Ας αρχίσουμε από το προφανές -το οποίο κάποια επιμένουν να αρνούνται για λόγους που θα εξγήσουμε παρακάτω: η συμφωνία στην οποία σύρθηκε η ελληνική κυβέρνηση στο Eurogroup της Παρασκευής συνιστά κατά κράτος υποχώρηση της ελληνικής πλευράς.

Και τούτο γιατί απο­τε­λεί, πολύ συ­νο­πτι­κά: 1) πα­ρά­τα­ση της μνη­μο­νια­κού κα­θε­στώ­τος 2) ανα­γνώ­ρι­ση της δα­νεια­κής σύμ­βα­σης και του συ­νό­λου του χρέ­ους 3) πα­ρά­τα­ση του κα­θε­στώ­τος «επο­πτεί­ας», δη­λα­δή της τροϊ­κα­νής κη­δε­μο­νί­ας με άλλο όνομα 4) προ­λη­πτι­κή ακύ­ρω­ση της δυ­να­τό­τη­τας υλο­ποί­η­σης του προ­γράμ­μα­τος του Σύ­ρι­ζα. Μια τέ­τοιας έκτα­σης απο­τυ­χία δεν είναι, και δεν μπο­ρεί να είναι, ατύ­χη­μα, ούτε απο­τέ­λε­σμα κά­ποιου λάθος χει­ρι­σμού. Απο­τε­λεί ήττα ενός συ­γκε­κρι­μέ­νου πο­λι­τι­κού σκε­πτι­κού στο οποίο στη­ρί­χθη­κε όλη η τώρα προ­σέγ­γι­ση της κυ­βέρ­νη­σης Σύ­ρι­ζα.

 

Τι προ­βλέ­πει η συμ­φω­νία της Πα­ρα­σκευ­ής

 

Ας πά­ρου­με όμως τα πράγ­μα­τα με την σειρά. Στο πνεύ­μα της λαϊ­κής εντο­λής ρήξης με το μνη­μο­νια­κό κα­θε­στώς και απο­τί­να­ξης του άχθους του χρέ­ους, η ελ­λη­νι­κή πλευ­ρά είχε ξε­κι­νή­σει τις δια­πραγ­μα­τεύ­σεις απορ­ρί­πτο­ντας την πα­ρά­τα­ση του τρέ­χο­ντος «προ­γράμ­μα­τος , καθώς και τη δόση των επτά δις, με την εξαί­ρε­ση του 1,9 δις της επι­στρο­φής των κερ­δών από ελ­λη­νι­κά ομό­λο­γα που δι­καιού­το. Δεν απο­δε­χό­ταν δια­δι­κα­σί­ες επο­πτεί­ας και αξιο­λό­γη­σης και ζη­τού­σε τε­τρά­μη­νο με­τα­βα­τι­κό «πρό­γραμ­μα γέ­φυ­ρα» χωρίς μέτρα λι­τό­τη­τας για να εξα­σφα­λί­σει ρευ­στό­τη­τα και να μπο­ρέ­σει να υλο­ποι­ή­σει μέρος του­λά­χι­στον του προ­γράμ­μα­τός της, εντός ισο­σκε­λι­σμέ­νων προ­ϋ­πο­λο­γι­σμών. Ζη­τού­σε επί­σης να ανα­γνω­ρί­σουν οι δα­νει­στές την μη-βιω­σι­μό­τη­τα του χρέ­ους και την ανά­γκη έναρ­ξης νέου κύκλο δια­πραγ­μά­τευ­σης εφ’ό­λης της ύλης στο επό­με­νο διά­στη­μα.

 

Η τε­λι­κή συμ­φω­νία ισο­δυ­να­μεί με ση­μείο προς ση­μείο απόρ­ρι­ψη όλων των προη­γού­με­νων αι­τη­μά­των, και μά­λι­στα με πρό­σθε­τους επι­βα­ρυ­ντι­κούς όρους  που στο­χεύ­ουν στο να δέ­σουν εξ’αρ­χής τα χέρια της κυ­βέρ­νη­σης ως προς οποιο­δή­πο­τε μέτρο θα μπο­ρού­σε να ση­μα­δο­τή­σει ρήξη με τις μνη­μο­νια­κές πο­λι­τι­κές.

 

