Ανοίξτε τα σύνορα

Για πάνω από δύο μήνες αντιρατσιστικές οργανώσεις, μεταναστευτικές συλλογικότητες, εργατικά σωματεία, τοπικοί φορείς, αντιφασιστικές πρωτοβουλίες και φοιτητικά σχήματα κατέβαλαν τεράστια προσπάθεια, ώστε να στηθεί η μεγάλη αντιρατσιστική καμπάνια που κορυφώθηκε με τις διαδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα, αλλά και διεθνώς, στις 18 Μάρτη. Η δυναμική, η ζωντάνια και το πολιτικό στίγμα της κινητοποίησης αφήνει πολύτιμα συμπεράσματα για το πώς η εμπλοκή ανθρώπων του κινήματος στην οργάνωση αγώνων ενάντια στη φτώχεια των μνημονίων και του ρατσισμού μπορεί να σπάσει τη σιωπή και στείλει αγωνιστικά μηνύματα.

Αθήνα

Στην πορεία της Αθήνας πάνω από 6.000 ντόπιοι και πρόσφυγες ένωσαν τις φωνές και τις γροθιές τους, στέλνοντας ένα ηχηρό μήνυμα για ανοιχτά σχολεία, ανοιχτά σύνορα, ανοιχτούς χώρους αληθινής φιλοξενίας, καθώς και για αξιοπρεπή ζωή για όλους, ντόπιους, πρόσφυγες και μετανάστες.

Ένα χρόνο μετά τη συνυπογραφή της ρατσιστικής συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, χιλιάδες διαδηλωτές κατέβηκαν στην Ομόνοια, κινήθηκαν προς τη Βουλή και έφτασαν μέχρι τα γραφεία της ΕΕ, διατρανώνοντας την αντίθεσή τους στις αρμάδες του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, στους φράχτες και στη FRONTEX, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπου στοιβάζονται κάτω από άθλιες συνθήκες οι πρόσφυγες, αλλά και στις μαζικές απελάσεις και επαναπροωθήσεις.

Αξιοσημείωτη ήταν η παρουσία κυρίως Αφγανών και Σύρων προσφύγων κάθε ηλικίας, που έφτασαν στη διαδήλωση από τα στρατόπεδα του Σχιστού, του Ελληνικού, της Μαλακάσας, αλλά και από το Λαύριο και τον Ελαιώνα. Οι πρόσφυγες φώναξαν με πάθος «Open the borders!», τη στιγμή που στο πλευρό τους διαδήλωναν εργατικά σωματεία, φοιτητικοί σύλλογοι, αντιρατσιστικές συλλογικότητες, τοπικές συνελεύσεις και οργανώσεις της Αριστεράς. Το Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών και η Κίνηση «Απελάστε το Ρατσισμό» είχαν ιδιαίτερα μαζική παρουσία και τα μπλοκ τους ήταν γεμάτα με πικέτες που έγραφαν σε πολλές γλώσσες «Ανοίξτε τα σύνορα – Ίσα δικαιώματα».

Επαρχία

Μικρότερης δυναμικής, αλλά με ίδιο παλμό και φωνή ήταν και οι αντιρατσιστικές διαδηλώσεις που έγιναν και σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα. Στη Θεσσαλονίκη πάνω από 600 άτομα διαδήλωσαν ενάντια στο ρατσισμό. Η πορεία είχε παλμό, στηριζόταν από πλήθος οργανώσεων, συλλογικοτήτων και φορέων και στην κεφαλή της βρίσκονταν πρόσφυγες που φώναζαν συνθήματα. Στο στόχαστρο των συνθημάτων βρέθηκαν κυρίως οι ρατσιστικές πολιτικές της κυβέρνησης και της ΕΕ, αλλά και η ανάγκη ένταξης των προσφυγόπουλων στα σχολεία. Τα πρόσφατα γεγονότα στο Ωραιόκαστρο και η καλλιέργεια ρατσιστικού μίσους μέσα στα σχολεία βρήκαν την καλύτερη απάντηση με την πολυχρωμία και τη δύναμη της κινητοποίησης.

Στην Πάτρα, διοργανώθηκε η μεγαλύτερη διαδήλωση μετά από εκείνη της 17ης Νοέμβρη. Πάνω από 500 άτομα κατέβηκαν στο δρόμο, αλληλέγγυα στον αγώνα των προσφύγων για αξιοπρεπή ζωή. Η πορεία διαπνεόταν κυρίως από το νεολαιίστικο στοιχείο που έδωσε δυναμικό και ζωντανό τόνο στην κινητοποίηση. Η αντιρατσιστική πρωτοβουλία της πόλης, κινήσεις υπεράσπισης, το pride, η Κίνηση «Απελάστε το Ρατσισμό» και οργανώσεις της Αριστεράς φώναξαν για ανοιχτά σύνορα, σταμάτημα των πολέμων και αλληλεγγύη στους πρόσφυγες. Είναι χαρακτηριστικό ότι με πρωτοβουλία της Κίνησης «Απελάστε το Ρατσισμό» Πάτρας, σε συνεννόηση με την τοπική ΕΛΜΕ, συμμετείχαν στη διαδήλωση αρκετοί πρόσφυγες που έφτασαν από τη Μυρσίνη. Μετά το τέλος της διαδήλωσης στήθηκε υπαίθρια συναυλία, όπου πρόσφυγες και ντόπιοι χαμογέλασαν και τραγούδησαν μαζί, δείχνοντας ότι μπορεί να υπάρξει ένας άλλος κόσμος χωρίς διακρίσεις και ρατσισμό.

