Μια επίσκεψη στο Γηροκομείο Αθηνών

Υπάρχουν άραγε και άλλα τέτοια Ιδρύματα και οι αρμόδιοι αδρανούν;

Η αφορμή της επίσκεψης του Δημάρχου Καμίνη στο Γηροκομείο έβγαλε στην επιφάνεια πλήθος προβλημάτων από την κακοδιαχείριση της έκπτωτης  διοίκησης. Οι ευθύνες είναι πολλές από το 2004 που ανέλαβε ως επικεφαλής στην διοίκηση της Ελεήμονος Εταιρείας Αθηνών – του γνωστού Γηροκομείου Αθηνών – ο Αρχιμανδρίτης Προκόπης Μπούμπας.

Σωρεία καταγγελιών, που άρχισαν να βλέπουν το φως της δημοσιότητας από το 2013, εμφάνισαν τουλάχιστον τον Μπούμπα και άλλα δύο μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου εμπλεκόμενα με αδιαφανή και επιλήψιμο τρόπο σε κακοδιοίκηση παραβιάζοντας νόμους και καταστατικό του Ιδρύματος.

Το παλαιότερα οικονομικά υγιές Ίδρυμα άρχισε να παρουσιάζει οικονομικά προβλήματα με εικόνα εγκατάλειψης, υποβάθμιση των υπηρεσιών του, σοβαρές συνέπειες στην υγεία και την ποιότητα ζωής των τροφίμων και με απλήρωτους τους εργαζόμενους.

Ο Δήμος Αθηναίων, ο οποίος ασκεί την εποπτεία των φιλανθρωπικών Ιδρυμάτων θα μπορούσε να κινήσει πιο έγκαιρα τις διαδικασίες και να κηρύξει έκπτωτη τη Διοίκηση η οποία  είχε αρνηθεί την εποπτεία του Δήμου και παρεμπόδισε την παρουσία  τουλάχιστον τριών Επιτρόπων στις γενικές συνελεύσεις του Ιδρύματος στη σειρά που είχε διορίσει ο   Δήμος. Η καθυστέρηση αυτή επέφερε μεγαλύτερη ζημιά στο Ίδρυμα για επιπλέον έτη.

Από το καλοκαίρι του 2016 ο Δήμος πήρε την απόφαση να κηρύξει έκπτωτη την πρώην διοίκηση υπό τον αρχιμανδρίτη Προκόπη Μπούμπα που πλέον ενέχεται για πολλά αδικήματα σε βαθμό κακουργήματος – συγκεκριμένα, απιστία και υπεξαίρεση άνω των 10 εκατομμυρίων σε βάρος του Ιδρύματος και της περιουσίας του, που στοιχειοθέτησε η εισαγγελέας και ο ανακριτής διαφθοράς.

Με το δικαίωμα που του παρέχει ο νόμος, ο Δήμος διόρισε νέα διοικούσα Προσωρινή Επιτροπή, με διαπαραταξιακή σύνθεση και εξάμηνη θητεία για να ασκήσει με διαφάνεια διαχειριστικό έλεγχο και μετά τη διενέργεια εκλογών, να παραδώσει το Σωματείο του Γηροκομείου σε μια νέα Διοίκηση.

Όλο το προηγούμενο διάστημα η πρώην διοίκηση κατέφευγε σε δικαστικές αγωγές και ασφαλιστικά μέτρα για να παρεμποδίσει τον όποιον έλεγχο και τώρα επίσης κατέφυγε στο δικαστήριο για να αποτρέψει την τοποθέτηση της Προσωρινής Διοικούσας Επιτροπής. Όμως το ακυρωτικό Εφετείο απέρριψε την αναστολή της απόφασης του Δήμου για λόγους δημοσίου συμφέροντος και λόγους προστασίας  προσώπων τρίτης ηλικίας.

Η οικονομική δυσπραγία του Ιδρύματος έφτασε σε τέτοιο σημείο, ώστε πλέον δεν υπήρχαν χρήματα ούτε για την σίτιση των ηλικιωμένων, ούτε για την θέρμανση – ούτε καν για την συντήρηση του ασανσέρ! Οι εργαζόμενοι, όσοι απέμειναν, δουλεύουν εθελοντικά αφού έχουν να πάρουν πλήρεις αποδοχές για περισσότερα από 5 χρόνια.

Το τελευταίο διάστημα, όπου δεν μπορούσε να εξασφαλισθεί ούτε η πληρωμή του κέτερινγκ, ανέλαβε τη σίτιση το Υπουργείο Κοινωνικής αλληλεγγύης  για δύο μήνες και στη συνέχεια, ο Δήμος Αθηναίων μέχρι να μπορέσουν να λειτουργήσουν τα μαγειρεία. Επίσης , εδώ και δύο μήνες για τη  θέρμανση φροντίζει ο Σύλλογος Αθηναίων Νέας Υόρκης που προσφέρει τα χρήματα για το πετρέλαιο. Μεγάλη βοήθεια προσφέρουν επίσης χορηγοί και ιδιώτες δωρητές καθώς και ομάδες εθελοντών σε υπηρεσίες και υλικά.