Σύμ­φω­να λοι­πόν με το ανα­κοι­νω­θέν του Eurogroup[1] , το υπάρ­χον πρό­γραμ­μα ονο­μά­ζε­ται πλέον «διευ­θέ­τη­ση» (arrangement) αλλά η ουσία δεν αλ­λά­ζει στο πα­ρα­μι­κρό. Η «πα­ρά­τα­ση» που ζητά πλέον η ελ­λη­νι­κή πλευ­ρά (με τον όρο της «Κύ­ριας Σύμ­βα­σης Χρη­μα­το­δο­τι­κής Διευ­κό­λυν­σης») γί­νε­ται «στο πλαί­σιο της υπάρ­χου­σας διευ­θέ­τη­σης» και έχει ως «σκοπό» την «επι­τυ­χή ολο­κλή­ρω­ση της αξιο­λό­γη­σης στη βάση των όρων της υπάρ­χου­σας διευ­θέ­τη­σης». Διευ­κρι­νί­ζε­ται ταυ­τό­χρο­να ότι «μόνο με την ολο­κλή­ρω­ση της αξιο­λό­γη­σης αυτής της πα­ρα­τει­νό­με­νης συμ­φω­νί­ας από τους θε­σμούς θα επι­τρα­πεί την εκτα­μί­ευ­ση της δόσης που απο­μέ­νει από το Ευ­ρω­παϊ­κό Τα­μείο Χρη­μα­το­πι­στω­τι­κής Στα­θε­ρό­τη­τας (EFSF) και τη με­τα­φο­ρά των κερ­δών του 2014 από τα ελ­λη­νι­κά ομό­λο­γα που δια­κρα­τούν οι κε­ντρι­κές τρά­πε­ζες της ευ­ρω­ζώ­νης (SMP). Και τα δύο χρειά­ζο­νται εκ νέου έγκρι­ση από το Eurogroup». Η Ελ­λά­δα θα λάβει λοι­πόν τη δόση που έχει αρ­χι­κά αρ­νη­θεί αλλά τη­ρώ­ντας τις υπάρ­χου­σες δε­σμεύ­σεις των προ­κα­τό­χων της. Business as usual. Εχου­με δη­λα­δή πλήρη επι­κρά­τη­ση της γερ­μα­νι­κής άπο­ψης που έθετε ως όρο για οποια­δή­πο­τε συμ­φω­νία, και οποια­δή­πο­τε μελ­λο­ντι­κή εκτα­μί­ευ­ση πόρων, την ολο­κλή­ρω­ση των δια­δι­κα­σιών «αξιο­λό­γη­σης» από τους τρι­με­ρείς μη­χα­νι­σμούς επο­πτεί­ας (είτε απο­κα­λού­νται Τρόϊ­κα είτε «θε­σμοί») κάθε προη­γού­με­νου ή επερ­χό­με­νου προ­γράμ­μα­τος ή συμ­φω­νί­ας.

 

Επι­πλέ­ον για να ξε­κα­θα­ρι­στεί ότι η χρη­σι­μο­ποί­η­ση του όρου «θε­σμοί» ένα­ντι του «τρόϊ­κα» έχει απλά δια­κο­σμη­τι­κό χα­ρα­κτή­ρα, το κεί­με­νο κα­τoχω­ρώ­νει ρητά την τρι­με­ρή σύν­θε­ση του μη­χα­νι­σμού επο­πτεί­ας, το­νί­ζο­ντας ότι στους «θε­σμούς» πε­ρι­λαμ­βά­νε­ται αυ­το­δί­καια η ΕΚΤ («στο πλαί­σιο αυτό, υπεν­θυ­μί­ζου­με την ανε­ξαρ­τη­σία της ΕΚΤ») καθώς και το ΔΝΤ («συμ­φω­νού­με επι­πλέ­ον ότι το Διε­θνές Νο­μι­σμα­τι­κό Τα­μείο θα συ­νε­χί­σει να παί­ζει το ρόλο του»).

 

Σε ότι αφορά το χρέος, το κεί­με­νο ανα­φέ­ρει πως «οι ελ­λη­νι­κές αρχές επα­να­λαμ­βά­νουν την αδιαμ­φι­σβή­τη­ση δέ­σμευ­σή τους να τη­ρή­σουν τις δα­νεια­κές υπο­χρε­ώ­σεις προς όλους τους πι­στω­τές, πλή­ρως και έγκαι­ρα». Με άλλα λόγια ξε­χά­στε οποια­δή­πο­τε συ­ζή­τη­ση για «κού­ρε­μα», «απο­μεί­ω­ση» και πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρο βέ­βαια για «δια­γρα­φή του με­γα­λύ­τε­ρου μέ­ρους του χρέ­ους». Η όποια μελ­λο­ντι­κή «ελά­φρυν­ση» μπο­ρεί να γίνει μόνο στη βάση των όσων είχαν προ­τα­θεί στην από­φα­ση του Νο­έμ­βρη του 2012, δη­λα­δή μεί­ω­ση των επι­το­κί­ων και επι­μή­κυν­ση, που ως γνω­στόν ελά­χι­στα αλ­λά­ζουν το βάρος της εξυ­πη­ρέ­τη­σης του χρέ­ους, το οποίο αφορά μόνο την πλη­ρω­μή τόκων που είναι ήδη πολύ χα­μη­λοί[2].