Και σε άλλες μικρότερες πόλεις όμως ο κόσμος βγήκε στους δρόμους στις 18 Μάρτη. Από την Πτολεμαΐδα μέχρι την Ερμούπολη και από την Ερμούπολη μέχρι τα Χανιά, έγιναν συγκεντρώσεις, σηκώθηκαν πανό, στήθηκαν μικροφωνικές και γενικότερα ενημερώθηκε ο κόσμος για το προσφυγικό μακριά από τρομολάγνα δελτία ειδήσεων και στημένα ρεπορτάζ. Αξιοσημείωτη είναι και η αντιρατσιστική εκδήλωση και συναυλία φορέων στο Πνευματικό Κέντρο Πτολεμαΐδας, που προσέλκυσαν αρκετό κόσμο και κυρίως νεολαία την επόμενη ημέρα της συγκέντρωσης, δηλαδή την Κυριακή 19/3.

Πανευρωπαϊκή κινητοποίηση

Όλες οι παραπάνω κινητοποιήσεις δεν ήταν παρά μικρά κομμάτια ενός μεγάλου πανευρωπαϊκού ψηφιδωτού κινητοποιήσεων ενόψει της καμπάνιας για την παγκόσμια ημέρα ενάντια στον ρατσισμό. Σε μια περίοδο που επικρατούν τα ρεύματα του εθνικού προστατευτισμού, του σκληρού νεοφιλελευθερισμού, της επιστροφής στο έθνος κράτος και της ανάδυσης μιας νέας ακροδεξιάς με έμφαση στον ρατσισμό και την ξενοφοβική ρητορική, η διεθνής κινητοποίηση σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις αποτέλεσε μια ηχηρή απάντηση στη Λεπέν, τη Μέι και τον Τραμπ. Δεκάδες χιλιάδες διαδήλωσαν στο Λονδίνο, στο Παρίσι, στη Βιέννη, στη Λευκωσία, ενώ είναι ακόμη πολύ πρόσφατη η γιγαντώδης διαδήλωση των 300.000 πολιτών στη Βαρκελώνη υπέρ της υποδοχής προσφύγων.

Αναμφισβήτητα, στις 18 Μάρτη η Ευρώπη έδειξε ότι υπάρχει και άλλο ένα πρόσωπό της, πέρα από αυτό των ακροδεξιών κορώνων, των νεοφιλελεύθερων αναλύσεων και των κρύων αιθουσών του eurogroup. Υπάρχει η Ευρώπη του κινήματος, της αλληλεγγύης και του αγώνα. Η Ευρώπη αυτών που αγωνίζονται από τα κάτω ενάντια στη λιτότητα και τις πολιτικές που γεννούν φτώχεια, πόλεμο και ρατσισμό.

Το κίνημα και η Αριστερά οφείλουν να μην υποτιμήσουν τη δυναμική και τις προοπτικές της αντιρατσιστικής πάλης. Η ΛΑΕ και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ είχαν υποδειγματική παρουσία στη διαδήλωση στην Αθήνα. Το προσφυγικό ζήτημα δεν είναι ένα ζήτημα εσωτερικής κατανάλωσης, αλλά ένα θέμα που απασχολεί και ευαισθητοποιεί μεγάλα τμήματα της κοινωνίας. Η Αριστερά οφείλει να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα της δυστυχίας, αλλά μαζί με αυτούς που την υφίστανται.

Οι μετωπικές πρωτοβουλίες, που στήθηκαν πάνω στην αντιρατσιστική καμπάνια σε σχολεία, σχολές, εργατικούς χώρους, γειτονιές, στέκια και πλήθος άλλων κοινωνικών χώρων, πρέπει να αποτελέσουν έναν ισχυρό οδηγό δράσης για το επόμενο διάστημα. Μόνο η συσπείρωση δυνάμεων σε πραγματικά πολιτικά επίδικα μπορεί να ξαναβγάλει τον κόσμο στο δρόμο, όπως έγινε το Σάββατο 18 Μάρτη. Μόνο έτσι θα τσακίσουμε το ρατσισμό και τις πολιτικές του πολέμου και της φτώχειας που τον γεννούν. Μόνο έτσι θα επαναδιεκδικήσει η Αριστερά τον ρόλο της στο πολιτικό προσκήνιο.