Συνέντευξη με τον Χρίστο Κατσούλα από την Πρωτοβουλία των 1000

1. Πώς αξιολογείτε τον πολιτικό στόχο για κυβέρνηση της Αριστεράς; Ένα τέτοιο ενδεχόμενο, πώς θα επιδράσει στην ταξική πάλη, ποιες διακυβεύσεις θα αναδείξει, ποιες διαδικασίες θα δρομολογήσει;     

H απαίτηση για λαϊκή επιβίωση, για άμεση ανακούφιση, για να σταματήσει ο κατήφορος και να μπει πάτος στο βαρέλι, μορφοποιήθηκε στην παλλαϊκή αναζήτηση μιας αντιμνημονιακής κυβέρνησης. Ο ΣΥΡΙΖΑ πριν τις εκλογές του Μαϊου  έθεσε την ιδέα της κυβέρνησης της Αριστεράς, εκφράζοντας σε πολιτικό επίπεδο την κοινωνική απαίτηση για αλλαγή εδώ και τώρα.  Έθεσε ένα ζήτημα που τίναξε στον αέρα τους υπαρκτούς συσχετισμούς, στρίμωξε το αστικό πολιτικό σύστημα,  και έτσι κατέκτησε την θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η συγκρότηση μιας αριστερής κυβέρνησης μπορεί να είναι η απαρχή συγκρούσεων και αντιπαραθέσεων που να φέρνουν πιο κοντά το στόχο μιας ριζικής πολιτικής και κοινωνικής ανατροπής. 

Αριστερή κυβέρνηση δεν σημαίνει λαϊκή εξουσία και σοσιαλισμός. Μπορεί να αποτελέσει ένα πρώτο βήμα για μια συνολική και ευρύτερη πορεία που θα ανοίξει νέους δρόμους για το λαό μας. Η κατάληξή του εξαρτάται και από τα επόμενα βήματα μιας αριστερής κυβέρνησης, αλλά και από την κατάσταση και την ετοιμότητα του εργατικού και λαϊκού κινήματος. Δεν σημαίνει ότι η πορεία θα είναι εύκολη, ή θα είναι αντικειμενικά νικηφόρα.

Το πρόβλημα όμως είναι ότι η “κυβέρνηση Αριστεράς” μετασχηματίζεται εσχάτως σε κυβέρνηση εθνικής και κοινωνικής σωτηρίας, τουλάχιστον από τις εκφωνήσεις της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ. Εδώ δεν πρέπει να παίζουμε με τις λέξεις. Κυβέρνηση Αριστεράς δεν σημαίνει να περιμένει ο ΣΥΡΙΖΑ τον Μαϊλη. Δεν σημαίνει όμως ότι αφού η ηγεσία του ΚΚΕ κάνει ότι κάνει, ο ΣΥΡΙΖΑ θα σπεύσει να συμμαχήσει με την «αντιμνημονιακή δεξιά», με ρετάλια της ΔΗΜΑΡ, του ΠΑΣΟΚ, με ένοχα πρόσωπα του πολιτικού συστήματος,  της χρεοκοπίας και της κοινωνικής καταστροφής. Γιατί σημασία δεν έχουν τα πρόσωπα, αλλά οι πολιτικές που αυτά εκφράσανε και συνεχίζουν να εκφράζουν.

Στο δυσάρεστο ενδεχόμενο που η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ εγκαταλείψει το σύνθημα της αριστερής κυβέρνησης, χάριν εκλογικού και κοινοβουλευτικού ρεαλισμού, κάποιοι -και μέσα και έξω από τον ΣΥΡΙΖΑ- οφείλουν να το αναδείξουν. Γιατί αριστερή κυβέρνηση σημαίνει κυβέρνηση με αριστερό πρόγραμμα: Ταξικά και πολιτικά χρωματισμένο. Δεν υπόκειται στην κοινοβουλευτική αριθμητική αλλά στην κοινωνική ανάγκη. 