 

Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Διότι για την απο­πλη­ρω­μή του χρέ­ους η ελ­λη­νι­κή πλευ­ρά δέ­χε­ται πλή­ρως το πλαί­σιο των απο­φά­σε­ων του Eurogroup του Νο­εμ­βρί­ου του 2012, επί τρι­με­ρούς κυ­βέρ­νη­σης Σα­μα­ρά[3] , που πε­ριε­λάμ­βα­νε τις εξής δε­σμεύ­σεις: πρω­το­γε­νή πλε­ο­νά­σμα­τα ύψους 4,5% από το 2016[4] , επι­τά­χυν­ση ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων και σύ­στα­ση ενός ει­δι­κού λο­γα­ρια­σμού για την εξυ­πη­ρέ­τη­ση του χρέ­ους στον οποιο το ελ­λη­νι­κό δη­μό­σιο με­τα­φέ­ρει όλα τα έσοδα των ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων, τα πρω­το­γε­νή πλε­ο­νά­σμα­τα, και το 30% τυχόν επι­πλέ­ον πλε­ο­να­σμά­των με σκοπό την εξυ­πη­ρέ­τη­ση του χρέ­ους. Γι αυτό εξ’άλ­λου και το κεί­με­νο της Πα­ρα­σκευ­ής δεν κάνει λόγο μόνο για πλε­ο­νά­σμα­τα αλλά και για άλλα «οι­κο­νο­μι­κά έσοδα». Σε κάθε πε­ρί­πτω­ση, η καρ­διά της μνη­μο­νια­κής λε­η­λα­σί­ας, δη­λα­δή η επί­τευ­ξη εξω­φρε­νι­κών πρω­το­γε­νών πλε­ο­να­σμά­των και το ξε­πού­λη­μα της δη­μό­σιας πε­ριου­σί­ας με απο­κλει­στι­κό απο­δέ­κτη τις τσέ­πες των δα­νει­στών πα­ρα­μέ­νει άθι­κτη. Η μο­να­δι­κή υπο­ψία χα­λά­ρω­σης είναι ότι για τον «στόχο του πρω­το­γε­νούς πλε­ο­νά­σμα­τος του (τρέ­χο­ντος) έτους» υπάρ­χει η ασα­φής δια­τύ­πω­ση ότι «οι θε­σμοί θα λά­βουν υπό­ψιν τις οι­κο­νο­μι­κές συν­θή­κες του 2015».  

 

Η απόρ­ρι­ψη όλων των ελ­λη­νι­κών αι­τη­μά­των δεν ήταν όμως αρ­κε­τή για τους Ευ­ρω­παί­ους. Επρε­πε με κάθε τρόπο να δε­θούν τα χέρια της κυ­βέρ­νη­σης Σύ­ρι­ζα, έτσι ώστε να απο­δει­χθεί στην πράξη ότι, όποιο κι αν είναι το εκλο­γι­κό απο­τέ­λε­σμα και το πο­λι­τι­κό πρό­ση­μο της κυ­βέρ­νη­σης που προ­κύ­πτει, καμ­μιά ανα­τρο­πή της λι­τό­τη­τας δεν είναι εφι­κτή εντός του υπάρ­χο­ντος ευ­ρω­παϊ­κού πλαι­σί­ου. Οπως δή­λω­σε εύ­γλωτ­τα ο Γιούν­κερ «δεν μπο­ρεί να υπάρ­ξει δη­μο­κρα­τι­κή αμ­φι­σβή­τη­ση των ευ­ρω­παϊ­κών συν­θυ­κών».

 

Και αυτό προ­βλέ­πε­ται να γίνει με δυό τρό­πους: πρώ­τον, όπως ανα­φέ­ρει το κεί­με­νο, «οι ελ­λη­νι­κές αρχές δε­σμεύ­ο­νται να από­σχουν από κάθε ανα­τρο­πή μέ­τρων ή μο­νο­με­ρείς αλ­λα­γές στις πο­λι­τι­κές αυτές και στις διαρ­θρω­τι­κές με­ταρ­ρυθ­μί­σεις που θα είχαν αρ­νη­τι­κές συ­νέ­πειες στους δη­μο­σιο­νο­μι­κούς στό­χους, στην οι­κο­νο­μι­κή ανά­καμ­ψη ή τη χρη­μα­το­πι­στω­τι­κή στα­θε­ρό­τη­τα, όπως αξιο­λο­γού­νται από τους θε­σμούς». Ούτε ξή­λω­μα του μνη­μο­νια­κού κα­θε­στώ­τος («ανα­τρο­πή μέ­τρων»), ούτε «μο­νο­με­ρής ενέρ­γεια» και μά­λι­στα όχι μόνο σε ότι αφορά μέτρα με δη­μο­σιο­νο­μι­κό κό­στος (όπως την κα­τάρ­γη­ση φόρων, την αύ­ξη­ση του αφο­ρο­λό­γη­του όριου, τις συ­ντά­ξεις, τα «αν­θρω­πι­στι­κά» κλπ), όπως είχε αρ­χι­κά λε­χθεί, αλλά πολύ ευ­ρύ­τε­ρα, για οτι­δή­πο­τε μπο­ρεί να «επη­ρε­ά­σει αρ­νη­τι­κά» την «οι­κο­νο­μι­κή ανά­καμ­ψη ή την χρη­μα­το­πι­στω­τι­κή στα­θε­ρό­τη­τα» πάντα σύμ­φω­να με την απο­φα­σι­στι­κή επί του θέ­μα­τος γνώμη των «θε­σμών» που κα­λού­νται να τα αξιο­λο­γή­σουν. Πε­ριτ­τό να πούμε ότι κάτι τέ­τοιο αφορά τόσο την επα­να­φο­ρά του κα­τώ­τα­του μι­σθού και της ερ­γα­σια­κής νο­μο­θε­σί­ας αλλά και τις αλ­λα­γές στο τρα­πε­ζι­κό σύ­στη­μα με στόχο τον δη­μό­σιο έλεγ­χό του (ούτε λόγος βέ­βαια για «δη­μό­σια ιδιο­κτη­σία» όπως προ­έ­βλε­πε η ιδρυ­τι­κή δια­κύ­ρη­ξη του Σύ­ρι­ζα).

