25 Νοέμβρη: Παγκόσμια μέρα ενάντια στη βία κατά των γυναικών
Με αφορμή την 25η Νοεμβρίου, Παγκόσμια Μέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, οι γυναίκες σε όλο τον κόσμο βγαίνουν στο δρόμο για να διεκδικήσουν ζωή με ασφάλεια, αξιοπρέπεια χωρίς καταπίεση και εκμετάλλευση. Αυτό μπορεί να ακούγεται δεδομένο «στην πολιτισμένη Ευρώπη» που ζούμε, όμως μόνο αυτό δεν είναι. Στην Ελλάδα, μόνο μέσα σε ένα χρόνο, η τηλεφωνική γραμμή SOS 15900 για γυναίκες θύματα βίας έλαβε 5.041 κλήσεις και 113 ηλεκτρονικά μηνύματα. Μόνο τα επίσημα στοιχεία της αστυνομίας μιλούν για έναν βιασμό κάθε τρείς μέρες και μια απόπειρα κάθε εβδομάδα. Κι αυτά τα νούμερα είναι μόνο ενδεικτικά. Λόγω της στοχοποίησης που δέχονται οι γυναίκες, αλλά και του γεγονότος ότι συχνά οι περιπτώσεις κακοποίησης δεν φτάνουν καν σε δίκη (και όταν φτάνουν, σπάνια υπάρχει καταδίκη του δράστη), το πιο συχνό φαινόμενο είναι να μην καταγγέλλουν την κακοποίησή τους, επομένως το συντριπτικό ποσοστό των περιπτώσεων δεν καταγράφεται πουθενά.
Όμως το ζήτημα της σωματικής βίας είναι μία μόνο πλευρά της έμφυλης βίας. Κάθε μέρα οι γυναίκες ερχόμαστε αντιμέτωπες με τη βία: με την παρενόχληση στο δρόμο, στα ΜΜΜ, με παραβιαστικές συμπεριφορές στη δουλειά μας, στη σχολή, στο σχολείο μας, με σεξιστικά σχόλια και υποτιμητική αντιμετώπιση. Βία είναι και η οικονομική και εργασιακή εκμετάλλευση, μέσω των κατώτερων μισθών και της επισφαλούς εργασίας. Στην Ελλάδα της κρίσης η διαφορά των συνολικών αποδοχών μεταξύ γυναικών και ανδρών ανέρχεται στο 45,2% (χαμηλότερες αποδοχές, με λιγότερες θέσεις εργασίας), ενώ η μισθολογική διαφορά στο 15% (χαμηλότερες ωριαίες αποδοχές, λιγότερες ώρες εργασίας σε έμμισθες θέσεις εργασίας και χαμηλότερα ποσοστά απασχόλησης, για παράδειγμα διακοπή σταδιοδρομίας για τη φροντίδα παιδιών ή συγγενικών προσώπων). Τα χρόνια των μνημονιακών πολιτικών και της λιτότητας, η φτώχεια φάνηκε πως είναι γένους θηλυκού. Από τη μία πλευρά μέσα στον καιρό της κρίσης η έμφυλη βία αυξήθηκε και οι δαπάνες του κοινωνικού κράτους για την προστασία των γυναικών μειώθηκαν και από την άλλη οι γυναίκες έχουν πολύ υψηλό ποσοστό κινδύνου φτώχειας από το αντίστοιχο αντρικό, ενώ τα στερεότυπα και ο μισογυνισμός στους χώρους εργασίας αυξάνουν το ποσοστό ανεργίας των γυναικών.
Η καταπίεση των γυναικών είναι βαθιά συνδεδεμένη με την καπιταλιστική εκμετάλλευση. Σε έναν κόσμο όπου ο καπιταλισμός έχει ενσωματώσει τις πατριαρχικές δομές, όπου οι έμφυλες ταυτότητες είναι ιστορικά κατασκευάσματα που έντεχνα επιβάλλουν οι κυρίαρχες τάξεις, οι γυναίκες βρισκόμαστε σε έναν διαρκή αγώνα ενάντια σε κάθε μορφή βίας. Τον αποκλεισμό από την αγορά εργασίας, την υποτίμησή μας, το μισογυνισμό που διαχέεται σε όλα τα κοινωνικά στρώματα και όλες τις κρατικές δομές, τις σεξουαλικές παρενοχλήσεις, τους βιασμούς, τις γυναικοκτονίες, την απαγόρευση των αμβλώσεων, τις σεξιστικές αποφάσεις δικαστηρίων. Η αθώωση των σωματεμπόρων που εμπλέκονται στην υπόθεση του «Χωριάτικου», όπου το δικαστικό σύστημα με τον πιο κυνικό τρόπο καταπάτησε τα δικαιώματα των γυναικών στερώντας από τα θύματα την απόδοση δικαιοσύνης, είναι το πιο τρανταχτό παράδειγμα για το πώς αντιμετωπίζονται οι γυναίκες από τις επίσημες δομές του κράτους.
Σε αυτά τα γεγονότα δεν μένουμε θεατές. Ήδη σε ολόκληρο τον κόσμο οι γυναίκες ξεσηκώνονται ενάντια στον σεξισμό. Από τις ΗΠΑ και τον φεμινιστικό αγώνα ενάντια στον Τραμπ, στο κίνημα ενάντια στις γυναικοκτονίες στη Λατινική Αμερική, στο φεμινιστικό κίνημα στην Ισπανία, είναι καθήκον μας να είμαστε όλες και όλοι παρούσες/όντες στο φεμινιστικό κίνημα που γεννιέται στην Ελλάδα. Και το πιο σημαντικό: Να αναγνωρίσουμε και να πολεμήσουμε τον σεξισμό σε όλες του τις μορφές. Από τις γυναικοκτονίες, τους βιασμούς και την ενδοοικογενειακή βία, στα σεξιστικά «αστεία», στο βλέμμα, στον καθημερινό λόγο. Δεν αρκεί να παλεύει η καθεμία μόνη της. Ήρθε η ώρα να συλλογικοποιήσουμε τις οργές μας και να βγούμε στο δρόμο, φωνάζοντας: «Θα μας βρίσκετε απέναντι σας».
Και σε αυτή τη διαρκή μάχη χρειαζόμαστε συμμάχους. Πρώτα απ’ όλα τις γυναίκες με τις οποίες ζούμε, εργαζόμαστε, σπουδάζουμε και περπατούμε μαζί. Τους άντρες συναδέλφους και συντρόφους μας. Τα σωματεία και τα συνδικάτα. Τις συλλογικότητες και τα κόμματα της Αριστεράς. Η μάχη που δίνουμε, αφορά όλη την κοινωνία. Παλεύουμε για να αλλάξουμε τις ζωές μας, όμως στην πραγματικότητα αυτή είναι και μια πάλη για να αλλάξουμε τον κόσμο.
