Θέατρο: Παράσιτα

Η Πινκ και η Ρόλι είναι αδελφές, 25 και 21 ετών αντίστοιχα. Η Πινκ ζει σ’ ένα εγκαταλειμμένο οίκημα γεμάτο σκουπίδια όπου φιλοξενεί τη Ρόλι. Το έργο εκδιπλώνει τις ζωές τους: παιδική ηλικία γεμάτη φτώχεια, έλλειψη γονεϊκής φροντίδας και θαλπωρής, ορφανοτροφεία, τραυματισμένη εφηβεία λόγω κακοποιήσεων, ελάχιστες αναφορές σε σχολική εκπαίδευση με έναν αυστηρό διευθυντή και μια «σκύλα» συμμαθήτρια, καθημερινότητα που κυριαρχείται από εξάρτηση από τα ναρκωτικά, άσκηση πορνείας, εγκυμοσύνη ύστερα από βιασμό και τελικά χωρίς μητρότητα. Δηλαδή μια ζωή «ορφανοτροφεία και φυλακή, φυλακή και ξεφτίλα, ξεφτίλα και πάλι φυλακή», όπως λέει συμπυκνωμένα η μεγαλύτερη. Η Πινκ, η ψυχικά πιο τραυματισμένη από τις δύο, έχει περιθωριοποιηθεί περισσότερο, έχει καταφύγει στην πορνεία για να ζήσει, όπως και η αδελφή της, και έχει αναπτύξει μια πολύ αμυντική και απορριπτική στάση απέναντι στους άνδρες. «Κανένας άντρας δεν είναι κουλ», λέει σε κάποιο σημείο του έργου. Στην ουσία οι δύο αδελφές φαίνεται να ζουν σε αόρατα κελιά κοινωνικής απομόνωσης.

Η Φράντσμαν παρουσιάζει ένα σκληρό και οδυνηρό πορτρέτο δύο γυναικών βασανισμένων και περιθωριοποιημένων, δύο ανθρώπων που βρίσκονται σε προσωπικό αδιέξοδο, το οποίο ασφαλώς δεν είναι αποσυνδεδεμένο από το γενικότερο κοινωνικό αδιέξοδο που δημιουργεί τέτοια «παράσιτα». Η Φράντσμαν έγραψε το έργο κατά παραγγελία της αγγλικής γυναικείας θεατρικής εταιρείας Clean Break, η οποία με τη δράση της απευθύνεται σε γυναίκες που βρίσκονται ή κινδυνεύουν να βρεθούν στη φυλακή. Στη διάρκεια της συγγραφής του έργου η συγγραφέας συνεργάστηκε στενά με γυναίκες σε φυλακές καθώς και δομές ψυχικής υγείας και άλλες κοινωνικές δομές. Το έργο ανέβηκε στο Royal Exchange Theatre το Μάρτιο του 2014 και στη συνέχεια παρουσιάστηκε με μεγάλη επιτυχία στο Royal Court του Λονδίνου.

Ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, σκηνοθέτης της παράστασης, ακολούθησε πιστά τις λεπτομερείς περιγραφές του σκηνικού της συγγραφέως και ανέδειξε με δραματουργική επάρκεια και οδυνηρή ακρίβεια την ουσία και τα μηνύματα του έργου. Στη σκηνοθεσία είχε άξιο αρωγό τη σκηνογράφο Μαγδαληνή Αυγερινού. Ο χώρος της Πινκ αποτελείται από παλιά στρώματα, σκουπίδια, σκισμένα χαρτιά, μια μισοχαλασμένη τηλεόραση, βρόμικους τοίχους, ένα παλιό πάπλωμα για τον ύπνο κ.λπ. Παράλληλα, έχει λεπτοδουλέψει τις ερμηνείες των δύο πρωταγωνιστριών που σηκώνουν το βάρος όλου του έργου: της ψυχικά παραιτημένης και απελπισμένης για αγάπη και συντροφικότητα Πινκ, που ερμηνεύει με συνέπεια και συναισθηματική εξωστρέφεια η εξαιρετική Κόρα Καρβούνη, και της μικρότερης Ρόλι που προσπαθεί να ξεφύγει από τον κοινωνικό πάτο στον οποίο έχει ρίξει τον εαυτό της, την οποία ερμηνεύει με δύναμη η επίσης πολύ καλή Ιωάννα Κολλιοπούλου. Επιπλέον, η ηλεκτρονική μουσική του Σταύρου Γασπαράτου δίνει ρυθμό στην παράσταση, άλλοτε υπογραμμίζοντας ή αναδεικνύοντας την ένταση των στιγμών και άλλοτε δημιουργώντας ατμόσφαιρα ανάλογη των πράξεων και των συναισθημάτων των χαρακτήρων του έργου. Οι υπόλοιποι συντελεστές υπηρετούν με αφοσίωση το κείμενο και τη σκηνοθεσία.

Συνοψίζοντας, πρόκειται για παράσταση δύσκολη μεν για θεατρική έξοδο, αλλά πλούσια σε μηνύματα και συναισθήματα και με έντονο το κοινωνικό και το ανθρώπινο στοιχείο. Παράσταση που ανοίγει διάπλατα ένα παράθυρο γνωριμίας και κατανόησης προς ευάλωτες κοινωνικές ομάδες που κατά κανόνα είναι κοινωνικά «αόρατες». Παραφράζοντας μια αναφορά της θεατρολόγου Μαρίας Παπαλέξη που σχολιάζει το έργο στο πρόγραμμα της παράστασης, θα έλεγα ότι η αγκαλιά (μπορεί και πρέπει να) είναι δυνατότερη απ’ όλα τα κελιά!