 

Επι­πλέ­ον η συμ­φω­νία προ­βλέ­πει ότι «τα κε­φά­λαια που είναι δια­θέ­σι­μα ως από­θε­μα του Ελ­λη­νι­κού Τα­μεί­ου Χρη­μα­το­πι­στω­τι­κής Στα­θε­ρό­τη­τας (ΤΧΣ) θα πρέ­πει να πα­ρα­μεί­νουν δε­σμευ­μέ­να από τον Ευ­ρω­παϊ­κό Μη­χα­νι­σμό Χρη­μα­το­πι­στω­τι­κής Στα­θε­ρό­τη­τας (EFSF) και εκτός της δι­καιο­δο­σί­ας τρί­του μέ­ρους κατά τη διάρ­κεια της πε­ριό­δου πα­ρά­τα­σης της δα­νεια­κής σύμ­βα­σης. Τα κε­φά­λαια αυτά θα είναι δια­θέ­σι­μα καθ όλη τη διάρ­κεια της επέ­κτα­σης της δα­νεια­κής σύμ­βα­σης και μπο­ρούν να χρη­σι­μο­ποι­η­θούν μόνο για την ανα­κε­φα­λαιο­ποί­η­ση τρα­πε­ζών και το κό­στος των απο­φά­σε­ων. Θα απο­δε­σμευ­τούν μόνο με αί­τη­μα της ΕΚΤ». Η πρό­βλε­ψη αυτή δεί­χνει ότι δεν είχε δια­φύ­γει της προ­σο­χής των Ευ­ρω­παί­ων ότι το πρό­γραμ­μα της Θεσ­σα­λο­νί­κης του Σύ­ρι­ζα προ­έ­βλε­πε ότι το «κό­στος κε­φα­λαί­ου εκ­κί­νη­σης του δη­μό­σιου, εν­διά­με­σου φορέα και το κό­στος κε­φα­λαί­ου εκ­κί­νη­σης της ίδρυ­σης τρα­πε­ζών ει­δι­κού σκο­πού, που συ­νο­λι­κά είναι της τάξης των €3 δις, θα το χρη­μα­το­δο­τή­σου­με από το λε­γό­με­νο «μα­ξι­λά­ρι» των, πε­ρί­που, €11 δις του ΤΧΣ για τις τρά­πε­ζες»[5] . Με άλλα λόγια, τέρμα στην όποια σκέψη χρη­σι­μο­ποί­η­σης για ανα­πτυ­ξια­κούς σκο­πούς πόρων του ΤΧΣ. Δια­λύ­ο­νται έτσι και οι όποιες ψευ­δαι­σθή­σεις υπήρ­χαν ακόμη για τη δυ­να­τό­τη­τα χρη­σι­μο­ποί­η­σης ευ­ρω­παϊ­κών πόρων εκτός του αυ­στη­ρού πλαι­σί­ου για το οποίο είχαν προ­βλε­φθεί, και πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρη η εκ­χώ­ρη­σή τους στη δι­καιο­δο­σία της ελ­λη­νι­κής κυ­βέρ­νη­σης.

 

Η ήττα της στρα­τη­γι­κής του «καλού ευρώ»

 

Μπο­ρεί η ελ­λη­νι­κή πλευ­ρά να θε­ω­ρή­σει ότι πέ­τυ­χε κάτι πέρα από την πλού­σια γλωσ­σι­κή ευ­ρα­σι­τε­χνία του κει­μέ­νου; Θε­ω­ρη­τι­κά ναι, στο βαθμό που δεν ανα­φέ­ρο­νται ρητά επι­πλέ­ον μέτρα λι­τό­τη­τας και που οι «διαρ­θρω­τι­κές αλ­λα­γές» για τις οποί­ες γί­νε­ται λόγος (πά­τα­ξη της φο­ρο­δια­φυ­γής και διοι­κη­τι­κή με­ταρ­ρύθ­μι­ση)[6] δεν έχουν τέ­τοιο πρό­ση­μο, κάτι που απο­μέ­νει βέ­βαια να απο­δει­χθεί από τη λίστα των με­τρών έτσι όπως θα δια­μορ­φω­θεί στις αμέ­σως επό­με­νες μέρες. Εφό­σον όμως δια­τη­ρεί­ται ο στό­χος των εξω­φρε­νι­κών πλε­ο­να­σμά­των, καθώς και το σύ­νο­λο του τροϊ­κα­νού μη­χα­νι­σμού επο­τεί­ας και αξιο­λό­γη­σης , η οποια­δή­πο­τε ιδέα χα­λά­ρω­σης της λι­τό­τη­τας φα­ντά­ζει εξω­πραγ­μα­τι­κή. Νέα μέτρα, και φυ­σι­κά μο­νι­μο­ποί­η­ση του υπάρ­χο­ντος «μνη­μο­νια­κού κε­κτη­μέ­νου», απο­τε­λούν μο­νό­δρο­μο όσο πα­ρα­μέ­νει και μά­λι­στα διαιω­νί­ζε­ται ανα­βα­πτι­ζό­με­νο αυτό το κα­θε­στώς.

