Συντριβή Σοσιαλιστών και Ciudadanos

Στις εκλογές που έγιναν στις δύο αυτόνομες περιοχές, στη Χώρα των Βάσκων (Εουσκαλερία, αν θέλουμε να είμαστε πολιτικά σωστοί) και στη Γαλικία, ένα από τα βασικά διακυβεύματα ήταν το κατά πόσον τα αποτελέσματα θα έδιναν νέα ώθηση στα συστημικά κόμματα μπροστά στο ενδεχόμενο νέων εκλογών τον Δεκέμβρη του 2016, καθώς βρισκόμαστε ακόμα σε διαδικασία διαπραγματεύσεων με στόχο τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης, μια και είναι η πρώτη φορά που το Ισπανικό Κράτος μένει ακυβέρνητο για τόσους πολλούς μήνες.

Με μια φράση μπορούμε να πούμε πως: η Δεξιά διατηρεί δυνάμεις, η Αριστερά αναδεικνύεται ως βασική δύναμη αντιπολίτευσης, οι σοσιαλιστές διαλύονται, ενώ οι Πολίτες (Ciudadanos), εξαφανίζονται από τον πολιτικό χάρτη μην κατορθώνοντας να έχουν κοινοβουλευτική εκπροσώπηση.

Χώρα των Βάσκων

Πρώτη δύναμη αναδείχθηκε το PNV, το δεξιό-εθνικιστικό κόμμα. Θα πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι η έννοια εθνικιστικό στην Εουσκαλερία αλλά και στη Γαλικία και την Καταλονία, δεν έχει ακριβώς την σημασία που έχει στον υπόλοιπο πλανήτη, αφού εδώ το βασικό αίσθημα που κυριαρχεί είναι η επιθυμία για ανεξαρτητοποίηση και κυριαρχία (εθνική ή λαϊκή, ανάλογα με το ποια δύναμη αναφέρεται σε αυτήν). Στη Χώρα των Βάσκων το PNV με 34,16% στο σύνολο των 75 εδρών θα κατέχει πλέον τις 29. Είναι ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι το PNV, αν και δεξιό κόμμα, δεν έχει καμία σχέση με το PP του Ραχόι. Το αίτημα για ανεξαρτητοποίηση εκφράζει ένα τμήμα του βάσκικου καπιταλισμού που στο PNV αναγνωρίζει τον βασικό εκφραστή του. Έτσι το PP, το κόμμα της Δεξιάς, βρίσκεται στην τελευταία θέση του κοινοβουλευτικού χάρτη με μόλις 11,5% και 9 έδρες, μια λιγότερη από πέρσι. Αυτό βέβαια δεν εμποδίζει μεγάλα δημοσιογραφικά συγκροτήματα όπως η «El Pais», να τονίζουν περισσότερο το στοιχείο της νίκης της Δεξιάς, αποσιωπώντας εντελώς το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των κομμάτων που μπήκαν στο βάσκικο κοινοβούλιο είναι υπέρ της ανεξαρτητοποίησης και του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης του βάσκικου λαού.

