Όταν ουρλιάζουν οι λύκοι, οι γυναίκες βγαίνουν στον δρόμο*

Με φεμινιστική οργή γέμισαν για άλλη μια φορά οι δρόμοι της Ισπανίας. Αφορμή στάθηκε η αποφυλάκιση με εγγύηση 6.000 ευρώ των πέντε βιαστών της υπόθεσης που έγινε γνωστή ως «La Manada» (αγέλη λύκων), μέχρι την επανεκδίκασή της στο Ανώτατο Δικαστήριο. Η υπόθεση αφορά τον βιασμό μιας 18χρονης γυναίκας, από πέντε άντρες στο πανηγύρι του Σαν Φερμίν στην Παμπλόνα. Οι πέντε άντρες (μεταξύ τους ένας αστυνομικός και ένας στρατιωτικός), το βράδυ της 6ης Ιουλίου του 2016, αφού τη βίασαν επανειλημμένα, της έκλεψαν και της κατέστρεψαν το κινητό, βιντεοσκόπησαν τον βιασμό και το ανέβασαν στην ομάδα «La Manada» που είχαν φτιάξει στην εφαρμογή whatsapp. Η 18χρονη, τα ξημερώματα της 7ης Ιουλίου, κατάφερε να πάει ως το αστυνομικό τμήμα και να καταγγείλει τον βιασμό της.

Πρωτόδικα, η υπεράσπιση και οι κατηγορούμενοι έκαναν ό,τι μπορούσαν για να μειώσουν την αξιοπιστία του θύματος. Μάλιστα κατά τη διάρκεια της δίκης ο δικαστής Ricardo Gonzalez σχολίασε ότι στο βίντεο έχουν καταγραφεί μόνο «σεξουαλικές πράξεις σε ένα πλαίσιο διασκέδασης και χαράς». Η απόφαση που πάρθηκε τελικά, ήταν 9 χρόνια φυλάκισης, με την κατηγορία της σεξουαλικής κακοποίησης και της ληστείας, αλλά όχι του βιασμού. Αυτό οδήγησε σε ένα κύμα φεμινιστικών διαδηλώσεων σε πολλές πόλεις τις Ισπανίας, με συνθήματα: «Εγώ σε πιστεύω αδελφή», «Επίθεση σε μία είναι επίθεση σε όλες μας». Το φεμινιστικό κίνημα που δημιουργήθηκε με αυτή την αφορμή, έδειξε τη δυναμική του στις διαδηλώσεις των εκατομμυρίων στις 8 Μάρτη και στη φεμινιστική απεργία, που διοργανώθηκε.

Την Πέμπτη 28/6 αποφασίστηκε η αποφυλάκιση των βιαστών. Στην ισπανική νομοθεσία η προφυλάκιση διαρκεί έως δύο χρόνια, εκτός αν η υπόθεση έχει εκδικαστεί πρωτόδικα και η ποινή είναι μεγάλη. Σε αυτή την περίπτωση, οι κατηγορούμενοι διανύουν το ½ της ποινής τους ως προφυλακισμένοι, δηλαδή για τους 5 αυτό θα σήμαινε 4,5 χρόνια. Όμως, όταν πέρασαν τα 2 έτη, η δικαστική έδρα αποφάσισε να τους αποφυλακίσει με πλειοψηφία 2 προς 1. Η αιτιολόγηση έγινε με τα εξής επιχειρήματα: δεν υπάρχει κίνδυνος να εγκληματήσουν ξανά λόγω της κοινωνικής κατακραυγής, τους χωρίζουν 500 χιλιόμετρα από το θύμα, άρα η ηρεμία και η γαλήνη της μπορούν να διατηρηθούν και με μέσα που δεν έχουν την περιοριστικότητα της φυλάκισης.