2. Πώς αξιολογείτε το επίπεδο της ετοιμότητας των βασικών δυνάμεων της Αριστεράς να αντιμετωπίσουν απότομες επιταχύνσεις στις εξελίξεις, καταστάσεις «έκτακτης ανάγκης», μια μετωπική αντιπαράθεση με το σύστημα την οποία μπορεί να προκαλέσει μια κυβέρνηση της Αριστεράς ή άλλες εξελίξεις;       

Είναι προφανές ότι έρχεται με ταχύτητα μια μεγάλη αναμέτρηση στην Ελλάδα, που θα επηρεάσει καθοριστικά την Ευρώπη. Αυτή η αναμέτρηση δεν μπορεί να λήξει με αμφισβητούμενο νικητή, ούτε με ισοπαλία. Η αντιπαράθεση θα είναι πράγματι μετωπική, θα είναι εφόλης της ύλης, και ο λαός και η αριστερά πρέπει να μπουν στο στίβο προετοιμασμένοι.

Τα πράγματα δεν είναι καλά, παρά τη δημοσκοπική έκρηξη του ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ υποτιμά συστηματικά και συνειδητά τις δυσκολίες, το εύρος των συγκρούσεων, τα διλήμματα και τις τομές, τις αναγκαίες ρήξεις και ανατροπές. Είτε αναβάλλει τις δύσκολες κουβέντες για μετά, είτε θεωρεί ότι καθησυχάζει ψηφοφόρους και αντιπάλους. Από την άλλη η ηγεσία του ΚΚΕ συμπεριφέρεται επενδύοντας στην επικείμενη ήττα μιας αριστερής κυβέρνησης, αγνοώντας ότι μια τέτοια ήττα δεν θα αφορά μόνο το ΣΥΡΙΖΑ, αλλά το σύνολο της αριστεράς και τον ίδιο τον λαό.

Το πραγματικό ερώτημα για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι το εξής: Είναι δυνατόν να καταργήσει τα μνημόνια και να έρθει σε σύγκρουση με τους δανειστές, αλλά αυτοί αντί να αντεπιτεθούν με σφοδρότητα, να χρηματοδοτήσουν μια αριστερή, κοινωνική πολιτική; Αν όχι, όπως εμείς πιστεύουμε ακράδαντα, ποιες θα είναι οι επικείμενες αντιπαραθέσεις, οι εκβιασμοί, οι πιέσεις; Και ποια απάντηση πρέπει να δώσουν τα λαϊκά στρώματα και το εργατικό κίνημα σ’ αυτή την προοπτική;

3. Πώς εκτιμάτε τη σημασία των διεργασιών μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ και γιατί δεν επιλέγετε να μπείτε σ’ αυτόν; Η Πρωτοβουλία ποιες σχέσεις θέλει να εγκαθιδρύσει με τον ΣΥΡΙΖΑ;

Οι διεργασίες στον ΣΥΡΙΖΑ είναι σημαντικές, ειδικά όσο εκφράζουν την αντιπαράθεση ανάμεσα στην «αριστερά» και στη «δεξιά» που υπάρχει σε κάθε  μετωπικό σχηματισμό, και ο ΣΥΡΙΖΑ εκ των πραγμάτων συνιστά ένα πολιτικό μέτωπο, όσο κι αν μιλά για ενιαίο κόμμα.

Την Πρωτοβουλία των 1000 την ενδιαφέρει η πολιτική αποτελεσματικότητα. Η νίκη της Αριστεράς και η νίκη του λαού. Η πραγματική διέξοδος της χώρας και του λαού από το σημερινό καταστροφικό βάλτο του μνημονίου. Για αυτό καλεί σε συμπαράταξη αλλά με κριτικό τρόπο, προτείνει την πολιτική σύνθεση στο σύνθημα “καμιά θυσία για το ευρώ”, υποστηρίζει χωρίς μεταλλάξεις το στόχο μιας αριστερής κυβέρνησης που δεν θα βάλει τις λαϊκές ανάγκες στην Προκρούστεια κλίνη του κυβερνητισμού. Αυτούς τους στόχους ο ΣΥΡΙΖΑ, εκτιμούμε ότι δεν τους καλύπτει.

Σεβόμαστε και αναγνωρίζουμε τα πολιτικά μεγέθη και τη δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά θεωρούμε και τις διεργασίες στην εκτός ΣΥΡΙΖΑ Αριστερά και στα μεγάλα λαϊκά στρώματα που δεν καλύπτονται από κανένα από τους σχηματισμούς της Αριστεράς, εξαιρετικά σημαντικές. Μη την πολιτική πορεία που ακολουθεί η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ αποξενώνει αυτά τα στρώματα. Τα ποσοστά που δίνουν οι δημοσκοπήσεις στον  ΣΥΡΙΖΑ είναι κατά τη γνώμη μας χαμηλά σε σχέση με τις αντικειμενικές δυνατότητες που έχει η Αριστερά. Αυτό οφείλεται στα ελλείμματα πολιτικής όπως εκφράζονται από την ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ. 