 

Από τα πα­ρα­πά­νω είναι σαφές ότι κατά τη διάρ­κεια της «δια­πραγ­μά­τευ­σης», με το πι­στό­λι της ΕΚΤ και του συ­νε­πα­κό­λου­θου τρα­πε­ζι­κού πα­νι­κού στον κρό­τα­φο, οι ελ­λη­νι­κές θέ­σεις σα­ρώ­θη­καν πε­ρί­που ολο­κλη­ρω­τι­κά. Εξ’ου και η πα­ρη­γο­ριά των γλω­σι­κών «και­νο­το­μιών» («θε­σμοί» αντί για «τρόϊ­κα», «υπά­ρου­σα διευ­θέ­τη­ση» αντί για «τρέ­χον πρό­γραμ­μα», «Κύρια Σύμ­βα­ση Χρη­μα­το­δο­τι­κής Διευ­κό­λυν­σης» αντί για «Μνη­μό­νιο» κλπ..), συμ­βο­λι­κή πα­ρη­γο­ριά ή πε­ραι­τέ­ρω εμπαιγ­μός ανά­λο­γα με το πως το βλέ­πει κα­νείς.

 

Το ερώ­τη­μα βέ­βαια που προ­κύ­πτει είναι πως φθά­σα­με ως εδώ. Πως λίγες μόνο βδο­μά­δες μετά το ιστο­ρι­κό απο­τέ­λε­σμα της 25ης Γε­νά­ρη έχου­με αναί­ρε­ση της λαϊ­κής εντο­λής για αντι­μνη­μο­νια­κή ανα­τρο­πή; Η απά­ντη­ση είναι μάλ­λον απλή: αυτό που κα­τέρ­ρευ­σε σ’αυ­τές τις δυό βδο­μά­δες είναι μια συ­γκε­κρι­μέ­νη επι­λο­γή που στή­ρι­ξε όλη την προ­σέγ­γι­ση του Σύ­ρι­ζα αυτά τα χρό­νια, και ει­δι­κό­τε­ρα μετά το 2012. Η στρα­τη­γι­κή που απέ­κλειε τις «μο­νο­με­ρείς κι­νή­σεις», όπως η στάση πλη­ρω­μών και, πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρο την έξοδο από το ευρώ, και θε­ω­ρού­σε ότι:

 

-          Στο θέμα του χρέ­ους μπο­ρού­σε να βρε­θεί ευ­νοϊ­κή για τον οφει­λέ­τη λύση με τη σύμ­φω­νη γνώμη του δα­νει­στή, κατά το πρό­τυ­πο των συμ­φω­νιών του Λον­δί­νου του 1953 για τα χρέη της Γερ­μα­νί­ας, πα­ρα­βλέ­πο­ντας φυ­σι­κά ότι οι λόγοι που είχαν τότε Σύμ­μα­χοι να φερ­θούν γεν­ναιό­δω­ρα στη Γερ­μα­νία σε καμ­μία πε­ρί­πτω­ση δεν ισχύ­ουν σή­με­ρα για τους Ευ­ρω­παί­ους σε ότι αφορά το ελ­λη­νι­κό, και γε­νι­κό­τε­ρα το δη­μό­σιο χρέος των υπερ­χρε­ω­μέ­νων κρα­τών της νυν ΕΕ.