Μετά την ανάληψη του ελέγχου από την Προσωρινή Διοίκηση και παρά τις προσπάθειες απόκρυψης στοιχείων, την απροθυμία, αλλά και την προσπάθεια καθυστέρησης από πλευράς ανθρώπων της προηγούμενης διοίκησης (κυρίως σε ότι αφορά την καταμέτρηση των περιουσιακών στοιχείων του ιδρύματος), τα αποτελέσματα ήταν συγκλονιστικά και συνεχώς παραδίδονται νέα επιβαρυντικά στοιχεία στην εισαγγελία:

• Βρέθηκε λογαριασμός με δικαιούχο τον έκπτωτο Πρόεδρο όπου είχαν κατατεθεί χρήματα της Ελεήμονος Εταιρείας ποσού 534.000 ευρώ.

• Μετά από έλεγχο στα ακίνητα, ιδιαίτερα σε διαμερίσματα από δωρεές, πολλά ακίνητα, παρότι τυπικά «κενά»,  κατοικούνται χωρίς συμβόλαια και για άλλα, παρότι μισθωμένα, δεν έχουν καταβληθεί ενοίκια για τουλάχιστον 80 μήνες. Πολλά ακίνητα, μετά από ενέργειες της Νομικής Υπηρεσίας, ελευθερώνονται για να νοικιαστούν με νόμιμο τρόπο. Και για άλλα ζητούνται, προκειμένου να καταβληθούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές. Ως αποτέλεσμα, σε αυτό το δίμηνο όπου διεξάγεται ο έλεγχος, έχουν αυξηθεί οι εισπράξεις των ενοικίων κατά 30%.

• Διεξάγεται αυτή τη στιγμή έλεγχος για το αν τηρούνται οι διαδικασίες του καταστατικού για τις ανάγκες των ηλικιωμένων και αν η πληρωμή γίνεται βάσει πραγματικών οικονομικών κριτηρίων ώστε να εξασφαλίζεται στέγη και για τους πραγματικά απόρους.

• Η τριμελής επιτροπή που ορίστηκε από την προσωρινή διοίκηση για τον έλεγχο  των παγκαριών των δύο εκκλησιών που βρίσκονται στο χώρο του Γηροκομείου και είναι ιδιοκτησίας του, διαπίστωσε εισπράξεις από τον οβολό των πιστών  περίπου 5.000 ευρώ τους δύο τελευταίους μήνες – ποσό ίσο με το δηλωθέν από την προηγούμενη διοίκηση για ολόκληρο το 2015!

• Μέχρι στιγμής ο διαχειριστικός έλεγχος από τη νέα διοίκηση έχει αποκαλύψει  απόκρυψη πραγματικών χρεών. Τα χρέη στο ΙΚΑ είναι 12 εκατ. και στα βιβλία του  λογιστηρίου  είχαν καταγραφεί  μόνο 6 εκατ., ενώ τα χρέη στο δημόσιο  είναι 6,5 εκατ. και στα βιβλία αναγράφονται μόνο 2 εκατ! Αν υπολογιστούν σε αυτά και τα  7,5 εκατ. που είναι τα δεδουλευμένα των εργαζόμενων, το σύνολο των χρεών είναι γύρω στα 30 εκατομμύρια!

• Τέλος, για πρώτη φορά μέσα σε 2 χρόνια, όλοι ανεξαιρέτως οι εργαζόμενοι πήραν το δώρο Χριστουγέννων, σε αντίθεση με τις πρακτικές του παρελθόντος, όπου το λάμβαναν μόνο εργαζόμενοι «ευνοούμενοι» του καθεστώτος Μπούμπα!

Φυσικά, όλα αυτά τα χρόνια η οικονομική κακοδιαχείριση ήταν η μία όψη. Η άλλη όψη είναι η απαξίωση της δομής. Τα προβλήματα είναι αναρίθμητα.

• Το 2004 λειτουργούσαν 8 πτέρυγες και πλέον, μετά το σταδιακό κλείσιμο τους το προηγούμενο διάστημα, έχουν μείνει μόνο 3 πτέρυγες σε λειτουργία.

• Η παλαιότερη δυναμικότητα ήταν για φιλοξενία 450 ατόμων και αυτή τη στιγμή έχει μόνο 104 ηλικιωμένους με 87 εργαζόμενους, με σημαντικές ελλείψεις σε νοσηλευτικό προσωπικό.