Σεβόμαστε τους συντρόφους που δίνουν τη μάχη της αντισυστημικής διεξόδου μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Σεβόμαστε το ίδιο, συντρόφους που σε άλλα κόμματα και σχήματα δίνουν τη μάχη και για μια ενιαιο-μετωπική πολιτική και για ένα αριστερό αντισυστημικό πρόσημο. Θεωρούμε πως δίνουμε μια κοινή, παράλληλη μάχη για τις απαιτούμενες αλλαγές στο χώρο Αριστεράς.

Χωρίς λοιπόν καμιά διάθεση μικρομεγαλισμού, καλούμε τις δυνάμεις της Αριστεράς, τη βάση, τους χιλιάδες και χιλιάδες αγωνιστές είτε μέσα είτε έξω από τον ΣΥΡΙΖΑ, που βλέπουν θετικά το πολιτικό και κοινωνικό μέτωπο διεξόδου, να συγκροτήσουν πολιτικά την απαίτησή τους σε μια βάση παρόμοια με την Πρωτοβουλία μας.

Ζητάμε ευρύτερη συνεργασία προς τα αριστερά που απευθύνεται κατά βάση στον κόσμο της, θωράκιση με ένα ριζοσπαστικό πολιτικό πρόγραμμα, δημόσια  δέσμευση για τις προτεραιότητες μιας αριστερής κυβέρνησης στην  αναπόφευκτη για εμάς περίπτωση μιας σφοδρής σύγκρουσης με τα επιτελεία της ΕΕ. Άρα συναγωνιστικές σχέσεις και με τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ και με το ΚΚΕ, κάλεσμα για συμπαράταξη, για ενότητα, για μέτωπο, αλλά ταυτόχρονα απαίτηση, αντιπαράθεση, κριτική.

4. Πώς βλέπετε τις σχέσεις σας με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ; Πιστεύετε ότι η Πρωτοβουλία σας μπορεί να επιδράσει θετικά στην κατεύθυνση μιας πολιτικής μεταστροφής της ίδιας της ΑΝΤΑΡΣΥΑ;

Τόσο η ΑΝΤΑΡΣΥΑ όσο και το ΚΚΕ είδαν τις δυνάμεις τους να συρρικνώνονται, ενώ «θεωρητικά», οι αδρές γραμμές της πολιτικής τους κατεύθυνσης έμοιαζαν να επιβεβαιώνονται. Η τραγικότητα αυτή, θα όφειλε να προβληματίσει. Αν σήμερα στην καρδιά της καπιταλιστικής κρίσης, στην κορύφωση της ελληνικής χρεοκοπίας, στο ζενίθ της βαρβαρότητας που επιβάλουν το κεφάλαιο και η ΕΕ, δυνάμεις που δηλώνουν ανοικτά επαναστατικές, κομμουνιστικές, αντικαπιταλιστικές, αντιΕΕ, συμπιέζονται τόσο πολύ, κάτι δεν πάει καλά. Ή στραβός είναι ο γιαλός ή στραβά αρμενίζουμε. Και η δικαιολογία ότι ο ΣΥΡΙΖΑ προβάλει την άμεση ανακούφιση ενώ οι κομμουνιστές και επαναστάτες προβάλουν την επανάσταση και το σοσιαλισμό, είναι τουλάχιστον αφελής. Υπάρχει μια στενή διαλεκτική σχέση ανάμεσα στο αναγκαίο σημερινό πολιτικό πρόγραμμα και στη στρατηγική αναφορά. Οι μεγάλες κοινωνικές ανατροπές ξεκινούν από στοιχειώδεις απαιτήσεις: Ελευθερία, Ειρήνη, Ψωμί, Γη. Αξιοπρέπεια, Επιβίωση, Ανεξαρτησία, Δημοκρατία. Το να καταλαβαίνουμε μεταξύ μας ότι όλα αυτά δεν μπορούν να πραγματωθούν μέσα στο υπαρκτό σημερινό πλαίσιο, μέσα στην καπιταλιστική ΕΕ, μέσα σε αυτό το σύστημα, δεν είναι λόγος απόσυρσης ή εκχώρησης. Το ανάποδο.