Με το που έγινε γνωστή αυτή η απόφαση, χιλιάδες γυναίκες βρέθηκαν στους δρόμους. Διαδηλώσεις διοργανώθηκαν στη Βαρκελώνη, στο Μπιλμπάο, στη Βαλένθια, στην Παμπλόνα, στη Γαλικία, στη Μαδρίτη και σε πολλές άλλες πόλεις της Ισπανίας. Τα καλέσματα έγιναν κυρίως μέσω κοινωνικών δικτύων, με το χασταγκ #stopmanada (σταματήστε την αγέλη των λύκων) και υπήρξε πολύ γρήγορη ανταπόκριση. Ήδη την ίδια μέρα που βγήκε η απόφαση, έγιναν δεκάδες συγκεντρώσεις, ενώ η ηλεκτρονική καμπάνια που διοργανώθηκε, μάζεψε μισό εκατομμύριο υπογραφές σε λιγότερο από ένα 24ωρο.

Οι φεμινιστικές ομάδες στη Σεβίλλη, τον τόπο κατοικίας των 5 βιαστών, έφτιαξαν αφίσες εναντίον τους, κηρύσσοντάς τους ανεπιθύμητους. Κάλεσαν μάλιστα τις επιχειρήσεις να κολλήσουν αφίσες, που έγραφαν «σε αυτόν τον χώρο δεν εξυπηρετούμε βιαστές» και οι γυναίκες γέμισαν την πόλη με αφίσες που έλεγαν «οι γυναίκες δεν καταναλώνουμε σε μαγαζιά που σερβίρουν σε βιαστές».

Η Ένωση Γυναικών Δικαστικών Ισπανίας (AMJE) και το Γενικό Συμβουλίου Επαγγελματιών Νομικών (Consejo Generale de la Abogacia Espanol) έβγαλαν ανακοινώσεις που κατήγγελλαν την απόφαση της αποφυλάκισης. Ήταν τέτοια η κοινωνική πίεση, που μέχρι και η υπουργός παιδείας Isabel Celaà δήλωσε πως η κυβέρνηση αφουγκράζεται και συμμερίζεται την κοινωνική ανησυχία και οργή και θα δουλέψει προς την κατεύθυνση της αλλαγής του ποινικού κώδικα, προς όφελος των θυμάτων βιασμού και κακοποίησης.

Η πιο όμορφη εικόνα από τις διαδηλώσεις και αυτή που συνδυάζει εκπληκτικά και την οργή, αλλά και τη διεκδίκηση, είναι το φεμινιστικό καμπ που στήθηκε στην Puerta de Sol στη Μαδρίτη. Εκεί που άντρες και γυναίκες πέρασαν τη νύχτα σε σκηνές για να συνεχίσουν τη διαδήλωση. Όπως δήλωσαν οι ίδιες: «Θέλουμε αυτοί να είναι κλεισμένοι μέσα, όχι οι γυναίκες. Δεν είμαστε εδώ μόνο για εκείνη (το θύμα της υπόθεσης «La manada»), είμαστε εδώ για τις ανειδίκευτες εργάτριες στη Χουέλβα, για τις μετανάστριες που κακοποιούνται στα κέντρα κράτησης στη Μάλαγα, για όσους ζούνε στα κέντρα ανηλίκων στα σύνορα, για τα κορίτσια που κακοποιήθηκαν από κάποιον συγγενή τους». Γιατί οι φεμινιστικές διεκδικήσεις δεν μπορούν να είναι μονοθεματικές. Το κίνημα που ξεκίνησε με αφορμή το αποτρόπαιο αυτό έγκλημα, πρέπει να συνεχίσει στη γραμμή που χάραξε στις 8 Μάρτη: απέναντι στην κουλτούρα βιασμού, απέναντι στην πατριαρχική δικαιοσύνη που αθωώνει βιαστές, απέναντι στη βία και τον σεξισμό, με ταξικό πρόσημο, με όπλο τη φεμινιστική απεργία, τις διαδηλώσεις, τις οργές μας.