• Τα μαγειρεία υπολειτουργούν και μπορούν να προσφέρουν μόνο σούπα για βραδινό.

• Έχουν λήξει οι άδειες λειτουργίας από 31/12/2015 , ενώ θα μπορούσαν τότε να επισκευαστούν τα κτίρια και να λειτουργούν και σήμερα με τις προηγούμενες ευνοϊκές διατάξεις ,με την ανώτατη δυναμικότητα 100 κλίνες ανά πτέρυγα. Επειδή το Γηροκομείο αντιμετωπίζεται ως σύνολο μικρών μονάδων φροντίδας ηλικιωμένων,  θα πρέπει να λειτουργήσουν οι πτέρυγες με βάση τις νέες διατάξεις που ισχύουν για το  κτιριοδομικό και να ενσωματωθούν σε μια ενιαία άδεια.

• Δεν έχει γίνει πλήρης αποτύπωση των περίπου 850 ακινήτων, εκ των οποίων 500-550 είναι τα διαμερίσματα και μόνο 192 οι μισθώσεις, εκ των οποίων οι 120 είναι ληξιπρόθεσμες.

Η Προσωρινή διοίκηση οφείλει, μετά από τον διαχειριστικό έλεγχο που θα κάνει, μέσα σε ασφυκτικά χρονικά πλαίσια ή αν χρειαστεί, με παράταση θητείας πέραν του εξαμήνου, να φροντίσει για την πλήρη καταγραφή του τι είχε γίνει και τι ακριβώς θα παραδώσει, καθώς και να διασφαλίσει ότι οι εκλογές  θα γίνουν με τρόπο απολύτως αδιάβλητο, με ανοιχτές διαδικασίες, με νέες εγγραφές μελών και με αποδοχή των εκκρεμών αιτήσεων μελών.

Παράλληλα, η νέα δημοκρατικά εκλεγμένη Διοίκηση που θα προκύψει, πρέπει να δώσει λύσεις για την αξιοποίηση της περιουσίας του Ιδρύματος, ώστε να εξασφαλιστούν σταθερά έσοδα και κονδύλια, που μπορούν να προέρχονται είτε από δωρεές είτε από ένταξη σε προγράμματα για  χρηματοδότηση (Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας για τους Απόρους ή άλλοι πόροι Κρατικής χρηματοδότησης βλ. νόμοι 2646/1998, 4052/2012, 4254/2014, 4320/2015, 4331/2015 κ.λπ.). Επίσης, πρέπει να εξεταστεί και πιθανή αλλαγή νομοθετικού πλαισίου και ειδικά στο Ν. 281/1914 περί σωματείωv, ώστε:

1. Να ανοίξουν σταδιακά όλες οι  υπόλοιπες πτέρυγες και να λειτουργήσουν πλήρως, ώστε να  δεχτούν  περισσότερους φιλοξενούμενους  που πραγματικά έχουν ανάγκη και κυρίως άστεγους συνανθρώπους μας.

2. Να πληρωθούν τα δεδουλευμένα των  εργαζομένων  7,5 εκατ.,  να επιστρέψουν στις εργασίες τους οι απολυμένοι  μέσα από τις νέες ανάγκες για προσωπικό  και να δοθεί λύση για τα υπόλοιπα  χρέη ΙΚΑ, εφορία, ιδιώτες.

3. Να αποκατασταθεί πλήρως η λειτουργία των μαγειρείων

4. Να επιλυθούν προβλήματα θέρμανσης και συντήρησης των κτιρίων

Το Γηροκομείο Αθηνών λειτουργεί αδιάλειπτα από το 1864 και αποτελούσε μέχρι πρόσφατα το μεγαλύτερο Ίδρυμα των Βαλκανίων. Θα μπορούσε να γίνει ένα στολίδι στην καρδιά της Αθήνας και να υποδέχεται ελεύθερα σε αυτό τον υπέροχο χώρο των 55 στρεμμάτων με τα υπέροχα αρχιτεκτονικά κτίρια, τους γείτονες, γονείς και παιδιά για περίπατο και αναψυχή ή να γίνει χώρος εκδηλώσεων για στήριξη των φιλοξενούμενων ηλικιωμένων και της γειτονιάς. Είvαι χρέoς όλωv μας η στήριξη τoυ σκoπoύ τoυ Γηρoκoμείoυ με κάθε θυσία από εδώ και πέρα, καθώς χάρη στην τεράστια υποδομή του έχει τη δυvατότητα vα διαδραματίσει σπουδαίο ρόλο στηv περίθαλψη γερόvτωv και αστέγων συμπολιτών μας.

* Ανεξάρτητη σύμβουλος της 7ης Δημοτικής Κοινότητας – μέλος της «Πόλης Ξεκίνημα».