-          Η ανα­τρο­πή των Μνη­μο­νί­ων, η απο­πο­μπή της Τρόϊ­κας και η «αλ­λα­γή υπο­δείγ­μα­τος» στην οι­κο­νο­μι­κή πο­λι­τι­κή (με άλλα λόγια, η υλο­ποί­η­ση του προ­γράμ­μα­τος της Θεσ­σα­λο­νί­κης) μπο­ρού­σαν να υλο­ποι­η­θούν άσχε­τα από την έκ­βα­ση της δια­πραγ­μά­τευ­σης για το χρέος και, κυ­ρί­ως, χωρίς να προ­κα­λέ­σει ου­σια­στι­κή αντί­δρα­ση, πέρα από τις θε­ω­ρού­με­νες ως «μπλό­φες» αρ­χι­κές απει­λές, από την πλευ­ρά των Ευ­ρω­παί­ων. Το ήμιση μά­λι­στα της χρη­μα­το­δό­τη­σης του προ­γράμ­μα­τος της Θεσ­σα­λο­νί­κης προ­βλε­πό­ταν να γίνει από ευ­ρω­παϊ­κούς πό­ρους. Με άλλα λόγια, όχι μόνο οι Ευ­ρω­παί­οι δεν θα αντι­δρού­σαν αλλά θα χρη­μα­το­δο­τού­σαν με­γα­λό­ψυ­χα την αντί­θε­τη ακρι­βώς πο­λι­τι­κή από αυτήν που επέ­βαλ­λαν με κάθε μέσο την τε­λευ­ταία πε­ντα­ε­τία.

-          Τέλος το σε­νά­ριο του «καλού ευρώ» προ­ϋ­πέ­θε­τε και την ύπαρ­ξη υπο­λο­γί­σι­μων συμ­μά­χων σε επί­πε­δο κυ­βερ­νή­σε­ων ή/και θε­σμών (δεν ανα­φε­ρό­μα­στε εδώ στην στή­ρι­ξη κι­νη­μά­των ή άλλων αρι­στε­ρών δυ­νά­με­ων). Κατά και­ρούς ανα­φέ­ρο­νταν ως εν­δε­χό­με­νοι τέ­τοιοι σύμ­μα­χοι οι κυ­βερ­νή­σεις Γαλ­λί­ας και Ιτα­λί­ας, οι γερ­μα­νοί σο­σιαλ­δη­μο­κρά­τες, τέλος, σε ένα πραγ­μα­τι­κό πα­ρά­λη­ρη­μα φα­ντα­σί­ας, ο ίδιος ο Μάριο Ντρά­γκι!

 

Ολα αυτά κα­τέρ­ρευ­σαν εντός ελά­χι­στων ημε­ρών. Στις 4 Φλε­βά­ρη η ΕΚΤ ανα­κοί­νω­σε την δια­κο­πή της κύ­ριας πηγής πα­ρο­χής ρευ­στό­τη­τας στις ελ­λη­νι­κές τρά­πε­ζες. Η εκροή που είχε αρ­χί­σει πήρε σύ­ντο­μα ανε­ξέ­λεγ­κτες δια­στά­σεις, χωρίς οι ελ­λη­νι­κές αρχές, φο­βού­με­νες ότι κάτι τέ­τοιο θα απο­τε­λού­σε απαρ­χή Grexit, να είναι δια­τε­θει­μέ­νες να πά­ρουν το πα­ρα­μι­κρό «μο­νο­με­ρές» μέτρο (όπως τον έλεγ­χο κε­φα­λαί­ων) για να το αντι­με­τω­πί­σουν. Η λέξη «δια­γρα­φή» του χρέ­ους, ή και «κού­ρε­μα», απορ­ρί­φθη­καν με τον πιο κα­τη­γο­ρη­μα­τι­κό τρόπο από δα­νει­στές τους οποί­ους εξόρ­γι­ζε μόνο το άκου­σμα αυτών των λέ­ξε­ων (κάτι που οδή­γη­σε στην άμεση σχε­δόν από­συρ­σή τους). Αντί της ανα­τρο­πής τους, το μόνο «εκτός δια­πραγ­μά­τευ­σης» πλαί­σιο απο­δεί­χθη­κε ότι είναι η δια­τή­ρη­ση των Μνη­μο­νί­ων και της τροϊ­κα­νής επο­πτεί­ας. Καμ­μία απο­λύ­τως χώρα δεν στή­ρι­ξε τις ελ­λη­νι­κές θέ­σεις, πέρα από κά­ποιες δι­πλω­μα­τι­κές αβρό­τη­τες όσων ήθε­λαν η ελ­λη­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση να σώσει κάπως τα προ­σχή­μα­τα.

 

Φο­βού­με­νη πε­ρισ­σό­τε­ρο το Grexit από τους συ­νο­μι­λη­τές της, εντε­λώς απρο­ε­τοί­μα­στη απέ­να­ντι στο από­λυ­τα προ­βλέ­ψι­μο εν­δε­χό­με­νου τρα­πε­ζι­κ’ης απο­στα­θε­ρο­ποί­η­σης (το κλασ­σι­κό όπλο του συ­στή­μα­τος διε­θνώς ενά­ντια σε αρι­στε­ρές κυ­βερ­νή­σεις εδώ και σχε­δόν έναν αιώνα), η ελ­λη­νι­κή πλευ­ρά στε­ρεί­το στην ουσία οποιου­δή­πο­τε δια­πραγ­μα­τευ­τι­κού όπλου. Βρέ­θη­κε κυ­ριο­λε­κτι­κά με την πλάτη στον τοίχο και δεν είχε παρά κακές επι­λο­γές στη διά­θε­σή της. Η ήττα της Πα­ρα­σκευ­ής ήταν ανα­πό­φευ­κτη και ση­μα­το­δο­τεί το ορι­στι­κό τέλος της στρα­τη­γι­κής της «εντός ευρώ θε­τι­κής λύσης», για τη ακρί­βεια της «πάση θυσία εντός ευρώ θε­τι­κής λύσης».

