ση».

Με­ρι­κοί από τους βα­σι­κούς ηγέ­τες του Μπολ­σε­βί­κι­κου κόμ­μα­τος έπρε­πε να λει­τουρ­γή­σουν στην πα­ρα­νο­μία και οι εφη­με­ρί­δες τους έκλει­σαν, αλλά η υπο­χώ­ρη­ση δεν κρά­τη­σε πολύ.  Η απο­τυ­χη­μέ­νη επί­θε­ση της Εν­δέ­κα­της Στρα­τιάς στο νο­τιο­δυ­τι­κό μέ­τω­πο απέ­να­ντι σε μια μα­ζι­κή αυ­στρο-γερ­μα­νι­κή αντε­πί­θε­ση, σε συν­δυα­σμό με την επι­δεί­νω­ση της οι­κο­νο­μι­κής κα­τά­στα­σης, επι­βε­βαί­ω­σε και πάλι την ορ­θό­τη­τα  των μπολ­σε­βί­κι­κων συν­θη­μά­των στα μάτια των μαζών.

Πράγ­μα­τι, οι μπολ­σε­βί­κι­κες εφη­με­ρί­δες ξα­να­κυ­κλο­φό­ρη­σαν σύ­ντο­μα με ελα­φρώς δια­φο­ρε­τι­κά ονό­μα­τα και οι επι­τρο­πές του κόμ­μα­τος βρή­καν νέους τρό­πους δρά­σης πολύ γρή­γο­ρα. Ο αφο­πλι­σμός των επα­να­στα­τι­κών στρα­τιω­τι­κών μο­νά­δων, όπως διέ­τα­ξε η κυ­βέρ­νη­ση, ήταν ευ­κο­λό­τε­ρο να ει­πω­θεί παρά να γίνει. Σύ­ντο­μα η ήττα του πρα­ξι­κο­πή­μα­τος του Κορ­νί­λοφ τον Αύ­γου­στο του 1917 αντέ­στρε­ψε την κα­τά­στα­ση, δη­μιουρ­γώ­ντας τε­λι­κά τις προ­ϋ­πο­θέ­σεις για την επι­τυ­χή έφοδο των Μπολ­σε­βί­κων για την εξου­σία.