Η φετινή σχολική χρονιά μόλις άρχισε συνοδευόμενη από διθυραμβικές εξαγγελίες της κυβέρνησης για το Νέο Λύκειο και το ριζικά «αλλαγμένο» εξεταστικό σύστημα.

Οι συ­νε­χείς ανα­κοι­νώ­σεις του υπουρ­γού Παι­δεί­ας Κ. Γα­βρό­γλου, αλλά και η μνεία στο Νέο Λύ­κειο από πλευ­ράς πρω­θυ­πουρ­γού στη συ­νέ­ντευ­ξη Τύπου στο πλαί­σιο της 82ης ΔΕΘ, φα­νε­ρώ­νουν τη διά­θε­ση τόσο της κυ­βέρ­νη­σης όσο και του υπουρ­γεί­ου να στη­ρί­ξουν με όλες τους τις δυ­νά­μεις το νέο εκ­παι­δευ­τι­κό σύ­στη­μα που προ­τεί­νε­ται.

Πρώτο ση­μείο στο προ­σχέ­διο του υπουρ­γεί­ου είναι η αλ­λα­γή στον τρόπο ει­σα­γω­γής στην Τρι­το­βάθ­μια Εκ­παί­δευ­ση. Και ενώ πολλά ακού­στη­καν το προη­γού­με­νο διά­στη­μα διά στό­μα­τος των κυ­βερ­νη­τι­κών εκ­προ­σώ­πων σχε­τι­κά με την κα­τάρ­γη­ση των πα­νελ­λα­δι­κών εξε­τά­σε­ων και την πα­γί­ω­ση ενός ελεύ­θε­ρου συ­στή­μα­τος πρό­σβα­σης, η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα φα­νε­ρώ­νε­ται άκρως δια­φο­ρε­τι­κή. Η εί­σο­δος στην Τρι­το­βάθ­μια Εκ­παί­δευ­ση θα πραγ­μα­το­ποιεί­ται και πάλι μέσα από εξε­τά­σεις (προ­βλέ­πε­ται δι­πλα­σια­σμός εξε­τά­σε­ων και ει­σα­γω­γή νέων εξε­τά­σε­ων στη μέση της σχο­λι­κής χρο­νιάς-προ­ε­ξέ­τα­ση). Ου­σια­στι­κά η Γ’ Λυ­κεί­ου να είναι μια εξε­τα­στι­κή αρένα, όπου μέσα από μια εξο­ντω­τι­κή και αγ­χω­τι­κή δια­δι­κα­σία ο μα­θη­τής θα «πα­λεύ­ει» για τη θέση του σε κά­ποια σχολή. Αν και ο υπουρ­γός δια­μή­νυ­σε πως σκο­πός του νέου συ­στή­μα­τος είναι ο πε­ριο­ρι­σμός της πα­ρα­παι­δεί­ας, εύ­κο­λα μπο­ρεί να δια­πι­στω­θεί η εκτί­να­ξη που θα προ­κύ­ψει. Το νέο εκ­παι­δευ­τι­κό σύ­στη­μα όχι μόνο δεν θα συρ­ρι­κνώ­σει, αλλά αντί­θε­τα θα ενι­σχύ­σει τη συμ­με­το­χή των μα­θη­τών-τριών στα φρο­ντι­στή­ρια, προ­σα­να­το­λί­ζο­ντάς τους στη σκλη­ρή δια­δι­κα­σία των εξε­τά­σε­ων της Γ’ Λυ­κεί­ου.

Μέσα από αυτήν τη δια­δι­κα­σία το υπουρ­γείο επι­μέ­νει σε ένα Λύ­κειο με τα­ξι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά, ένα Λύ­κειο αντα­γω­νι­στι­κά δια­μορ­φω­μέ­νο ώστε να αντε­πε­ξέλ­θουν οι πιο «δυ­να­τοί», ένα Λύ­κειο προ­σα­να­το­λι­σμέ­νο στην ει­σα­γω­γή στην Ανώ­τα­τη Εκ­παί­δευ­ση. Το σχο­λείο που ορα­μα­τί­ζο­νται θα είναι ένα σχο­λείο δια­λο­γής των μα­θη­τών, που θα τους δια­χω­ρί­ζει ανά­λο­γα με τις δυ­να­τό­τη­τές τους στα ΓΕΛ και στα ΕΠΑΛ, ωθώ­ντας έτσι την πλειο­νό­τη­τα των τε­λειό­φοι­των μα­θη­τών των Γυ­μνα­σί­ων σε ένα είδος επαγ­γελ­μα­τι­κής εκ­παί­δευ­σης (εύ­κο­λα θα ση­μειω­θεί διεύ­ρυν­ση της μα­θη­τεί­ας και της απλή­ρω­της ερ­γα­σί­ας).