 

Ελι­κρί­νεια, η προ­ϋ­πό­θε­ση για να απο­φευ­χθεί η ορι­στι­κή ήττα

 

Σπά­νια μια στρα­τη­γι­κή έχει δια­ψευ­στεί τόσο κα­θα­ρά και σε ένα τόσο σύ­ντο­μο χρο­νι­κό διά­στη­μα. Γι αυτό και δί­καια ο Μα­νώ­λης Γλέ­ζος μι­λά­ει για «ψευ­δαί­σθη­ση» και, στε­κό­με­νος στο ύψος των πε­ρι­στά­σε­ων, ζη­τά­ει συ­γνώ­μη που συ­νέ­βα­λε στην καλ­λιέρ­γειά της στον λαό. Ακρι­βώς για τον ίδιο λόγο, αλλά αντί­στρο­φα, η ελ­λη­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση, με τη βο­ή­θεια ορι­σμέ­νων εγ­χώ­ριων ΜΜΕ, προ­σπα­θεί να πα­ρου­σιά­σει ένα συ­ντρι­πτι­κό απο­τέ­λε­σμα ως «δια­πραγ­μα­τευ­τι­κή επι­τυ­χία» που επι­βε­βαιώ­νει ότι η "Ευ­ρώ­πη είναι πεδίο δια­πραγ­μά­τευ­σης",που "αφή­νει πίσω την Τροϊ­κα και τα Μνη­μό­νια" και άλλα πα­ρό­μοια. Φο­βού­με­νη να πρά­ξει αυτό που με το θρυ­λι­κό του θάρ­ρος τόλ­μη­σε ο Μα­νώ­λης Γλέ­ζος, να πα­ρα­δε­χθεί δη­λα­δή τη απο­τυ­χία της όλης στρα­τη­γι­κής της, προ­σπα­θεί να την συ­γκα­λύ­ψει «βα­φτί­ζο­ντας το κρέας ψάρι» κατά την προ­σφι­λή έκ­φρα­ση.

 

Το να πα­ρου­σιά­ζε­ται όμως μια ήττα ως "επι­τυ­χία" είναι κάτι ίσως πολύ χει­ρό­τε­ρο από την συ­γκε­κρι­μέ­νη ήττα. Διότι αφε­νός κα­θι­στά τον κυ­βερ­νη­τι­κό λόγο μια εκ­δο­χή επί­ση­μης "ξύ­λι­νης γλώσ­σας", που απλώς κα­λεί­ται να νο­μι­μο­ποι­ή­σει εκ των υστέ­ρων την οποι­δή­πο­τε από­φα­ση κά­νο­ντας το άσπρο μαύρο, και αφε­τέ­ρου διότι προ­ε­τοι­μά­ζει με μα­θη­μα­τι­κή ακρί­βεια το έδα­φος για επό­με­νες, και ορι­στι­κού χα­ρα­κτή­ρα ήττες. Διότι δια­λύ­ει εν τέλει τα ίδια τα κρι­τή­ρια που δια­χω­ρί­ζουν την επι­τυ­χία από την ανα­δί­πλω­ση. Για να το πούμε κα­τα­φεύ­γο­ντας σε ένα γνω­στό στους αρι­στε­ρούς ιστο­ρι­κό προη­γού­με­νο, εάν η συν­θή­κη του Μπρεστ-Λι­τόφσκ, με την  οποία η σο­βιε­τι­κή Ρωσ­σία πέ­τυ­χε ει­ρή­νη με τη  Γερ­μα­νία απο­δε­χό­με­νη τε­ρά­στιες εδα­φι­κές απώ­λειες, είχε ανα­κη­ρυ­χθεί σε "νίκη", δεν υπάρ­χει αμ­φι­βο­λία ότι θα είχε ητ­τη­θεί η Οκτω­βρια­νή επα­νά­στα­ση.

 

Εαν θέ­λου­με λοι­πόν να απο­φύ­γου­με μια δεύ­τε­ρη, και αυτή τη φορά ορι­στι­κή ήττα, που θα τερ­μα­τί­σει, με ανυ­πο­λό­γι­στες συ­νέ­πειες για την κοι­νω­νία και την Αρι­στε­ρά εντός και εκτός της χώρας μας, το ελ­λη­νι­κό αρι­στε­ρό πεί­ρα­μα, πρέ­πει να κοι­τά­ξου­με την πραγ­μα­τι­κό­τη­τα κα­τά­μα­τα και να μι­λή­σου­με την γλώσ­σα της ει­λι­κρί­νειας. Η συ­ζή­τη­ση για την στρα­τη­γι­κή πρέ­πει επι­τέ­λους να ξα­να­νοί­ξει, χωρίς τα­μπού και στη βάση των συ­νε­δρια­κών απο­φά­σε­ων του Σύ­ρι­ζα που εδώ και καιρό έχουν με­τρα­τα­πεί σε ακίν­δυ­νο ει­κό­νι­σμα. Αν ο Σύ­ρι­ζα έχει ακόμη λόγο ύπαρ­ξης ως πο­λι­τι­κό υπο­κεί­με­νο, ως χώρος πα­ρα­γω­γής πο­λι­τι­κής και συμ­βο­λής στον αγώνα των υπο­τε­λών τά­ξε­ων, δεν μπο­ρεί παρά να συ­νί­στα­ται σ’αυ­τό, στην σε βάθος ανά­λυ­ση της πα­ρού­σας κα­τά­στα­σης και στον τρόπο υπέρ­βα­σής της.

