14 χρόνια από την εξέγερση του Δεκέμβρη του 2008
Στις 6 Δεκεμβρίου του 2008, ο αστυνομικός Επαμεινώνδας Κορκονέας σηκώνει το όπλο του απέναντι στον Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο. Ο Γρηγορόπουλος ήταν τότε 15 χρονών. Δεν έγινε ποτέ 16. Η δολοφονία του Αλέξη, ήταν στην πραγματικότητα επίθεση σε μία ολόκληρη γενιά. Στην πρώτη γενιά της κρίσης που θα ζούσε με 700 ευρώ, στην γενιά που τους μάθαιναν από 15 χρονών ότι είναι αδύναμοι απέναντι στην καταστολή. Στην γενιά μαθητών/τριών που λίγο πριν, το ’06-‘07 είχε δει το φοιτητικό κίνημα να δίνει ένα μαζικό αγώνα και να μπλοκάρει την αναθεώρηση του άρθρου 16, προασπίζοντας τη δημόσια και δωρεάν παιδεία απέναντι στις νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις της τότε κυβέρνησης Καραμανλή.,
Το ίδιο βράδυ αλλά και από την επόμενη μέρα ξεκίνησαν συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις, που έμελλε να είναι η αρχή μιας μεγάλης εξέγερσης. Η εξέγερση του Δεκέμβρη του 2008 είχε βαθιές κοινωνικές ρίζες. Η δολοφονία του Αλέξη έγινε η σπίθα, όμως το εκρηκτικό μείγμα ετοιμαζόταν καιρό πριν. Ήδη την προηγούμενη διετία είχαν ξεκινήσει μαζικές διαδηλώσεις που αποτελούσαν την αυγή μιας δεκαετίας με σκληρές κοινωνικές και πολιτικές αντιπαραθέσεις, οι οποίες κάθε χρόνο και αυξάνονταν. Η κρατική δολοφονία του Γρηγορόπουλου έγινε κεντρικό σημείο αυτών των αντιπαραθέσεων. Ο δολοφονημένος Αλέξης εκείνη την στιγμή αντιπροσώπευε μια γενιά: μια γενιά που έπρεπε να σωπάσει, που δεν έπρεπε να αντιδρά. Η σκληρή καταστολή που ακολούθησε μετά την δολοφονία προσπάθησε να είναι ένα ακόμα τέτοιο μάθημα. Γυρίστε στα σχολεία σας, μην αντιδράτε και μην ελπίζετε για το μέλλον, αλλιώς μπορεί και εσείς να πεθάνετε. Μάταια όμως. Αυτή η γενιά είχε σηκώσει κεφάλι.
Τις ημέρες που ακολούθησαν οι μαθητές/τριες και η νεολαία έγιναν το επίκεντρο. Σχεδόν σε κάθε γειτονιά της Αθήνας έγιναν πολιορκίες των Αστυνομικών Τμημάτων από μαθητές «οπλισμένους» με νεράντζια και τον θυμό τους, με καταλήψεις σχολείων σε όλη την Ελλάδα. Δεκάδες χιλιάδες βρέθηκαν στους δρόμους της Αθήνας αλλά και των άλλων πόλεων διαδηλώνοντας ενάντια στην αστυνομική βαρβαρότητα αλλά και στο αβέβαιο μέλλον που είχε μπροστά της η νεολαία. Η κατάληψη της Λυρικής Σκηνής, η διακοπή του προγράμματος της ΕΡΤ, η συνεχής αλληλεγγύη των εργαζομένων που ένιωσαν τον Γρηγορόπουλο ως δικό τους παιδί, αλλά πιο σημαντικά τα εκατοντάδες σχολεία που έγιναν καταλήψεις και οι μαθητές τους κατέβηκαν στον δρόμο (συχνά μαζί με τους καθηγητές και τους γονείς τους) δείχνουν ότι τα γεγονότα που ακολούθησαν την δολοφονία ήταν κάτι πολύ μεγαλύτερο από τις συγκρούσεις με τις δυνάμεις καταστολής, που έχει αποθεώσει ένα τμήμα του κινήματος. Ήταν μία νεολαιίστικη εξέγερση.