Τόσο το ΚΚΕ όσο και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ αδικούνται από τις επιλογές των ηγεσιών τους. Αν ήταν αλλιώς τα πράγματα, θα μπορούσε να είχε συγκροτηθεί ένα αντισυστημικό ρεύμα στην ελληνική κοινωνία που χωρίς μεσοβέζικες συμπεριφορές να θέτει με μαζικούς όρους τις αναγκαίες ανατροπές, τομές και ρήξεις που θα βγάλουν την κοινωνία και τη χώρα από το βούρκο της καταστροφής. Μακάρι να μεταστραφούν παγιωμένες και ταυτόχρονα αδιέξοδες σεχταριστικές αντιλήψεις και πρακτικές. Ελπίζουμε πως η Πρωτοβουλία στο μερίδιο που της αναλογεί, να μπορεί να συμβάλει σε κάτι τέτοιο. 

5. Σκοπεύετε να πάρετε κάποιες συγκεκριμένες πρωτοβουλίες απευθυνόμενοι σε άλλες δυνάμεις της Αριστεράς και τι τύπου; Ποια πιστεύετε ότι είναι τα βασικά μέτωπα στα οποία μια τέτοια ενότητα πρέπει να εκδηλωθεί άμεσα στο ζήτημα της ενότητας των δυνάμεων της Αριστεράς στη δράση;

Η Πρωτοβουλία των 1000 απευθύνεται σε όλες τις δυνάμεις της Αριστεράς και επιδιώκει την μεγαλύτερη δυνατή ενότητα και συμπαράταξή της, σε μια ριζοσπαστική βάση. Δεν παραιτείται επειδή ο ένας φλερτάρει με την ενσωμάτωση και ο άλλος φλερτάρει με το σεχταρισμό. Υπάρχει τρίτη λογική, υπάρχει  ένας άλλος δρόμος και διέξοδος.

Η Πρωτοβουλία επίσης δεν παραιτείται από την αναγκαία συγκρότηση ενός πλατιού, μαζικού πολιτικού και κοινωνικού μετώπου. Είναι ανοικτά πλέον, ζήτημα επιβίωσης. Το πολιτικό μέτωπο, η συνεργασία της Αριστεράς, δεν μπορεί να κρύβεται πίσω από εκκλήσεις ενός τμήματος της αριστεράς για  «ενότητα στον δρόμο». Και ανάποδα: Το κοινωνικό μέτωπο δεν μπορεί να αναβάλλεται όσο δεν συγκροτείται πολιτικό μέτωπο. Γι’ αυτό και από τα κάτω, σε επίπεδο γειτονιάς, χώρων δουλειάς, σπουδών, κοκ, μπορεί και χρειάζεται να γίνει κάθε προσπάθεια για να αναπτυχθεί μια πολύμορφη, ενωτική, μετωπική δράση, η οποία να πιέσει τις ηγεσίες της Αριστεράς – με στόχο πάντα την πτώση της τρικομματικής κυβέρνησης και την ανατροπή της πολιτικής της τρόικας.

Άμεσα μέτωπα πάλης αυτή την περίοδο μπορούν να ενώσουν, να εμπνεύσουν, να κινητοποιήσουν. Η μάχη για τη λαϊκή επιβίωση και αλληλεγγύη. Ο συντονισμός και η πολιτική στόχευση του εργατικού κινήματος. Το αντιφασιστικό μέτωπο. Να συγκλίνουν όλα αυτά  στο στόχο της ανατροπής της κυβέρνησης Σαμαρά και της παρούσας Βουλής. Χρόνος δεν υπάρχει. Όσο εμπεδώνεται η μνημονιακή πολιτική, ο λαός πνίγεται και η χώρα καταστρέφεται. Η αναμονή μιας ομαλής μετάβασης, μιας “κανονικής” κυβερνητικής εναλλαγής, μιας πτώσης του ώριμου φρούτου, πέρα από αυταπάτη, είναι καταστροφική για την κοινωνία. Η Αριστερά έχει πολλή δουλειά που πρέπει να κάνει και πρέπει να ξεκινήσει τώρα.