Στη δεύτερη θέση βρέθηκε μια επίσης παραδοσιακή δύναμη, αυτή τη φορά της Αριστεράς, το Bildu. Πρόκειται για μια συμμαχία κομμάτων και κινημάτων με ταυτοτικό χαρακτηριστικό το αίτημα για ανεξαρτητοποίηση της Χώρας των Βάσκων. Το Bildu με 24,6% και 17 έδρες θα είναι η βασική αντιπολιτευτική δύναμη στο βάσκικο κοινοβούλιο. Ο επικεφαλής του σχηματισμού ήταν ο Otegi προερχόμενος από το Sortu, κόμμα που κυνηγήθηκε με την κατηγορία τις σχέσης με την ΕΤΑ. Στην τρίτη θέση με 14,7 % βρίσκεται η συμμαχία Podemos και Ενωμένης Αριστεράς, με 11 έδρες. Στις εθνικές-κρατικές εκλογές του Ιουνίου το Podemos, αναδείχθηκε σε πρώτη δύναμη στη Χώρα των Βάσκων και η τωρινή τρίτη θέση προκάλεσε πολλά ερωτηματικά, καθώς και μια λυσσαλέα επίθεση από τη μεριά της Δεξιάς, η οποία παρουσιάζει το Podemos, να κατρακυλά. Η πραγματικότητα είναι το Podemos είχε βάλει ως στόχο τη δεύτερη θέση, καθώς είναι η πρώτη φορά που συμμετέχει στις εκλογές για το σχηματισμό τοπικής κυβέρνησης. Οι εκλογές στη Χώρα των Βάσκων έχουν διαφορετικά διακυβεύματα από τις εθνικές-κρατικές. Το γεγονός ότι το Podemos, επίσημα δεν έχει τόσο ξεκάθαρη θέση όσον αφορά το ζήτημα της ανεξαρτητοποίησης, δεν αποτελεί την πρώτη επιλογή για όσους προσδιορίζονται ως αριστεροί οπαδοί της ανεξαρτητοποίησης. Οι χαμένοι ωστόσο αυτών των εκλογών ήταν το κόμμα των σοσιαλιστών, το PSOE, που από τις 16 έδρες έπεσε στις 9 με 11,8% καθώς και το κόμμα των Ciudadanos (Πολίτες) που δεν κατάφερε καν να μπει στο κοινοβούλιο. Για τη συνέχεια το πιο πιθανό σενάριο είναι μια κυβέρνηση PNV, με την ψήφο των σοσιαλιστών, κάτι που θα βυθίσει το PSOE, ακόμα πιο βαθιά στην κρίση. Προβληματικό επίσης αποτελεί το γεγονός ότι το Bildu και το Podemos, δεν έχουν κατορθώσει να δημιουργήσουν μια εκλογική συμμαχία. Παρ’ όλα αυτά πρόκειται για δυνάμεις που συναντιούνται στα φεμινιστικά, αντιρατσιστικά, οικολογικά και εργατικά κινήματα. Ίσως η πιο χαρακτηριστική απόδειξη είναι η σημαία «Καλοδεχούμενοι οι πρόσφυγες» γραμμένη στα βάσκικα που κυματίζει στα μπαλκόνια των Βάσκων σε ολόκληρη την πόλη του Μπιλμπάο, πρωτοβουλία που τα δύο κόμματα έχουν πάρει από κοινού.

Γαλικία

Αντίθετα στη Γαλικία, όπου το «ισπανικό» κλίμα είναι πιο έντονο, είχαμε μια διατήρηση δυνάμεων για τη Δεξιά, που με 41 έδρες θα έχει την απόλυτη πλειοψηφία. Και εδώ οι Σοσιαλιστές χάνουν δυνάμεις και από τις 18 έδρες πέφτουν στις 14, μένοντας στην τρίτη θέση. Τα καλά νέα είναι η ανάδειξη του En Marea (Podemos, Ενωμένη Αριστερά και άλλες κινηματικές δυνάμεις), σε δεύτερη δύναμη με 14 έδρες. Ανάμεσα στους βουλευτές του σχηματισμού και η νεαρή νοσηλεύτρια και φεμινίστρα Πάουλα Κιντέρο μέλος των Αντικαπιταλίστας, που σηματοδοτεί την είσοδο των απλών ανθρώπων στο κοινοβούλιο της Γαλικίας.

Αφήνοντας στην άκρη τη Χώρα των Βάσκων που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως ειδική περίπτωση, τα αποτελέσματα των εκλογών στη Γαλικία, αλλά και τα συμπεράσματα από τις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις, σηματοδοτούν το κλείσιμο ενός πολιτικού κύκλου που άνοιξε το 2011 με το κίνημα των πλατειών και την ανάγκη για την Αριστερά να ξαναβρεί τον τρόπο να συνδεθεί με το λαϊκό αίσθημα και να συνεχίσει μέχρι τέλους τη διαδικασία ρήξης με το παλαιό φράνκικο καθεστώς καθώς και τη λογική της συναίνεσης. Όπως αναφέρει ο Μανουέλ Αλόνσο (Viento Sur, 26/9/16) «Έχουμε μια σημαντική ήττα της εναλλακτικής ενάντια στη λιτότητα. Οι εκλογές στη Γαλικία επιβεβαιώνουν ότι οι δυνάμεις του καθεστώτος διατηρούν δυνάμεις στο κράτος, με εξαιρέσεις σε επίπεδο δημοτικό, που ωστόσο όμως δεν είναι ικανές να πετάξουν τη Δεξιά από τους θεσμούς. Σε μια περίοδο απο-κινητοποίησης είναι σημαντικό να βαθύνουμε τις πρωτοβουλίες από τα κάτω».