Δεύ­τε­ρο ση­μείο στην πρό­τα­ση του υπουρ­γεί­ου, η μεί­ω­ση των μα­θη­μά­των στις δύο τε­λευ­ταί­ες τά­ξεις του Λυ­κεί­ου. Σκο­πός δεν είναι η μεί­ω­ση του φόρ­του ερ­γα­σί­ας των μα­θη­τών, όπως θα δια­πί­στω­νε αβί­α­στα κα­νείς με μια πρώτη ματιά, αλλά η διαρ­κής αντι­με­τώ­πι­ση του Λυ­κεί­ου ως προ­θα­λά­μου για την Ανώ­τα­τη Εκ­παί­δευ­ση. Το σχο­λείο χάνει έτσι το ρόλο του, δεν προ­ά­γε­ται πλέον το ενιαίο της γνώ­σης, δεν ανα­βαθ­μί­ζε­ται η μα­θη­σια­κή και εκ­παι­δευ­τι­κή δια­δι­κα­σία (μεί­ω­ση γνω­στι­κών αντι­κει­μέ­νων, πα­ρα­γκω­νι­σμός μα­θη­μά­των όπως η Ιστο­ρία, η Φι­λο­σο­φία), αλλά προ­ω­θεί­ται η απο­κλει­στι­κή προ­σή­λω­ση των μα­θη­τών-τριών στην ει­σα­γω­γή τους στο Πα­νε­πι­στή­μιο.

Τρίτο ση­μείο της πρό­τα­σης, άξιο ανα­φο­ράς είναι το ερ­γα­σια­κό μέλ­λον που προ­βλέ­πει για τους κα­θη­γη­τές-τριες το νέο εκ­παι­δευ­τι­κό σύ­στη­μα. Η μεί­ω­ση των γνω­στι­κών αντι­κει­μέ­νων και των ωρών δι­δα­σκα­λί­ας θα οδη­γή­σει ανε­πι­φύ­λα­κτα σε με­τα­κι­νή­σεις προ­σω­πι­κού ανά­λο­γα με τις ανά­γκες που υπάρ­χουν, απώ­λεια ορ­γα­νι­κών θέ­σε­ων και εξα­φά­νι­ση του γνω­στι­κού τους αντι­κει­μέ­νου. Επι­πλέ­ον, η πρό­βλε­ψη σχε­τι­κά με την αξιο­λό­γη­ση του στε­λε­χι­κού προ­σω­πι­κού της Εκ­παί­δευ­σης και την αυ­το­α­ξιο­λό­γη­ση των σχο­λεί­ων (ανά­λο­γα με τους δεί­κτες και τα μα­θη­σια­κά απο­τε­λέ­σμα­τα των μα­θη­τών) συ­νε­χί­ζει τον μνη­μο­νια­κό δρόμο της απε­λευ­θέ­ρω­σης των απο­λύ­σε­ων και των εσω­τε­ρι­κών με­τα­κι­νή­σε­ων.

Τε­λευ­ταία πα­ρα­τή­ρη­ση όσον αφορά την πρό­τα­ση του υπουρ­γεί­ου για το Νέο Λύ­κειο σχε­τί­ζε­ται με τη ση­μα­ντι­κή εξαγ­γε­λία για επέ­κτα­ση της βα­σι­κής υπο­χρε­ω­τι­κής εκ­παί­δευ­σης από τα δώ­δε­κα στα δε­κα­τέσ­σε­ρα έτη. Όπως και το ελεύ­θε­ρο σύ­στη­μα πρό­σβα­σης στην τρι­το­βάθ­μια εκ­παί­δευ­ση, έτσι και η διεύ­ρυν­ση της υπο­χρε­ω­τι­κής εκ­παί­δευ­σης προ­ϋ­πο­θέ­τει αύ­ξη­ση των δα­πα­νών για την Παι­δεία. Τη στιγ­μή λοι­πόν που η κυ­βέρ­νη­ση υλο­ποιεί πρό­θυ­μα τις νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες ευ­ρω­παϊ­κές οδη­γί­ες, δια­τη­ρώ­ντας ένα σχο­λείο πολ­λών τα­χυ­τή­των για λί­γους, είναι του­λά­χι­στον υπο­κρι­τι­κό να υπο­στη­ρί­ζει αλ­λα­γές οι οποί­ες δεν μπο­ρούν να πραγ­μα­το­ποι­η­θούν.

Η απά­ντη­ση στην επί­θε­ση που δέ­χε­ται το δη­μό­σιο σχο­λείο είναι ξε­κά­θα­ρο ότι δεν μπο­ρεί να δοθεί από τα πάνω, μέσα από γρα­φεία συ­νε­δριά­σε­ων και συ­σκέ­ψε­ων. Οι ίδιοι οι μα­θη­τές-τριες μαζί με τους κα­θη­γη­τές-τριές τους είναι αυτοί που γνω­ρί­ζουν και μπο­ρούν να αφου­γκρα­στούν τις ανά­γκες της δη­μό­σιας εκ­παί­δευ­σης. Η απά­ντη­ση απέ­να­ντι στο Νέο Λύ­κειο μπο­ρεί να δοθεί μέσα από τους συλ­λο­γι­κούς αγώ­νες και την πάλη ενά­ντια στη λι­τό­τη­τα και τα μνη­μό­νια.

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την "Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά" φ.391 (13/9/17)