 

«Η αλή­θεια είναι επα­να­στα­τι­κή» όπως έχει πει ένα διά­ση­μος ηγέ­της που ήξερε καλά για τι μι­λού­σε. Και μόνο η αλή­θεια είναι επα­να­στα­τι­κή, μπο­ρού­με να συ­μπλη­ρώ­σου­με με την ιστο­ρι­κή εμπει­ρία που έχου­με έκτο­τε απο­κτή­σει.

 

[1] Ολό­λη­ρο το κεί­με­νο σε ελ­λη­νι­κή με­τά­φρα­ση εδώhttp://​www.​the​pres​spro​ject.​gr/​article/​73411/​Olokliro-​to-​ana​koin​othe​n-​tou-​Eurogroup [2] Βλέπε την ανά­λυ­ση του Πάνου Κοσμά εδώ http://​rproject.​gr/​article/​anatropi-​tis-​litotitas-​me-​pagoma-​hreoys-​kai-​iso​skel​isme​no-​pro​ypol​ogis​mo [3] Η σχε­τι­κή πα­ρά­γρα­φος έχει ως εξης. «Οι ελ­λη­νι­κές αρχές δε­σμεύ­ο­νται επι­πλέ­ον να δια­σφα­λί­σουν τα πρέ­πο­ντα πρω­το­γε­νή πλε­ο­νά­σμα­τα ή τα οι­κο­νο­μι­κά έσοδα που απαι­τού­νται για τη βιω­σι­μό­τη­τα του χρέ­ους, σύμ­φω­να με την από­φα­ση του Eurogroup του Νο­εμ­βρί­ου του 2012. Οι θε­σμοί θα λά­βουν υπό­ψιν τις οι­κο­νο­μι­κές συν­θή­κες του 2015 για τον στόχο του πρω­το­γε­νούς πλε­ο­νά­σμα­τος του 2015». [4] Ολο το κεί­με­νο του Eurogroup του 2012 εδώhttp://​www.​eka​thim​erin​i.​com/​4dcgi/_​w_​articles_​wsite2_​1_​27/​11/​2012_​471716και μια πα­ρου­σί­α­ση εδώ http://​www.​tovima.​gr/​finance/​article/?​aid=485709 [5] Βλέπε την ομι­λία του Αλέκη Τσί­πρα στη ΔΕΘ εδώhttp://​www.​syriza.​gr/​article/​id/​57965/​OMILIA-​TOY-​PROEDROY-​TOY-​SYRIZA-​ALEKSH-​TSIPRA-​STO-​SYNEDRIAKO-​KENTRO-​I.-​BELLIDHS-​ThE​SSAL​ONIK​H-​13-​9-​2014.​html#.​VOoOPyyhlYV    [6] «Οι ελ­λη­νι­κές αρχές εξέ­φρα­σαν την ισχυ­ρή δέ­σμευ­σή τους να διευ­ρύ­νουν και να εμ­βα­θύ­νουν τις διαρ­θρω­τι­κές με­ταρ­ρυθ­μί­σεις που στο­χεύ­ουν στη βελ­τί­ω­ση της ανά­πτυ­ξης και των προ­ο­πτι­κών απα­σχό­λη­σης, δια­σφα­λί­ζο­ντας στα­θε­ρό­τη­τα και αν­θε­κτι­κό­τη­τα του δη­μο­σιο­νο­μι­κού τομέα και ενι­σχύ­ο­ντας τη κοι­νω­νι­κή δι­καιο­σύ­νη. Οι ελ­λη­νι­κές αρχές δε­σμεύ­ο­νται να εφαρ­μό­σουν μα­κρο­πρό­θε­σμες με­ταρ­ρυθ­μί­σεις για την πά­τα­ξη της φο­ρο­δια­φυ­γής και τη βελ­τί­ω­ση της απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τας της δη­μό­σιας διοί­κη­σης. Σε αυτό το πλαί­σιο, οι ελ­λη­νι­κές αρχές υπό­σχο­νται να χρη­σι­μο­ποι­ή­σουν με το βέλ­τι­στο τρόπο τη συ­νε­χι­ζό­με­νη διά­θε­ση τε­χνι­κής βο­ή­θειας».

Ετικέτες