Τα τελευταία χρόνια, η μνήμη του Δεκέμβρη έτεινε να ξεχαστεί. Και όσοι/ες την θυμούνται ακόμα πολλές φορές ξεχνάνε τα πιο σημαντικά κομμάτια της. Τα αιτήματα και τα συνθήματα του τότε, είναι σήμερα τρομακτικά επίκαιρα. Λίγες ημέρες πριν την δολοφονία του Αλέξη, η κυβέρνηση Καραμανλή είχε δωρίσει 28 δισ. στις τράπεζες. Έτσι προέκυψε και το σύνθημα «στις τράπεζες λεφτά/ στην νεολαία σφαίρες, ήρθε η ώρα για τις δικές μας μέρες», το οποίο ανέδειξε με τον καλύτερο τρόπο την διττή φύση αυτής της εξέγερσης. Από την μία απέναντι σε ένα σύστημα που μας θέλει φτωχές/ους και χωρίς μέλλον, για αυτό και διεκδίκησε να πέσει η κυβέρνηση των δολοφόνων (κυβέρνηση Καραμανλή). Από την άλλη απέναντι στην καταστολή, την κρατική βία και την αστυνομική βαρβαρότητα που μας ζητάνε ή να σωπάσουμε ή να πεθάνουμε. Η εξέγερση του Δεκέμβρη του ’08 ανέδειξε την ανάγκη για αφοπλισμό της αστυνομίας και κατάργηση των ΜΑΤ, ως κεντρικό πολιτικό της αίτημα. Τα πολιτικά αιτήματα που προέκυψαν τότε, δυστυχώς χάθηκαν, και απέμεινε μόνο η εικόνα των συγκρούσεων με την αστυνομία, ξεχάστηκε η μαζικότητα και ο πολιτικός-κοινωνικός χαρακτήρας της εξέγερσης.
Διανύουμε μία περίοδο που έχει πολλά κοινά με τον Δεκέμβρη του ’08. Η νεολαία βιώνει την απόλυτη αβεβαιότητα: ο πόλεμος, η φτώχεια, η ακρίβεια κάνουν το μέλλον να φαίνεται αβίωτο. Ταυτόχρονα η κρατική καταστολή έχει χτυπήσει κόκκινο. Τα ΜΑΤ βρίσκονται ακόμα και μέσα στις σχολές, χτυπάνε φοιτήτριες/ες, εργαζόμενους/ες και όποια/ον αγωνίζεται, διεκδικεί, αντιστέκεται. Σε μια τραγική υπενθύμιση ότι «τίποτε δεν έχει αλλάξει», στη φετινή επέτειο της δολοφονίας του Αλέξη, ένας άλλος μπάτσος έριξε στο κεφάλι του 16χρονου Κώστα Φραγκούλη. Για αυτό, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να ξαναπιάσουμε το νήμα του Δεκέμβρη του ’08 και να θυμηθούμε τα αιτήματα του. Να θυμηθούμε πως οι μαζικές πορείες των πρώτων ημερών άφησαν την αστυνομία τρομαγμένη, πως η μαζικότητα και η σύνδεση με όλη την κοινωνία έγινε απάντηση στην καταστολή και την κρατική βία. Υπερασπιζόμαστε την μνήμη της εξέγερσης και τους αγώνες μας, βγαίνοντας ξανά στον δρόμο. Η 6η Δεκέμβρη δεν είναι μέρα πένθους, αλλά μέρα μνήμης και αντίστασης. Η εντυπωσιακή μαζικότητα της φετινής διαδήλωσης, ανέσυρε αυτή τη μνήμη και έδωσε και το στίγμα της αντίστασης, στο φόντο της νέας αστυνομικής δολοφονικής επίθεσης στη Θεσσαλονίκη.
Ο Δεκέμβρης του ’08 έθεσε τα ερωτήματα, στα οποία όμως δεν μπόρεσε να απαντήσει. Και για αυτό έσβησε. Αυτά τα ερωτήματα πρέπει να εντοπίσουμε στο σήμερα και να τα απαντήσουμε, στην μνήμη της εξέγερσης. Για αυτό, χρειαζόμαστε μία αριστερά, μαζική, ενωτική, ριζοσπαστική, που να στηρίζει και να γενικεύει τους αγώνες, που να δίνει πολιτικές απαντήσεις.
Σε μία εποχή, που μας προετοιμάζουν για τον «πιο δύσκολο χειμώνα μετά το 1944», που η αστυνομία συνεχίζει να ρίχνει στο ψαχνό και η κυβέρνηση τους επιβραβεύει με επίδομα, 600 ευρώ, όπου οι αστικές πολιτικές δυνάμεις χτίζουν εκβιαστικά πολιτικά διλήμματα, χρειάζεται να ανοίξουμε το δικό μας δρόμο: αυτών των μαζικών ενωτικών αγώνων για την ανατροπή της πολιτικής της φτώχειας, της εξαθλίωσης, του πολέμου και της καταστολής. Χρειαζόμαστε την αριστερά και το κίνημα που τιμώντας την μνήμη της εξέγερσης του Δεκέμβρη θα κάνει πράξη το σύνθημα «Ήρθε η ώρα για τις δικές μας μέρες».
*Φωτό από τη φετινή διαδήλωση
